Z chemią w przyszłość

186 Rozdział 8
Spróbujmy teraz sprawdzić zachowanie miedzi w stosunku do kwasów silnie utleniających.
N
Doświadczenie 8.3
Reakcja miedzi z kwasem azotowym(V)
Do probówki wrzucamy kilka kawałków blaszki
miedzianej lub drutu miedzianego oraz wlewamy
ok. 3 cm 3 stężonego kwasu azotowego(V).
Dla większego bezpieczeństwa doświadczenie należy przeprowadzić
pod wyciągiem.
stęż.
roztwór HNO 3
Po chwili obserwujemy wydzielanie się brunatnego
gazu, którym jest tlenek azotu(IV):
Cu + 4HNO 3 = Cu(NO 3 ) 2 + 2NO 2 + 2H 2 O
Cu
Gdybyśmy do doświadczenia użyli rozcieńczonego roztworu HNO 3 , przebieg reakcji
byłby inny, a zamiast NO 2 wydzieliłby się NO:
3Cu + 8HNO 3 = 3Cu(NO 3 ) 2 + 2NO + 4H 2 O
Podobnie zachowuje się miedź wobec niektórych innych kwasów, np. stężonego kwasu
siarkowego(VI):
Cu + 2H 2 SO 4 = CuSO 4 + SO 2 + 2H 2 O
ciekawostka
Woda królewska to
mieszanina stężonego
HCl i stężonego HNO 3
zmieszanych w stosunku
objętościowym 3 : 1.
Fot. 8.3. Woda królewska
Porównując przebieg reakcji różnych me ta -
li z kwasami, możemy stwierdzić, że większość
z nich redukuje wodór zawarty w kwasach,
ale niektóre, np. miedź, reduku ją niemetale
wchodzące w skład reszt kwa sowych.
Złoto czy platyna „poddaje się” dopiero
działaniu tzw. wody królewskiej. Podczas
re akcji złota z wodą królewską powstaje
związek koordynacyjny H[AuCl 4 ] (kwas
tetrachlorozłotowy(III)). Budowę takich
związków poznacie podczas dalszej nauki
chemii.