06.06.2015 Views

PDF - Land og saga

PDF - Land og saga

PDF - Land og saga

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

16 • Menntun, námskeið <strong>og</strong> nýsköpun Menntun, námskeið <strong>og</strong> nýsköpun • 17<br />

-Kvasir, samtök fræðslu- <strong>og</strong> símenntunarmiðstöðva<br />

Aldrei mikilvægara að hækka menntastigið<br />

Kvasir, sem eru samtök<br />

fræðslu- <strong>og</strong> símenntunarmiðstöðva,<br />

hafa verið starfandi<br />

síðan árið 2000 <strong>og</strong> eru nú tíu<br />

fræðslu- <strong>og</strong> símenntunarmiðstöðvar<br />

um land allt sem eiga<br />

aðild að samtökunum.<br />

Inga Dóra Halldórsdóttir, formaður<br />

stjórnar Kvasis, segir að<br />

öflug símenntun sé hagur allra,<br />

þjóðfélagsins, einstaklinganna <strong>og</strong><br />

fyrirtækjanna <strong>og</strong> gegni nú mikilvgæra<br />

hlutverki en nokkru sinni<br />

fyrr.<br />

Upphaflega var Kvasir samtök<br />

fræðslu- <strong>og</strong> símenntunarmiðstöðva<br />

á landsbyggðinni, en á síðasta<br />

aðalfundi var samþykktum<br />

breytt <strong>og</strong> nú á Mímir í Reykjavík<br />

aðild að samtökunum. Flest allar<br />

miðstöðvarnar eru stofnaðar á<br />

árunum 1998-2000 <strong>og</strong> eru byggðar<br />

á grunni gömlu farskólanna.<br />

Yngsta miðstöðin var stofnuð árið<br />

2004 <strong>og</strong> er hún í Vestmannaeyjum.<br />

Inga Dóra segir að þeir sem<br />

stóðu að stofnun Kvasis á sínum<br />

tíma hafi lagt mikið upp úr sterku<br />

tengslaneti miðstöðvanna <strong>og</strong> að<br />

saman stæðu þær sterkari. „Það<br />

er ekki síður markmiðið að auka<br />

skilning almennings <strong>og</strong> stjórnvalda<br />

á hlutverki fræðslu- <strong>og</strong> símenntunarmiðstöðva<br />

í menntakerfi<br />

þjóðarinnar. Það hefur sýnt<br />

sig <strong>og</strong> sannað að þetta er kjarni<br />

málsins <strong>og</strong> við vinnum markvisst<br />

að því að efla okkur enn frekar,<br />

skapa umræðu um fullorðinsfræðslu<br />

<strong>og</strong> vekja athygli á okkur,“<br />

segir Inga Dóra.<br />

-Mímir-símenntun<br />

Fjölbreytt námstilboð fyrir fólk<br />

með stutta skólagöngu<br />

Mímir-símenntun er fræðslufyrirtæki<br />

sem leggur megin<br />

áherslu á að vera með fjölbreytt<br />

námstilboð fyrir fólk<br />

Hulda Ólafsdóttir, framkvæmdastjóri Mímis.<br />

Mikil aðsókn<br />

Hún segir símenntun hafa mjög<br />

mikla þýðingu fyrir þjóðfélag-<br />

Inga Dóra Halldórsdóttir, formaður<br />

stjórnar Kvasis<br />

ið <strong>og</strong> ekki hvað síst nú á tímum.<br />

„Sókn í námskeið hjá fræðslu- <strong>og</strong><br />

símenntunarmiðstöðvunum hefur<br />

aldrei verið meiri en nú, en<br />

svo við áttum okkur á umfanginu<br />

þá voru nemendur hjá okkur<br />

rúmlega 15 þúsund árið 2008 <strong>og</strong><br />

við buðum upp á rúmlega 1.200<br />

námskeið af ýmsu tagi. Auk þessa<br />

starfa náms- <strong>og</strong> starfsráðgjafar<br />

á flestum fræðslu- <strong>og</strong> símenntunarmiðstöðvum,<br />

en þeir tóku<br />

tæplega 2.800 viðtöl á árinu 2008.<br />

