10.07.2015 Views

Ritet e Haxhit dhe Umres - Mburoja

Ritet e Haxhit dhe Umres - Mburoja

Ritet e Haxhit dhe Umres - Mburoja

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

1 MBUROJA.net<strong>Ritet</strong> e <strong>Haxhit</strong> <strong>dhe</strong> <strong>Umres</strong>Nga Libri, Suneti <strong>dhe</strong> Rrëfimet e Parardhësve të devotshëm prej Shejh Muhamed Nasir-ud-Din El-AlbaniPërmbajtja:Këshillë për ata të cilët janë gati ta bëjnë HaxhinHyrja në IhramMikatetUrdhri i Pejgamberit që të bëhet Haxh ut-temettuNamazi në Uedi ul-AkikëTelbija <strong>dhe</strong> ngritja e zëritGusli për hyrjen në MekeTauafi i Kudumit (arritjes)Iltizami në mes këndit <strong>dhe</strong> derësSa’i në mes Safas <strong>dhe</strong> MervesIhlali (thirrja me zë e telbijes) për Haxh në jeum ut tervijeVazhdimi për në ArafatQëndrimi në ArafatLargimi prej ArafatitNamazi i sabahut në MuzdelifeGurëzimiKurbaniTauaf-ul-IfadeQëndrimi natën në MineTauafi lamtumirës (tauaf el-ueda’)Vërtet, dëshira për ta vënë Diturinë në dispozicion të publikut më ka nxitur që t’i shpjegoj ritet e<strong>Haxhit</strong> <strong>dhe</strong> ta bëj këtë duke i nxjerrur këto prej librit tim autentik: “Haxhi i Pejgamberit siçtransmetohet nga Xhabiri” – në mënyrë të njëjtë siç e kam prodhuar versionin e shkurtuar tëlibrit tim në Mënyra e faljes së të Dërguarit – përveç se këtu kam përfshirë shumë shtojca tërëndësishme që nuk gjinden në origjinal – <strong>dhe</strong> kam qenë shumë i kujdesshëm që ta regjistrojautenticitetin <strong>dhe</strong> burimin tyre – së bashku me shtojca tjera të cilat i kam shtuar në përputhje memetodën time të përdorur në librat tjera siç i përket citimit të Hadithit standard së bashku meburimin e tij – në formë të shkurtuar – derisa zakonisht duke e referuar lexuesin në librat e tjeratë mia – disa nga të cilat janë botuar e disa jo. Sa i përket asaj se çka mund të gjendet në librin


4 MBUROJA.netsipas thënieve më korrekte të dijetarëve – përveç gratë <strong>dhe</strong> të dobëtit – sepse për ta është elejuar që ta lëshojnë Muzdelifen pasi që të kalojë gjysma e natës.Së katërti. Të jeni shumë të kujdesshëm që të mos kaloni para dikujt që është duke u falur nëXhaminë Haram (Kaba), e të mos flasim për xhamitë <strong>dhe</strong> vend-faljet tjera siç ka thënëPejgamberi: “Sikur ta dinte ai që ecë në mes duarve të atij që është duke u falur se çka gjindetmbi të, atëherë do të ishte më mirë për të që të pres dyzet (…) se të kalojë në mes duarve të tija.(Malik, el-Buhari, Muslim, katër Sunenet e Ebu Xhuhejmit). Ky është tekst i përgjithshëm qëpërfshinë secilin që ecë para dikujt, <strong>dhe</strong> namazin e çdokujt – <strong>dhe</strong> nuk ka hadith autentik që bënpërjashtim për atë që vepron kështu në Xhaminë Haram (Kaba) – ju duhet të faleni aty si në çdovend tjetër drejt Sutres – sipas natyrës së përgjithshme të hadithit në lidhje me këtë – <strong>dhe</strong> janëpo ashtu disa transmetime nga Shoqëruesit që kanë të bëjnë posaçërisht me Mesxhid-ul-Haram– të cilat i kam përmendur në ‘Origjinal’.Së pesti. Dijetarët duhet t’ua mësojnë pelegrinëve ritet e <strong>Haxhit</strong> <strong>dhe</strong> urdhërat e tija sipas Librit<strong>dhe</strong> Sunetit sa herë që takohen me ta, <strong>dhe</strong> kjo nuk duhet që t’i ndalojë ata të thërrasin në Teuhidi cili është esenca e Islamit <strong>dhe</strong> arsyeja për dërgimin e Pejgamberëve, zbritjen e librave; meqëshumica e njerëzve të cilët i kemi takuar, madje e<strong>dhe</strong> disa nga ata të cilët është duhur që tëkërkojnë dituri, i kemi gjetur në injorancë të plotë ndaj domethënies së vërtet ose tëpavëmendshëm ndaj domosdoshmërisë së kthimit të Muslimanëve – mbi medhhebet dalluese(shkolla të mendimit) <strong>dhe</strong> parti të ndryshme – në bashkimin mbi bazën e Librit <strong>dhe</strong> Sunetit, nëbesim (Akide) <strong>dhe</strong> Rregulla (Ahkam), transaksione, sjellje, politikë e çështje ekonomike si <strong>dhe</strong> tëgjitha aspektet tjera të jetës. Dhe ata duhet që ta mbajnë në mend atë se çfarëdo zëri i ngriturapo ndonjë lëvizje që bëhet për reformim, e cila është e bazuar mbi tjetër fundament përveçkësaj është përqarje <strong>dhe</strong> dobësim i Muslimanëve, <strong>dhe</strong> do të shtojë turpërinë <strong>dhe</strong> nënçmimin etyre. Gjendja e tanishme është dëshmia më e ma<strong>dhe</strong> për këtë. Dhe Allahu është Ai prej të Cilitkërkohet ndihma.Nuk ka asgjë të keqe të debatohet në mënyrën më të mirë – kur ka nevojë, meqë lloji i diskutimitqë është i ndaluar në Haxh është diskutim i kotë i cili gjithashtu është i ndaluar e<strong>dhe</strong> jashtë<strong>Haxhit</strong>, ashtu siç keqbërja që është e ndaluar në Haxh – sepse ky nuk është diskutimi qëurdhërohet në thënien e Allahut Te’ala:“Thirri (të gjithë) në rrugën e Zotit tënd më urtësi <strong>dhe</strong> predikim të bukur, <strong>dhe</strong> diskuto me tanë mënyrat që janë më të mirat <strong>dhe</strong> më të këndshmet…” (Nehl, ajeti 125)Sidoqoftë, nëse ndodh që të mos ketë dobi në diskutim për shkak të pasimit të verbër të personittjetër ndaj medhhebit apo mendimit të tij, <strong>dhe</strong> nëse ai do të vazhdonte do të shkohej në atë qëështë e ndaluar, atëherë është më mirë që të lihet diskutimi me të, siç ka thënë Pejgamberi: “Unë


