Grupa zagrożenia 2
Grupa zagrożenia 2
Grupa zagrożenia 2
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Zagrożenia biologiczne związane<br />
z długotrwałym składowaniem<br />
biomasy.<br />
Małgorzata Grodzka – Jawniak<br />
Inspekcja Sanitarna Gliwice
Co to jest biomasa ?<br />
(wg definicji Unii Europejskiej)<br />
Biomasa są to podatne na rozkład biologiczny<br />
frakcje produktów, odpady<br />
i pozostałości przemysłu rolnego (łącznie<br />
z substancjami roślinnymi i zwierzęcymi)<br />
leśnictwa i związanych z nim gałęzi gospodarki<br />
jak również podatne na rozkład biologiczny<br />
frakcje odpadów przemysłowych i miejskich.<br />
(Dyrektywa 2001/77/WE).
BIOMASA:<br />
• drewno i odpady drzewne,<br />
• słoma upraw roślin energetycznych,<br />
• osady ściekowe,<br />
• makulatura,<br />
• odpady roślinne powstające na etapach<br />
uprawy i pozyskania oraz przetwarzania<br />
przemysłowego produktów (siano, ostatki<br />
kukurydzy, trzciny cukrowej i bagiennej,<br />
korzenie, pozostałości przerobu owoców itp.)
Składowanie i transport<br />
biomasy<br />
•trociny, brykiety, drewno i zrębki drzewne pochodzące<br />
z różnych gatunków drzew,<br />
•gromadzone są w postaci hałd na terenach elektrowni przeważnie na<br />
wolnym powietrzu,<br />
•ładowane ładowarką,<br />
•transportowane do instalacji podawania biomasy.
•hałda nigdy nie jest do końca zlikwidowana, tylko<br />
w sposób ciągły jest uzupełniana nowym materiałem,<br />
•wewnątrz hałdy może rozwijać się wiele organizmów<br />
chorobotwórczych takich jak bakterie czy grzyby,<br />
•hałda taka bywa zanieczyszczona odchodami gryzoni np. szczurów<br />
albo odchodami ptaków.
hałda ta może być<br />
potencjalnym źródłem wielu<br />
zagrożeń tzw. czynnikami<br />
biologicznymi.
„czynniki biologiczne<br />
w środowisku pracy” ‐ przepisy UE<br />
z zakresu ochrony pracy.<br />
Dyrektywa nr 2000/54/WE z 18.09.2000r.<br />
ochrona pracowników przed ryzykiem<br />
związanym z ekspozycją na czynniki biologiczne<br />
w środowisku pracy.
ozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22<br />
kwietnia 2005r. w sprawie szkodliwych<br />
czynników biologicznych dla zdrowia<br />
w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia<br />
pracowników zawodowo narażonych na te<br />
czynniki (Dz. U. z 2005r., Nr 81, poz. 716) zwane<br />
rozporządzeniem Ministra Zdrowia<br />
w sprawie szkodliwych czynników biologicznych.
Czynniki biologiczne<br />
w środowisku pracy<br />
Podstawy prawne<br />
• Dyrektywa Unii Europejskiej nr 2000/54/WE<br />
z 18.09.2000r.<br />
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia<br />
2005r. w sprawie szkodliwych czynników<br />
biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy<br />
oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo<br />
narażonych na te czynniki (Dz. U. z 2005r., Nr 81,<br />
poz. 716)
Definicja czynników biologicznych<br />
w środowisku pracy.<br />
• drobnoustroje komórkowe oraz jednostki<br />
bezkomórkowe zdolne do replikacji<br />
lub przenoszenia materiału genetycznego (bakterie,<br />
wirusy, grzyby),<br />
• drobnoustroje zmodyfikowane genetycznie,<br />
• hodowle komórkowe,<br />
• pasożyty wewnętrzne człowieka,<br />
• priony,
Ekspozycja<br />
‐ służba zdrowia,<br />
‐ laboratoria badawcze,<br />
‐ rolnictwo i leśnictwo,<br />
‐ przemysł biotechnologiczny,<br />
‐ przemysł spożywczy,<br />
‐ gospodarka ściekami i odpadami.
