Dómur Hæstaréttar Íslands í máli nr. 214/1978 - Ríkissaksóknari

tekið þátt í átökum eða verið sjónarvottur að þeim: Hins vegar man hann það, að þegar farið var frá
Keflavík, hafði hann það á tilfinningunni, að þarna hefði eitthvað hræðilegt gerst, eitthvað, sem ekki
átti að gerast. Hann man einnig óljóst eftir einhverju tilgangslausu hringsóli í Keflavík, eftir að farið
var frá bragganum í síðara skiptið. Vel geti verið, að Sævar Marinó hafi verið eini farþegi sinn til
Reykjavíkur. A leiðinni þangað, sennilega nálægt Álverinu, hafi Sævar Marinó sagt við hann á þessa
leið: „Sástu ekki, að við drápum manninn? Þú ert orðinn samsekur um morð". Ákærði kveðst hafa
sagt við Sævar Marinó: „Nei, ég sá ekkert". Ólýsanlega skelfingu setti að ákærða við þetta, og vildi
hann ekki trúa því, sem Sævar Marinó sagði. Hann minnir, að hann hafi komið heim um kl. 0130, og
hné hann örmagna niður á stól. Hann vissi, að eitthvað hroðalegt hafði komið fyrir. Hann hugsaði
með sér, að konan og börnin skyldu aldrei fá að vita þetta. Eftir þetta féll hann í svefn, eins og hann
væri rotaður.
Ákærða minnir, að hann hafi komið á kaffihúsið Mokka miðvikudaginn 20. nóvember, svo sem áður
greinir. Minnir hann, að þegar hann sat þar inni, hafi :Sævar Marinó litið inn og sagt: „Nú er bara að
segja ekki neitt".
Um það bil viku eftir að hann fór til Keflavíkur, fóru blöðin að skrifa um hvarf Geirfinns Einarssonar.
Ákærði setti mannshvarf þetta ekki neitt í samband við ferðina til Keflavíkur, enda kannaðist hann
hvorki við Geirfinn né heldur við lýsingu á þeim manni, sem talinn var hafa hringt úr Hafnarbúðinni.
Hann lét sér fyrst til hugar koma, að tengsl væru þarna á milli, þegar hann var yfirheyrður vorið 1976.
Ákærði kveðst sennilega ekki hafa séð Sævar Marinó eftir 20. nóvember árið 1974. Ástæðan fyrir því,
að hann spurði Sævar Marinó ekki síðar um atburði þessa kvölds, hafi ef til vill verið sú, að hann
óttaðist að fá að vita það, sem hann vildi síður vita. Ákærði minnist þess ekki, að til hefði staðið, að
hann hefði fjárhagslegan ávinning af Keflavíkurferðinni.
Ákærði kveðst ekki búa yfir neinni vitneskju um það, að lík hafi verið dysjað eftir þessa ferð.
essar athugasemdir hefur rannsóknarlögreglumaður skráð 6. desember vegna framburðar ákærða:
Ákærði hefur skýrt frá því, svo sem að framan greinir, að daginn eftir Keflavíkurferðina hafi hann
verið á kaffihúsinu Mokka og verið að lesa í Þjóðviljanum frásögn af jarðarför Þórbergs Þórðarsonar,
sem var neðarlega á innsíðu í blaðinu. Sagt hafi verið frá :áletrun, sem Þórbergur vildi hafa á legsteini
sínum. Það hafi verið stutt 1jóð á esperanto og lag við. Í ljóðinu væri þetta: „fæddur í heimskunnar
landi - grafinn í heimskunnar landi".
Lögreglumaðurinn fór á Landsbókasafnið og skoðaði Þjóðviljann frá 20. nóvember 1974. Í skýrslu
hans segir: „Á forsíðu er mynd af Þórbergi og vitnað í greinargerð á 3. síðu. Þar á efri hluta síðunnar
er grein eftir Þorvald Þórarinsson, þar sem hann vitnar í bókmenntaverk eftir Þórberg, en í því lýsir
Þórbergur, hvernig hann vilji láta haga útför sinni. Í lok greinarinnar eru ljóðlínur úr vögguvísu Brahms
og tvær línur á esperanto. Í íslenskri þýðingu útleggjast þær: „Liggur hér Þórbergur. Lifði í
fátæktarlandi. Dó í forheimskunnarlandinu"."
Ákærða var bent á misræmi í framburði hans varðandi komu á Landsbókasafnið. Hann hafi í
yfirheyrslu sagt, að hann hafi aðeins komið þar einu sinni og hafi það verið eftir yfirheyrsluna vorið
1976. Við athugun á gestabók Landsbókasafnsins hafi komið í ljós, að hann sé ekki skráður í hana á
árinu 1976, heldur hinn 16/7 1975. Ákærði viðurkenndi, að þarna hefði hann sagt rangt til, en .það
hafi verið af vangá eða öllu heldur misskilningi. Hann hafi átt við, að hann hafi aðeins einu sinni komið
249