PRZEGLĄD MECHANICZNY 5/2015
BASF – systemu wykorzystujàcego w∏ókna w´glowe w postaci taÊmy jednokierunkowej. W obu przypadkach optymalizacja wykonana przy u˝yciu narz´dzia do symulacji Ultraslim ® firmy BASF pozwoli∏a na osiàgni´cie kompromisu pomi´dzy specyfikacjà podzespo∏u a oszcz´dnoÊcià masy. Spoiwo Novel Acrodur ® pomaga tworzyç efektywne kosztowo, lekkie kompozyty samochodowe o zintegrowanych funkcjach oraz wi´kszym udziale w∏ókien naturalnych Nowe spoiwo – Acrodur ® Power 2750 X jest przeznaczone do produkcji kompozytów z w∏ókien naturalnych do zastosowaƒ w przemyÊle motoryzacyjnym, takich jak panele wewn´trzne drzwi lub pó∏ki samochodów. Jako niskoemisyjna alternatywa ˝ywic reaktywnych opartych na formaldehydzie, Acrodur Power 2750 X nadaje wysokà stabilnoÊç mechanicznà kompozytom w∏óknowym. JednoczeÊnie, produkt ten zapewnia mo˝liwoÊç obróbki termoplastycznej oraz, w przeciwieƒstwie do tradycyjnych spoiw termoplastycznych na bazie polipropylenu, pozwala na zastosowanie do 75 procent w∏ókien naturalnych w elementach lekkich. Ponadto mo˝na jednoczeÊnie przeprowadzaç formowanie w∏ókien naturalnych pó∏fabrykatów z laminatu zbrojonego oraz wstrzykiwanie elementów funkcjonalnych i strukturalnych z tworzywa Ultramid ® . Na targach JEC Composites Show zaprezentowano funkcjonalizowane lekkie kompozyty z w∏ókien naturalnych oparte na spoiwie Acrodur Power 2750 X. Niskoemisyjne spoiwa Acrodur sà stosowane do wzmacniania kompozytów z naturalnych w∏ókien, zanim zostanà one przetworzone w elementy odlewane. Sà równie˝ stosowane w produkcji wysokiej jakoÊci lekkich elementów dla przemys∏u meblowego i samochodowego. Ostatnio, spoiwo Acrodur 950 L otrzyma∏o nagrod´ za innowacyjnoÊç od JEC, mi´dzynarodowej sieci bran˝y kompozytowej. Francuski dostawca bran˝y motoryzacyjnej – Faurecia – wykorzysta∏ produkt BASF do opracowania lekkiego kompozytu o du˝ej stabilnoÊci mechanicznej w celu wzmocnienia d∏ugich w∏ókien lnianych. Energia wiatrowa Rozwiàzania dla przemys∏u wiatrowego z systemem ˝ywic epoksydowych Baxxodur ® oraz z piankami strukturalnymi PET (politereftalan etylenu) Kerdyn ® Prezentowane rozwiàzania firmy BASF dla bran˝y wiatrowej obejmowa∏y system ˝ywic epoksydowych Baxxodur ® oraz pianek strukturalnych PET (politereftalan etylenu) Kerdyn ® , które uwzgl´dniajà potrzeb´ zwi´kszania wymiarów elementów oraz obejmujà wiele procesów produkcyjnych. System Baxxodur ® dla kompozytów wykorzystuje Êrodki utwardzajàce firmy BASF oparte na aminie. Pianka strukturalna Kerdyn ® PET (politereftalan etylenu) ∏àczy dobre w∏aÊciwoÊci mechaniczne z du˝à kompatybilnoÊcià procesowà. Dzi´ki wysokiej odpornoÊci chemicznej i odpornoÊci na dzia∏anie temperatury zwi´ksza si´ stabilnoÊç ∏opat wirnika. èród∏o:BASF Nowe kompozyty o w∏aÊciwoÊciach zmniejszajàcych palnoÊç Firma Bond Laminates GmbH b´dàca cz´Êcià koncernu Lanxess rozszerzy∏a swojà ofert´ wysokowydajnych termoplastycznych