Það er best að láta tölurnar tala<br />

sínu máli.<br />

Um 38% fólks á vinnumarkaði<br />

hefur stutta formlega skólagöngu<br />

<strong>og</strong> hefur alið með sér þann draum<br />

að halda áfram í námi en treysta<br />

sér hreinlega ekki. Þar komum við<br />

að, en við bjóðum upp á fjölbreytt<br />

námstækifæri fyrir þessa einstaklinga<br />

þar sem sjálfstyrking er rauði<br />

þráðurinn <strong>og</strong> þeir hafa einnig aðgang<br />

að náms- <strong>og</strong> starfsráðgjafa.<br />

Við þjónustum þannig hvern einstakling<br />

betur <strong>og</strong> tökum mið af<br />

hans þörfum, t.d. ef um les- <strong>og</strong><br />

skrifblindu er að ræða. Þegar einstaklingur<br />

fær aukið sjálfstraust í<br />

námi, skilar það sér meðal annars<br />

í jákvæðara hugarfari, auknu<br />

frumkvæði einstaklingsins <strong>og</strong><br />

ekki síst aukinni vellíðan <strong>og</strong> öryggi<br />

sem skilar sér bæði í einkalífi<br />

<strong>og</strong> í starfskraftinum,“ segir Inga<br />

Dóra.<br />

Af nógu að taka<br />

Hún segir viðfangsefnin vera<br />

mörg <strong>og</strong> af nógu að taka. „Við<br />

hittumst að minnsta kosti tvisvar<br />

á ári, bæði á haustin <strong>og</strong> á<br />

vorin. Innan Kvasis starfar stjórn<br />

sem eru skipuð þremur aðilum<br />

frá jafnmörgum miðstöðvum <strong>og</strong><br />

situr hver fulltrúi tvö ár í senn.<br />

Stjórnin kemur fram fyrir hönd<br />

samtakanna út á við <strong>og</strong> vinnur að<br />

sameiginlegum hagsmunamálum<br />

fræðslu- <strong>og</strong> símenntunarmiðstöðvanna.<br />

Það er mjög mikilvægt að hittast<br />

reglulega <strong>og</strong> miðla upplýsingum<br />

<strong>og</strong> ekki síður að vinna að<br />

ákveðinni stefnumörkun fyrir<br />

heildina. Það hefur meðal annars<br />

færst í aukana að ýmsir aðilar leiti<br />

eftir samstarfi við okkur í nafni<br />

Kvasis <strong>og</strong> sem dæmi má nefna að<br />

Kvasir gerði samning síðastliðið<br />

haust við Endurmenntun Háskóla<br />

Íslands sem felst meðal annars í<br />

að auðvelda fólki á landsbyggðinni<br />

aðgengi að námskeiðum EHÍ<br />

með notkun fjarfundabúnaðar,“<br />

segir Inga Dóra.<br />

Staða símenntunar sterk<br />

Inga Dóra segir stöðu símenntunar<br />

vera sterka á Íslandi í dag<br />

„Við á fræðslu- <strong>og</strong> símenntunarmiðstöðvunum<br />

finnum fyrir miklum<br />

meðbyr, en íbúarnir kunna að<br />

með stutta skólagöngu. Hulda<br />

Ólafsdóttir, framkvæmdastjóri<br />

Mímis, segir markmið<br />

Mímis að vera virkur þátttakandi<br />

í því að efla menntun<br />

starfandi fólks í landinu<br />

<strong>og</strong> þannig stuðla að hækkun<br />

menntunarstigs þjóðarinnar,<br />

aukinni fagmennsku í<br />

atvinnulífinu <strong>og</strong> styrkja einstaklinga<br />

í leik <strong>og</strong> starfi.<br />

Hulda segir Mími bjóða upp<br />

á margar námsleiðir sem henti<br />

fólki á vinnumarkaði, bæði atvinnuleitendum<br />

sem <strong>og</strong> einstaklingum<br />

í vinnu. „Rúmlega 30<br />

námskrár hafa verið gefnar út af<br />

