06.06.2015 Views

PDF - Land og saga

PDF - Land og saga

PDF - Land og saga

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

18 • Menntun, námskeið <strong>og</strong> nýsköpun Menntun, námskeið <strong>og</strong> nýsköpun • 19<br />

Stærðfræðinámið auðveldað<br />

-Kennsluvefurinn Rasmus.is býður nemendum <strong>og</strong> kennurum upp á nýja leið í stærðfræðinámi<br />

Kennsluvefurinn Rasmus.is<br />

hefur stöðugt verið að sækja í<br />

sig veðrið allt frá sköpun hans<br />

árið 1999 <strong>og</strong> telur nú viðskiptavinahópur<br />

vefsins yfir 1300<br />

skóla, bæði hérlendis <strong>og</strong> erlendis.<br />

Vefurinn býður grunn<strong>og</strong><br />

framhaldsskólanemendum<br />

upp á skýra <strong>og</strong> aðgengilega leið<br />

til að auðvelda sér stærðfræðinámið.<br />

Hugo Rasmus, kennari<br />

við Menntaskólann í Kópav<strong>og</strong>i<br />

<strong>og</strong> annar stofnenda vefsins,<br />

segir að notagildi vefsins<br />

sé margvíslegt, kennarar geti<br />

notað hann sem kennslugagn,<br />

nemendur geti notað hann við<br />

upprifjun eða til þekkingaröflunar<br />

<strong>og</strong> þá nýtist hann sem<br />

tungumálavefur, enda sé hann<br />

aðgengilegur á átta tungumálum.<br />

Að vefnum stendur Hugo,<br />

ásamt bróður sínum Tómasi<br />

Rasmus, kennara við Salaskóla í<br />

Kópav<strong>og</strong>i. Þeir semja einnig allt<br />

efni vefsins ásamt Jóhanni Ísak<br />

Péturssyni, námsefnishöfundi<br />

<strong>og</strong> kennara við Menntaskólann í<br />

Kópav<strong>og</strong>i. Höfundar efnisins eru<br />

því allir með áratugalanga reynslu<br />

af kennslu.<br />

Hugo segir að höfuðáhersla<br />

hafi verið lögð á að hafa efni<br />

vefsins auðskiljanlegt. „Texti í<br />

kennslubókum í stærðfræði reynist<br />

mörgum nemendum erfiður<br />

lestrar, við reynum því að skrifa<br />

auðveldari texta með myndrænum<br />

skýringum. Markmið vefsins<br />

er að hjálpa nemendum að læra<br />

stærðfræði <strong>og</strong> býður hann upp á<br />

nýja leið til þess,“ segir Hugo.<br />

Frá margföldun til afleiðureikninga<br />

Vefnum er skipt eftir námsstigi<br />

<strong>og</strong> svo eftir einstökum viðfangsefnum<br />

stærðfræðinnar á hverju<br />

námsstigi, allt frá byrjun grunnskóla<br />

<strong>og</strong> upp í menntaskóla. Efnisþáttum<br />

er svo fylgt eftir með<br />

gagnvirku prófi þar sem notendur<br />

geta sannreynt skilning sinn á<br />

því efni sem síðast var lesið. Hugo<br />

segir að í byrjun hafi efni vefsins<br />

Menntakerfið auki<br />

verðmætasköpun<br />

Samtök iðnaðarins vilja öflugri<br />

iðn- <strong>og</strong> tæknimenntun,<br />

en Ingi B<strong>og</strong>i B<strong>og</strong>ason hjá<br />

Samtökum iðnaðarins segir<br />

að eftirspurn sé eftir fólki<br />

með þessa menntun. „Iðn- <strong>og</strong><br />

raungreinamenntun er best<br />

til þess fallin að standa undir<br />

aukinni verðmætasköpun<br />

sem þjóðin þarf svo á að<br />

halda,“ segir Ingi.<br />

Samtök iðnaðarins hafa árum<br />

saman lagt áherslu á mikilvægi<br />

verk- <strong>og</strong> tæknifræðimenntunar<br />

á háskólastigi <strong>og</strong> iðn- <strong>og</strong> starfsmenntunar<br />