5 MBUROJA.netjam garantues për një shtëpi në periferi të Xhenetit për atë i cili e lë grindjen e<strong>dhe</strong> nëse ka tëdrejtë…” (6)Pa Vështirësi.Ai i cili thërret në të vërtetën duhet që gjithmonë t’i bëjë gjërat e lehta për njerëzit në përgjithësi<strong>dhe</strong> pelegrinët në veçanti, meqë lehtësimi i çështjeve është njëra prej parimeve të Sheriatit – siçdihet – përderisa nuk ka tekst kundër kësaj pike, sepse kur ka tekst specifik, atëherë nuk është elejuar që të bëhen gjërat e lehta nga mendimi. Kjo është rruga e drejtë <strong>dhe</strong> e mesme që është edetyruar për çdo thirrës që ta përvetësojë. Dhe nuk ka nevojë që të përmenden vërejtjet enjerëzve pas kësaj <strong>dhe</strong> të thuhet: Ai është tepër i ashpër, ai është tepër i butë.Janë e<strong>dhe</strong> disa vepra të ndryshme të cilat janë të lejuara për pelegrinët, të cilave ata u shmangenpër shkak të disa fetvave të njerëzve që janë kundër parimit të lartpërmendur. Kështu qëvendosa që t’i përmendi disa prej tyre:1. Larja, jo për shkak të ëndrrave të lagështa (ihtilam), e<strong>dhe</strong> nëse kjo përfshinë fërkimin e kokës –siç është transmetuar autentikisht prej Pejgamberit në Buhari <strong>dhe</strong> Muslim si <strong>dhe</strong> të tjerë ngarrëfimi i Ebu Ejubit (radiallahu anhu).2. Kruarja e kokës, e<strong>dhe</strong> nëse bien disa qime siç tregohet nga hadithi paraprijës i Ebu Ejubit –<strong>dhe</strong> kjo është thënie e Shejhul-Islam ibn Tejmije.3. Lëshimi i gjakut (ihtixham) e<strong>dhe</strong> nëse duhet që të rruhet një pjesë e flokëve në vendin ekërkuar, siç e ka bërë Pejgamberi në qendër të kokës së tij derisa ishte në ihram, <strong>dhe</strong> kjo s’ështëe mundur pa e rruar një pjesë të kokës. Kjo po ashtu është thënie e Ibn Tejmijes – <strong>dhe</strong> edijetarëve Hanbeli – sidoqoftë, ata thonë se duhet që të prehet kurban si shlyerje për këtë, pornuk kanë dëshmi për këtë. Më saktë, kjo është e refuzuar nga lëshimi-i-gjakut të Pejgamberit,<strong>dhe</strong> sikur ai të priste kurban për shkak të veprimit të atillë, atëherë rrëfyesi do të na etransmetonte këtë; <strong>dhe</strong> mosbërja e tij kësisoj tregon në atë se ajo s’ka ndodhur, ashtu qëqëndrimi korrekt është ai i Ibn Tejmijes.4. Nuhatja e bimëve aromatike <strong>dhe</strong> nxjerrja e thonjve të thyer – është një transmetim në lidhjeme këtë që përmendet në ‘Origjinal’.5. Strehimi nën hijen e tendës, apo të bërit hije me tesha – ashtu siç kjo dëshmohet ngaPejgamberi, <strong>dhe</strong> në mënyrë të njëjtë duke përdorur shtrojën e devesë si në kohërat e vjetra aponjë çadër ose veturë, madje e<strong>dhe</strong> duke u ulur jashtë – në kohën e sotme. Dhe bërja obligim ekësaj me qëllim të shlyerjes me një kurban është ashpërsi për të cilën nuk ka dëshmi, më saktë,nuk ka dallim në mes të strehimit nën hijen e tendës çka është dëshmuar nga Suneti, <strong>dhe</strong>strehimi nën hijen e shtrojës së devesë, <strong>dhe</strong> të ngjashme me këtë; <strong>dhe</strong> ky është transmetim nga


7 MBUROJA.net4. Ai mund ta vendosë ihramin para mikatit, madje e<strong>dhe</strong> në shtëpinë e tij siç kanë vepruarPejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) <strong>dhe</strong> Shoqëruesit e tij. Dhe kjo e bën këtë më të lehtë përata që bëjnë Haxh me aeroplan për të cilët nuk është e mundur që ta vendosin ihramin temikati. Pra, është e lejuar për ta që të hipin në aeroplan duke qenë në ihram, por nuk duhet tëbëjnë qëllimin e ihramit deri pak para mikatit, për të mos e kaluar mikatin pa ihram.5. Ai mund të përdorë vaj për trup <strong>dhe</strong> parfum për vete me çfarëdo parfumi që ai dëshiron, i cilika aromë por jo e<strong>dhe</strong> ngjyrë. Sidoqoftë, femrat e përdorin atë që ka ngjyrë por jo e<strong>dhe</strong> aromë,<strong>dhe</strong> e tërë kjo duhet të bëhet para se ta bëjë qëllimin e ihramit te mikati – pas kësaj është haram.Ihrami <strong>dhe</strong> Nijeti (qëllimi)6. Pra, kur ai vjen te mikati, hyrja në ihram bëhet uaxhib (obligim) për të – <strong>dhe</strong> vetëm dëshira <strong>dhe</strong>qëllimi për të bërë Haxhin nuk është e mjaftueshme meqë kjo ka qenë me të prej që ështëlarguar nga vendi i tij. Më saktë, ai duhet ta bëjë atë që e bën muhrim me fjalë <strong>dhe</strong> vepër. Pra,kur ai të recitojë telbijen duke patur për qëllim hyrjen në ihram, atëherë ihrami i tij vendoset – siçjanë pajtuar mbi këtë dijetarët.7. Dhe ai nuk thotë asgjë më shumë se telbijen siç është thënia e tyre: “O Allah, unë e kamqëllimin që të bëjë Haxhin apo Umren ashtu që ma lehtëso <strong>dhe</strong> pranoje këtë prej meje…” kuasgjë nga kjo s’është transmetuar nga Pejgamberi, mu ashtu siç është bërja e qëllimit me gojë përabdes, namaz <strong>dhe</strong> agjërim – të gjitha këto janë çështje të shpikura <strong>dhe</strong> është shumë mirë enjohur se Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) ka thënë: “… çdo çështje e shpikur është risi,<strong>dhe</strong> çdo risi është devijim <strong>dhe</strong> çdo devijim është në Zjarr.” (Tirmidhi – Sahi)(kthehu lart)Mikatet8. Mikatet (vendet për hyrjen në ihram) janë pesë:Dhul HulejfeEl-XhuhfeKarn-ul menazilJelemlem <strong>dhe</strong>Dhatu’ Irk.