materia∏ów kompozytowych Tepex wzmacnianych w∏óknami ciàg∏ymi. Sà to materia∏y o osnowie poliw´glanowej, bezhalogenowej, o w∏aÊciwoÊciach zmniejszajàcych palnoÊç. „Nasze nowe materia∏y Tepex FR wykazujà wyjàtkowe w∏aÊciwoÊci zmniejszajàce palnoÊç, które zosta∏y potwierdzone w testach wed∏ug norm UL 94 ustalonych przez amerykaƒskà organizacj´ Underwriter Laboratory. Osiàgn´∏y one najwy˝szà z mo˝liwych klasyfikacji, tj. V-0. na tzw. Yellow Card organizacji UL dla gruboÊci próbki od 0,4 mm do 2 mm.” – powiedzia∏ Jochen Bauder, dyrektor zarzàdzajàcy Bond Laminates. Materia∏y Tepex FR dostarczane sà w arkuszach o gruboÊci od 0,5 mm do 1,2 mm. Dost´pne sà równie˝ gatunki wzmacniane w∏óknem szklanym, w´glowym lub szklano-w´glowym (fot. LANXESS AG) Materia∏y Tepex FR dostarczane sà w arkuszach o gruboÊci od 0,5 mm do 1,2 mm. Dost´pne sà równie˝ gatunki wzmacniane w∏óknem szklanym, w´glowym lub szklano-w´glowym. ZawartoÊç w∏ókna mieÊci si´ w zakresie od 45 do 55%. Arkusze kompozytowe odznaczajà si´ znakomitymi w∏aÊciwoÊciami mechanicznymi. Modu∏ spr´˝ystoÊci przy zginaniu dla materia∏ów wzmacnianych w∏óknem w´glowym wynosi 40 – 54 GPa, w zale˝noÊci od zawartoÊci w∏ókna, natomiast dla materia∏ów wzmacnianych w∏óknem szklanym 20 – 24 GPa (DIN EN ISO 178). W∏aÊciwoÊci mechaniczne, niewielka masa oraz ∏atwoÊç obróbki sprawiajà, ˝e nowe kompozyty sprawdzajà si´ szczególnie w produkcji du˝ych, cienko- Êciennych i wyjàtkowo sztywnych elementów obudowy, na przyk∏ad notebooków, tabletów i telewizorów. „¸atwiej jest je wyprodukowaç i wymagajà mniej obróbki technologicznej ni˝ aluminium lub magnez. W porównaniu z innymi materia∏ami do formowania wtryskowego, materia∏y kompozytowe Tepex mo˝na stosowaç do produkcji Êcianek o mniejszej gruboÊci, co sprawia, ˝e obudowy zajmujà mniej miejsca.” – mówi Bauder. Nowe materia∏y kompozytowe by∏y prezentowane podczas targów materia∏ów kompozytowych JEC Europe we Francji. èród∏o: LANXESS AG 44 ROK WYD. LXXIV ZESZYT 5/2015
METODY I URZÑDZENIA POMIAROWE Nowe urzàdzenie do pomiaru gruboÊci pow∏ok MAXXI 6 to nowe urzàdzenie firmy Oxford Instruments s∏u˝àce do pomiaru gruboÊci pow∏ok i analizy materia∏ów. Urzàdzenie wykorzystuje zjawisko fluorescencji rentgenowskiej. Urzàdzenie mierzy gruboÊç pow∏ok w skali nanometrycznej oraz umo˝liwia analiz´ sk∏adu chemicznego na poziomie Êladowym. MAXXI 6 to nowe urzàdzenie firmy Oxford Instruments s∏u˝àce do pomiaru gruboÊci pow∏ok i analizy materia∏ów (fot. Oxford Instruments) Zakres zastosowaƒ Pomiar gruboÊci pow∏ok wykorzystujàcy fluorescencj´ rentgenowskà (XRF) to powszechnie przyj´ta i przemys∏owo sprawdzona technika analityczna, zapewniajàca ∏atwà w u˝yciu, szybkà i nieniszczàcà analiz´. Nie wymaga ona przygotowywania próbki lub wymaga jej jedynie w niewielkim stopniu. MAXXI 6 jest w stanie analizowaç cia∏a sta∏e i ciecze w szerokim zakresie pierwiastków od 13 Al do 92 U. W po∏àczeniu z wysokorozdzielczym