‐ pożyteczna rola mikroorganizmów<br />
‐ szkodliwa rola mikroorganizmów
Gdzie występują czynniki biologiczne w środowisku pracy i jakie czynności na stanowisku<br />
pracy stwarzają ryzyko kontaktu z nimi?<br />
Rodzaj działalno<br />
alności<br />
Gospodarka ściekami<br />
Gospodarka odpadami<br />
Instalacja i konserwacja<br />
urządze<br />
dzeń wentylacyjnych,<br />
klimatyzacyjnych<br />
Produkcja artykułów<br />
spożywczych<br />
Biotechnologia<br />
Rolnictwo i leśnictwo<br />
Służba publiczna/<br />
administracja<br />
Służba zdrowia<br />
Weterynaria<br />
Działalno<br />
alność<br />
naukowo -badawcza<br />
Produkcja i zużycie<br />
biopaliw<br />
Typ zakładu<br />
adu<br />
Zakłady ady wodociągów w i kanalizacji, Oczyszczalnie ścieków<br />
Biokompostownie, Zakłady ady utylizacji surowców w wtórnych,<br />
Zakłady ady mech.-biolog. przetwarzania odpadów, Składowiska<br />
odpadów, Przedsiębiorstwa usuwania odpadów w komunalnych,<br />
Zakłady ady utylizacji szczątk<br />
tków w zwierząt<br />
Przedsiębiorstwa konserwacji urządze<br />
dzeń wentylacyjnych i<br />
klimatyzacyjnych<br />
Młyny, Piekarnie, Słodownie, S<br />
Browary, Rzeźnie, Masarnie,<br />
Zakłady ady wędliniarskie, w<br />
Mleczarnie, Serowarnie<br />
Zakłady: ady: farmaceutyczne, produkcji dodatków w do środków<br />
spożywczych, produkcji szczepionek<br />
Uprawa zbóż, , Zakłady ady ogrodnicze, Zakłady ady hodowli grzybów,<br />
Tartaki, Zakłady ady celulozowo-papiernicze, Hodowla zwierząt,<br />
Ogrody zoologiczne, Handel zwierzętami, Wystawy zwierząt<br />
Archiwa, Biblioteki, Służby S<br />
ratownicze, Policja, Straż pożarna<br />
Punkty krwiodawstwa, Laboratoria diagnostyczne,<br />
i cytologiczne, Stacje dializ, Zakłady ady opieki zdrowotnej, Stacje<br />
pogotowia ratunkowego<br />
Kliniki i gabinety weterynaryjne, Laboratoria diagnostyki<br />
weterynaryjnej<br />
Laboratoria i Instytucje naukowe – prace w dziedzinie biologii,<br />
mikrobiologii i inżynierii genetycznej<br />
Zakłady ady przetwórcze rcze biomasy oraz miejsca jej składowania<br />
Przykładowe czynności<br />
ci<br />
Naprawa, konserwacja i czyszczenie instalacji i<br />
urządze<br />
dzeń<br />
Sortowanie, praca na wózkach w<br />
widłowych,<br />
przerzucanie kompostu, wywóz śmieci,<br />
opróżnianie szamb, obsługa toalet, badanie<br />
weterynaryjne, utylizacja<br />
Konserwacja urządze<br />
dzeń<br />
Przetwarzanie produktów w pochodzenia<br />
roślinnego i zwierzęcego<br />
Hodowla mikroorganizmów<br />
Prace w kontakcie z zapleśnia<br />
niałym sianem,<br />
zbożem, drewnem, kontakt ze zwierzętami oraz<br />
ich wydalinami i wydzielinami<br />
Prace w kontakcie z zapleśnia<br />
niałym materiałem<br />
em<br />
archiwalnym, działania ania ratownicze<br />
Czynności związane zane z kontaktem z materiałem<br />
em<br />
biologicznym – diagnozowanie, leczenie …<br />
Diagnozowanie i leczenie zwierząt<br />
Hodowla drobnoustrojów, laboratoryjna obróbka<br />
bka<br />
materiału u biologicznego<br />
Prace w kontakcie z biomasą: : produkcja,<br />
przemieszczanie, składowanie, przerób,<br />
konserwacja urządze<br />
dzeń
Co to są biologiczne szkodliwości<br />
zawodowe ?<br />
mikro ‐ i makroorganizmy oraz wytwarzane<br />
przez nie struktury<br />
i substancje, które oddziaływuj<br />
ywują negatywnie<br />
na organizm człowieka<br />
w procesie pracy i mogą być przyczyną chorób<br />
zawodowych.