Fræðslumiðstöð atvinnulífsins<br />

<strong>og</strong> eru þær allar viðurkenndar af<br />

menntamálaráðuneytinu <strong>og</strong> gefa<br />

einingar til styttingar á framhaldsskólanámi.<br />

Nám sem gefur<br />

aukin starfsréttindi er einnig að<br />

finna hjá Mími <strong>og</strong> þannig er til<br />

dæmis hægt að fara í leikskólaliðanám<br />

<strong>og</strong> félagsliðanám. Jarðlagnatækni<br />

er námsleið sem gefur<br />

verktökum aukna möguleika á<br />

að taka að sér verk fyrir veiturnar<br />

<strong>og</strong> bætir stöðu þeirra á vinnumarkaði.<br />

Í öllu námi hjá Mími er<br />

lögð mikil áhersla á sjálfsstyrkingu<br />

<strong>og</strong> að mæta einstaklingnum<br />

þar sem hann er staddur. Allir<br />

geta lært en það hentar ekki að<br />

meta þá þjónustu sem við bjóðum<br />

upp á <strong>og</strong> við erum orðin hluti af<br />

menntakerfinu. Verkalýðshreyfingin<br />

hefur verið mjög ötul við<br />

að leggja áherslu á þennan málaflokk,<br />

auk þess sem stjórnvöld<br />

hafa lagt málaflokknum lið.<br />

Við sinnum breiðum hópi fólks,<br />

en auk símenntunar þjónustum<br />

við líka háskólana <strong>og</strong> fjarnema.<br />

Nemendur geta sótt fjarfundi<br />

víða um land, tekið próf <strong>og</strong> lært<br />

saman í hópum. Það er brýnt að<br />

íbúar geti sótt þjónustuna heima<br />

í héraði <strong>og</strong> ýtir ekki síður undir<br />

jafnræði,“ segir Inga Dóra.<br />

Öflugt samstarf<br />

Kvasir hefur verið í góðu samstarfi<br />

við Vinnumálstofnun,<br />

Fræðslumiðstöð atvinnulífsins<br />

<strong>og</strong> aðila á hverju svæði sem málið<br />

snertir. „Styrkur fræðslu- <strong>og</strong><br />

símenntunarmiðstöðvanna felst<br />

m.a. í miklum sveigjanleika,<br />

þannig að við getum brugðist við<br />

breyttu ástandi með stuttum fyrirvara.<br />

Það verður boðið upp á<br />

nota sömu aðferðafræði til náms<br />

fyrir alla. Mikil áhersla er því<br />

lögð á kennslufræði sem hentar<br />

fullorðnu fólki,“ segir Hulda.<br />

Hún segir náin tengsl við atvinnulífið<br />

vera eina af sterku<br />

hliðum Mímis-símenntunar.<br />

Fjöldi námsleiða <strong>og</strong> námskeiða<br />

er haldinn í nánu samstarfi við<br />

stéttarfélög, félög atvinnurekenda,<br />

stofnanir <strong>og</strong> fyrirtæki.<br />

Náms- <strong>og</strong> starfsráðgjafar fara í<br />

samráði við atvinnulífið á vinnustaði,<br />

kynna ráðgjöfina <strong>og</strong> bjóða<br />

einstaklingum upp á einstaklingsráðgjöf<br />

þeim að kostnaðarlausu.<br />

Skapandi námskeið<br />

fyllast fljótt<br />

Hulda segir að allir á aldrinum<br />

5 – 90 ára geti fundið eitthvað við<br />

sitt hæfi hjá Mími-símenntun.<br />

Innflytjendum stendur til boða<br />

íslenskunámskeið <strong>og</strong> starfstengd<br />

námskeið. Eldri borgurum<br />

býðst margskonar frístunda- <strong>og</strong><br />

tungumálanámskeið auk tölvunámskeiða<br />

<strong>og</strong> fyrir börnin er<br />

tilboð um námskeið í tungumálum<br />

ásamt menningu <strong>og</strong> listum.<br />