8 MBUROJA.netKëto janë për ata të cilët jetojnë atje <strong>dhe</strong> ata të cilët kalojnë pranë tyre duke patur për qëllimHaxhin ose Umren. Dhe ai, shtëpia e të cilit është më afër se këto ndaj Mekës, ai e bën ihraminprej shtëpisë së tij ndërsa njerëzit e Mekës bëjnë ihram prej Mekës.Dhul Hulejfe është vendi për njerëzit e Medinës i cili është një fshat nëntë ose dhjetë kilometralarg saj, <strong>dhe</strong> njëherit është mikati më i largët prej Mekës; duke qenë dhjetë stacione kalëruselarg, apo më pak varësisht prej shtegut, meqë ka shumë shtigje prej aty deri në Meke siç theksoiIbn Tejmije: “Është mikat për ata të cilët bëjnë Haxh nga drejtimi të perëndimit, sikur njerëzit eShamit (Siria e Ma<strong>dhe</strong>) <strong>dhe</strong> Egjiptit si <strong>dhe</strong> pjesa tjetër e Perëndimit; ndërsa sot është rrënuar <strong>dhe</strong>braktisur. Për këtë arsye njerëzit hyjnë në ihram para kësaj në vendin e quajtur “Rabig”.Karn Ul Menazil – i cili po ashtu quhet “Karn-uth-The’alib” është pranë Mekës, duke qenë largMekës një ditë <strong>dhe</strong> një natë udhëtim – <strong>dhe</strong> ky është mikat për njerëzit e Nexhdit.Jelemlem është një vend i larguar nga Meka dy net udhëtim ose dyzet e pesë kilometra larg <strong>dhe</strong>ky është mikat për njerëzit e Jemenit.Dhatu Irk është një vend në shkretëtirë që e bën kufirin në mes Nexhdit <strong>dhe</strong> Tihames, duke qenëgjashtëdhjetë e tri kilometra larg Mekës. Ky është mikat për njerëzit e Irakut.Urdhri i Pejgamberit që të bëhet Haxh ut-Temetu9. Pra, kur ai dëshiron që të bëjë Ihram <strong>dhe</strong> është duke e bërë Haxh-ul-Kirran, duke qenë se e kasjellur shtazën sakrifikuese me vete, ai duhet të thotë: lebeike allahume bi-haxhe ue umre (Ja kujam, O Allah, duke bërë Haxhin <strong>dhe</strong> Umren). Pra, nëse ai nuk e ka sjellur shtazën për sakrifikim– e kjo është më mirë – atëherë ai e thotë vetëm telbijen për Umre <strong>dhe</strong> këtë ai duhet ta bëjë dukethënë lebeike allahume bi-Umre.Pra, nëse ai tashmë e ka bërë telbijen vetëm për Haxh, ai e anulon këtë <strong>dhe</strong> e bën atë në Umre –ashtu siç Pejgamberi e ka urdhëruar këtë po ashtu duke thënë: “Unë e kam futur Haxhin deri nëDitën E Gjykimit” <strong>dhe</strong> i bashkoi gishtat e tij (sikur në hadithin që parapriu).Ai po ashtu tha: “O familja e Muhamedit, kushdo prej jush që bën Haxhin, atëherë le ta thotëtelbijen e <strong>Umres</strong> në Haxh” <strong>dhe</strong> kjo është Et-Temetu e <strong>Umres</strong> me Haxh.Bërja e kushtit


9 MBUROJA.net10. Dhe nëse ai do, kur ta bëjë telbijen ai mund t’ia shpall një kusht Allahut duke u frikuar se ajodo ta parandalojë atë (nga të përfunduarit e <strong>Haxhit</strong>) qoftë sëmundje apo frikë, duke thënë ashtusiç na mësojë Pejgamberi : Allahume mahilli hejthu hebesteni (O Allah, vendi im është kudo që Timë paranadalon). Pra, nëse ai e bën këtë <strong>dhe</strong> pastaj ai parandalohet apo sëmuret, atëherë aimund të lë ihramin e <strong>Haxhit</strong> apo <strong>Umres</strong>, <strong>dhe</strong> nuk ka kurban për shlyerje për të, <strong>dhe</strong> ai nuk kanevojë që ta bëjë Haxhin prapë, përveç <strong>dhe</strong> vetëm në Haxhin e parë – në këtë rast ai duhet tapërsëris atë.11. Nuk ka namaz të veçantë për ihram. Sidoqoftë, nëse është koha për namaz para ihramit,atëherë ai duhet të falet <strong>dhe</strong> pastaj të vendosë ihramin duke ndjekur shembullin e Rusulullahuti cili e vendosi ihramin pas namazit te drekës.(kthehu lart)Namazi në Uedi ul’Akik12. Ai, mikati i të cilit është Dhul Hulejfe – është mustehab (e preferuar) për të që të falet aty, jopër ihram, por për shkak të vendit <strong>dhe</strong> të qenit e tij i bekuar. Siç na e transmeton el-Buhari prejUmerit – Allahu qoftë i kënaqur me të – i cili tha: “E kam dëgjuar Resululllahun duke thënë nëUedi ul ’Akikë: “Më erdhi dikush sonte prej Zotit tim <strong>dhe</strong> më tha: Falu në këtë luginë të bekuar,<strong>dhe</strong> thuaj Umre me Haxh” Dhe Ibn Umeri transmeton nga Pejgamberi: “… se ai pa, kur ështëzbritur për të fjetur në fund të natës në Dhul Hulejfe në qendër të luginës, dikë duke i thënë atij:ti je në tokën e gurtë të bekuar(15).”Telbija <strong>dhe</strong> ngritja e zërit13. Pastaj, ai tha se duhet ngritur, të kthehet kah Kibla <strong>dhe</strong> të thotë telbijen për Umre apo Haxhsiç është urdhëruar, <strong>dhe</strong> të thotë: Allahume hadhihi haxhe, laria’e fiha ue la sum’e (O Allah, ky ështëHaxh në të cilin nuk ka syfaqësi <strong>dhe</strong> hipokrizi.)14. Dhe ai duhet ta thotë telbijen e Pejgamberit (sallallahu alejhi ue selam):(i) lebeike Allahume lebejke, lebejke la sherike leke lebejk – innel hamde uen ne’mete leke uel mulke-lesherike leke (Ja ku jam, O Allah, ja ku jam, nuk ka ortak për Ty, ja ku jam, vërtet i tërë lavdërimitë takon Ty, <strong>dhe</strong> çdo e mirë është prej Teje, <strong>dhe</strong> i tërë sundimi është i Yti – Ti nuk ke ortak.)(ii) Dhe ai po ashtu tha: lebeike ilahel hak (Ja ku jam, O Zoti i së Vërtetës.)15. Është më mirë që të mbahemi me telbijen e Pejgamberit, e<strong>dhe</strong>pse është e lejuar që të shtohetnë këtë, ashtu siç Pejgamberi e aprovoi kur të tjerët e bënin këtë, duke thënë: “lebeike <strong>dhe</strong>l


11 MBUROJA.net20. Pra, kur ai ta arrijë Haremin e Mekës <strong>dhe</strong> t’i shoh shtëpitë e Mekës, ai e lë telbijen që tëkoncentrohet në veprat vijuese.Gusli (larja) për hyrjen në Mekë21. Kushdo që ka mundësi të bëjë gusël para se të hyjë në Meke, ai duhet ta bëjë këtë. Dhe aiduhet të hyjë në Meke ditën, duke e ndjekur kështu shembullin e Resulullahut.22. Ai duhet të hyjë nga pjesa e epërme e Mekës e cila sot e ka Bab ul Mi’lahun meqë Pejgamberihynte nga kalimi i epërm (Keda’) mbi varrezat, <strong>dhe</strong> hynte në Mesxhid prej Bab Beni Sheibemeqë kjo ishte rruga më e afërt drejt Gurit të Zi (El-Hexherul Esued).23. Atij i është e lejuar që të hyjë nga cilido shteg ashtu siç ka thënë Pejgamberi: Të gjitha vendkalimetkodrinore të Mekës janë shteg <strong>dhe</strong> vend për prerjen e kurbanit, <strong>dhe</strong> në një tjetër hadith,E gjithë Meka është shteg. Ai hyn prej këtu <strong>dhe</strong> del prej këtu.24. Pra, nëse ju hyni në Mesxhid mos harroni që të hyni me këmbën e duhur <strong>dhe</strong> të thuani:allahume sali ala muhamedin ue selim – allahume ifte li ebuabe rahmetike apo e’udhu bilahil ‘azemi uebiuexhhihil kerim ue sultanihil kademi minesh sheitanir raxhim.25. Dhe kur ta shoh Kaben, ai i ngrit duart e veta nëse do – siç është vërtetuar nga Ibn Abas.26. Nuk ka Du’a që është vërtetuar prej Pejgamberit në këtë pikë. Pra, ai mund të bëjë du’a meçfarëdo që mundet, <strong>dhe</strong> nëse do, mund të bëjë me du’an e vërtetuar nga Umeri: allahume enteselamu ue minkes selamu fehejjine rabena biselam.Tauafi i Kudumit (arritja)27. Pastaj, ai duhet të shkojë drejt te Guri i Zi <strong>dhe</strong> duke qenë i drejtuar kah ai të bëjë tekbir(Allahu Ekber). Dhe ai mund të thotë ‘Bismilah’ para kësaj – siç është transmetuar autentikishtprej Ibn Umerit, ndonëse jo nga Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam).28. Pastaj, ai e prekë Gurin e Zi me dorën e tij <strong>dhe</strong> po ashtu e puthë atë si <strong>dhe</strong> bën sexhde mbi të– meqë resulullahu e ka bërë këtë, pastaj Umeri <strong>dhe</strong> Ibn Abasi.29. Nëse s’ka mundësi që ta puthë atë, atëherë ai e prekë atë me dorën e tij pastaj e puth dorën.


