Tutaj - Świat Architektury

Architekci Marcin Piwoński oraz Robert
Brodziński z biura projektowego piw…paw…
architekci rozmawiają z nami o specyfice
projektowania tego obiektu.
Patrycja Fabiańska: Od czego rozpoczęto
prace projektowe?
Marcin Piwoński: Rozpoczęliśmy od
umiejscowienia obiektu w zastanej tkance
miasta. Filharmonia leży na obszarze historycznej
działki i znajduje się w pierzei miejskiej,
w strukturze ścisłego centrum Kielc.
Główną ideą było więc jak najzręczniejsze
wpasowanie obiektu w kontekst urbanistyczny.
Oczywiście, mieliśmy pomysły metaforyczne
na formę obiektu, natomiast ten
kontekst miejsca wiązał nas najbardziej i był
nadrzędnym priorytetem.
PF: Czy przestrzeń dała możliwość wpasowania
się w to otoczenie?
MP: Nie było to najłatwiejsze zadanie,
ale tego typu utrudnienia są pewnym wyzwaniem,
więc praca nad projektem jest
ciekawsza. Często uwarunkowania ograniczające
swobodę kształtowania bryły zmuszają
do kreatywności i powodują, że ostateczny
efekt jest interesujący. Lubimy projektować
w konkretnym kontekście, który narzuca
pewne warunki. Wtedy obiekt nawiązuje
do tej otaczającej rzeczywistości, wiąże się
niejako z miejscem i niesie ze sobą większy
przekaz. Trudność postrzegam jako wyzwanie,
które dobrze wpływa na efekt i mądre
kształtowanie architektury.
PF: Jakie inspiracje towarzyszyły Panu
w czasie tworzenia koncepcji?
MP: Były dwie główne inspiracje, które
zdecydowały o ostatecznym kształcie budynku
– miejsce oraz konotacje muzyczne. Na
tej działce mieściły się od XIX wieku koszary.
Kształtując nową bryłę, chcieliśmy nawiązać
w pewien sposób do artykulacji fasad, które
tam istniały. Wejście pokrywa się z dawnym
wjazdem na teren koszar. W projekcie nawiązujemy
też metaforycznie do formy fortepianu.
Pojawiają się elementy, które kojarzą się
z tym instrumentem: fasady, kolorystyka,
okrycie lśniącym czarnym kamieniem głównej
bryły sali koncertowej.
Robert Brodziński: Podział budynku
na bloki funkcjonalno-przestrzenne jest
uwidoczniony na zewnątrz poprzez zastosowane
w elewacji odpowiednie kolorystycznie
materiały. Płyty z jasnego granitu
płomieniowanego, poprzedzielane rytmem
okien i listew aluminiowych, zostały zastosowane
na całej fasadzie bloku „białego”
budynku. Czarna kamienna okładzina bloku
„czarnego” podkreśla wyjątkowe znaczenie
tej strefy budynku i wyodrębnia bryłę
stanowiącą jądro projektu – ciemny, połyskujący
kamień przywodzi na myśl kolor
i fakturę fortepianu.
PF: Czy trudno jest stworzyć przestrzeń
dla muzyki? Jaka powinna ona być?
RB: Jest to dość złożone zagadnienie,
ponieważ wymaga specjalistycznej wiedzy
i współpracy wielu projektantów branżowych,
przede wszystkim tych od zagadnień
akustycznych. Funkcja mocno narzuca
formalne rozwiązania. Filharmonia to
obiekt o wysokim stopniu skomplikowania
technologicznego, trudność projektowania
jest podobna jak w przypadku szpitala czy
terminalu lotniska. Ubranie w formę wszystkich
specjalistycznych rozwiązań jest dla
architekta wyzwaniem.
PF: Czy w związku z rozwojem technologii
wizualnych i dźwiękowych, z coraz to
doskonalszymi materiałami dźwiękochłonnymi
i innymi nowoczesnymi innowacjami,
ewaluowały bądź zmieniły się zasady kształtowania
przestrzeni w takich obiektach, jak
filharmonia czy opera?
MP: Zasady kształtowania sal koncertowych
nie zmieniają się, podobnie jak zasady
fizyki. Rozwój technologii pomaga uzyskać
lepsze efekty akustyczne i zamaskować błędy,
które się czasami popełnia. Nadając odpowiednią
formę nowoczesnym materiałom,
można sterować akustyką wewnętrzną,
kształtować dźwięk. Natomiast niezmienne
w kształtowaniu takich przestrzeni pozostają
proporcje: geometria sal koncertowych, wymagana
kubatura. Dzięki nim już kilkaset lat
temu projektowano znakomite akustycznie
sale. Oczywiście, współczesna sala koncertowa
jest zazwyczaj wielofunkcyjna, w naszym
budynku może służyć jako kino lub teatr.
Każda funkcja wymaga innych uwarunkowań
akustycznych. W projekcie zastosowaliśmy
np. nowoczesne systemy nagłośnienia, które
sprawiają, że można również słuchać współczesnej
muzyki rozrywkowej. Wnętrza sal
koncertowych były kształtowane jednak
głównie pod kątem muzyki klasycznej symfonicznej.
Poprzez odpowiednie proporcje
sali uzyskaliśmy dobry efekt rozchodzenia
się dźwięku.
PF: Jakie były elementy programu i podziału
funkcjonalno-przestrzennego i w jaki
sposób zrealizowali je Państwo w projekcie?
Co było najtrudniejsze w rozwiązywaniu
rzutów budynku?
RB: Zgodnie z życzeniem inwestora filharmonia
miała zawierać dwie sale koncertowe
– dużą główną i kameralną. Oprócz tego do
obsługi tych sal niezbędne było zaplecze:
garderoby, sale i pokoje próbne dla muzyków,
biura. Inwestor chciał również zlokalizować
w obiekcie określoną ilość pokoi gościnnych,
które umownie nazywaliśmy hotelem. Program
przedstawiony przez inwestora był tak
bogaty, że stanęliśmy przed prawdziwym
wyzwaniem. Trzeba było przecież rozmieścić
te funkcje na niewielkiej działce, z ograniczeniem
dotyczącym wysokości budynku.
Wyszliśmy z tego obronną ręką. Duża sala
została zlokalizowana w głębi działki, funkcje
obsługujące, czyli garderoby, administracja,
hotel – od strony ulicy. Dwie bryły funkcjonalne
budynku są czytelne i dobrze ze sobą
powiązane.
PF: Część pomieszczeń doświetlają szczeliny,
które przysłonięto barwnym szkłem.
Światło, które się sączy, tworzy ciekawy
klimat. Jaka była idea tego zabiegu?
MP: Mówimy o sali prób orkiestry. Musieliśmy
dostosować się do wymogów akustycznych,
ale chodziło też o wytworzenie
odpowiedniego nastroju. Zastosowaliśmy
matową strukturę szkła o lekko zielonkawym
odcieniu, jako elementy maskujące
okna wychodzące na ulicę. W sali koncertowej
i w salach prób niekorzystne z punktu
widzenia akustyki jest stosowanie płaskich
tafli szklanych. Dlatego szkło w naszym
projekcie jest „połamane”, bo lepiej rozprasza
dźwięk.
• Widok ze sceny na widownię
• Przestrzeń koncertowa
60
61