swiat 21 - Świat Architektury

NIERUCHOMOŚĆ UMYSŁU
Poczucie bezpieczeństwa jest na drugim miejscu w piramidzie potrzeb, stworzonej
przez Abrahama Maslowa. Jego zapewnienie jest niezbędne do prawidłowego
funkcjonowania człowieka, zaraz po spełnieniu jego potrzeb fizjologicznych. Poczucie
bezpieczeństwa umożliwia jednostce, a także całej społeczności dalszy rozwój,
pobudza do twórczego działania, ułatwia relacje międzyludzkie.
Obowiązkiem architekta jest współtworzenie zdrowego środowiska. Nie jest on
jedynie projektantem budynku – kształtując układ urbanistyczny miasta, determinuje
jakość życia wielu pokoleń ludzi mieszkających na danym obszarze.
Nadmiar bezpieczeństwa, wynikający ze zbyt dużej kontroli sprawowanej nad
drugim człowiekiem, skutkuje budowaniem poczucia zagrożenia. Zamknięte osiedla
tną przestrzeń miejską, zaburzając jej ciągłość. Bądźmy tego świadomi.
Zastanawiając się nad tym zagadnieniem, w duszy pobrzmiewa mi tekst z płyty
Łony, opisujący mieszkańca dość klaustrofobicznej nieruchomości:
„Nienękany niczym żyje bezpiecznie,
otoczony setką identycznych fortec w sąsiedztwie.
Na osiedlu, gdzie każdy mieszkaniec obok,
strzeże samego siebie przed samym sobą.
Ta dzielnica wiecznego szczęścia rozrasta się nadal
z każdym dniem bogatsza o nowego sąsiada,
co świadomie, choć za namową chorych urbanistów,
wybudował sobie nieruchomość umysłu.
[…]
Spójrzmy tak na to: czemu by mu nie zazdrościć?
Jedyny lokator własnej nieruchomości
ma spokój, żadnych wątpliwości i ciszę
drzwi wprawdzie nie ma, ale nikt nie widział, żeby kiedyś wyszedł.
[…]
A gdyby chciał otworzyć to okno,
ujrzy tylko własny, piękny, trzymetrowy żywopłot.
[…]
W sumie po co się przejmować i siać postrach,
w końcu to osiedle nieruchomości to zaledwie wioska.
Ale jak nie walić z armat,
kiedy ta wioska
staje się coraz bardziej globalna?”
Fragment tekstu „Nieruchomości” z płyty Łony, „Nic Dziwnego”.