á framhaldsskólastigi.<br />

Þau telja að iðnmenntun <strong>og</strong><br />

raungreinamenntun í háskóla,<br />

sérstaklega verk- <strong>og</strong> tæknifræði,<br />

veiti tækifæri til góðra <strong>og</strong> vel<br />

launaðra starfa í framtíðinni.<br />

Nýsköpun, sem reist sé á þessari<br />

menntun, muni tryggja trausta<br />

endurreisn hér á landi.<br />

Samtök iðnaðarins eru meðal<br />

eigenda Háskólans í Reykjavík,<br />

Tækniskólans (sem áður var<br />

Iðnskólinn <strong>og</strong> Fjöltækniskólinn)<br />

<strong>og</strong> IÐUNNAR fræðsluseturs,<br />

sem annast endurmenntunarstarfsemi<br />

iðnaðarins.<br />

miðast við grunnskólastigið, en<br />

með innkomu Jóhanns í verkefnið<br />

hafi framhaldsskólaefni verið<br />

bætt við <strong>og</strong> nær nú kennsluefnið<br />

á Rasmus.is yfir stærstan hluta<br />

þeirrar stærðfræði sem kennd er í<br />

framhaldsskólum. Þá er vefurinn<br />

tengdur við nokkrar af þeim<br />

kennslubókum sem almennt eru<br />

notaðar í stærðfræðikennslu í<br />

dag, en þannig getur notandi út<br />

frá blaðsíðunúmeri kennslubókar<br />

sinnar fundið ítarefni á Rasmus.<br />

is.<br />

Hugo segir að vefurinn hafi<br />

þannig mikið notagildi fyrir nemendur<br />

sem geta ef til vill ekki<br />

fylgt þeim hraða sem kennslan<br />

fer fram á <strong>og</strong> geti því farið aftur<br />

yfir það efni sem nemendur hafa<br />

misst af. Þá geti nemendur sem<br />

þyki kennsluhraði of hægur haldið<br />

áfram þekkingarleit sinni upp<br />

á eigin spýtur. „Margir háskólanemar<br />

nýta sér Rasmus til að rifja<br />

upp menntaskólaefnið sem þeir<br />

þurfa á að halda í sínu námi,“ segir<br />

Hugo. Þá segir Hugo að hann hafi<br />

fundið mikið þakklæti frá foreldrum<br />

sem hafa nýtt sér vefinn til<br />

upprifjunar þegar þeir veita börnum<br />

sínum aðstoð í heimalærdómi<br />

sínum.<br />

Óbreytt verð frá upphafi<br />

Efni vefsins er öllum aðgengilegt,<br />

en með því að kaupa aðgang<br />

er skólum leyfilegt að nýta sér<br />

efnið á hvern þann hátt sem hver<br />

skóli kýs, þannig hafi einhverjir<br />

skólar til dæmis gert efni vefsins<br />

að skyldulesningu í námskeiðum<br />

sínum. „Við ákváðum að hafa allt<br />

efnið opið <strong>og</strong> þannig höfum við<br />

Tímabil Innlit af lista<br />

2003 124,805 10.41%<br />

2004 159,177 13.27%<br />

2005 180,800 15.08%<br />

2006 209,160 17.44%<br />

2007 250,791 20.91%<br />

2008 274,386 22.88%<br />

Alls: 1,199,119 100%<br />

Heimild:<br />

Af hverju stöndum við ekki<br />

framar?<br />

Ingi B<strong>og</strong>i B<strong>og</strong>ason, forstöðumaður<br />

menntunar <strong>og</strong> mannauðs<br />

hjá SI, var spurður hvaða áhrif<br />

ástandið í atvinnulífinu hefði á<br />

stefnu SI í menntamálum. Hann<br />

segir að Samtökin hafi lengi barist<br />

fyrir fjölgun iðn- <strong>og</strong> tæknimenntaðs<br />

