Dómur Hæstaréttar Íslands í máli nr. 214/1978 - Ríkissaksóknari

um í síðari samprófun við meðákærðu og vitni. Hinn 29. september sl, kom hann að eigin ósk fyrir
dóminn og kvaðst ekkert vita um hvarf Guðmundar Einarssonar.
Ákærðu Kristján Viðar, Sævar Marinó og Tryggvi Rúnar halda því fram, að fyrri framburðir þeirra um
atvik máls þessa séu komnir frá rannsóknarmönnum og hafi verið fengnir með þvingunum og
hótunum af þeirra hálfu. Hafi þeir sætt illri og löglausri meðferð rannsóknarmanna og fangavarða.
Rannsókn dómsins á þessum kæruatriðum hefur ekki rennt stoðum undir þessar fullyrðingar. Á hinn
bóginn hefur ýmislegt komið fram í gögnum málsins um, að gott samband hafi yfirleitt verið milli
ákærðu og rannsóknarmanna.
Ákærði Kristján Viðar kom fyrir dóm 22. mars 1976 að viðstöddum réttargæslumanni sínum og skýrði
þá frá þætti sínum í átökunum. Bar hann engar ásakanir fram vegna fyrri yfirheyrslna.
Ákærði Sævar Marinó skýrði fyrst frá aðild sinni að máli þessu hjá rannsóknarlögreglu á allra fyrstu
dögum rannsóknarinnar, eða hinn 22. desember 1975. Gaf hann skýrslu í framhaldi af því hinn 4.
janúar 1976, og var réttargæslumaður hans viðstaddur í bæði skiptin. Engar kvartanir eða
athugasemdir komu Fram vegna þessara yfirheyrslna. Ásakanir ákærða Sævars Marinós á hendur
rannsóknarmönnum og fangavörðum lúta að því er virðist að atvikum, sem gerðust löngu síðar, og
verður vart séð, að hverju þvinganir hefðu þá átt að miða, þar sem játning ákærða lá fyrir.
Ákærði Tryggvi Rúnar gaf sjálfstæða skýrslu um mál þetta fyrir dómi hinn 30. apríl 1976, þar sem
hann skýrði frá þætti sínum í málinu að viðstöddum réttargæslumanni, og hafði þá engar kvartanir
Fram að færa.
Ekki verður annað ráðíð af skýrslum rannsóknarlögreglu um mál þetta en ákærðu hafi skýrt frá
málsatvikum sjálfstætt og hver í sínu lagi.
Eftir að ákærðu breyttu framburðum sínum, héldu þeir því fram, að þeir hefðu verið annars staðar en
að Hamarsbraut 11 umrædda nótt, en engar sannanir eða líkur hafa komið fram um það.
Þar sem ákærðu hafa ekki fært fram nein haldbær rök til stuðnings breytingum á fyrri framburðum
sínum, verður breytingunum hafnað. Framburðir þeirra í upphafi rannsóknar fyrir dómi verða lagðir
til grundvallar við úrlausn málsins og jafnframt höfð hliðsjón af efnislegum framburðum þeirra um
málið við meðferð dómsins á því.
Svo sem áður er rakið, fór Guðmundur Einarsson frá heimili sínu að Hraunprýði, Blesugróf, Reykjavík,
klukkan um 2000 laugardagskvöldið 26. janúar 1974. Með vættum sex vitna þykir í ljós leitt, að
Guðmundur Einarsson hafi verið á dansleik í Alþýðuhúsinu í Hafnarfirði og verið undir áhrifum áfengis
um kvöldið og nóttina, en vitnin geta ekki nánar borið um, hvenær hann fór á brott af dansleiknum.
Eitt vitni hefur staðhæft, að það hafi séð mikið ölvaðan mann á ferli neðst á Reykjavíkurvegi. litlu eftir
lokun samkomuhúsa þessa nótt. Var það ekki í neinum vafa um af mynd, er það sá af Guðmundi í
blöðum næstu daga, að um hann hefði verið að ræða. Gat vitnið lýst rétt klæðnaði og útliti
Guðmundar. Þá staðhæfa tvö vitni, sem bæði þekktu Guðmund Einarsson, að þau hafi séð hann á
gangi um Strandgötu í Hafnarfirði í nánd við Skiphól klukkan um 0200 greinda nótt í fylgd með manni,
er þau telja, að hafi verið ákærði Kristján Viðar Viðarsson. Þeir hafi verið ölvaðir og reynt að stöðva
bifreiðar, sem fram hjá fóru. Við sakbendingu töldu bæði vitnin ákærða Kristján Viðar líkjast mjög
manni þeim, er verið hefði með Guðmundi. Á dómþingi hinn 25. mars 1977 lýsti ákærði Kristján Viðar
121