swiat 18 - Świat Architektury

• Fragment stalowej konstrukcji dachu
WYPOWIEDŹ EKSPERTA
Tomasz Kwiatkowski – doradca techniczny, Rockwool Polska sp. z o.o.
Fot. Bartosz Makowski
Stadion Narodowy jest obiektem użyteczności
publicznej, w którym jednocześnie może
przebywać około 60 tys. osób, zarówno na
trybunach, jak i w pomieszczeniach pomocniczych.
Dlatego właśnie powinien zapewniać
najwyższe bezpieczeństwo pożarowe. Właściciel
stadionu – Narodowe Centrum Sportu
aktywnie obniża poziom ryzyka pożarowego
w obiekcie, dzięki zastosowaniu zarówno
pasywnych, jak i aktywnych metod ochrony
przeciwpożarowej. Dobrano je odpowiednio
do wymagań i przeznaczenia poszczególnych
pomieszczeń. Do budowy stadionu wykorzystano,
między innymi, niepalne produkty izolacyjne
Rockwool o najwyższej klasie reakcji na
ogień A1. Oznacza to, że nie płoną, nie przyczyniają
się w znaczącym stopniu do wydzielania
toksycznego dymu oraz nie rozprzestrzeniają
ognia. W pomieszczeniach pod trybunami
stadionu do zabezpieczeń przeciwpożarowych
kanałów odymiania użyto systemu ogniochronnego
Conlit Plus, który już przy grubości wełny
6 cm zapewnia najwyższą klasę odporności
ogniowej EIS 120. Podział pomieszczeń komercyjnych
na biurowe i usługowe wykonano za
pomocą lekkich ścianek działowych z wypełnieniem
niepalną skalną wełną Superrock. Na
stałej części dachu instalację odprowadzającą
wodę deszczową zaizolowano samoprzylepną
matą Klimafix. Ocieplenie ścian pod biało-czerwoną
fasadową siatką stalową wykonano z płyt
ze skalnej wełny mineralnej Wentirock F, które
osłonięto płytami elewacyjnymi w systemie
wentylowanym.
Niepalna skalna wełna mineralna Rockwool
to trwały, naturalny materiał, który dodatkowo
wpływa na komfort akustyczny. Szeroka gama
wyrobów daje swobodę projektowania, nie
ogranicza kreatywności architektów, pozwalając
realizować śmiałe i innowacyjne obiekty.
We wszystkich obiektach, gdzie odbywają
się masowe imprezy, warto upewnić się, że
w procesie projektowania budynku przeprowadzono
pełną ocenę ryzyka pożarowego również
w zakresie użytych materiałów i rozwiązań.
Większość pomieszczeń biurowych ma
doświetlenie naturalne i widok na zewnątrz
obiektu, część ma bardzo atrakcyjny wgląd do
wnętrza stadionu i można je wykorzystać również
jako loże. Powierzchnie z tego rodzaju
widokiem mają przewagę nad każdym innym
budynkiem biurowym – one million dollar view
jest zapewniony. W centrum konferencyjnym
też mamy częściowo naturalne doświetlenie,
chociaż te pomieszczenia nie potrzebują tak
naprawdę zbyt wiele światła dziennego. Światło
naturalne jest raczej czynnikiem przeszkadzającym
w organizacji konferencji. Nie da się
go kontrolować. Centrum podpięte jest funkcjonalnie
do części gastronomicznej.
KB: Czy stadiony w Polsce wymagają
bardziej wydajnych systemów podgrzewania
murawy od stosowanych na Zachodzie?
MR: W tym temacie zdobyliśmy już w Polsce
szereg doświadczeń, ponieważ podgrzewaną
murawę ma dziś każdy zespół ekstraklasy.
Oczywiście wydajność systemu musi być dostosowana
do naszej strefy klimatycznej i na to ich
użytkownicy są już w Polsce przygotowani.
KB: Nie zawsze wystarczająco…
MR: To prawda. Trzeba dysponować
doświadczeniem, żeby trawy nie ugotować,
a jednocześnie przeciwdziałać wpływom niskiej
temperatury. To będzie instalacja glikolowa,
podpięta do systemu grzewczego i włączona
okazjonalnie na potrzeby meczu i innych wydarzeń.