fólks <strong>og</strong> það hafi aldrei verið<br />

mikilvægara en nú. Þessi menntun<br />

standi undir mestri verðmætasköpun<br />

í atvinnulífinu <strong>og</strong> iðnfyrirtæki<br />

sækist eftir fólki með iðn<strong>og</strong><br />

tæknimenntun.<br />

„Þessi fjölgun gerist hins vegar<br />

ekki af sjálfu sér,“ segir Ingi B<strong>og</strong>i.<br />

„Stjórnvöld þurfa að einsetja sér<br />

að ýta undir <strong>og</strong> auðvelda menntakerfinu<br />

að vera einn af lykilþáttum<br />

í endurreisn landsins, m.a.<br />

með fjölgun tæknimenntaðra.<br />

Íslendingar stæra sig af því að<br />

verja einna mestu fjármagni til<br />

menntakerfisins en spyrja má um<br />

nýtingu fjárins. Af hverju stöndum<br />

við okkur ekki betur í alþjóðlegum<br />

sambanburði, t.d. í PISA<br />

könnunum? Af hverju eigum við<br />

ekki eins marga vel menntaða <strong>og</strong><br />

hæfa raungreinakennara <strong>og</strong> nágrannaþjóðir<br />

okkar? ,“ segir Ingi<br />

B<strong>og</strong>i.<br />

Menntun sem skapar<br />

vinnu<br />

Íslenskt menntakerfi er öflugt,<br />

telur Ingi B<strong>og</strong>i, en unnt er að nýta<br />

það betur <strong>og</strong> markvissar án þess<br />

að kosta miklu til. Iðnmenntun er<br />

í boði við framhaldsskóla í öllum<br />

landshornum. Fjölbreytni í verkfræði<br />

<strong>og</strong> skyldum greinum hefur<br />

aukist undanfarin ár, m.a. með<br />

tilkomu öflugrar tækni- <strong>og</strong> verkfræðideildar<br />

við HR.<br />

„Einungis 75% íslenskra ungmenna<br />

á aldrinum 18-24 ára ljúka<br />

viðurkenndu námi í framhaldsskóla.<br />

Á Norðurlöndunum er sú<br />

tala 85-95%. Þetta þýðir að íslensk<br />

fyrirtæki skortir aðgang að jafn<br />

samkeppnishæfu starfsfólki <strong>og</strong> í<br />

nágrannalöndunum.<br />

Nýleg könnun evrópskrar rannsóknarstofnunar<br />

í menntamálum,<br />

OECD, spáir um 15% aukinni þörf<br />

Bræðurnir Hugo <strong>og</strong> Tómas Rasmus segja vefinn hafa<br />

hjálpað mörgum í námi sínu. Ljósm. Ingó.<br />

Fjöldi innlita 06.08.2009 www.rasmus.is<br />

Heimild: Modernus ehf. 1<br />

getað haldið áskriftarverðinu í<br />

lágmarki, en verðið hefur verið<br />

óbreytt frá því vefurinn var opnaður<br />

árið 1999, þrátt fyrir að við<br />

höfum bætt við umtalsverðu efni.<br />

Þetta hefur gefið góða raun <strong>og</strong> á<br />

meðan skólarnir greiða þetta árgjald<br />

fyrir sig <strong>og</strong> sína verður verðið<br />

áfram lágt,“ segir Hugo.<br />

Hugo segir að þar sem aðeins<br />

takmarkaður fjöldi mögulegra<br />

viðskiptavina sé á Íslandi hafi<br />

fljótlega verið farið út í að þýða<br />

efni vefsins á erlend<br />

tungumál. Nú er svo<br />

komið að vefurinn<br />

er aðgengilegur á<br />

átta tungumálum:<br />

dönsku, norsku,<br />

sænsku, ensku,<br />

pólsku, rússnesku<br />

Fjölgun iðn- <strong>og</strong> tæknimenntaðs fólks aldrei mikilvægari en nú.<br />

