Sama świadomość nie wystarczy - Sayadaw U Tejaniya

potrafimy zrozumieć Nibbāny. Czy wiesz dlaczego tak się dzieje?
Jogin: Nie mam pojęcia.
SUT: Ponieważ wszystkie obiekty wglądów vipassany to procesy fizycznomentalne
(nāma-rūpa) są więc jak najbardziej zjawiskami podlegającymi warunkom.
W trakcie gdy wglądy te będą stawały się coraz silniejsze, w pewnym momencie
osiągną poziom zwany magga-ñāna. Dopiero taki rodzaj umysłu, który osiągnął
odpowiedni stopień mądrości będzie mógł pojąć Nibbānę.
Jogin: Zatem uznajesz to za pewien stopniowy proces przyswajania mądrości, a
nie jako rodzaj natychmiastowego oświecenia?
SUT: Tak. Doświadczanie Nibbāny to nie wypadek, nie możesz wpaść na nią przez
przypadek. Tak jak ze wszystkim, dopiero wtedy gdy będą spełnione pewne
warunki, wtedy dopiero mogą pojawić się efekty. To jest pojęcie anattā.
Jogin: Co z osobami, które praktykowały bardzo długo w poprzednich
wcieleniach? Czy może tak się stać, że przypomną to sobie w pewnym momencie i
staną się oświecone?
SUT: Które wcześniejsze wcielenie? Wczoraj? Wczoraj oznacza przeszłe wcielenie,
jutro to przyszłe życie. Rozumiejąc to w sferze konceptualnej, istnieje kolejne
wcielenie, jednak parząc na to pod kątem ostatecznej rzeczywistości pojawia się
tylko kolejny umysł. Każdy pojawiający się umysł to kolejne życie. Jedynie umysł,
który jest pełen świadomości, koncentracji i mądrości, z momentu na moment
potrafi urzeczywistniać pāramī.
Nie dostaniemy Nibbāny za darmo, musimy na nią zapracować. Nigdy więc nie
zadowalaj się tym, co już zrozumiałeś. W momencie gdy poczułeś, że jesteś
usatysfakcjonowany tym co osiągnąłeś, wtedy zmniejszasz jedynie swój własny
wysiłek.
Pozwalanie rzeczom rozwijać się naturalnie
Jogin: Kiedy obudziłem się tego ranka nadal czułem się bardzo zmęczony.
Spytałem sam siebie czy mam wstać i zacząć praktykować, czy lepiej będzie jeśli
zostanę w łóżku. Słyszałem innych jak wstają i przygotowują się by pójść na salę
medytacyjną. Wtedy zacząłem myśleć o tym, że powinienem do nich dołączyć. Nie
mogłem jednak podjąć decyzji i czułem się niespokojny. Zdarza mi się to dość często
i wzmaga we mnie dodatkowo wątpliwości co do tego, czy w ogóle powinienem i
czy potrafię medytować. Mógłbyś mi coś poradzić jak postępować w takich
sytuacjach?
SUT: Nie martw się tym, co robią inni, albo co o tobie pomyślą. Patrz tylko na
96