Dómur Hæstaréttar Íslands í máli nr. 214/1978 - Ríkissaksóknari

(psychopathic) ásamt mikilli óvirkni (passivity) og þörf fyrir að stjórnast af öðrum og veldur þetta nær
masochistisku atferli. Tilfinningatengsl við annað fólk rista yfirleitt grunnt í samræmi við það, í hversu
lítilli snertingu hún er við eigin tilfinningar. Persónuleiki hennar er veikbyggður og varnir því veikar, og
er því líklegt, að undir tilfinningalegu álagi geti geðstjórn brotnað niður og viðbrögð orðið óeðlileg og
leitt til truflunar á meðvitund (dissociative state). Erla hefur jafnframt verið haldin fælni (phobia) og
sefasýki (neurotic hysterica).
Ég tel vera nokkrar líkur á, að Erla geti notfært sér og fengið bót á taugaveiklun sinni með sállækningu
(psychotherapy), en hins vegar minni líkur á Bata, hvað persónuleikagöllum viðkemur, með
fyrrgreindri meðferð, sem þyrfti þá jafnframt að vera langvarandi".
Samkvæmt vottorði frá sakaskrá hefur ákærða hvorki sætt kæru né refsingu.
Ingvar Kristjánsson geðlæknir rannsakaði geðheilbrigði ákærða Guðjóns Skarphéðinssonar. Fór
rannsóknin fram á tímabilinu frá 28. desember 1976 til 23, mars 1977. Í skýrslu læknisins um geðrannsóknina
segir m, a., að ákærði sé fæddur að Marðarnúpi í Vatnsdal í Austur-Húnavatnssýslu 19.
júní 1943 á býli móðurforeldra sinna og hafi hann alist upp hjá þeim til 18 ára aldurs. Voru foreldrar
hans hjónin Skarphéðinn Pétursson, síðar prestur að Bjarnarhöfn í Hornafirði, sem nú er látinn, og
Sigurlaug Guðjónsdóttir. Systkini ákærða eru 7, og er hann elstur þeirra.
Ákærði kom fyrst í skóla í Vatnsdal 9 ára gamall til þess að taka próf. Hann var þá fluglæs, en á eftir í
reikningi. Á aldrinum 10-13 ára sótti hann farskóla þar í sveit, en fannst námið yfirleitt leiðinleg eyðsla
á tíma. Þrátt fyrir þetta stóð hann sig vel á fullnaðarprófi. Fjórtán ára var hann sendur í heimavist á
Hlíðardalsskóla. Þaðan lauk hann landsprófi 16 ára. Ákærði háf næsta vetur nám í Menntaskólanum á
Akureyri. Hvarf hann frá námi um skeið, en hóf það aftur og lauk stúdentsprófi vorið 1966, þá 23 ára
að aldri. Á meðan ákærði var í skólanum, eignaðist hann óskilgetið barn, og var hann af þeim sökum
rekinn á brott af heimili sínu að Marðarnúpi. Ákærði innritaðist í guðfræðideild Háskóla Íslands um
haustið, en hætti fljótt námi þar. Hann hóf síðan nám í íslenskum fræðum, en hvarf frá því einnig
undir vorið.
Hinn 1. desember 1966 heitbast ákærði Guðrúnu Ægisdóttur, sem hann hafði kynnst á
menntaskólaárunum. Tóku þau upp sambúð vorið 1967 og gengu í hjónaband síðar það ár. Eignuðust
þau tvö börn saman. Bjuggu þau fyrst í Reykjavík og stunduðu bæði nám að hluta. Síðar réðust þau til
kennslustarfa að Reykjum við Ísafjarðardjúp og kenndu þar á hverjum vetri frá haustinu 1968 fram til
vors 1972. Það ár fluttust þau til Reykjavíkur, og hóf ákærði þá nám í félagsfræði við Háskóla Íslands.
Lauk hann námi í almennri félagsfræði haustið 1973, en hætti við frekara nám skömmu síðar. Ákærði
vann á ýmsum stöðum með náminu, en vinna hans var stopul. Árið 1975 skildu ákærði og kona hans
að borði og sæng.
Síðan segir í skýrslu læknisins:
„Hinn 14. 11. 74 kveður Guðjón Sævar Ciesielski hafa komið í heimsókn ásamt Erlu Bolladóttur að
heimili hans að Ásvallagötu 46, og sýndu þau honum Land Rover bíl, er þau höfðu keypt. Dagana á
eftir kom Sævar til Guðjóns í skrifstofu Menningarsjóðs og sýndi honum bréf þess efnis, að hann væri
að fara utan með kvikmyndir fyrir Vilhjálm Knudsen. Kvaðst hann vera fjárþurfi vegna þessa ferðalags.
Bað hann Guðjón að skreppa með sér til Keflavíkur að hitta þar mann. Gerði Guðjón hvorki að játa né
neita. Kvöldið eftir (19. 11. 74), er Guðjón var í heimsókn að Lambhóli við Starhaga hjá kunningja
375