Tutaj - Świat Architektury

SC: Co przysporzyło najwięcej problemów
w tej dziedzinie?
KM: Ze względu na krótki okres prac
przygotowawczych i przedprojektowych
dopiero w trakcie realizacji ujawniła się duża
liczba różnych w swoim charakterze znalezisk
historycznych (polichromii, zamurowanych
pierwotnych elementów układu konstrukcyjnego,
fragmentów oryginalnych wykończeń
wnętrz – sufitów i posadzek, elementów
snycerskich zabudowy kas lub ceglanych ścian
hali kasowej, detali południowej elewacji).
Wcześniej nie dało się ich zidentyfikować
podczas inwentaryzacji – po pierwsze, ze
względu na funkcjonowanie obiektu, po drugie
dlatego, że przez dziesięciolecia funkcjonowania
obiektu zostały one zakryte licznymi
naleciałościami. Spowodowało to weryfikację
naszych wizji projektowych, które początkowo
były bliższe w wyrazie współczesności,
a potem rozwinęły się w kierunku bardziej
tradycyjnego podejścia konserwatorskiego.
RZ: Pierwotnym założeniem projektu
w aspekcie prac konserwatorskich było
zgodne z dzisiejszymi trendami zachowanie
jedynie odkrytych oryginałów, nawet jeśli
zachowały się tylko ich fragmenty, z pozostawieniem
pustych ścian i sufitów jako tła dla
oryginalnych elementów. Przykładem takiego
podejścia do prac konserwatorskich może
być Neues Museum w Berlinie. W trakcie
licznych spotkań z udziałem MKZ przeważyła
jednak opcja odtworzenia pełnej dekoracji
w skali całych pomieszczeń na podstawie
interpretacji elementów odkrytych.
SC: Czy projektem restauracji zabytkowych
elementów od strony projektowej
i wykonawczej zajmowały się specjalistyczne
pracownie, firmy?
KM: Tak. Po naszej stronie pozostawały
decyzje projektowe i wskazanie obranego
kierunku, zaś podlegające naszej akceptacji
szczegółowe rozwiązania, programy konserwatorskie
oraz opracowania specjalistyczne
dotyczące poszczególnych materiałów i detali
sporządzane były przez wrocławską firmę
Castellum, która specjalizuje się w konserwacji
zabytków. Poprzedzające je badania
prowadzone były zaś przez kierownika prac
konserwatorskich Piotra Wanata.
SC: Jakie elementy konstrukcyjne musiały
być przez Państwa wymienione lub
wzmocnione?
KM: Zaprojektowaliśmy bardzo dużo
nowych elementów nośnych. Natomiast to,
że w zabytkowej substancji są one prawie
niedostrzegalne, zawdzięczamy kreatywnej
współpracy z zespołem konstruktora Wojciecha
Naziębły. W budynku dworca musiała
odbyć się wymiana wszystkich stropów, które
nie spełniały współczesnych norm nośności
i przepisów pożarowych. Nowe stropy wylano
jako żelbetowe, ale ta wymiana musiała się
odbywać w taki sposób, aby nie zniszczyć
historycznych sufitów, które się pod nimi
znajdowały. Było to karkołomne zadanie.
Oprócz tego ustrój konstrukcyjny budynku
dworca rozbudowany został dyskretnie
o nowe elementy pionowe w hali kasowej
– za historycznymi kolumnami stoi dodatkowy
rząd słupów postawionych współcześnie.
W wielu miejscach budynku trzeba
było wzmacniać fundamentowanie metodą
jet grounding, czyli ze względu na słabą
nośność gruntu w tych miejscach należało
wpuścić kolumny zaczynu cementowego.
Tam gdzie stawialiśmy nową halę peronową,
wpuszczane w grunt kolumny dodatkowo
wzmacnialiśmy stalowymi elementami konstrukcyjnymi,
bo było wiadomo, że na te
elementy są przenoszone drgania z jadących
pociągów. Ciekawostką konstrukcyjną jest
ponadto bardzo rzadko stosowana w Polsce
technologia stropu kasetonowego w garażu.
RZ: Cały budynek dworca w kondygnacji
podziemnej został pogłębiony, w celu stworzenia
węzła technicznego i piętra magazy-
Fot. Lech Kwartowicz
Fot. Lech Kwartowicz
• Hale peronowe
90
• Zmodernizowana stara hala peronowa.
Na pierwszym planie kiosk dyspozytorów ruchu
91