Zastosowaliśmy system podgrzewanej
płyty betonowej, na której będzie układana
trawa. Można więc będzie ją zdjąć i mieć do
dyspozycji gładką żelbetową płytę.
KB: Czy dopuszcza Pan myśl, że trawę
naturalną zastąpi sztuczna?
MR: Obecnie UEFA odrzuca taką możliwość
ze względów bezpieczeństwa piłkarzy (oparzenia
w trakcie wślizgu). Jeżeli ewolucja w rozwoju
systemów takiej trawy będzie dalej postępować
i produkt będzie zaakceptowany przez UEFA,
to pomysł wejdzie w życie. Utrzymanie naturalnej
murawy jest oczywiście kosztowne. To
nie tylko koszenie i nawożenie, ale i doświetlanie
z użyciem energii, zwłaszcza w zaciemnionych
miejscach. Trawa potrzebuje też przewiewu.
KB: Jak to zostało rozwiązane?
MR: Mamy tunele napowietrzające, których
używa się również, żeby wjechać do wnętrza.
One są skomunikowane z przestrzenią
zewnętrzną.
KB: Jeśli chodzi o warunki posadowienia,
nie było to proste, bo Stadion Dziesięciolecia
zbudowano w dorzeczu, na terenie składającym
się z gruzów lewobrzeżnej Wisły.
W jaki sposób rozwiązano problem nierównomiernego
osiadania poszczególnych elementów?
MR: Uniknęliśmy tego problemu, stosując
rozwiązanie, które nie opiera się na tym niestabilnym
gruncie, ale schodzi głębiej. Zanim
przyjęliśmy odpowiedni sposób posadowienia
budynku, wykonaliśmy szereg badań geotechnicznych.
Dokonaliśmy próbnego posadowienia
w krytycznych punktach, jeszcze zanim
pokazaliśmy finalny projekt. Próbne pale zostały
wykorzystane później. Sprawdziliśmy rzeczywistą
nośność, a nie tę wynikającą ze statystyki
i obliczeń. To spowodowało, że w pewnym
stopniu zrewidowaliśmy projekt wykonawczy.
Podłoże nie było tak złe, jak zakładaliśmy na
początku. Sporo pieniędzy można było dzięki
temu zaoszczędzić na etapie palowania.
KB: Z czego wynikała podmiana sposobu
wykonania schodów oraz problemy z ich
osiadaniem?
MR: Takich sytuacji jest zwykle sporo na
budowie. Pierwotnie planowaliśmy wykonanie
schodów w konstrukcji żelbetowej monolitycznej
wylewanej na miejscu. Jest ich 18 sztuk,
otaczają cały stadion. Trzy z nich były zaprojektowane
w kombinacji ze schodami ruchomymi.
Wykonano je z żelbetu i nie ma z nimi
problemu. Ze względu na napięty harmonogram
budowy wykonawca zaproponował zmianę
schodów monolitycznych na prefabrykowane,
aby przyspieszyć prace. Ponieważ jest to jak
najbardziej możliwe, wyraziliśmy zgodę, pod
warunkiem wykonania projektu, który przed
realizacją musiał być zaakceptowany przez nas
i inwestora. Projekt, który wykonała firma specjalizująca
się w takich prefabrykatach, zaakceptowaliśmy,
bo był w porządku. W końcu montaż
tych elementów rozpoczęto, a diabeł tkwi
w szczegółach. Pechowo, generalny wykonawca
zlecił montaż prefabrykatów nie firmie, która
je wyprodukowała, tylko innemu podwykonawcy.
Sposób montażu polegał na tym, że
słupy, podesty i biegi schodowe połączone były
na specjalne zamki, tzw. robusta. Miejsca styku
miały być zalane spoiwem betonowym o określonej
wytrzymałości. Później okazało się, że
podwykonawca miał problemy z wlaniem go
• Plan zagospodarowania terenu
42
43