⢠Nr 49-50 BELGRAD 2011 ⢠- Polonia-serbia.org
⢠Nr 49-50 BELGRAD 2011 ⢠- Polonia-serbia.org
⢠Nr 49-50 BELGRAD 2011 ⢠- Polonia-serbia.org
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Najpiękniejsze jaskinie<br />
karstu wschodniej<br />
Serbii<br />
Tekst i fotografije: Stanko Kostić, www.skostic.com<br />
Przeł: J. Maciejewska-Pavković<br />
Terytorium Serbii, w stosunku jej powierzchni, jest najbardziej zasobne w złoża wapienne na świecie. Pod tym<br />
względem szczególnie wyróżnia się wschodnia Serbia. Powierzchnia karstowa rozciąga się tu od przełomu<br />
Żelaznych Wrót (Djerdap) od północy, morawskiej doliny od zachodu, rzeki Niszawy od południa ku dolinie<br />
rzeki Timok na wschodzie. Ten region o urozmaiconej budowie geologicznej, charakteryzuje się specyficzną karstową<br />
rzeźbą terenu i urozmaiconą hydrografią, co czyni go szczególnie atrakcyjnym, przyciągając licznych zwiedzających<br />
i badaczy.<br />
Góry pokrywające w całości ten teren tworzą pasma, począwszy od góry Mirocz na północy, do Suchej Góry<br />
(Suva planina) na południu. Należą do systemu karpatsko-bałkańskiego. Wszystkie one mają budowę wapienną, a<br />
pomiędzy pasmami utworzyły się głębokie kotliny pokryte sedymentami pojeziorowymi. Taki zespół tektoniczno-<br />
-morfologiczny uwarunkował wygląd dolin rzecznych – kotlin przeciętych wąwozami i głębokimi kanałami. Można<br />
tu znaleźć wszystkie formy rzeźb karstowych: koryt, wąwozów, wgłębień, do dużych pól karstowych. Występują tu<br />
szczególnie piękne formy podziemne, jak jaskinie i jamy. Jest ich kilkaset i wszystkie usytuowane są na zboczach<br />
masywów górskich, ścianach wąwozów i w pionowych ścianach kanionów. Swoim bogactwem, rozmaitością i kolorytem<br />
ozdób jaskiniowych, podziemnymi jeziorami, rzeczkami, wodospadami, tworzą wyjątkowe piękno naturalne<br />
i turystyczną atrakcję wschodniej Serbii.<br />
KANION LAZARZA I<br />
JASKINIA LAZARZA<br />
Kanion znajduje się we wschodniej części<br />
masywu górskiego Kuczaj i dzięki<br />
swojemu pięknu jest pod ochroną państwa.<br />
Jest on produktem erozji, którą wywołuje<br />
rzeka zwana Lazarova reka. Jest on nieprzystępny:<br />
długości ok. 4,5 km, głęboki od 3<strong>50</strong><br />
do <strong>50</strong>0 m, a największe zwężenie wynosi 4<br />
m. W obrębie kanionu znajduje się większa<br />
ilość grot i jam, z których znane są Lazareva<br />
pećina i Vernjikica, które są dostępne<br />
dla zwiedzających. Do nich się dojeżdża<br />
od miasta Bor przez uzdrowisko Brestvačka<br />
banja, od której są oddalone ok. 20 km.<br />
Znajdują się na lewej stronie rzeki Lazareva.<br />
Lazarewą jaskinię wydrążyła podziemna<br />
rzeka, która przez nią przepływa. Długość<br />
podziemnych kanałów wynosi ok. 10 km.<br />
Grotę odkrył Feliks Hofman w 1882 roku,<br />
a potem speleologicznie opracował słynny<br />
serbski antropogeograf Jovan Cvijić.