Efektywność ochrony korytarzy ekologicznych. Koncepcja ... - WWF
Efektywność ochrony korytarzy ekologicznych. Koncepcja ... - WWF
Efektywność ochrony korytarzy ekologicznych. Koncepcja ... - WWF
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ocena uwarunkowań efektywności prawnej <strong>ochrony</strong> <strong>korytarzy</strong> <strong>ekologicznych</strong><br />
procesem nieskoordynowanym, przynajmniej jeśli<br />
chodzi o segment łączności przyrodniczej.<br />
Jeżeli nałożymy na to krytyczną ocenę związaną<br />
z rozproszeniem kompetencji i dezintegracją<br />
procesów decyzyjnych, a następnie niezbyt stabilne<br />
i niewystarczające źródła finansowania, nie<br />
można powiedzieć, że polskie regulacje dotyczące<br />
<strong>ochrony</strong> łączności przyrodniczej są spajane<br />
przez zasadę kompleksowej <strong>ochrony</strong>. Przepisy<br />
o ochronie <strong>korytarzy</strong> <strong>ekologicznych</strong> nie do końca<br />
realizują postulat jaki z niej wynika – ich ochrona<br />
nie zawsze jest uwzględniana przy ochronie pozostałych<br />
elementów. środowiska.<br />
Z zasady prewencji dla <strong>ochrony</strong> łączności<br />
przyrodniczej płyną nie tylko wymogi związane<br />
z zapobieganiem negatywnemu oddziaływaniu<br />
na korytarze ekologiczne przez podmioty podejmujące<br />
działalność mogącą negatywnie oddziaływać<br />
na środowisko. Dalej idące wydają się implikacje,<br />
jakie zasada rodzi dla działań administracji<br />
publicznej i sądów administracyjnych.<br />
Przyjmując, iż zasada przezorności adresowana<br />
jest także do tych podmiotów 169 należy stwierdzić,<br />
ze nie zawsze jest ona brana pod uwagę<br />
w praktyce administracyjnej i orzeczniczej, co<br />
sprawia, że efektywność tej zasady w sferze stosowania<br />
prawa nie satysfakcjonuje. Dla <strong>ochrony</strong><br />
łączności przyrodniczej równie istotne powinno<br />
być uwzględnianie zasady prewencji:<br />
– w praktyce planowania przestrzennego;<br />
– w zintegrowanym zarządzaniu elementami<br />
środowiska (w tym w ramach SOOŚ, która<br />
sama w sobie jest jednym z głównych instrumentów<br />
realizacji zasady prewencji);<br />
– w sferze realizacji określonych przedsięwzięć<br />
(tu głównie jej wyrazicielem powinna<br />
być OOŚ).<br />
Zasada przezorności leży także u podstaw odpowiedzialności<br />
za szkody w środowisku – ocenę<br />
jej efektywności przez pryzmat ustawy szkodowej<br />
prezentowano w poprzedniej części rozdziału.<br />
Nakaz jej skrupulatnego przestrzegania w odniesieniu<br />
do <strong>ochrony</strong> <strong>korytarzy</strong> <strong>ekologicznych</strong><br />
wpisuje się w dalej idący postulat zapewnienia<br />
łączności przyrodniczej bardziej eksponowanego<br />
miejsca w procedurach SOOŚ i OOŚ poprzez<br />
uwzględnianie szczególnej funkcji tego czynnika<br />
jako integratora w obszarze <strong>ochrony</strong> obszarowej,<br />
integratora w obszarze <strong>ochrony</strong> gatunkowej oraz<br />
integratora obu tych obszarów <strong>ochrony</strong>. Funkcja<br />
integracyjna jest także istotna w kontekście wyżej<br />
omawianej zasady kompleksowej <strong>ochrony</strong>.<br />
Z punktu widzenia <strong>ochrony</strong> łączności przyrodniczej<br />
zasada przezorności odgrywa podobną<br />
rolę co zasada prewencji. Analogiczna jest również<br />
ocena jej efektywności jako instrumentu<br />
służącego wzmocnieniu <strong>ochrony</strong> łączności przyrodniczej<br />
– efektywność ta nie jest najwyższa.<br />
Organy administracji często ignorują wynikające<br />
z niej nakazy, bądź nie podchodzą do nich z pełną<br />
restrykcyjnością, często nie orzekając o obowiązkach<br />
podjęcia działań zapobiegawczych na etapie<br />
sporządzania planów miejscowych, na etapie<br />
SOOŚ, czy w ramach OOŚ, mimo stwierdzenia<br />
w danym postępowaniu, że negatywne oddziaływanie<br />
podejmowanej działalności na środowisko<br />
– w tym na łączność przyrodniczą – nie jest<br />
w pełni rozpoznane.<br />
Oceniając na tle <strong>ochrony</strong> łączności przyrodniczej<br />
efektywność zasady zanieczyszczający płaci<br />
należy odnieść się do dwóch jej aspektów.<br />
Po pierwsze, przejawia się ona w obszarze kompensacji<br />
przyrodniczej. Podmioty, które poprzez<br />
swoje działanie powodują negatywne oddziaływanie<br />
na korytarze ekologiczne – w decyzjach<br />
środowiskowych są zobowiązywane do wykonywania<br />
kompensacji przyrodniczej i muszą ponosić<br />
jej koszty. Kompensacja przyrodnicza może<br />
polegać na przykład na nasadzeniach prowadzonych<br />
na terenie <strong>korytarzy</strong> <strong>ekologicznych</strong>, także<br />
położonych poza granicami obszarowych form<br />
<strong>ochrony</strong> przyrody. W tej płaszczyźnie zasada zanieczyszczający<br />
płaci pośrednio zwiększa efektywność<br />
<strong>ochrony</strong> łączności przyrodniczej.<br />
Po drugie, zasada zanieczyszczający płaci leży u<br />
podstaw odpowiedzialności za szkody w środowisku.<br />
Jej efektywność w tym kontekście jest wysoka,<br />
tak jak wysoka jest efektywność całości regulacji<br />
ustawy szkodowej, oczywiście z zastrzeżeniami<br />
względem tej regulacji, na które zwrócono<br />
uwagę we wcześniejszej części rozdziału.