12 MBUROJA.net30. Nëse nuk mund ta prekë atë, ai duhet që të bëjë një shenjë kah ai me dorën e tij.31. Dhe ai e bën këtë në çdo rreth.32. Ai s’duhet të shtyjë <strong>dhe</strong> të ngjishet që të arrijë deri tek ai sipas thënies së Pejgamberit: OUmer, ti je njeri i fortë. Pra, mos i lëndo të dobëtit kur do ta prekësh atë; <strong>dhe</strong> kur të lirohet,atëherë preke atë, e nëse jo, atëherë drejtohu kah ai <strong>dhe</strong> thuaje tekbirin.33. Në prekjen e Gurit të Zi qëndron një shkëlqesi e ma<strong>dhe</strong> siç ka thënë Pejgamberi: “Allahu dotë ngrejë lart Gurin në Ditën e Gjykimit, <strong>dhe</strong> ai do t’i ketë dy sy me të cilët do të shoh, <strong>dhe</strong> njëgjuhë me të cilën flet, <strong>dhe</strong> do të dëshmojë në dobi të secilit që e ka prekur atë me të vërtetën.”Dhe ai tha: “Prekja e Gurit të Zi <strong>dhe</strong> këndit të Jemenit i shlyen mëkatet.”“Guri i Zi është prejXhenetit, <strong>dhe</strong> përpara ka qenë më i bardhë se bora, por mëkatet e idhujtarëve e kanë bërë të zi.”34. Pastaj, ai duhet të fillojë të bëjë tauvaf rreth Kabes – duke qenë Kaba në të majtë të tij – <strong>dhe</strong>sillet në rreth duke e kaluar Gurin shtatë herë – duke qenë një rreth prej Gurit deri te Guri, dukee bartur ihramin nën sqetullën e djathtë të tij <strong>dhe</strong> mbi të majtën (të quajtur el-idtiba) gjatëtauvafit; duke ecur shpejt <strong>dhe</strong> me guxim (ramel – ecje e fortë në të cilën kraharorët shtyhenpërpara) në tri të parat, prej Gurit deri te Guri, pastaj në pjesën tjetër ecë normalisht.35. Ai e prekë këndin e Jemenit me dorën e tij secilën herë që kalon <strong>dhe</strong> nuk e puth atë, e nësenuk ka mundësi që ta puth atë, atëherë ai nuk duhet që të bëjë ndonjë shenjë kah ai me dorën etij.36. Ai duhet të thotë ne mes dy këndeve: “O Allah, na jep të mira në këtë jetë <strong>dhe</strong> të mira nëJetën e Përtejme, <strong>dhe</strong> na shpëto nga Dënimi i Zjarrit”Rabena atina fid-dunje haseneten ue fil ahireti haseneten ue kina a<strong>dhe</strong>ben nar [Bekare, ajeti 201](O Zoti ynë! Na jep të mira në këtë jetë <strong>dhe</strong> të mira në Jetën e Përtejme, <strong>dhe</strong> na mbrojë ngatortura e Zjarrit.)37. Dhe ai nuk i prekë të dy këndet shami fare, duke pasuar kështu Sunetin e Pejgamberit.Iltizami në mes Këndit <strong>dhe</strong> Derës38. Ai mund të kacavirret te vendi në mes këndit <strong>dhe</strong> Derës, duke i vendosur gjoksin, fytyrën<strong>dhe</strong> parakrahët e tij mbi këtë vend.39. Nuk ka ndonjë dhikr të veçantë për tauvaf; ai mund të lexojë Kur’an apo të bëjë çfarëdodhikri që dëshiron, sipas thënies së Pejgamberit: Tauafi rreth Shtëpisë (Kabës) është namaz, por


13 MBUROJA.netAllahu e ka lejuar të folurit në të, ashtu që ai që flet le të mos thotë tjetër përveç gjërave të mira,ndërsa në një transmetim: pra le ta kufizojë të folurit e tij në të.”40. Është e ndaluar për personin e zhveshur apo gruan me menstruacione të bëjë tauvafShtëpinë. Dhe thënia e tij A’ishes kur ajo erdhi të bëjë Umre në Haxhin përfundimtar: Veproashtu siç vepron gjithkush që bën Haxh, përveç bërjes së tauafit të Shtëpisë (<strong>dhe</strong> mos u fal) deritë pastrohesh.41. Kur ai ta përfundojë xhiron e shtatë, ai e mbulon krahun e djathtë <strong>dhe</strong> shkon të Vendi iIbrahimit <strong>dhe</strong> reciton: Uetekhidhu min-mekami ibrahime muselle [Bekare, ajeti 125] (Dhemerreni Vendin e Ibrahimit si vend-falje.)42. Dhe ai e vendos Mekami Ibrahimin (Vendin e Ibrahimit) në mes vetes <strong>dhe</strong> Kabes pastaj i faldy rekate.43. Pastaj, ai lexon aty Suret-ul-Kafirun <strong>dhe</strong> Suret-Kul Huuallahu Ehad.44. Ai s’duhet të ecë në mes duarve të ndonjërit që falet aty, e as të lejojë ndonjë që të ecë para tijderisa është duke u falur, meqë hadithi që e ndalon këtë është i përgjithshëm, <strong>dhe</strong> nuk kandonjë veçim për Mesxhid-ul-Haram, e lere më pjesën tjetër të Mekës.45. Pastaj, pasi që të falet, ai shkon te Zemzemi për të pirë aty <strong>dhe</strong> derdh ujë mbi kokën e tij, siçka thënë ai (sallallahu alejhi ue selam): “Uji i Zemzemit është për çka të pihet”, <strong>dhe</strong> ai tha:“Është i bekuar <strong>dhe</strong> është ushqim <strong>dhe</strong> shërim për sëmundje” si <strong>dhe</strong>: “Uji më i mirë mbi faqen e<strong>dhe</strong>ut është uji i Zemzemit, në të ka ushqim <strong>dhe</strong> shërim për sëmundje.”46. Pastaj, ai kthehet te Guri i Zi, e thotë tekbirin <strong>dhe</strong> e prek atë, sikur përpara.Sa’i në mes Safas <strong>dhe</strong> Merves47. Pastaj, ai shkon për sa’i në mes Safas <strong>dhe</strong> Merves (dy kodrina të vogla). Kur ta arrinë Safan,ai e lexon thënien e Allahut Te’ala: Ines-safa uel mervete min she’a’irillahi femen hexhel beite‘aui temere fela xhenahe ‘aleihi en jeteuefe bihime ue men teteue’e khiren fe’innallahe shakirunalemun [Bekare, ajeti 158](Vëni re! Safa <strong>dhe</strong> Merve janë prej Simboleve të Allahut. Pra, nëse ata që e vizitojnë Shtëpinë nëSezon apo në kohë tjera duhet të qarkojnë rreth tyre, kjo nuk është mëkat në to; <strong>dhe</strong> nëse dikushe dëgjon shtytjen e vet në të mirën, të jeni të sigurt se Allahu është Ai që njeh <strong>dhe</strong> di.)<strong>dhe</strong> thotë: Nabde’u bime bade’allahu bihi (Ne fillojmë me atë çka Allahu filloi)