detektorem SDD mo˝e mierzyç pow∏oki z nanometrycznà dok∏adnoÊcià oraz okreÊlaç sk∏ad chemiczny na poziomie Êladowym, co wykorzystywane jest np. w przemyÊle galwanotechnicznym i produkcji p∏ytek obwodów drukowanych. Osiem wymiennych kolimatorów ca∏kowicie spe∏nia potrzeby zwiàzane z zakresem zastosowaƒ, a detektor SDD gwarantuje optymalnà wydajnoÊç na wszystkich poziomach zdolnoÊci rozdzielczej a˝ do 140 eV. Przy nieograniczonym wyborze pierwiastków i struktur powierzchni do pomiaru gruboÊci i analizy sk∏adu MAXXI 6 zawsze zapewnia wysokà jakoÊç badania w sektorze wykoƒczenia elementów metalowych, elektroniki, testów zgodnoÊci, stopów metali i energii alternatywnych. Uproszczenie procedury analitycznej Analiza gruboÊci pow∏ok przy wykorzystaniu MAXXI 6 wymaga trzech prostych kroków: 1. Umieszczenia próbki w komorze. 2. Wybrania punktu próby. 3. NaciÊni´cia przycisku start. Intuicyjne oprogramowanie oparte jest na Windows TM 7. Wiele cech kalibracyjnych, takich jak kalibracja empiryczna, model FP lub kalibracja ze wst´pnym obcià- ˝eniem dla RoHS i metali szlachetnych, zdecydowanie u∏atwia analiz´. Tak˝e komponenty sprz´towe wp∏ywajà na ∏atwoÊç obs∏ugi urzàdzenia: standardowy PC lub notebook mogà byç pod∏àczone do MAXXI 6 przez USB bez dodatkowego sprz´tu lub oprogramowania uk∏adowego. Wyjàtkowo du˝a szczelinowa komora probiercza o wymiarach wewn´trznych 500x450x170 mm jest odpowiednia dla ró˝nych próbek o standardowej i niestandardowej wielkoÊci. Oprogramowanie pozwala na zautomatyzowany pomiar i maksymalizuje zakres ruchu pó∏ki i pr´dkoÊç. Analiza gruboÊci pow∏ok przy wykorzystaniu MAXXI 6 wymaga trzech prostych kroków (fot. Oxford Instruments) MAXXI 6 jest produkowany w Niemczech i zatwierdzony przez PTB (Physikalisch Technische Bundesanstalt) w celu zagwarantowania najwy˝szego poziomu bezpieczeƒstwa zwiàzanego z promieniowaniem. Wi´cej informacji: www.oxford-instruments.com/maxxi6 ROK WYD. LXXIV ZESZYT 5/2015 45
- Page 1 and 2: Cena 24 z∏ (w tym 5% VAT) PL ISSN
- Page 3 and 4: ROK WYD. LXXIV PRZEGLÑD MECHANICZN
- Page 5 and 6: PROBLEMY • NOWOÂCI • INFORMACJ
- Page 7 and 8: PROBLEMY • NOWOÂCI • INFORMACJ
- Page 9 and 10: PROBLEMY • NOWOÂCI • INFORMACJ
- Page 11 and 12: PROBLEMY • NOWOÂCI • INFORMACJ
- Page 13 and 14: PROBLEMY • NOWOÂCI • INFORMACJ
- Page 15 and 16: PROBLEMY • NOWOÂCI • INFORMACJ
- Page 17 and 18: PROBLEMY • NOWOÂCI • INFORMACJ
- Page 19 and 20: PROBLEMY • NOWOÂCI • INFORMACJ
- Page 21 and 22: WARUNKI PRENUMERATY „Przeglàdu M
- Page 23 and 24: Numeryczna analiza stanu napr´˝en
- Page 25 and 26: nymi cechami (dok∏adnymi kszta∏
- Page 27 and 28: Rys. 5. Belkowo-bry∏owy model num
- Page 29 and 30: Konstrukcja specjalnej g∏owicy do
- Page 31 and 32: Identyfikacja parametryczna modelu
- Page 33 and 34: Ograniczenie to mo˝na sformu∏owa
- Page 35 and 36: W celu porównywania wyników teore
- Page 37 and 38: Badania wiskotycznych t∏umików d
