Tutaj - Świat Architektury

• Strefa wejściowa
• Detale fasady
Obiekt spełnia wymagania stawiane najnowocześniejszym
budynkom tego typu. Ma
nowoczesny system zarządzania, ogrzewania
hali dworcowej oraz klimatyzację, jest w pełni
dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Dla bezpieczeństwa podróżnych
zostało zamontowanych 60 kamer.
W imieniu zespołu autorskiego o procesie
modernizacji opowiada nam Michał
Dudkowski.
Patrycja Fabiańska: Czy tematem i zamierzeniem
głównym była jedynie modernizacja
i usprawnienia funkcjonalne?
Michał Dudkowski: Naszym zadaniem
było wykonanie projektu kompleksowej przebudowy
pod kątem obsługi pasażerów na
Euro 2012. Z naszego punktu widzenia najważniejsze
było wyeksponowanie istniejącej
architektury w połączeniu ze współczesną
jakością materiałową i funkcjonalną.
PF: Jakich zasadniczych zmian dokonano
pod kątem funkcjonalnym?
MD: W projekcie zachowaliśmy pierwotny
układ funkcjonalny w zakresie zasadniczym
– główną halę pozostawiliśmy dla pasażerów,
wschodnie skrzydło budynku będzie przeznaczone
dla gastronomii, zachodnie – dla usług.
Zgodnie z wytycznymi inwestora część
pasażerską podzieliliśmy na strefę dzienną
i wydzielaną z niej strefę nocną, zamykaną
przesuwną szklaną ścianą. Strefowanie
wprowadzono po to, aby całego dużego
obiektu nie udostępniać i ochraniać nocą,
gdyż doświadczenie PKP wskazuje, że w tym
czasie na dworcu przebywa niewiele osób.
Strefę poczekalni i zespół kasowy przesunięto
w stronę peronów i rozwiązano jako
zamkniętą klimatyzowaną kubaturę. Wskutek
przesunięcia zyskano wiele powierzchni
w hali pasażerskiej, którą można wykorzystać
na organizację wystaw, a nawet budowę
antresoli wystawienniczej. Do wprowadzonych
dodatkowo funkcji należy bar VIP na
piętrze, dostępny ze strefy kas, oraz parking
rowerowy. Po przebudowie w dużej części
uwolniona została powierzchnia piwnic.
W trakcie realizacji przygotowano strop w sali
konsumpcyjnej gastronomii do wykonania
w przyszłości schodów ruchomych.
PF: Jaką funkcję przewidziano dla części
podziemnej?
MD: Być może w piwnicach w przyszłości
znajdą się pomieszczenia handlowe. Część
tej powierzchni przeznaczona jest na funkcje
techniczne: wentylatornie, węzeł cieplny itp.
oraz zespoły szatniowo-sanitarne. Po wykonaniu
dodatkowej komunikacji pionowej zasadniczą
część piwnic będzie można płynnie
włączyć w ogólnodostępną całość dworca.
PF: Jak zmienił się dworzec od strony
wizualnej?
MD: Budynek przed przebudową był
w nie najlepszym stanie technicznym, wiele
materiałów było zdegradowanych, część
została wtórnie wymieniona w trakcie użytkowania
na inne, niskiej jakości. Stąd wzięła
się konieczność kompleksowego podejścia,
które polegało na rozbiórce wszystkiego
poza zasadniczą konstrukcją i wymianie zdewastowanych
elementów na nowe, trwałe,
o współczesnym standardzie i stylistyce.
W związku z tym zastosowaliśmy dużą ilość
granitu strzegomskiego na posadzkach
i ścianach, a także siatki ze stali nierdzewnej,
które okrywają i uwidoczniają elementy
konstrukcji stalowej. Zastosowane zostało
również oświetlenie podkreślające formę
architektoniczną. Mamy nadzieję, że dworzec
odzyskał dawny blask w nowej szacie.
PF: Kamień oraz okładziny ścian i posadzek
były elementem wcześniejszego
wystroju?
MD: Tak, granit na posadzkach został odtworzony.
Na ścianach i innych elementach,
np. słupach, ladach kas czy w lokalach gastronomicznych,
użyto tego samego materiału.
PF: Czy elementy wystroju wnętrz, takie
jak charakterystyczne długie ławki, to detal,
który Państwo projektowali?
MD: Opracowaliśmy ich długość, obmyśliliśmy
formę pasującą do wnętrza. Mieliśmy
wizję tej ławki – na etapie realizacji podobną
udało się wybrać z katalogu firmy Puczyński,
która dwie takie wyprodukowała w Polsce,
specjalnie na potrzeby naszego projektu.
Duży wpływ na obecny wygląd dworca miała
współpraca zespołu z artystą plastykiem
prof. Mirosławem Duchowskim, który na
etapie prac koncepcyjnych współtworzył
wizję estetyczną tego budynku.