Hulda segir að vinsælustu<br />

námsleiðirnar hafi einkum verið<br />

Grunnmenntaskólinn <strong>og</strong> nám<br />

fyrir lesblinda sem kallast Aftur<br />

í nám. Grunnmenntaskólinn<br />

styrkir undirstöðuatriði í íslensku,<br />

stærðfræði <strong>og</strong> ensku <strong>og</strong><br />

eflir fólk til frekara náms. Mímir<br />

námstækifæri, nú í haust, fyrir<br />

atvinnuleitendur um allt land <strong>og</strong><br />

við munum eftir fremsta megni<br />

þjónusta atvinnuleitendur eins <strong>og</strong><br />

við getum með námsframboði <strong>og</strong><br />

náms- <strong>og</strong> starfsráðgjöf,“ segir Inga<br />

Dóra.<br />

Samkeppnin hörð<br />

Inga Dóra segir að aðstæður í<br />

efnahagslífinu hafi verið þannig<br />

undanfarin ár að það hafi vantað<br />

vinnuafl, en nú hafi orðið<br />

viðsnúningur <strong>og</strong> samkeppnin á<br />

vinnumarkaðnum sé orðin mjög<br />

hörð. „Aukið atvinnuleysi bitnar<br />

hvað mest á þeim sem hafa stutta<br />

formlega skólagöngu <strong>og</strong> það er<br />

meðal annars okkar markhópur.<br />

Það hefur aldrei verið jafn mikilvægt<br />

<strong>og</strong> núna að hið formlega <strong>og</strong><br />

óformlega skólakerfi vinni saman<br />

til að hækka menntunarstigið í<br />

landinu <strong>og</strong> auka samkeppnishæfni<br />

okkar enn frekar sem þjóðar. Þess<br />

vegna er brýnt að allir fái tækifæri<br />

til að sækja sér menntun á sínum<br />

forsendum,“ segir Inga Dóra.<br />

er svo að fara af stað með fjölda<br />

annarra námsleiða á næstu vikum,<br />

til dæmis félagsliðanám,<br />

leikskólaliðanám, fagnámskeið<br />

fyrir fólk sem starfar við umönnun<br />

eða á leikskólum.<br />

Fjölþætt frístundanámskeið <strong>og</strong><br />

tungumálanámskeið eru á hverri<br />

önn. „Helsta breytingin á því<br />

sviði er sú að öll námskeið sem<br />

snúa að sköpun hvort heldur er<br />

myndlist, hannyrðir eða skapandi<br />

skrif fyllast hratt <strong>og</strong> oft ekki<br />

hægt að anna eftirspurn,“ segir<br />

Hulda.<br />

Náin tengsl við atvinnulífið<br />

Á Íslandi eru yfir 30% einstaklinga<br />

á vinnumarkaði sem hafa<br />

ekki lokið formlegu námi eftir<br />

grunnskóla. Hulda segir þetta<br />

vera mun hærra hlutfall en hjá<br />

þeim þjóðum sem við viljum bera<br />

okkur saman við <strong>og</strong> mikilvægt að<br />

bjóða þessum mikla fjölda fólks<br />

upp á náms- <strong>og</strong> starfsráðgjöf <strong>og</strong><br />

menntunarúrræði við hæfi. „Atvinnuástandið<br />

hefur margþætt<br />

áhrif á eftirspurn eftir endur- <strong>og</strong><br />

símenntun. Einstaklingar sem<br />

hafa minnstu formlegu menntunina<br />

eru oft þeir sem fyrstir<br />

missa vinnuna <strong>og</strong> eru jafnframt<br />

síðastir til að fá vinnu aftur.<br />

Margir þessara einstaklinga nýta<br />

nú tækifærið <strong>og</strong> bæta við sig<br />

námi til að styrkja stöðu sína á<br />

vinnumarkaði,“ segir Hulda.<br />

Námsúrræði í atvinnuleit<br />

-Vefsíðan menntatorg.is veitir upplýsingar um nám fyrir atvinnulausa<br />

