Przegląd Mechaniczny 12/2014
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PROBLEMY • NOWOÂCI • INFORMACJE<br />
W procesie MEP, uznawanym obecnie<br />
za operacj´ wykaƒczajàcà, wykorzystuje<br />
si´ program CAM, który programuje<br />
narz´dzia na usuni´cie zadziorów ze<br />
wszystkich otworów oraz za∏amanie<br />
ostrych kraw´dzi; niektóre narz´dzia<br />
MEP mogà byç stosowane w trzech lub<br />
czterech ró˝nych lokalizacjach lub fragmentach<br />
tej samej cz´Êci<br />
Wnioski<br />
Elementy o ostrych kraw´dziach<br />
i zadziorach wykraczajàcych poza<br />
specyfikacje sà coraz cz´Êciej uwa-<br />
˝ane za drogi z∏om. PodejÊcie to jest<br />
widoczne szczególnie w bran˝y lotniczej,<br />
ale zdobywa popularnoÊç<br />
tak˝e w bran˝y medycznej, energetycznej<br />
i innych. Producenci potrzebujà<br />
metody usuwania zadziorów<br />
z komponentów i profilowania kraw´dzi<br />
cz´Êci, która charakteryzuje<br />
si´ spójnoÊcià, mo˝liwoÊcià dokumentowania<br />
i op∏acalnoÊcià. Procesy<br />
mechanicznego profilowania kraw´dzi<br />
(MEP) spe∏niajà te potrzeby,<br />
zast´pujàc operacje r´czne, które<br />
zawsze charakteryzujà si´ niespójnoÊcià<br />
i wysokimi kosztami pracy,<br />
konfiguracji i obs∏ugi cz´Êci. Niektórzy<br />
u˝ytkownicy zakazali ju˝ stosowania<br />
r´cznego usuwania zadziorów,<br />
poniewa˝ nie pozwala ono na<br />
dokumentowanie i certyfikacj´.<br />
Najbardziej wydajne i op∏acalne<br />
procesy MEP powsta∏y w wyniku<br />
po∏àczenia projektowania in˝ynierskiego<br />
i doÊwiadczenia praktycznego.<br />
Producenci narz´dzi, którzy sà<br />
w stanie zaoferowaç takie kompletne<br />
rozwiàzanie, pomagajà w usprawnieniu<br />
procesów bran˝y lotniczej<br />
(oraz podobnych procesów w innych<br />
krytycznych bran˝ach) oraz osiàganiu<br />
wy˝szych poziomów jakoÊci i produktywnoÊci.<br />
MEP w dzia∏aniu<br />
Procesy mechanicznego profilowania<br />
kraw´dzi zapewniajà producentom<br />
korzyÊci w ró˝nych zastosowaniach.<br />
W jednym z przyk∏adów producent<br />
wytwarza∏ element ze stali nierdzewnej<br />
303 na obrabiarce dwuwrzecionowej.<br />
W miar´ wzrostu wolumenu<br />
cz´Êci i wielkoÊci serii ros∏y<br />
tak˝e wymagania zwiàzane z produktywnoÊcià.<br />
Operacje nie by∏y<br />
zrównowa˝one i zajmowa∏y wiele<br />
czasu, 90 procent obróbki nast´powa∏o<br />
na wrzecionie g∏ównym, a proces<br />
wymaga∏ r´cznego usuwania<br />
zadziorów w dolnej partii cz´Êci,<br />
powodujàc koniecznoÊç dodatkowego<br />
konfigurowania. Zastosowanie<br />
przez producenta specjalistycznego<br />
narz´dzia MEP z w´glików spiekanych<br />
na wrzecionie dodatkowym<br />
obrabiarki umo˝liwi∏o równoczesne<br />
profilowanie obu stron otworów na<br />
Êruby w ko∏nierzu elementu. Zrównowa˝y∏o<br />
to wykorzystanie obu wrzecion<br />
i skróci∏o czas cyklu. Zastosowanie<br />
narz´dzia MEP wyeliminowa∏o<br />
tak˝e koniecznoÊç r´cznego usuwania<br />
zadziorów oraz powiàzanà z nim<br />
dodatkowà konfiguracj´ i pracoch∏onnoÊç.<br />
Inny przypadek obejmowa∏ wybór<br />
pomi´dzy fazowanà (p∏askà) obróbkà<br />
kraw´dzi oraz kraw´dzià promieniowà<br />
(zaokràglonà). Niektóre cz´Êci<br />
nie charakteryzujà si´ konkretnymi<br />
wymaganiami, w zwiàzku z czym kraw´dzie<br />
mo˝na wytwarzaç przy u˝yciu<br />
ró˝nych narz´dzi. Jednak˝e jeden<br />
z producentów przekona∏ si´, ˝e zastosowanie<br />
promienia zamiast fazy<br />
wyd∏u˝y∏o trzykrotnie trwa∏oÊç cz´Êci<br />
w porównaniu z cz´Êciami fazowanymi.<br />
Teoretycznie drobna zmiana<br />
narz´dzia znacznie podnios∏a jakoÊç<br />
cz´Êci.<br />
Z kolei operacja produkcji tarczy<br />
wentylatora ze stopu TiAl-4V stanowi<br />
doskona∏y przyk∏ad zastosowania<br />
narz´dzia do konturowania MEP.<br />
Producent obrabia∏ tarcze przy u˝yciu<br />
w´glikowych no˝y kszta∏towych<br />
w uchwycie krzywkowym. Prowadzi∏o<br />
to do niskiej jakoÊci wykoƒczenia<br />
powierzchni w losowych miejscach<br />
wokó∏ tarczy i otworu, problem ten<br />
by∏ niespójny i ró˝ni∏ si´ stopniem<br />
i cz´stotliwoÊcià. Producent zastosowa∏<br />
powlekany frez z w´glików<br />
spiekanych o Êrednicy 10 mm, 10-z´bowy<br />
z ostrzem centralnym kulisty<br />
o prawoskr´tnej powierzchni Êrubowej<br />
30°. Narz´dzie wyeliminowa∏o<br />
problemy z wykoƒczeniem<br />
powierzchni oraz umo˝liwi∏o znacznie<br />
szybsze wykaƒczanie obu stron<br />
tarczy.<br />
Teun van Asten, Seco Tools<br />
Jan Willem van Iperen, Seco Tools<br />
SECO TOOLS POLAND Sp. z o.o.<br />
ul. Naukowa 1, 02-463 Warszawa<br />
tel. +48 22 637-53-83<br />
fax +48 22 637-53-84<br />
mob. +48 607-559-607<br />
seco.pl@secotools.com<br />
www.secotools.com/pl<br />
14 ROK WYD. LXXIII ZESZYT <strong>12</strong>/<strong>2014</strong>