⢠Nr 49-50 BELGRAD 2011 ⢠- Polonia-serbia.org
⢠Nr 49-50 BELGRAD 2011 ⢠- Polonia-serbia.org
⢠Nr 49-50 BELGRAD 2011 ⢠- Polonia-serbia.org
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Państwo młodzi przebrani na czerwono po zaczepinach<br />
panenky aj paničky<br />
pijte z tejto sklenici aby vám<br />
sa neosušili jazyčky<br />
ktorý naviek rado meľú pokým majú lásku vrelú.<br />
PRIMTE VĎAČNE!!!<br />
16<br />
PEČENKA<br />
POZOR, POZOR!!!<br />
Kotkotkotkotkodak,<br />
dívajte sa na zobák!<br />
Nebožiatka sliepočka,<br />
včera niesla vajíčka,<br />
tu je ona chytená aj na plechu pečená!<br />
By za pokrmu slúžila a viac sa netrápila!<br />
Sestru jej tam začuť z dvora ako smutne zakrokora,<br />
že samotnou tam nechce žiť,<br />
radšej sa dá uvariť!<br />
Vyndem von a poviem jej, že zajtra prídu Češľarove kuchárky,<br />
Prídu oné s oštrým nožom, zarežú ju v mene Božom,<br />
By za pokrmu slúžila a viac sa netrápila!!!<br />
PRIMTE VĎAČNE!!!<br />
TORTA<br />
POZOR, POZOR!!!<br />
Nestojte mi v ceste,<br />
aby som sa dostal k mladej neveste!<br />
Milí moji svadobnici,<br />
neboli ste na polici!<br />
By ste jedli s tejto torty,<br />
kusy ako pästi!<br />
Ale troška počkajte.<br />
Bajúzy si poutierajte,<br />
Vínka sa napijte!<br />
Potom si ju razkrájajte,<br />
a chutne ju zjedzte!!!<br />
PRIMTE VĎAČNE!!!<br />
Przemówienie starszego drużby w czasie uczty weselnej<br />
Na hucznym i z przepychem urządzonym wiślańskim weselu<br />
pary J.C.-Tile (1977) i N.R (1983), które odbyło się w Ostojićevie 28<br />
siepnia 2009 roku, tradycyjne elementy obrzędowe były poważnie<br />
zredukowane na rzecz słowackich, węgierskich i serbskich. Powód<br />
mógłbyć m. in i ten, że panna młoda wywodzi się z małżeństwa<br />
mieszanego Wiślanki i Węgra z pobliskiej wsi Crna Bara.<br />
Na veridbi, 6 tygodni przed ślubem, interesy pana młodego zastępowała<br />
jego potka. Dokonano wymiany darów (czerwona koszula<br />
dla pana młodego, czerwona suknia dla młoduchy). Pozvanky<br />
drukowane roznosiło dwóch drużbów. Na wesele stawiło się 3<strong>50</strong><br />
osób (2<strong>50</strong> ze strony pana młodego + 100 ze strony panny młodej).<br />
W czwartek i piątek przed ślubem połączonym z weselem, przynoszono<br />
kilkadziesiąt kur i kogutów oraz kilkaset jajek. Mężczyźni<br />
przygotowali ok. 7<strong>50</strong> kg owczego i wieprzowego mięsa. W «Domu<br />
omladine» oprócz drużbów, do stołu podawały i młode dziewczyny,<br />
a oracje wyglaszał starszy drużba. Na zapleczu pracowało 8 krewnych<br />
pana młodego, w wieku średnim. Przygrywała orkiestra słowacka<br />
z banackiej wsi Bielo Blato. Tańczono polkę, kołomyjkę, czardasz...O<br />
północy para młodych przebrała się na czerwono. Menyos z<br />
panną młodą, przy którym zbiera się pieniądze, pierwsza zatańczyła<br />
starościna, kilka kobiet, a dopiero potem mężczyźni. Nazbierało się<br />
2.400 euro oraz z darów ślubnych 1.200 euro, a poza tym sporo aparatów<br />
gospodarstwa domowego, mebli, pościeli. Od picia poszło <strong>50</strong><br />
l mocnych trunków przeważnie domowego wyrobu: gorzołka morelówka<br />
i gruszkówka; ok. 2<strong>50</strong> l białego i 120 l czerwonego wina oraz<br />
100 skrzynek piwa, tak, że pozostało wystarczająco na obiad następnego<br />
dnia dla ok. 30 weselników. Przemówienia rymowane przy podawaniu<br />
potraw, jako «element swojskości» poza weselem stosowane<br />
były przez Wiślan również z okazji jubileuszu wspólnoty<br />
ewangelickiej w 2010 roku (w. Słowo YU Polonii 47-48, <strong>2011</strong>, 5-6)<br />
oraz podczas wielkich wizyt ze stron rodzinnych.<br />
Na zakończenie zacytuję wniosek, który po pobycie w Ostojićevie<br />
wyciągnęła pani K. Macol z Cieszyna: «Wart odnotowania jest<br />
fakt, iż to właśnie język słowacki jest coraz częściej kodem towarzyszącym<br />
obrzędowości rodzinnej, szczególnie zaś rozbudowany jest<br />
repertuar oracji i pieśni towarzyszących obrzędowości weselnej.<br />
Prócz tradycyjnych pieśni i formuł cieszyńskich, które zachowały<br />
się w pamięci tutejszej ludności, śpiewa się i recytuje po słowacku» * .<br />
Jest to w pełni zgodne z tym, co głoszę i piszę od dziesięcioleci. Dodam<br />
tylko, że Wiślanie się co niedziela modlili z Kancjonału<br />
J. Trzanowskiego po słowacku.<br />
Prof. Dušan Drljača<br />
* Katarzyna Macol, Losy Wiślan z Ostojićeva w zwierciadle języka i kultury,<br />
w: Wiślanie we wsi Ostojićevo (Banat, Serbia). Historia – język – kultura,<br />
Wisła 2010, 101-114.
Change language