Við hrun íslensku bankanna<br />

í október 2008 fór í gang<br />

samstarfshópur sem stjórn<br />

Fræðslumiðstöðvar atvinnulífsins<br />

(FA) kom á laggirnar.<br />

Hlutverk hópsins var að vakta<br />

stöðuna á vinnumarkaði <strong>og</strong><br />

reyna að bregðast við breyttum<br />

aðstæðum með þeim úrræðum<br />

sem þegar eru til, meðal annars<br />

ráðgjöf, raunfærnimati <strong>og</strong> námi<br />

eða nýjum úrræðum. Fulltrúar<br />

frá ASÍ, SA, Vinnumálastofnun,<br />

fræðsluaðilum <strong>og</strong> menntamálaráðuneyti<br />

eiga sæti í þessum<br />

samstarfshópi sem er undir<br />

forystu Ingibjargar Elsu Guðmundsdóttur,<br />

framkvæmdastjóra<br />

Fræðslumiðstöðvar atvinnulífsins.<br />

Eitt af því sem<br />

samstarfshópurinn taldi vera<br />

þörf á var vefsvæði með hagnýtum,<br />

einföldum upplýsingum<br />

um nám <strong>og</strong> námskeið fyrir þá<br />

einstaklinga sem hafa minnsta<br />

menntun <strong>og</strong> eru án atvinnu.<br />

Niðurstaðan var vefsíðan www.<br />

menntatorg.is sem var opnuð<br />

formlega þann 6. mars sl. á svokölluðu<br />

Menntatorgi þar sem<br />

ýmsir fræðsluaðilar kynntu<br />

nám <strong>og</strong> ýmis úrræði fyrir atvinnulausa.<br />

Helmingur atvinnulausra<br />

aðeins með grunnskólapróf<br />

Björgvin Þór Björgvinssson,<br />

hjá Fræðslumiðstöð atvinnulífsins<br />

segir að í dag séu tæplega 16<br />

þúsund manns atvinnulausir á<br />

Íslandi. „Þegar þetta er skoðað út<br />

frá menntun má sjá að um 50% af<br />

öllum atvinnulausum eru aðeins<br />

með grunnskólapróf, en sá hópur<br />

er einmitt stærsti markhópur<br />

Fræðslumiðstöðvar atvinnulífsins.<br />

Á vefnum www.menntatorg.is er<br />

að finna upplýsingar um nám <strong>og</strong><br />

námskeið sem atvinnulausir geta<br />

stundað á meðan þeir fá greiddar<br />

atvinnuleysisbætur,“ segir Björgvin.<br />

Í janúar 2009 setti þáverandi<br />

félags- <strong>og</strong> tryggingamálaráðherra,<br />

Jóhanna Sigurðardóttir, tvær<br />

reglugerðir um fjölbreytt vinnumarkaðsúrræði<br />

<strong>og</strong> um nám <strong>og</strong><br />

námsskeið sem atvinnuleitendur<br />

geta tekið þátt í samhliða því að fá<br />

greiddar atvinnuleysisbætur. Meginmarkmið<br />

þessara vinnumarkaðsúrræða<br />

er að sporna gegn atvinnuleysi,<br />

auðvelda fólki í atvinnuleit<br />

að halda virkni sinni, stuðla að<br />

tengslum þess við atvinnulífið <strong>og</strong><br />

skapa fólki leiðir til að bæta möguleika<br />

sína til atvinnuþátttöku á<br />

nýjan leik. Á meðal þess náms <strong>og</strong><br />

námskeiða sem teljast til vinnumarkaðsúrræða<br />

má nefna:<br />

• Nám hjá fræðslu- <strong>og</strong> símenntunarstöðvum<br />

<strong>og</strong> fræðslustofnunum<br />

iðngreina.<br />

• Nám hjá endurmenntunarstofnunum<br />

háskólanna <strong>og</strong> Impru (Nýsköpunarmiðstöð<br />

Íslands).<br />

• Verk- <strong>og</strong> starfsnám á framhaldsskólastigi<br />

<strong>og</strong> frumgreinanám á forsendum<br />

fullorðinsfræðslu.<br />

• Námskeið á vegum endurhæfingarstofnana<br />