- Page 39 and 40: yczny. Na wale wirnika zamontowano
- Page 41 and 42: Innowacyjne urzàdzenie do eksperym
- Page 43 and 44: Rys. 4. Zasada dzia∏ania podstawo
- Page 45: WSPÓ¸CZESNE MATERIA¸Y KONSTRUKCY
- Page 49 and 50: strukcji nie tylko pozwalajà na zm
BASF – systemu wykorzystujàcego w∏ókna w´glowe<br />
w postaci taÊmy jednokierunkowej. W obu przypadkach<br />
optymalizacja wykonana przy u˝yciu narz´dzia<br />
do symulacji Ultraslim ® firmy BASF pozwoli∏a na<br />
osiàgni´cie kompromisu pomi´dzy specyfikacjà podzespo∏u<br />
a oszcz´dnoÊcià masy.<br />
Spoiwo Novel Acrodur ® pomaga tworzyç efektywne<br />
kosztowo, lekkie kompozyty samochodowe<br />
o zintegrowanych funkcjach oraz wi´kszym udziale<br />
w∏ókien naturalnych<br />
Nowe spoiwo – Acrodur ® Power 2750 X jest przeznaczone<br />
do produkcji kompozytów z w∏ókien naturalnych<br />
do zastosowaƒ w przemyÊle motoryzacyjnym,<br />
takich jak panele wewn´trzne drzwi lub pó∏ki samochodów.<br />
Jako niskoemisyjna alternatywa ˝ywic reaktywnych<br />
opartych na formaldehydzie, Acrodur Power<br />
2750 X nadaje wysokà stabilnoÊç mechanicznà kompozytom<br />
w∏óknowym. JednoczeÊnie, produkt ten zapewnia<br />
mo˝liwoÊç obróbki termoplastycznej oraz,<br />
w przeciwieƒstwie do tradycyjnych spoiw termoplastycznych<br />
na bazie polipropylenu, pozwala na zastosowanie<br />
do 75 procent w∏ókien naturalnych w elementach<br />
lekkich. Ponadto mo˝na jednoczeÊnie przeprowadzaç<br />
formowanie w∏ókien naturalnych pó∏fabrykatów<br />
z laminatu zbrojonego oraz wstrzykiwanie<br />
elementów funkcjonalnych i strukturalnych z tworzywa<br />
Ultramid ® .<br />
Na targach JEC Composites Show zaprezentowano<br />
funkcjonalizowane lekkie kompozyty z w∏ókien naturalnych<br />
oparte na spoiwie Acrodur Power 2750 X.<br />
Niskoemisyjne spoiwa Acrodur sà stosowane do<br />
wzmacniania kompozytów z naturalnych w∏ókien,<br />
zanim zostanà one przetworzone w elementy odlewane.<br />
Sà równie˝ stosowane w produkcji wysokiej<br />
jakoÊci lekkich elementów dla przemys∏u meblowego<br />
i samochodowego.<br />
Ostatnio, spoiwo Acrodur 950 L otrzyma∏o nagrod´<br />
za innowacyjnoÊç od JEC, mi´dzynarodowej sieci<br />
bran˝y kompozytowej. Francuski dostawca bran˝y<br />
motoryzacyjnej – Faurecia – wykorzysta∏ produkt<br />
BASF do opracowania lekkiego kompozytu o du˝ej<br />
stabilnoÊci mechanicznej w celu wzmocnienia d∏ugich<br />
w∏ókien lnianych.<br />
Energia wiatrowa<br />
Rozwiàzania dla przemys∏u wiatrowego z systemem<br />
˝ywic epoksydowych Baxxodur ® oraz z piankami<br />
strukturalnymi PET (politereftalan etylenu)<br />
Kerdyn ®<br />
Prezentowane rozwiàzania firmy BASF dla bran˝y<br />
wiatrowej obejmowa∏y system ˝ywic epoksydowych<br />
Baxxodur ® oraz pianek strukturalnych PET (politereftalan<br />
etylenu) Kerdyn ® , które uwzgl´dniajà potrzeb´<br />
zwi´kszania wymiarów elementów oraz obejmujà<br />