14 MBUROJA.net48. Ai fillon me es-Safa, duke u ngjitur në të derisa ta sheh Kabën.49. Pastaj, ai drejtohet kah Kaba <strong>dhe</strong> e bën Allahun Teuhid <strong>dhe</strong> tekbir, duke thënë: Allahu ekberallahu ekber allahu ekber – la ilahe illallahu uahdehu la sherikelehu – lehul mulku ue lehul hamdu – juhiuue jumitu ue hue ‘ala kulli shei’in kadir – la ilahe illallahu uahdehu la sherikelehu – anxheze uah’deh uenesara abdeh ue hazemel ahzebe uahdehDuke e thënë këtë tri herë <strong>dhe</strong> duke bërë du’a pas secilës herë.50. Pastaj, ai zbret për sa’i në mes Safas <strong>dhe</strong> Merves, siç ka thënë Resulullahi: Bëni sa’i, sepseAllahu e ka urdhëruar sa’in për ju.51. Ai ecë derisa të mbërrijë te shenja e gjelbër – në të djathtë <strong>dhe</strong> në të majtë – pastaj vraponshpejt derisa ta mbërrijë shenjën tjetër. Ky vend, në kohën Pejgamberit (sallallahu alejhi ueselam) ishte një shtrat i tharë i lumit i mbuluar më gurë të vegjël, <strong>dhe</strong> Pejgamberi tha (Shtrati ilumit nuk kalohet, përveç me vrull.) Pastaj, ai ecë deri te Merve, ngrihet në të <strong>dhe</strong> vepron në tëashtu siç ka vepruar në Safa – duke qenë i drejtuar kah Kibla, duke thënë tekbir, tehlil <strong>dhe</strong> dukebërë du’a - kjo formon një xhiro të plotë.52. Pastaj, ai kthehet derisa te ngrihet në es-Safa, duke ecur në vendin për ecje <strong>dhe</strong> duke vrapuarnë vendin për vrapim - kjo është xhiroja e dytë.53. Pastaj, ai kthehet në Merve <strong>dhe</strong> kështu me radhë derisa të kompletojë shtatë xhiro, duke ekryer në Merve.54. Është e lejuar për të që të shkojë në mes Safas <strong>dhe</strong> Merves duke kalëruar. Sidoqoftë,Pejgamberi e preferonte ecjen.55. Nëse ai bën du’a duke thënë: Rabigfir uerhem inneke entel a’azul ekrem (O Zot fal <strong>dhe</strong> mëshiro,vërtet Ti je më i Fuqishmi, më Bujari) atëherë s’ka dëm siç na transmetohet autentikisht nga njëgrup i Selefit.56. Pastaj, kur ai të përfundojë xhiron e shtatë mbi el-Merve, ai i shkurton flokët e kokës së tijduke e përfunduar kështu Umren, <strong>dhe</strong> çdo gjë që u ndalua me hyrjen e tij në ihram, tash bëhetprapë e lejuar; <strong>dhe</strong> ai mbetet në atë gjendje (jashtë ihramit) deri në Jeum ut-Tervije (8 Dhul-Hixhe).57. Ai që ka bërë ihram duke mos patur qëllimin të bëjë Umre para <strong>Haxhit</strong>, <strong>dhe</strong> që nuk e ka sjellhadin (shtazën për sakrifikim) prej jashtë zonës së shenjtë, atëherë ai po ashtu duhet ta lëgjendjen e ihramit me dëgjueshmëri ndaj urdhrit të Pejgamberit <strong>dhe</strong> duke iu shmangurhidhërimit të tij. Sidoqoftë, ata që e kanë blerë shtazën për sakrifikim mbeten në ihram <strong>dhe</strong> nuke lënë atë gjendje deri pas gurëzimit në Ditën e Sakrificës (Jeum-un-Nehr) (10 Dhul-Hixhe).


15 MBUROJA.netIhlali (Thirrja me zë e telbijes) për Haxh në Jeum Ut-Tervije58. Pra, kur është Jeum ut-Teruije, <strong>dhe</strong> kjo është më 8 Dhul Hixhe, ai e vendos ihramin <strong>dhe</strong>thërret telbijen e <strong>Haxhit</strong>, <strong>dhe</strong> vepron ashtu siç ka vepruar kur ka hyrë në ihram për Umre tëcilën e ka bërë prej Mikatit – sa i përket larjes, vënies së parfumit, bartjes së ridas <strong>dhe</strong> izarit(veshjes së epërme <strong>dhe</strong> të poshtme) <strong>dhe</strong> recitimit të telbijes – të cilën nuk pushon së bëri deri tegurëzon Xhemret ul-Akaben (më 10 Dhul-Hixhe).59. Ai hynë në ihram prej vendit në të cilin banon. Banorët e Mekës e bëjnë këtë nga Meka.60. Pastaj, ai shkon në Mine <strong>dhe</strong> e fal atje namazin e Drekës <strong>dhe</strong> mbetet atje, duke e kaluar natënaty <strong>dhe</strong> duke i falur pesë namazet e tjera të mbetura; duke i shkurtuar ato (në dy rekate), por pai bashkuar ato.(kthehu lart)Vazhdimi për në Arafat61. Pas lindjes së diellit në Ditën e Arafatit (10 Dhul Hixhe), ai largohet drejt fushës së gjerë tëArafatit në jug-lindje të Mekës, derisa e lexon telbijen e tekbirit – meqë të dyja këto qenëpraktikuar nga Shoqëruesit e Pejgamberit derisa bënin Haxh me të – <strong>dhe</strong> ai nuk i kritikoi (ata qërecitonin telbijen nuk i kritikonin ata që e thonin tekbirin.)62. Pastaj, ai ndalet në Namire – ky është një vend afër Arafatit por jo e<strong>dhe</strong> pjesë e tij – <strong>dhe</strong> aimbetet aty deri në mesditë.63. Kur dielli ta kalojë zenitin e tij, ai largohet për në Urane <strong>dhe</strong> vendoset aty, <strong>dhe</strong> kjo është afërArafatit. Këtu imami duhet t’u mbajë njerëzve një hutbe (ligjëratë).64. Pastaj, ai e fal me të tjerët Drekën <strong>dhe</strong> Ikindinë duke i shkurtuar <strong>dhe</strong> bashkuar ato në kohëne Drekës.65. Thirret një ezan <strong>dhe</strong> dy ikamete.66. Dhe ai nuk fal asgjë ne mes dy namazeve.67. Kush nuk ka mundësi që t’i fal ato me imam, i fal ato në të njëjtën mënyrë vetëm, apo me atanë situatë të njëjtë rreth tij.(kthehu lart)Qëndrimi në Arafat