fyrir tæknimenntað háskólafólk á<br />

næstu árum. Þessi veruleiki þarf<br />

að ráða áherslum í stefnumörkun<br />

stjórnvalda.<br />

„Samtökin verja árlega miklu<br />

fjármagni í námsefnisgerð, vinnustaðakennslu<br />

<strong>og</strong> þróunarstarf í<br />

háskólum til að flýta fyrir breytingum<br />

til batnaðar.<br />

Margt ungt fólk er til vitnis um<br />

að iðn- <strong>og</strong> tæknimenntun skilar<br />

sér í góðum störfum síðar meir.<br />

Bæði iðnmenntun <strong>og</strong> verkfræðimenntun<br />

felur í sér möguleika til<br />

margbreytilegra skapandi starfa.<br />

Aðsókn í þessa menntun er góð<br />

<strong>og</strong> spænsku.Flestir<br />

erlendir kúnnar<br />

Rasmus koma frá<br />

n á g r a n n a þ j ó ð -<br />

um okkar, enda<br />

kennsluskrár þjóðanna<br />

nokkuð svipaðar.<br />

Hugo segist<br />

hafa fengið mjög<br />

góð viðbrögð erlendis<br />

frá <strong>og</strong> hafi vefurinn fengið<br />

góða umfjöllun í erlendum fjölmiðlum<br />

<strong>og</strong> námsstofnunum.<br />

Hugo segir þýðendur hjá Rasmus.is<br />

flesta vera Íslendinga með<br />

annað móðurmál en íslensku.<br />

„Margir þeirra sem koma til<br />

Íslands hafa mikla menntun að<br />

baki <strong>og</strong> geyma mikinn mannauð.<br />

Þess vegna höfum við leitað hér<br />

heima að öflugu fólki til að vinna<br />

með okkur. Þeir þýðendur sem<br />

hafa unnið með okkur að öðrum<br />

málum svo sem norðurlandamálunum<br />

eru allir starfandi kennarar<br />

hver á sínu málsvæði <strong>og</strong> hafa þýtt<br />

efnið frá okkur úr ensku <strong>og</strong> síðan<br />

staðfært það að kröfum síns<br />

heimalands,“ segir Hugo.<br />

Hann segir þó að gagnsemi<br />

þýðinganna sé ekki einskorðað<br />

við sölu á erlendri grundu. Hlutur<br />

námsmanna af erlendum uppruna<br />

fer sífellt stækkandi í íslenskum<br />

skólum <strong>og</strong> segist Hugo því hafa<br />

fengið virkilega góð viðbrögð við<br />

þýðingu efnisins frá fólki af erlendum<br />

uppruna búsettu á Íslandi.<br />

„Nemendur geta haft opna glugga<br />

með efninu á bæði móðurmáli<br />

sínu <strong>og</strong> íslensku samtímis <strong>og</strong> lært<br />

tungumálið um leið, þannig er<br />

vefurinn orðinn tungumálavefur<br />

líka,“ segir Hugo.<br />

Metnaðarfullt starf framundan<br />

Aðstandendur Rasmus.is sitja<br />

fjarri því auðum höndum því að á<br />

næsta skólaári stendur til að opna<br />

tvo nýja vefi, annars vegar stjörnufræðivef<br />

<strong>og</strong> hins vegar jarðfræðivef.<br />

Efni vefjanna tveggja verður<br />

miðað við framhaldsskólastigið,<br />

en þó munu bæði skólastigin geta<br />

nýtt sér efnið. Jóhann sér um að<br />

smíða efni vefjanna tveggja <strong>og</strong> játar<br />

hann því fúslega að um metnaðarfullt<br />

verkefni sé að ræða, enda<br />

verði þar heilum vísindagreinum<br />

gerð skil. Þá verður einnig opnaður<br />

veður- <strong>og</strong> haffræðivefur þar<br />

sem veðurfarsbreytingar, gróðurhúsaáhrif<br />

<strong>og</strong> hafstraumar verða<br />

til umfjöllunar.<br />

en þyrfti að vera meiri. Það þarf<br />

nefnilega miklu fleira fólk með<br />

menntun á þessum sviðum til<br />

að byggja upp atvinnulíf morgundagsins.“<br />

Auka þarf framleiðni<br />

„Þegar öllu er á botninn hvolft,“<br />

segir Ingi B<strong>og</strong>i, „snýst málið um<br />

að auka framleiðni í menntakerfinu,<br />