wiele procesów produkcyjnych. System Baxxodur ®<br />
dla kompozytów wykorzystuje Êrodki utwardzajàce<br />
firmy BASF oparte na aminie. Pianka strukturalna<br />
Kerdyn ® PET (politereftalan etylenu) ∏àczy dobre w∏aÊciwoÊci<br />
mechaniczne z du˝à kompatybilnoÊcià procesowà.<br />
Dzi´ki wysokiej odpornoÊci chemicznej<br />
i odpornoÊci na dzia∏anie temperatury zwi´ksza si´<br />
stabilnoÊç ∏opat wirnika.<br />
èród∏o:BASF<br />
Nowe kompozyty<br />
o w∏aÊciwoÊciach zmniejszajàcych palnoÊç<br />
Firma Bond Laminates GmbH b´dàca cz´Êcià<br />
koncernu Lanxess rozszerzy∏a swojà ofert´ wysokowydajnych<br />
termoplastycznych materia∏ów kompozytowych<br />
Tepex wzmacnianych w∏óknami ciàg∏ymi.<br />
Sà to materia∏y o osnowie poliw´glanowej, bezhalogenowej,<br />
o w∏aÊciwoÊciach zmniejszajàcych palnoÊç.<br />
„Nasze nowe materia∏y Tepex FR wykazujà wyjàtkowe<br />
w∏aÊciwoÊci zmniejszajàce palnoÊç, które zosta∏y<br />
potwierdzone w testach wed∏ug norm UL 94 ustalonych<br />
przez amerykaƒskà organizacj´ Underwriter<br />
Laboratory. Osiàgn´∏y one najwy˝szà z mo˝liwych<br />
klasyfikacji, tj. V-0. na tzw. Yellow Card organizacji<br />
UL dla gruboÊci próbki od 0,4 mm do 2 mm.”<br />
– powiedzia∏ Jochen Bauder, dyrektor zarzàdzajàcy<br />
Bond Laminates.<br />
Materia∏y Tepex FR<br />
dostarczane sà w arkuszach<br />
o gruboÊci od<br />
0,5 mm do 1,2 mm.<br />
Dost´pne sà równie˝<br />
gatunki wzmacniane<br />
w∏óknem szklanym,<br />
w´glowym lub szklano-w´glowym<br />
(fot. LANXESS AG)<br />
Materia∏y Tepex FR dostarczane sà w arkuszach<br />
o gruboÊci od 0,5 mm do 1,2 mm. Dost´pne sà<br />
równie˝ gatunki wzmacniane w∏óknem szklanym,<br />
w´glowym lub szklano-w´glowym. ZawartoÊç w∏ókna<br />
mieÊci si´ w zakresie od 45 do 55%. Arkusze kompozytowe<br />
odznaczajà si´ znakomitymi w∏aÊciwoÊciami<br />
mechanicznymi. Modu∏ spr´˝ystoÊci przy zginaniu<br />
dla materia∏ów wzmacnianych w∏óknem w´glowym<br />
wynosi 40 – 54 GPa, w zale˝noÊci od zawartoÊci<br />
w∏ókna, natomiast dla materia∏ów wzmacnianych<br />
w∏óknem szklanym 20 – 24 GPa (DIN EN ISO 178).<br />
W∏aÊciwoÊci mechaniczne, niewielka masa oraz<br />
∏atwoÊç obróbki sprawiajà, ˝e nowe kompozyty sprawdzajà<br />
si´ szczególnie w produkcji du˝ych, cienko-<br />
Êciennych i wyjàtkowo sztywnych elementów obudowy,<br />
na przyk∏ad notebooków, tabletów i telewizorów.<br />
„¸atwiej jest je wyprodukowaç i wymagajà<br />
mniej obróbki technologicznej ni˝ aluminium lub<br />
magnez. W porównaniu z innymi materia∏ami do<br />
formowania wtryskowego, materia∏y kompozytowe<br />
Tepex mo˝na stosowaç do produkcji Êcianek o mniejszej<br />
gruboÊci, co sprawia, ˝e obudowy zajmujà mniej<br />
miejsca.” – mówi Bauder.<br />
Nowe materia∏y kompozytowe by∏y prezentowane<br />
podczas targów materia∏ów kompozytowych JEC<br />
Europe we Francji.<br />
èród∏o: LANXESS AG<br />
44 ROK WYD. LXXIV ZESZYT 5/<strong>2015</strong>