16 MBUROJA.net68. Pastaj, ai shkon në Arafat <strong>dhe</strong> nëse ka mundësi qëndron mbi gurin nën Kodrën e Mëshirës(Xhebel ur-Rahman) e nëse jo, atëherë i tërë Arafati është vend i qëndrimit.69. Ai qëndron duke qenë i drejtuar kah Kibla, duke i ngritur duart e tija, duke bërë du’a, <strong>dhe</strong>duke e recituar telbijen.70. Pastaj, ai e reciton shumë ‘La ilahe illallah’ meqë kjo është du’aja më e mirë në Ditën eArafatit siç ka thënë Pejgamberi: Gjëja më e mirë të cilën unë the Pejgamberët e kemi thënë nëmbrëmjen e Arafatit është La ilahe illallahu uahdehu la sherike lehu lehul mulku ue lehul hamdu uehue ala kuli shej’in kadir.71. Dhe nëse ai i shton telbijes kohë-pas-kohe (e tërë e mira është e mira e Jetës së Përtejme)atëherë kjo është e lejuar. Innemel Hajru Hajrul Ahireti72. Është Sunet për atë që qëndron në Arfat që të mos agjërojë atë ditë.73. Ai mbetet në atë gjendje duke e përkujtuar Allahun me recitimin e telbijes, duke bërë du’aashtu si do ai, duke shpresuar nga Allahu se Ai do ta bëjë atë njërin prej atyre me të cilët Aimburret (ata të cilët Ai i liron nga Zjarri) para engjëjve siç ndodh në hadithin: “Nuk ka asnjëditë tjetër në të cilën Allahu i liron më shumë robërit e Tij prej Zjarrit se në ditën e Arafatit <strong>dhe</strong>vërtet, Ai u afrohet <strong>dhe</strong> mburret me ta para engjëjve, duke thënë: “Çka po kërkojnë ata?” <strong>dhe</strong> nënjë tjetër hadith: “Vërtet, Allahu mburret me njerëzit e Arafatit para banorëve të qiellit(engjëjve), duke thënë: ‘Shikoni robërit e Mi të cilët më kanë ardhur Mua të rraskapitur <strong>dhe</strong> tëpluhurosur.” - <strong>dhe</strong> ai mbetet në atë gjendje deri në perëndim të diellit.Largimi prej Arafatit74. Kur dielli të perëndojë, ai largohet prej Arafatit për në Muzdelife, duke shkuar megjakftohtësi <strong>dhe</strong> në qetësi, e jo duke u ngjeshur apo shtyrë me njerëzit apo me shtazën në tëcilën është hipur apo me makinën e tij, por kur të gjejë hapësirë, atëherë ai shkon më shpejtë.75. Kur të arrihet në Muzdelife, ai e thërret ezanin <strong>dhe</strong> ikametin pastaj i fal tri rekatet eAkshamit, pastaj bën ikamet <strong>dhe</strong> e fal Jacinë duke e shkurtuar atë, <strong>dhe</strong> duke i bashkuar të dynamazet.76. E, nëse ai i ndanë këto dy namaze për shkak të ndonjë domosdoshmërie, atëherë nuk kadëm në këtë.77. Ai nuk fal asgjë në mes tyre apo pas Jacisë.


17 MBUROJA.net78. Pastaj, ai fle deri në Sabah.79. Dhe, kur të paraqitet agu, ai e fal Sabahun në pjesën e parë të kohës së tij me ezan <strong>dhe</strong>ikamet.Namazi i sabahut në Muzdelife80. Të gjithë pelegrinët e falin namazin në Muzdelife (një vend në mes Arafatit <strong>dhe</strong> Mines)përveç të dobëtëve <strong>dhe</strong> femrave, duke qenë e lejuar për ta që të largohen pasi që të ketë kaluargjysma e natës për shkak të frikës nga përplasja e njerëzve.81. Pastaj, ai vjen te Mesh’er el-Haram (një kodër e vogël në Muzdelife), ngjitet në të <strong>dhe</strong>drejtohet kah Kibla, pastaj e reciton teuhidin, tekbirin, tehlilin <strong>dhe</strong> e deklaron Unitetin e Allahut,<strong>dhe</strong> bën du’a deri të bëhet qielli shumë i ndritshëm.82. E tërë Muzdelife është vend për qëndrim. Pra, kudo që qëndron ajo është e lejuar.83. Pastaj, ai largohet për në Mine para se të lind dielli, qetë derisa e reciton telbijen.84. Kur ai të vjen te lugina e lumit të Mu-Hasirit, ai ngutet nëse është e mundur. Kjo është pjesëe Mines.85. Pastaj, ai e merr rrugën e mesme e cila e çon atë për në Xhemret ul Akabe.Gurëzimi (Er-Rami)86. Ai i merr gurët në Mine me të cilët ai e bën qëllimin për gurëzimin e Xhemret-ul-Akabes –kjo është Xhemrati i fundit <strong>dhe</strong> më e afërta ndaj Mekës.87. Ai drejtohet me fytyrë kah shtylla (Xhemra), duke e patur Mekën në të majtë të tij <strong>dhe</strong> Minennë të djathtë.88. Pastaj, ai e gurëzon atë me shtatë gurë të vegjël, sikur Gurët e Kadhfit të cilët janë pak më tëgjatë se thelbi i lajthisë.89. Ai e thotë tekbirin me hedhjen e çdo guri.90. Ai e ndërprenë tekbirin me hedhjen e gurit të fundit.