alveg eins <strong>og</strong> í atvinnulífinu.<br />

Við eyðum of mörgum vinnustundum<br />

<strong>og</strong> fjármagni í að framleiða<br />

of lítið – líka í menntakerfinu.“<br />

Námskeið sem næra huga <strong>og</strong> sál á<br />

krepputímum<br />

VISKA er Fræðslu- <strong>og</strong> símenntunarmiðstöð<br />

í Vestmannaeyjum<br />

<strong>og</strong> er meðal markmiða<br />

hennar að efla menntun í Vestmannaeyjum<br />

með því að standa<br />

fyrir fræðslustarfsemi sem<br />

ekki heyrir undir námsskrárbundið<br />

nám á grunn- <strong>og</strong> framhaldsskólastigi.<br />

Valgerður<br />

Guðjónsdóttir, forstöðumaður,<br />

Visku segir að framboðið á<br />

námi verði nú með ögn breyttu<br />

sniði en hingað til hafi verið, en<br />

þessa dagana er verið að leggja<br />

drög að vetrardagskránni <strong>og</strong><br />

huga að útgáfu Námsvísis sem<br />

<strong>og</strong> útgáfu kynningarbæklings<br />

fyrir annars vegar háskólanám<br />

<strong>og</strong> hins vegar um náms- <strong>og</strong><br />

starfsráðgjöf.<br />

Valgerður segir að VISKA<br />

reyni að koma til móts við þarfir<br />

allra Vestmannaeyinga eins <strong>og</strong><br />

hægt sé. ”Fyrir þá sem litla eða<br />

enga menntun hafa leitumst við<br />

við að bjóða upp á námskeið sem<br />

nýtast þeim til frekara náms sem<br />

<strong>og</strong> áhugasviðsnámskeið. Fyrir þá<br />

sem þegar hafa menntað sig bjóðum<br />

við upp á alls konar viðbótarnám<br />

sem <strong>og</strong> tómstundanámskeið.<br />

Eldri borgarar hafa fengið<br />

sérstök tölvunámskeið sem <strong>og</strong><br />

starfslokanámskeið sem við höfum<br />

reyndar kallað ”nám fyrir fólk<br />

á tímamótum.” Námskeiðsflokkarnir<br />

eru hefðbundnir en þar má<br />

nefna: andmennt, heilbrigðismál,<br />

matargerð, samskipti <strong>og</strong> sjálfstyrkingu,<br />

sjórnun <strong>og</strong> rekstur,<br />

menningu <strong>og</strong> útivist, tungumál<br />

<strong>og</strong> að lokum réttindanám <strong>og</strong> vottaðar<br />

námsleiðir.<br />

Nærandi námskeið í vetur<br />

Hvað varðar<br />

tómstundanámskeiðin<br />

þá munum við<br />

reyna að bjóða<br />

upp á alls konar<br />

handverk <strong>og</strong><br />

vonumst til að<br />

þau verði vel<br />

sótt.<br />

Vestmannaeyingar hafa ekki<br />

farið varhluta af kreppunni, en<br />

Valgerður segir það þó fjarri lagi<br />

að eyjaskeggjar leggist í eymd <strong>og</strong><br />

volæði. “Efnahagsþrengingar hafa<br />

miklu frekar haft það í för með sér<br />

að frekar er sóst eftir námskeiðum<br />

sem ganga út á að næra sál <strong>og</strong><br />

huga <strong>og</strong> kenna fólki að fara sparlega<br />

með það sem það á. Ég tel<br />

að Vestmannaeyingar hafi tekist á<br />

við alls konar áföll í lífinu eins <strong>og</strong><br />

eldgos <strong>og</strong> aflabrest svo eitthvað sé<br />

nefnt <strong>og</strong> þeir kunna á vissan hátt<br />

að bregðast við áföllum <strong>og</strong> því<br />

leitast þeir við að spjara sig með<br />

því að vera glaðir <strong>og</strong> bjartsýnir <strong>og</strong><br />

leggjast ekki í barlóm <strong>og</strong> athafnaleysi.<br />

Því var nokkuð góð aðsókn<br />

að fyrrgreindum námskeiðum<br />

fyrr á þessu ári <strong>og</strong> við munum<br />

reyna að bregðast við þessu með<br />

því að bjóða upp á góð <strong>og</strong> nærandi<br />