W jaki sposób klasyfikuje się<br />
czynniki biologiczne ze względu<br />
na stopień zagrożenia?<br />
<strong>Grupa</strong> zagrożenia<br />
Wystąpienie<br />
choroby<br />
Możliwość<br />
rozprzestrzenienia<br />
w populacji<br />
Profilaktyka lub/i<br />
leczenie<br />
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 1<br />
Mało<br />
prawdopodobne<br />
Bez znaczenia<br />
Nie jest wymagane<br />
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 2 Możliwe Mało<br />
prawdopodobne<br />
Zazwyczaj możliwe<br />
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 3<br />
Istotne zagrożenie<br />
pracowników ciężką<br />
chorobą<br />
Wysoce<br />
prawdopodobne<br />
Zazwyczaj możliwe<br />
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 4<br />
Istotne zagrożenie<br />
pracowników ciężką<br />
chorobą<br />
Wysoce<br />
prawdopodobne<br />
Zazwyczaj<br />
niemożliwe
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 1<br />
• Osłabione szczepy bakterii stosowane do produkcji<br />
szczepionek oraz osłabione szczepionki żywe,<br />
• Szczepy bakterii przeznaczone do celów<br />
laboratoryjnych oraz szczepy wykorzystywane<br />
w celach produkcyjnych (np. do produkcji enzymów<br />
stosowanych w środkach piorących),<br />
• Drożdże stosowane w celach produkcyjnych (np. do<br />
produkcji wyrobów piekarniczych).
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 1<br />
• Czynniki biologiczne z tej grupy zazwyczaj nie<br />
wywołują chorób u ludzi.<br />
• Warunkiem bezpieczeństwa w przypadku pracy<br />
z czynnikami z grupy zagrożenia 1 ‐<br />
przestrzeganie ogólnych zasad higieny zgodnie<br />
z rozporządzeniem MPiPS z dnia 26 września<br />
1997r. w sprawie ogólnych przepisów<br />
bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003r.<br />
Nr 169, poz. 1650).
• np. drożdże piekarnicze, piwne i winne<br />
‐ prawdopodobieństwo spowodowania<br />
przez nie choroby u zdrowego człowieka<br />
jest znikome (pojedyncze przypadki<br />
układowej grzybicy zaobserwowano<br />
w przypadkach ciężkich zaburzeń<br />
odporności).