<strong>og</strong> önnur námskeið<br />

sem eru líkleg til að styrkja fólk<br />

á vinnumarkaði að mati ráðgjafa<br />

Vinnumálastofnunar.<br />

Á vefnum www.menntatorg<br />

er að finna yfirlit um fræðslu- <strong>og</strong><br />

símenntunarmiðstöðvar víðsvegar<br />

um landið sem bjóða nám <strong>og</strong><br />

námskeið samkvæmt vottuðum<br />

námsleiðum Fræðslumiðstöðvar<br />

atvinnulífsins. Þær bjóða einnig<br />

tölvunámskeið, starfstengd námskeið<br />

o.fl. Auk þess bjóða þær<br />

námsráðgjöf <strong>og</strong> sumar bjóða raunfærnimat<br />

í iðngreinum.<br />

Atvinnulífið eflt<br />

Björgvin segir allt benda til þess<br />

að atvinnulífið eflist þegar starfsmenn<br />

mennta sig. „Það á ekki hvað<br />

síst við um menntun ófaglærðra. Í<br />

þeim námsleiðum sem hafa verið<br />

í boði hér á landi má sjá áhrif eins<br />

<strong>og</strong> aukin gæði, færri mistök, aukna<br />

starfsánægju, betri samskipti, betri<br />

þjónustu <strong>og</strong> meiri nýsköpun. í síbreytilegu<br />

samfélagi <strong>og</strong> atvinnulífi<br />

er mikilvægt að starfsmenn<br />

hafi sveigjanleika, þor <strong>og</strong> snerpu,<br />

sem eykst með aukinni menntun.<br />

Námsmannatilboðin gilda ekki með öðrum tilboðum sem í boði eru hverju sinni<br />

Það er oft ófaglærða fólkið sem er<br />

í framvarðarsveit fyrirtækja <strong>og</strong> í<br />

beinu sambandi við viðskiptavini.<br />

Það er stjórnendum ómetanlegt að<br />

fá upplýsingar frá þessum starfsmönnum<br />

sínum þegar bæta á <strong>og</strong><br />

byggja upp. Með menntun öðlast<br />

starfsmennirnir trú á sér <strong>og</strong> miðla<br />

upplýsingum innan fyrirtækja á<br />

fagmannlegan hátt. Það hefur sýnt<br />

sig að menntun ófaglærða verður<br />

til þess að sömu starfsmenn sækja<br />

síðan í meiri menntun,“ segir Björgvin.<br />

Opnun vefsíðunnar www.menntatorg.is. Frá vinstri: Svanlaugur Þorsteinsson, Ingibjörg<br />

Elsa Guðmundsdóttir <strong>og</strong> Björgvin Þór Björgvinsson<br />

„Ég vil námsmannaþjónustu<br />

Byrs“<br />

Vertu hjá Byr <strong>og</strong> sparaðu helling:<br />

• Frítt Byr námsmannadebetkort með 150 frífærslum á ári <strong>og</strong> afsláttum á<br />

völdum stöðum.<br />

• Frítt Byr námsmannakreditkort með 5.000 kr. ferðaávísun <strong>og</strong> fríu World for 2<br />

korti fyrsta árið.<br />

• Ódýrt í bíó hjá Sambíóunum. 2 fyrir 1 á mánudögum <strong>og</strong><br />

20% afsláttur alla hina dagana.<br />

• Ódýrt í ræktina hjá World Class <strong>og</strong> Vaxtarræktinni.<br />

Þú borgar fyrir sex mánuði en æfir í níu mánuði.<br />

• Ódýrara í skólann með 10% afslætti af öllu hjá Eymundsson.<br />

• Ódýrara hjá Subway með girnilegum 10% afslætti af öllu.<br />

• Ódýrari tryggingar hjá Verði: 50% afsláttur af 24 mánaða tölvutryggingu,<br />

15% afsláttur af ábyrgðar- <strong>og</strong> kaskótryggingu ökutækis <strong>og</strong> margt fleira.<br />

Fjárhagsleg heilsa er betra líf!<br />

fyrir námsmenn<br />

DY N A M O R E Y K J AV Í K

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!