námskeið í vetur.<br />

Hvað varðar tómstundanámskeiðin<br />

þá munum við reyna að<br />

bjóða upp á alls konar handverk <strong>og</strong><br />

vonumst til að þau verði vel sótt.<br />

Einnig er ætlunin að bjóða upp á<br />

námskeið fyrir ferðaþjónustufólk<br />

þar sem hér mun mikið breytast á<br />

næstu árum með tilkomu bættra<br />

samgangna þegar <strong>Land</strong>eyjahöfn<br />

er komin í gagnið. Við stefnum<br />

<strong>og</strong> á að bjóða upp á nám fyrir<br />

skrifstofufólk <strong>og</strong> fyrir fólk sem<br />

hefur hug á að koma sér af stað í<br />

nám aftur eftir nokkurt hlé. Hér<br />

hefst <strong>og</strong> nám í hjúkrunarfræði frá<br />

Háskólanum á Akureyri í haust <strong>og</strong><br />

fögnum við því. Einnig er ætlunin<br />

að fara í frekara samstarf við HA<br />

<strong>og</strong> þá við sjávarannsóknabrautina<br />

þeirra,” segir Valgerður.<br />

Eina símenntunarstöðin í<br />

Vestmannaeyjum<br />

„Viska er í raun eina símenntunarmiðstöðin<br />

í Vestmannaeyjum,<br />

að sögn Valgerðar, „eða öllu<br />

heldur eina stofnunin sem hefur<br />

það eitt að markmiði að bjóða upp<br />

á fræðslu fyrir fullorðna bæði á<br />

háskólastigi (um fjarfundabúnað<br />

<strong>og</strong> annars konar fjarnám) en ekki<br />

síður sem sí- <strong>og</strong> endurmenntunarúrræði<br />

fyrir íbúa eyjarinnar. Viska<br />

starfar í góðu samstarfi við Framhaldsskólann<br />

í Vestmannaeyjum<br />

sem <strong>og</strong> Nýsköpunarmiðstöð að<br />

<br />

þessu verkefni <strong>og</strong> með fyrirtækjum<br />

<strong>og</strong> stofnunum hér á staðnum.<br />

Hér er boðið upp á tómstundanámskeið,<br />

nám samhliða vinnu<br />

<strong>og</strong> starfstengd námskeið ásamt<br />

vottuðum námsleiðum í samstarfi<br />

við Fræðslumiðstöð atvinnulífsins.<br />

Einnig er unnið hér að raunfærnimati<br />

í vélstjórnargreinum<br />

með Framhaldsskólanum í Vestmannaeyjum.<br />

Við hjá Visku teljum að aðstaða<br />

okkar sé ögn öðruvísi en hinna<br />

stöðvanna þar sem við erum jú<br />

nokkuð mikið einangruð hér suður<br />

undan landinu. Þó eru líkur á<br />

að það muni breytast nokkuð með<br />

tilkomu <strong>Land</strong>eyjarhafnar á næsta<br />

ári. En hver <strong>og</strong> ein símenntunarmiðstöð<br />

ber merki síns svæðis <strong>og</strong><br />

þeirrar menningar sem er í héraði<br />

<strong>og</strong> við höfum reynt að bjóða<br />

upp á menningartengd námskeið<br />

sem byggja á sögu <strong>og</strong> menningu<br />

eyjanna,“ segir Valgerður.<br />

Námstækifæri færð heim<br />

Valgerður segir að Viska hafi<br />

gríðarlaga þýðingu fyrir samfélagið<br />

í Vestmannaeyjum þar sem<br />

markmið Visku sé að færa námstækifærin<br />

til Vestmannaeyja í<br />

stað þess að íbúar þurfi að fara<br />

af eynni til að sækja sér frekari<br />

menntun. “Viska hefur fest sig í<br />

sessi í samfélaginu <strong>og</strong> vonumst<br />

við til þess að bæjarbúar haldi<br />

áfram að vera iðnir við að sækja<br />

námskeið hjá okkur. Við höfum<br />

óskað eftir því að fólk komi líka til<br />

okkar með hugmyndir <strong>og</strong> óskir <strong>og</strong><br />

reynum að verða við því eins <strong>og</strong><br />

mögulegt er.“ segir Valgerður að<br />

lokum.<br />

Góð aðsókn hefur<br />

verið að námskeiðum<br />

Visku í Vestmannaeyjum.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!