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 2<br />
Bakterie<br />
Grzyby<br />
Gronkowiec złocisty (stalphylococcus aureus) –<br />
wywołuje zakażenia układowe i skóry<br />
Paciorkowiec ropotwórczy (streptococcus<br />
pyogenes) – wywołuje zakażenia układowe i skóry<br />
Laseczka tężca (clostridium tetani) – wywołuje<br />
tężec<br />
Kropidlak popielaty (aspergillus fumigatus) –<br />
wywołuje grzybice narządowe<br />
Bielnik biały (candida albicans) – wywołuje<br />
grzybice skóry i błon śluzowych<br />
Wirusy Wirus choroby Heinego – Medina (polio) –<br />
wywołuje chorobę Heinego – Medina (paraliż<br />
dziecięcy)<br />
Wirus zapalenia wątroby typu A (HAV) – wywołuje<br />
zapalenie wątroby
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 2<br />
Obejmuje ona czynniki, które mogą wywoływać<br />
choroby u ludzi, mogą być niebezpieczne dla<br />
pracowników ale rozprzestrzenianie ich w populacji<br />
ludzkiej ocenia się jako mało prawdopodobne.<br />
Zazwyczaj istnieją do nich skuteczne metody<br />
profilaktyki np. w formie szczepień ochronnych lub<br />
skuteczne metody leczenia.
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 3<br />
Obejmuje ona czynniki, które mogą<br />
wywoływać u ludzi ciężkie choroby, są<br />
niebezpieczne dla pracowników,<br />
a rozprzestrzenianie ich w populacji ludzkiej<br />
jest bardzo prawdopodobne. Zazwyczaj<br />
istnieją do nich skuteczne metody<br />
profilaktyki np. w formie szczepień<br />
ochronnych lub leczenia.
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 3<br />
Bakterie<br />
Grzyby<br />
Wirusy<br />
Prątek gruźlicy (mycobcterium tuberculosis)<br />
–wywołuje gruźlicę<br />
Chlamydia ornitozy (chlamydia psittaci) –<br />
wywołuje papuzicę<br />
Drożdżowiec skórny (blastomyces<br />
dermatitidis) – wywołuje grzybice skóry<br />
(coccidioides immitis) – wywołuje<br />
zakażenie dróg oddechowych<br />
(kokcydioidomikozę)<br />
Wirus żółtej gorączki – wywołuje żółtą febrę
• Do grupy zagrożenia 3 należą również<br />
czynniki, które stanowią ograniczone<br />
zagrożenie dla pracowników, ponieważ<br />
do zakażenia nimi zwykle nie dochodzi<br />
drogą powietrzną. I tak do tej grupy<br />
należą np. bakterie pałeczki czerwonki,<br />
pasożyty np. tasiemiec bąblowcowy<br />
wywołujący bąblowicę wątroby, płuc czy<br />
mózgu.
• Spośród wirusów można wymienić wirus<br />
zapalenia wątroby typu B, wirus<br />
wścieklizny, czy ludzki wirus<br />
upośledzenia odporności (HIV)<br />
wywołujący zespół nabytego<br />
upośledzenia odporności<br />
immunologicznej (AIDS).
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 4<br />
Wirusy<br />
Wirus Ebola – wywołuje gorączkę<br />
Ebola<br />
Wirus Lassa – wywołuje gorączkę<br />
Lassa<br />
Wirus ospy prawdziwej – wywołuje<br />
ospę prawdziwą
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 4<br />
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 4 obejmuje czynniki, które<br />
u ludzi wywołują ciężki choroby, są<br />
niebezpieczne dla pracowników<br />
a rozprzestrzenianie w populacji ludzkiej<br />
czynników tych jest bardzo prawdopodobne.<br />
Bardzo często nie istnieją w stosunku do<br />
nich skuteczne metody zapobiegania (np.<br />
poprzez szczepienia) lub metody leczenia.<br />
Zakwalifikowano do grupy tej wyłącznie<br />
wirusy.
Jakie zagrożenia biologiczne<br />
występują na stanowiskach produkcji,<br />
załadunku, transportu oraz przerobu<br />
biomasy.
Frakcja biologiczna może zawierać:<br />
•grzyby pleśniowe w postaci strzępków grzybni lub<br />
zarodników,<br />
•fragmenty wysuszonych roślin niższych,<br />
•bakterie żywe i ich formy przetrwalnikowe,<br />
W większości gatunków różnych pyłów drewna<br />
dominują mikroorganizmy potencjalnie<br />
chorobotwórcze pałeczki gram ‐ ujemne o<br />
właściwościach endotoksycznych oraz<br />
promieniowce i grzyby pleśniowe wytwarzające<br />
mykotoksyny o działaniu wielokierunkowym.