18 MBUROJA.net91. Gjuajtjen e gurit nuk e bën deri pas lindjes së diellit, <strong>dhe</strong> kjo vlen e<strong>dhe</strong> për femrat <strong>dhe</strong> tëdobëtit të cilëve u qe lejuar që ta lëshojnë Muzdelifen pas gjysmës së natës, meqë kjo është njëgjë ndërsa gurëzimi tjetër gjë.92. Këtë hedhje mund ta bëjë pasdite, madje deri natën nëse ka vështirësi në hedhjen e gurëveparadite siç është vërtetuar në hadith.93. Pra, kur ai të ketë gurëzuar Xhemren, çdo gjë bëhet e lejuar për të përveç gruas, e<strong>dhe</strong> nësenuk e ka prerë kurbanin apo nuk e ka rruar kokën e tij, ashtu që ai mund të bartë teshat e tija<strong>dhe</strong> të përdorë parfum.94. Sidoqoftë, ai duhet të bëjë Tauaf-ul-Ifade në të njëjtën ditë (para Akshamit) nëse do që tavazhdojë gjendjen e tij e të lënit ihramin – përndryshe, nëse ai nuk e ka bërë tauafin parambrëmjes (para Akshamit), atëherë ai kthehet në gjendje të ihramit ashtu siç ishte paragurëzimit. Pra, ai duhet që ti heq teshat e veta <strong>dhe</strong> ta vendosë ihramin sipas thënies sëPejgamberit: “Në këtë ditë, pasi që të keni gurëzuar Xhemren çdo gjë që u është ndaluar (meihram) ju është lejuar, përveç grave (marrëdhënia seksuale). Pra, nëse ju mbërrin mbrëmja parase ta keni bërë tauafin e kësaj Shtëpie, atëherë rikthehuni në gjendjen e ihramit ashtu siç keniqenë para gurëzimit të Xhemres derisa të bëni tauaf.”Kurbani95. Pastaj, ai vjen në vendin e sakrifikimit në Mine <strong>dhe</strong> e sakrifikon shtazën e vet - kjo ështëSunet.96. Sidoqoftë, është e lejuar për të që ta pres në cilëndo pjesë të Mines apo Mekës siç ka thënëPejgamberi: Unë e preva këtu (kurbanin) <strong>dhe</strong> e tërë Mina është vend për prerje, <strong>dhe</strong> të gjithakalimet rrugore kodrinore, pra preni në vendin ku ndaleni.”97. Sunet është që të bëhet <strong>dhe</strong>bh (prerja horizontale e fytit) apo Nehr (prerja me lëvizje vertikaletë shtizës në pjesën e ulët të fytit) me dorë të vet nëse ka mundësi, nëse jo, atëherë ta caktojëndonjë që ta bëjë këtë.98. Ai duhet që ta kthejë shtazën kah Kibla kur ta pres atë, duke e shtrirë atë në anën e majtë<strong>dhe</strong> duke e vendosur këmbën e djathtë të tij mbi anën e djathtë të shtazës.99. Sa i përket devesë, ai duhet ta presë atë sipas mënyrës së Nehrit, derisa ajo është dukeqëndruar me këmbën e majtë të lidhur, <strong>dhe</strong> duke qëndruar në të tjerat me fytyrë të kthyer kahKibla.


19 MBUROJA.net100. Dhe thotë kur ta pres atë: Bismilahi Uallahu Ekber Allahume inne He<strong>dhe</strong> Minke Ue lekeAllahume Tekebel Minni (Në emër të Allahut <strong>dhe</strong> Allahu është më i madhi. O Allah, kjo është prejTeje <strong>dhe</strong> për Ty. O Allah, pranoje këtë prej meje.)101. Koha për prerje janë katër ditët e Bajramit – Jeum-un-Nehr, <strong>dhe</strong> kjo quhet Jeum ul-Xhexh-ul-Ekber (Dita e <strong>Haxhit</strong> të madh) <strong>dhe</strong> tri ditët e Teshrikut, siç ka thënë Pejgamberi: “Të gjitha ditët eTeshrikut janë për sakrificë.”102. Ai mund të hajë mishin e shtazës së tij sakrifikuese <strong>dhe</strong> të marrë një pjesë me vete nëvendin e tij, siç ka thënë Pejgamberi.103. Ai duhet të japë një pjesë për t’i ushqyer të varfrit <strong>dhe</strong> nevojtarët siç thotë Allahu Te’ala(Devetë për sakrifikim i kemi bërë për juve prej Simboleve të Allahut, në to ka (shumë) tëmira; përmendeni emrin e Allahut mbi to kur ato të renditen (për prerje); kur ato të jenëposhtë në anën e tyre (pas prerjes), hani prej tyre <strong>dhe</strong> ushqeni ata (që nuk ju lusin) të cilëtjetojnë të mjaftuar, <strong>dhe</strong> ata që lusin të nënshtruar.) [Haxh, ajeti 36]104. Shtatë njerëz mund ta ndajnë një deve apo lopë.105. Ai që nuk ka mundësi për shtazën sakrifikuese, duhet të agjërojë tri ditë në Haxh <strong>dhe</strong>shtatë kur të kthehet te familja e tij.106. Ai mund të agjërojë në tri ditët e Teshrikut sipas hadithit të A’ishes <strong>dhe</strong> Ibn Umerit –Allahu qoftë i kënaqur me ta – i cili tha: “Nuk na është lejuar neve që të agjërojmë ditët eTeshrikut, përveç për ata që s’mund të sigurojnë shtazë për sakrifikim.”107. Pastaj, ai mund ta rruaj kokën e tij apo t’i shkurtojë flokët, <strong>dhe</strong> e para është më e mirë siç kathënë Pejgamberi: “O Allah, mëshirojë ata që i rruajnë kokat e tyre. Ata (njerëzit) thanë ‘E<strong>dhe</strong>ata që i shkurtojnë flokët e tyre, O Resulullah.’ Ai tha: O Allah, mëshirojë ata që i rruajnë kokat etyre. Ata thanë: ‘E<strong>dhe</strong> ata që i shkurtojnë flokët e tyre, O Resulullah’ , Ai shtoj herën e katërt:E<strong>dhe</strong> ata që i shkurtojnë flokët e tyre”108. Sunet është për berberin që të fillojë me anën e djathtë të kokës siç ndodh në hadithin eEnesit.109. Rruajtja e kokës është vetëm për meshkuj e jo e<strong>dhe</strong> për femra. Ato duhet vetëm që t’ishkurtojnë siç ka thënë Pejgamberi: “Nuk ka rruajtje të kokës për femrat, vërtet femrës i takonshkurtimi i flokëve.” Pra, ajo duhet t’i mbledh flokët <strong>dhe</strong> t’i shkurtojë ato sa gjatësia e nyjës sëgishtit.


20 MBUROJA.net110. Është Sunet për Imamin që të mbajë hutbe paradite në Ditën e Sakrifikimit në Mine në mestë Xhemeratit, që t’ua mësojë njerëzve ritet e <strong>Haxhit</strong>.Tauaf-ul-Ifade111. Pastaj, ai shkon po atë ditë te Shtëpia <strong>dhe</strong> bënë tauaf – shtatë herë rreth – siç ka paraprirë nëTauafin e arritjes, por nuk e bart ihramin nën krahun e djathtë të tij, as që bën ecje të shpejtë nëkëtë tauaf.112. Është prej Sunetit që të falen dy rekate pas Vendit të Ibrahimit siç ka thënë Ez-Zuhri, <strong>dhe</strong>po ashtu Ibn Umeri ka vepruar kështu, <strong>dhe</strong> tha: “Për çdo shtatë xhiro rreth Kabës ka dy rekate.”113. Pastaj, ai ecë <strong>dhe</strong> vrapon në mes Safas <strong>dhe</strong> Merves sikur përpara, përveç atij që bën Haxh tëKiranit apo Ifrad, ku mjafton për të Sa’i i parë.114. Dhe pas këtij tauvafi çdo gjë bëhet e lejuar për të që ka qenë e ndaluar për shkak të ihramit,madje e<strong>dhe</strong> gruaja (marrëdhënia seksuale).115. Ai e fal Drekën në Meke, ndërsa Ibn Umeri thotë: Në Mine.116. Pastaj, ai vjen te Zemezemi për të pirë prej tij.Qëndrimi natën në Mine117. Pastaj, ai kthehet në Mine <strong>dhe</strong> mbetet aty gjatë ditëve <strong>dhe</strong> netëve të Teshrikut.118. Ai i gurëzon të tri Xhemeratet me shtatë gurë të vegjël në secilën prej atyre ditëve, pasdite,siç na parapriu në lidhje me gurëzimin në Ditën e Sakrificës.119. Ai fillon me Xhemren e parë, e cila është më së afërti ndaj Mesxhidit – el-Kheif, <strong>dhe</strong> pasi tagurëzojë atë, ai vazhdon më tutje <strong>dhe</strong> qëndron kah Kibla për një kohë duke bërë du’a me duartë ngritura.120. Pastaj, ai vjen te Xhemra e dytë <strong>dhe</strong> e gurëzon atë në mënyrë të njëjtë, pastaj largohet paknë të majtë për një kohë derisa është i kthyer kah Kibla duke bërë du’a me duar të ngritura.121. Pastaj, ai vjen te Xhemra e dytë e cila është Xhemrat el-Akabe – <strong>dhe</strong> e gurëzon atë nëmënyrë të njëjtë – duke qëndruar ashtu që Kaba të jetë në të majtë të tij ndërsa Mina në tëdjathtë, <strong>dhe</strong> nuk qëndron aty (për të bërë du’a).


