Efektywność ochrony korytarzy ekologicznych. Koncepcja ... - WWF

More documents

Recommendations

Info

38 Efektywność ochrony korytarzy ekologicznych. Koncepcja zmian legislacyjnych ochrony tych gatunków wszędzie tam, gdzie jest to możliwe i stosowne. W działaniach owych w szczególności uwzględnione zostać powinny te gatunki zwierząt wędrownych, których stan zachowania jest niekorzystny. Strony powinny podejmować starania w celu zapewnienia bezpośredniej ochrony gatunków wędrownych wymienionych w załączniku I Konwencji Bońskiej, a także podejmować starania w celu zawarcia porozumień dotyczących ochrony i kontroli gatunków wędrownych wymienionych w jej załączniku II. Co istotne, strony będące tzw. państwami strefy w stosunku do jakiegokolwiek gatunku wędrownego wymienionego w załączniku I, podejmować winny starania w celu ochrony oraz, jeżeli jest to możliwe i stosowne, odtworzenia tych siedlisk gatunku, których odtworzenie jest konieczne do zapobieżenia groźbie jego zagłady, oraz do zapobiegania, usuwania, równoważenia lub minimalizowania niekorzystnego wpływu działań lub przeszkód poważnie utrudniających bądź uniemożliwiających wędrówkę gatunków. Oceniając przepisy Konwencji w kontekście ochrony korytarzy ekologicznych należy zauważyć, że w świetle definicji „gatunku wędrownego” z art. 1 ust. 1 lit. a Konwencji 3 za gatunek wędrowny nie zostanie uznany na przykład wilk (Canis lupus), który to gatunek jest jednym z podstawowych wyznaczników planowania sieci korytarzy ekologicznych 4 i pod którego kątem w bardzo szerokim zakresie wariantuje się przedsięwzięcia liniowe, a także projektuje środki minimalizujące i kompensujące negatywny efekt barierowy infrastruktury transportowej 5 . Przyjęta w Konwencji definicja gatunku wędrownego uniemożliwia zatem skuteczną realizację podstawowego jej celu, tj. ochronę gatunków dzikich zwierząt, które wędrują przez lub poza granicami jednej jurysdykcji krajowej. Zastosowanie CMS jako narzędzia planowania i ochrony korytarzy ekologicznych jest w istotny sposób ograniczone ramowością konwencji. Co prawda obliguje ona państwa-strony do podejmowania odpowiednich działań ochronnych, jednak obowiązki te są ustalone na bardzo ogólnym poziomie. Ich uszczegółowienie następuje w porozumieniach zawieranych pod auspicjami Konwencji, a także w trakcie implementacji do prawa krajowego. Na tym poziomie poważne zagrożenie dla skuteczności Konwencji stanowi taki rodzaj implementacji, który nie pozwala na jednoznaczne określenie celu ustanowienia danej normy. Uniemożliwia to rekonstrukcję normy wynikającej z prawa międzynarodowego w normie prawa krajowego. Z taką sytuacją mamy do czynienia w prawie polskim, które ani w ustawach, ani w aktach wykonawczych nie odnosi się do CMS. Jedynie rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną 6 w §10 pkt 3 lit. h jako jedną z metod wykonywania zabiegów ochronnych utrzymujących właściwy stan siedliska zwierząt wymienia „tworzenie i utrzymywanie korytarzy umożliwiających migrację”. Ponieważ jednak norma ta sama wymaga implementacji poprzez jej wprowadzenie do aktów planistycznych (PO, PZO, plany z zakresu gospodarki przestrzennej), jej efektywność jest ograniczona. W tym stanie rzeczy trudno mówić o efektywnej implementacji Konwencji do prawa polskiego, a co za tym idzie – o stopniu skuteczności samej Konwencji. Konwencja Bońska stała się podstawą do przyjęcia porozumień w sprawie ochrony gatunków wędrownych. Ograniczona ilość porozumień oraz sposób określenia w nich obowiązków państw stron wskazuje jednak, że porozumienia te mogłyby z podobną skutecznością funkcjonować również bez Konwencji. Polska jest stroną dwóch porozumień przyjętych na podstawie Konwencji, a mianowicie: – Porozumienia o ochronie nietoperzy w Europie, podpisanego w Londynie dnia 4 grudnia 1991 r. 7 oraz – Porozumienia o Ochronie Małych Waleni Bałtyku i Morza Północnego sporządzonego w Nowym Jorku dnia 31 marca 1992 r. 8 . Pierwsze z nich zobowiązuje państwa-strony do wskazania stanowisk ważnych dla utrzymania stanu zachowania i ochrony nietoperzy, w tym ich schronień. Biorąc pod uwagę czynniki ekonomiczne i społeczne, państwa–strony powinny chronić te miejsca przed zniszczeniem lub zakłócaniem w nich spokoju. Ponadto, strony mają dążyć do identyfikacji i ochrony przed nisz-
