Sama świadomość nie wystarczy - Sayadaw U Tejaniya

poglądy nie mogą pojawiać się spontanicznie?
SUT: Istnieje kilka poziomów właściwych poglądów. Na początku nie rozumiemy
do końca czym jest właściwy pogląd, więc będzie to zapożyczona mądrość. Oznacza
to, że musimy przywołać odpowiednie informacje w sferze intelektualnej, tak by
wspomogły nas w konkretnej sytuacji. Jeśli przez dłuższy czas będziemy
rozwiązywać problem w taki sposób, będzie coraz łatwiej umysłowi zapamiętać
czym jest korzystna opinia, aż wreszcie dostrzeże w tym prawdę. W momencie gdy
umysł autentycznie zrozumie prawdę odnośnie właściwego poglądu, wtedy stanie
się to twoją mądrością. Nie będziesz już musiał sobie o nim przypominać, gdyż
umysł naturalnie zbada sytuację pod kątem właściwego poglądu.
Iluzja to brak mądrości
Jogin: W pewnym sensie zdaję sobie sprawę, że iluzja, moha, nieustannie przenika
wszystko, że jest wszędzie. Z drugiej strony myślę sobie - jak umysł pełen ułudy
może rozróżnić co jest iluzją?
SUT: Iluzję można zrozumieć tylko w momencie pojawienia się wglądu, gdyż jest
on przeciwieństwem ułudy. Mądrość dokładnie wie jakie są naturalne cechy
obiektu. Iluzja natomiast stara się zakryć te podstawowe właściwości obiektu,
jednak nie może przykryć samego obiektu. Zatem ułuda jedynie zakłóca percepcję.
Jogin: Może to jest właśnie ten rodzaj złudy jakiego doświadczam, swego rodzaju
zasłona między mną a rzeczywistością.
SUT: Najwidoczniej, skoro mówisz, że przenika wszystko. W trakcie pojawiania
się wglądów ta zasłona nagle opada – na krótki moment. Musimy zatem dążyć do
głębszego zrozumienia, na tyle na ile potrafimy, gdyż inaczej iluzja będzie cały czas
przykrywać świat.
Jogin: Czy mógłbyś podać definicję iluzji?
SUT: Złudzenie nie oznacza całkowitej ignorancji. Niewiedza o prawdzie tego, co
jest rzeczywiste – tym jest iluzja. Zatem jest to brak mądrości.
Jogin: Dlaczego ułuda jest tak silna i dlaczego jest tak niewiele mądrości?
SUT: Ponieważ iluzja pragnie pozostawać w ułudzie, jak również dlatego, że
„praktykowaliśmy” ten rodzaj niewiedzy przez eony.
Doświadczanie metty i karuny
Jogin: Czasem ludzie pytają mnie czy tęsknię za rodziną. Nie tęsknię, ale nie wiem
87