21 MBUROJA.net122. Pastaj, në ditën e dytë ai e përsëritë këtë gurëzim <strong>dhe</strong> po ashtu e<strong>dhe</strong> në ditën e tretë.123. Nëse ai largohet pas gurëzimit në ditën e dytë duke mos mbetur aty për gurëzimin në ditëne tretë, atëherë kjo është e lejuar siç thotë Allahu Te’ala: (Lartësoni lavdërimet e Allahut gjatëDitëve të Caktuara, por nëse ndokush ngutet që të largohet për dy ditë, atëherë nuk ka faj përtë, <strong>dhe</strong> nëse dikush qëndron, nuk ka faj për të nëse qëllimi i tij është që të bëjë mirë,) Sidoqoftë,qëndrimi për gurëzimin në ditën e tretë është më mirë meqë është Sunet.124. Është Sunet që veprimet paraprake të haxhit të bëhen me rend: gurëzimi, pastaj kurbani,pastaj rruajtja e kokës, pastaj tauvafi i Ifades, Sa’i për atë që bën Haxh et-Temetu; nëse ai sjell diçkapërpara në rend apo vonon diçka në rend (duke mos i bërë gjërat sipas rregullit) atëherë kjoështë e lejuar siç ka thënë Pejgamberi: “Nuk prish punë, nuk prish punë.”125. Në lidhje me gurëzim, kjo që vijon është e lejuar për ata të cilët kanë arsyetim të shëndoshë:(a) Lejimi që të mos kalohet nata në Mine sipas hadithit të Ibn Umerit: “El-Abas kërkoi leje prejResulullahit që ta kalojë natën e Mines në Meke meqë ai ishte përgjegjës për furnizimin me ujëtë Zemezemit aty, <strong>dhe</strong> ai i dha leje atij.”(b) Kombinimi i dy ditëve të gurëzimit në një sipas hadithit të Asim ibn Adij i cili tha:“Resulullahu bëri lëshime për ngasësit e deveve në Beirute që ata të gurëzojnë në Ditën eSakrifikimit - dy ditët e bashkuara pas kësaj, duke e bërë këtë në njërën prej dy ditëve.”(c) Që të bëhet gurëzimi natën siç ka thënë Pejgamberi: Bariu mund të gurëzojë natën, pastaj tëkujdeset për tufën e tij gjatë ditës.126. Është e lejuar për të që ta vizitojë Kabën <strong>dhe</strong> të bëjë tauaf gjatë secilës natë të Mines, meqëPejgamberi veproi kështu.127. Pelegrini gjatë Ditëve të Mines duhet të kujdeset që t’i falë pesë namazet me xhemat, <strong>dhe</strong>më së miri është që të falet në Mesxhid të Kheifit nëse ka mundësi, siç ka thënë Pejgamberi(sallallahu alejhi ue selam): Shtatëdhjetë Pejgamber janë falur në Mesxhid të Kheifit.128. Pra, pas kompletimit të gurëzimit në ditën e dytë apo ditën e tretë të ditëve të Teshrikut, aika kompletuar ritet e <strong>Haxhit</strong> <strong>dhe</strong> kthehet në Meke; <strong>dhe</strong> mbetet aty aq sa Allahu e ka shkruar përtë që të mbetet; <strong>dhe</strong> ai duhet të kujdeset që t’i fal namazet me xhemat, posaçërisht në Mesxhidul-Haram.Dhe një namaz i vetëm në Mesxhid-ul-Haram është më i mirë se njëqindmijë namazenë xhamitë tjera.129. Ai duhet të falë shumë namaz <strong>dhe</strong> të bëjë tauvaf në çfarëdo kohe që dëshiron, ditën osenatën siç ka thënë Pejgamberi në lidhje me dy këndet – Gurin e Zi <strong>dhe</strong> Këndin e Jemenit:“Prekja e tyre i shlyen mëkatet, <strong>dhe</strong> ai që bën tauaf nuk e ngrit apo ul këmbën e tij (derisa ecë)


22 MBUROJA.netpërveç se Allahu shkruan për të vepër të mirë <strong>dhe</strong> i fshinë një vepër të keqe, <strong>dhe</strong> shkruan për tënjë gradë të veçantë <strong>dhe</strong> kushdo që e bën atë në mënyrë të barabartë përreth (kontrollo Sherhin eEt-Tirmidhit) është sikurse ta lirojë një rob.”Dhe Pejgamberi ka thënë: “O fisi i Abd Menafit!Mos e parandaloni ndonjë nga të bërit tauaf këtë Shtëpi apo nga falja e namazit në çfarëdo kohetë ditës apo të natës që ai do.”Tauafi lamtumirës (Tauaf aul Ueda)130. Pra, kur ai të ketë përfunduar tërë këtë që duhet të bëjë <strong>dhe</strong> të ketë vendosur të udhëtojë,atëherë ai duhet që ta bëjë tauafin lamtumirës të shtëpisë, siç na rrëfeu Ibn Abasi: “Njerëzitshpërndaheshin në të gjitha anët <strong>dhe</strong> Pejgamberi tha: “Asnjë prej jush të mos largohet derisa tabëjë tauvafin e Shtëpisë veprën e tij të fundit.”131. Gruaja me menstruacione së pari qe urdhëruar të pres derisa të pastrohet me qëllim që tabëjë Tauaf ul Ueda, pastaj qe lejuar për të që të largohet pa pritur sipas hadithit të Ibn Abasit:“Atë se Pejgamberi bënte lëshime për gruan me menstruacione. Ajo mund te largohej paraTauafit (Lamtumirës) përderisa ajo të ketë bërë Tauafin e Ifades.”132. Ai mund të merr me veti sado që të mundet prej ujit të Zemzemit për shkak të bekimit nëtë, siç : “Resulullahi kishte zakon që të merr me vete në lëkura të ujit <strong>dhe</strong> kontejnerë, <strong>dhe</strong> ai ederdhte atë në të sëmurit <strong>dhe</strong> u jepte për të pirë prej tij.” Më tutje: “Para se të pushtohej Meka,ai i dërgonte porosi Suhejl Ibn Amrit: që të sjellë ujë të Zemzemit për ne <strong>dhe</strong> të mos e lë atë,ashtu që ai të dërgonte për të dy çanta të mëdha.”133. Pra, kur ai të përfundojë Tauafin, ai largohet nga xhamia si të gjithë njerëzit tjerë, duke mosecur mbrapa <strong>dhe</strong> ai largohet duke e vendosur këmbën e majtë së pari, duke thënë: Allahume Saliala muhamedinue selim – allahume ini es’eluke min fadlikeO Allah! Dërgo bekime <strong>dhe</strong> paqe mbi Muhamedin. O Allah! të lus për të mirat Tua.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!