ocena uwarunkowań efektywności prawnej ochrony korytarzy ekologicznych czeniem żerowisk ważnych dla nietoperzy i przed zakłócaniem spokoju na tych obszarach. Porozumienie EUROBATS, chociaż bardziej szczegółowe niż Konwencja Bońska, nadal jest zbyt ogólne, aby zapewnić skuteczną ochronę nietoperzy oraz ich korytarzy ekologicznych na terytorium państw-stron porozumienia. Porozumienie nie konstruuje żadnych konkretnych obowiązków, które miałyby zapewnić skuteczną ochronę nietoperzy w szeroko pojętym planowaniu oraz w procesie inwestycyjnym. W zasadzie jedynym środkiem zabezpieczającym wywiązywanie się przez państwo stronę z jego zobowiązań międzynarodowych jest system składania sprawozdań z wykonania postanowień porozumienia. Normy Porozumienia EUROBATS konstruujące system ochrony nietoperzy trudno zatem uznać za cechujące się wysoką efektywnością. Przykładem problemów związanych z funkcjonowaniem systemu ochronnego Porozumienia EUROBATS dla ochrony migracji nietoperzy jest wykonanie Rezolucji 5.6 oraz Rezolucji 6.15. Pierwsza z nich obliguje państwa-strony do wypracowania i stosowania wytycznych dotyczących wpływu elektrowni wiatrowych na nietoperze, druga – do wypracowania i stosowania wytycznych dotyczących wpływu infrastruktury transportowej. Dotychczas, w oparciu o zalecenia stanowiące załącznik do Rezolucji 5.6, opracowane zostały „Tymczasowe wytyczne dotyczące oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na nietoperze (wersja II, grudzień 2009)”. Wytyczne te są jednak stosowane sporadycznie, w ramach dobrych praktyk inwestora. Do chwili obecnej nie zostały natomiast wypracowane wytyczne dotyczące wpływu infrastruktury transportowej na nietoperze, co, wobec ilości realizowanych obecnie projektów infrastrukturalnych, należy ocenić jako przejaw nieskuteczności Porozumienia EUROBATS 9 . Z kolei Porozumienie ASCOBANS nakłada na strony m. in. obowiązek ograniczenia przyłowu małych waleni 10 poprzez modyfikację narzędzi i metod rybołówstwa, oraz zabezpieczenie narzędzi połowowych przed niekontrolowanym dryfowaniem i pozostawaniem w morzu. Prawidłowa realizacja tych obowiązków wymaga, podobnie jak w przypadku Porozumienia EURO- BATS, właściwej implementacji na poziomie państw stron. Przekłada się to na uzależnienie efektywności zapisów Porozumienia ASCOBANS od ich prawidłowej transpozycji do prawa krajowego. Jednocześnie jednak należy pamiętać, że wspólna polityka rybołówstwa należy do wyłącznej kompetencji Unii Europejskiej 11 . Realizacja Porozumienia ASCOBANS w zakresie modyfikacji narządzi i metod rybołówstwa, a także zabezpieczenia narzędzi połowowych przed niekontrolowanym dryfem realizowana będzie zatem na poziomie wspólnotowym. Temu celowi ma służyć zwłaszcza rozporządzenie Rady (WE) nr 812/2004 z dnia 26 kwietnia 2004 r. ustanawiające środki dotyczące przypadkowych odłowów waleni na łowiskach i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 88/98 12 . Zawiera ono bezpośrednio skuteczne przepisy materialne dotyczące stosowania urządzeń akustycznych odstraszających walenie o wysokim poziomie efektywności. Jeżeli zaś chodzi o zabezpieczenie przed niekontrolowanym dryfowaniem i pozostawianiem w morzu narzędzi połowowych, odpowiednie przepisy dla realizacji tego celu zostały ustanowione w rozporządzeniu Rady (WE) nr 2187/2005 z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zachowania zasobów połowowych w wodach Morza Bałtyckiego, cieśnin Bełt i Sund poprzez zastosowanie środków technicznych oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1434/98 i uchylające rozporządzenie (WE) nr 88/98 13 . Obydwa rozporządzenia: – określają zasady prowadzenia połowów tak, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia przyłowu; – wprowadzają odpowiednie procedury delimitacji połowów; – zawierają normy materialne ustalające warunki prowadzenia połowów oraz wymagania techniczne dla sieci i kutrów rybackich. Z uwagi na bezpośrednią skuteczność rozporządzeń oraz ścisłe określenie warunków i obowiązków związanych z ochroną małych waleni przed przyłowem stanowią one efektywny instrument implementacji zapisów Porozumienia ASCOBANS w omawianym zakresie.
Page 1 and 2: Marcin PchałEK Paulina KuPczyK Pio
Page 3 and 4: od wydawcy Zachowanie łączności
Page 5 and 6: 3.1.7. Konwencja o ochronie środow
Page 7 and 8: Wykaz skrótów BSPAs CBD decyzja w
Page 9: Wykaz skrótów s.u.k.z.p.g. SOOS S
Page 12 and 13: 12 Efektywność ochrony korytarzy
Page 21 and 22: 2. ogólna charakterystyka prawnych
Page 23 and 24: ogólna charakterystyka prawnych fo
Page 37: ocena uwarunkowań efektywności pr
Page 41 and 42: ocena uwarunkowań efektywności pr
Page 89 and 90:
ocena uwarunkowań efektywności pr
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
4. założenia zmian w prawodawstwi
Page 113 and 114:
założenia zmian w prawodawstwie p
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Wykaz aktów prawnych Protokół o
Page 153 and 154:
Bibliografia Bar, M., Jendrośka, J
Page 155:
noty o autorach Marcin Pchałek, dr
show all

Efektywność ochrony korytarzy ekologicznych. Koncepcja ... - WWF

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?