PF: Jakie zasadnicze elementy uległy
przeorganizowaniu, a jakie likwidacji?
MD: Od nowa zostały zaaranżowane
kasy dostępne z wydzielonej klimatyzowanej
poczekalni – w postaci typowych okienek lub
w wydzielonych szklanych pomieszczeniach
z obsługą pasażera na siedząco. Z zespołu
kas będzie dostęp do strefy VIP na piętrze.
Strefa gastronomii została zaprojektowana
w postaci tzw. ogródka gastronomicznego,
ze wspólną salą konsumpcyjną. Zrezygnowaliśmy
natomiast ze schodów prowadzących
na piętro z hali pasażerskiej, ponieważ nie
planowano tam funkcji ogólnodostępnych.
Ponadto mogły on wprowadzać w błąd,
gdyż wyglądały, jakby miały prowadzić na
poziom peronów.
PF: Czy hala peronów uległa również
modernizacjom?
MD: Niestety, nie był to przedmiot
naszego zadania, choć dobrze byłoby
w przyszłości wykonać nowe zadaszenia
nad peronami i udostępnić je osobom niepełnosprawnym
czy rowerzystom. Natomiast
elementem zrealizowanym w ramach
naszego zadania jest przebudowa budynku
dworca podmiejskiego zrealizowana
w oparciu o projekt autorstwa kolegi Jacka
Kopczewskiego. Obiekt udostępniono pasażerom
w zeszłym roku.
PF: Jakie nowoczesne systemy, technologie,
instalacje wprowadzono bądź zmodernizowano
w ramach remontu? Jakie
rozwiązania energooszczędne zastosowano?
MD: Wszystkie systemy i instalacje zostały
zaprojektowane na nowo, w tym szereg teletechnicznych
związanych z bezpieczeństwem
i ochroną. Powstała również tzw. dynamiczna
informacja dla podróżnych – w postaci szeregu
elektronicznych wyświetlaczy. Zaprojektowaliśmy
oczywiście wentylację, klimatyzację,
ogrzewanie itp. Zastosowano współczesne
materiały i systemy, zapewniające również
właściwą energooszczędność oraz energooszczędne
oświetlenie.
PF: Czy obiekt jest wyposażony w system
BMS?
MD: Obiekt, w tym urządzenia instalacyjne,
został dostosowany do włączenia
w system BMS. Aktualnie funkcjonują już
systemy sterowania i automatyki, kontrolowane
z pomieszczenia dyspozytorni.
PF: Poczekalnie dworca zostały wyposażone
w systemy klimatyzacyjne. Czym kierowali
się Państwo przy doborze rozwiązań
do tej strefy?
MD: W poczekalniach znajdują się po
prostu podwieszone klimatyzatory. Ich lokalizacja
wynika z ogólnej koordynacji budynku
i wymagań inwestora. Cały obiekt jest wentylowany
mechanicznie. W tym celu trzeba
było zająć część pomieszczeń na poziomie
piwnic oraz wykonać pomosty na dachu
przeznaczone na centrale wentylacyjne.
Wykorzystana została również konstrukcja
dawnej wieży wentylacyjnej, obecnie osłonięta
wyłącznie siatką ze stali nierdzewnej.
W hali pasażerskiej znajduje się podwieszony
pomost instalacyjny, z którego wdmuchiwane
jest powietrze. Wyciągi zostały zlokalizowane
przy słupach w postaci ażurowych czerpni
osłoniętych żaluzjami i siatką. Klimatyzowanymi
pomieszczeniami są poczekalnia
pasażerska przy kasach, pomieszczenia gastronomii,
handlu i biura na piętrze.
PF: Czy obiekt został udostępniony osobom
niepełnosprawnym? Czy w tym kierunku
wprowadzono jakieś udogodnienia?
MD: Tak, budynek na poziomie parteru
i piętra jest dostosowany do poruszania się
osób niepełnosprawnych. Odpowiednią windą
zapewniona została komunikacja pionowa,
w centralnej części budynku znajduje się toaleta
publiczna dla osób na wózkach inwalidzkich.
Możliwość poruszania się mają również
osoby niewidome, dla których powstała profilowana
ścieżka w posadzce, umożliwiająca
kontrolę kierunku ruchu laską, a także tablice
dotykowe z informacjami w alfabecie Braille’a
i schematem na końcach ścieżki. Ma ona
kontrastowy kolor w stosunku do posadzki.
PF: Co stanowiło największy problem
podczas projektowania?
MD: Szczątkowość dostępnej archiwalnej
dokumentacji, która zawierała fragmenty
różnych tematycznie opracowań z różnych
okresów czasu. Ciężko byłoby stwierdzić
jednoznacznie, co naprawdę zostało wbudowane.
Możliwe było to dopiero w trakcie
robót i wówczas następowała weryfikacja
rozwiązań możliwych i zasadnych do zrealizowania.
76 77