swiat 21 - Świat Architektury

takich właśnie elektronicznych systemów bezpieczeństwa
w obiektach budowlanych pełniących
określone funkcje.
Michał Konarski
kierownik działu badań
Satel sp. z o.o.
BEZPIECZEŃSTWO
W BUDYNKACH
Nadrzędnym celem systemu sygnalizacji
włamania i napadu jest wykrywanie próby
nieupoważnionego dostępu do określonych,
wydzielonych obszarów, zwanych strefami.
Cel ten jest realizowany z wykorzystaniem
szeregu urządzeń wchodzących w skład instalacji
SSWiN, wśród których najważniejszymi są: centrala
alarmowa, czujki, moduły komunikacyjne
oraz manipulatory. Od prawidłowego doboru
tych elementów zależeć będzie funkcjonalność
całego systemu, dlatego projekt instalacji musi
uwzględniać wyniki analizy zagrożeń, zakres
wymaganego zabezpieczenia oraz inne szczegółowe
uwarunkowania, mające wpływ na
przewidywany kształt systemu.
Instalacje odpowiedzialne za zapewnienie
bezpieczeństwa w budynkach są
w dzisiejszych czasach nieodłączną częścią
każdego projektu – niezależnie od tego,
czy jest to obiekt powstający od zera czy
obejmuje on gruntowną przebudowę istniejącej
budowli.
Oprócz oczywistych systemów bezpośrednio
związanych z ochroną życia i zdrowia,
głównie ochrony przeciwpożarowej i pochodnych,
coraz większe znaczenie zyskują systemy
zapewniające bezpieczeństwo w stosunku do
zagrożeń innego rodzaju i minimalizujące związane
z nimi ryzyko. Takimi przykładami zupełnie
realnych we współczesnym świecie zagrożeń
mogą być, na przykład, nieuczciwe działania konkurencji
rynkowej – w szczególności mające na
celu wykradanie informacji. Wiadomo bowiem,
że w dzisiejszym świecie to właśnie informacja
może mieć wartość znacznie przekraczającą
wszelkie aktywa materialne. Coraz częściej
również słychać o działalności grup terrorystycznych,
realizujących swoje cele przez atak na
przypadkowe społeczności, tym samym budzących
szczególne przerażenie wśród każdego,
kto jest świadom bezwzględności takich działań.
Takie właśnie zagrożenia powodują, że
niezbędne staje się użycie systemów, których
celem jest nadzorowanie dostępu do określonych
obszarów budynku, jak również wykrywanie
prób nieupoważnionego wtargnięcia.
Tę pierwszą rolę odgrywają elektroniczne
systemy kontroli dostępu, za tę drugą funkcję
odpowiadają systemy sygnalizacji włamania.
Świadomość konieczności stosowania takich
rozwiązań ma swoje odzwierciedlenie w przepisach
prawnych, dotyczących szczególnie
wrażliwych obszarów – opracowanych między
innymi przez MON (obronność), MSWiA
(określone obiekty użyteczności publicznej,
w tym związane z przechowywaniem wartości
pieniężnych) czy MKiDN (muzealnictwo
i obiekty dziedzictwa kulturowego). Regulacje
prawne narzucają konieczność wprojektowania
Skuteczność SSWiN powiązana jest
ściśle z rodzajem zastosowanych urządzeń
– te z kolei wymagają określonego sposobu
montażu zgodnego z zasadami ich działania.
Z tego względu zastosowanie urządzeń realizujących
funkcje wykrywania zagrożeń i ich
sygnalizacji wpływa na rozwiązania architektoniczne
– zwłaszcza w zakresie architektury
wnętrz. Jest to jeden z powodów, dla których
już na etapie projektu architektonicznego
należy uwzględniać kwestie bezpieczeństwa
– oczywiście wymaga to współpracy ze specjalistami
zajmującymi się projektowaniem
instalacji bezpieczeństwa. Szeroki wachlarz
dostępnych urządzeń pozwoli też wspólnie je
dobrać, z uwzględnieniem wymagań architektonicznych.
Dzięki temu w rezultacie uzyskać
można system nie tylko skuteczny, ale też
zharmonizowany z pozostałymi rozwiązaniami
architektonicznymi.
Jednym z typowych elementów systemu
sygnalizacji włamania są różnego rodzaju czujki
ruchu – najczęściej typu PIR (reagujące na promieniowanie
podczerwone emitowane przez
ciało ludzkie), lub czujki „dualne”, łączące technologię
PIR z detekcją mikrofalową (radarową). Aby
poprawnie działać, muszą zostać zainstalowane
na określonej wysokości, a ich pole widzenia nie
może być przesłonięte dodatkowymi przeszkodami.
Wynika z tego, że stają się one elementami
wyeksponowanymi – tym ważniejsze staje się ich
odpowiednie dobranie pod względem designu
i wkomponowanie w planowane wnętrza.
Równie powszechnie jak czujki ruchu stosowane
są czujki otwarcia drzwi i okien, które
pozwalają wykryć otwarcie drzwi lub okien
prowadzących do chronionej strefy. Czujki
te mogą być dyskretnie schowane w stolarce,
dzięki czemu ich użycie praktycznie nie wpływa
na rozwiązania architektoniczne.
Tam gdzie projekt przewiduje duże przeszklenia,
mogące stanowić drogę wtargnięcia,
można zastosować czujki zbicia szyby. Tutaj
powszechne są czujki akustyczne, wymagające
montażu w określonym miejscu w stosunku do
chronionych przeszkleń – najczęściej naprzeciwko,
w odległości kilku metrów.
Często jednak zdarza się, że analiza zagrożeń
wskazuje na konieczność użycia dodatkowych
środków wykrywania przestępczej działalności.
W takiej sytuacji konieczne może okazać
się użycie czujek wibracyjnych reagujących na
próbę siłowego przełamania zabezpieczeń
mechanicznych czy nawet aktywnych barier
podczerwieni, zdolnych do wykrycia intruza
przekraczającego obwód zaprojektowanej strefy
ochrony. Podobnie jak czujki ruchu, będą to
urządzenia wyeksponowane – dlatego znowu
dobrze jest uwzględnić ich obecność już na
etapie projektu architektonicznego.
Ze względu na złożoność zagadnień związanych
z zapewnianiem bezpieczeństwa, chcąc
skutecznie przygotować się na etapie realizacji
systemów zabezpieczeń elektronicznych,
należy planowanie takich systemów konsultować
z branżowymi doradcami. Znają oni
doskonale wymagania prawne oraz użytkowe,
jak też rozwiązania techniczne i aktualną ofertę
producentów. Prawidłowo wykonane projekty
systemów bezpieczeństwa zagwarantują
w przyszłości bezproblemową eksploatację
oraz pełną satysfakcję inwestora – dlatego tak
ważne jest staranne ich opracowanie na odpowiednim
etapie powstawania kompleksowego
projektu architektoniczno-technicznego.
Fot. archiwum SATEL