Aspergillus fumigatus ‐ kropidlak<br />
popielaty<br />
jest grzybem bardzo rozpowszechnionym<br />
w przyrodzie. Występuje szczególnie<br />
często w rozkładającej się materii<br />
organicznej. Rozwija się w składowanych<br />
surowcach roślinnych, w podwyższonej<br />
temperaturze i wilgotności. Wytwarza<br />
bardzo licznych, drobne zarodniki, które<br />
przenikają do pęcherzyków płucnych.<br />
Może powodować astmę oraz grzybicę<br />
płuc.
Cryptococcus neoformans ‐ grzyb należący<br />
do klasy grzyby niedoskonałe<br />
źródłem zakażenia jest ziemia,<br />
wywołuje u człowieka grzybicę głęboką<br />
(narządową), zwaną kryptokokozą,<br />
torulozą Iub drożdżycą europejską.<br />
Zakażenie lokalizuje się najczęściej<br />
w układzie nerwowym, płucach, skórze i<br />
tkance podskórnej, zarazek może jednak<br />
atakować również każdą inną tkankę.
Leptospira interrogans –krętek<br />
leptospirozy<br />
tlenowa bakteria o kształcie śrubowatym,<br />
występuje stale w nerkach gryzoni. Źródłem<br />
zakażenia jest ziemia zanieczyszczona moczem<br />
gryzoni. Wywołuje ostrą chorobę połączoną z<br />
wysoka gorączką, której przebieg może być różny<br />
w zależności od wywołującego ją serotypu<br />
bakterii.
Clostridium tetani ‐ laseczka tężca<br />
beztlenowa bakteria gram - dodatnia.<br />
Do zakażenia dochodzi przez<br />
skaleczenie podczas pracy a następnie<br />
przez zakażenie rany ziemią. Objawami<br />
choroby są kurcze mięśni. Jest to<br />
groźna choroba i może być śmiertelna.<br />
Jeżeli nie leczy się jej właściwie<br />
prowadzi do zgonu.
<strong>Grupa</strong> zagrożenia 2<br />
Grzyby<br />
• Aspergillus fumigatus<br />
• Cryptococcus neoformans<br />
Bakterie<br />
• Leptospira interrogans –krętek leptospirozy<br />
• Clostridium tetani ‐ laseczka tężca<br />
• Corynebacterium spp w zrębkach drzewa<br />
sosnowego
<strong>Grupa</strong> 3 zagrożenia<br />
• Histoplasmosis capsulatum
Histoplasmosis capsulatum<br />
jest to grzyb, który rośnie w glebie i<br />
materiale skażonym odchodami<br />
ptaków i nietoperzy. Zarodniki ulegają<br />
uwolnieniu do powietrza, gdy skażona<br />
gleba zostanie poruszona. Wdychanie<br />
zarodników powoduje infekcję a<br />
choroba nosi nazwę histoplazmozy.<br />
Jej objawy mogą być bardzo<br />
różnorodne, ale choroba ta dotyczy<br />
najczęściej płuc.
W jaki sposób zabezpieczyć<br />
pracownika przed<br />
szkodliwym działaniem<br />
czynnika biologicznego.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
1. Oznakowanie stanowiska i strefy<br />
zagrożenia czynnikiem biologicznym.
Wzór znaku znajduje się na stronie załącznika nr<br />
3 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22<br />
kwietnia 2005r. w sprawie szkodliwych<br />
czynników biologicznych dla zdrowia w<br />
środowisku pracy oraz ochrony zdrowia<br />
pracowników zawodowo narażonych na te<br />
czynniki (Dz. U. z 2005r., Nr 81, poz. 716)
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
2. Zapewnienie stałej opieki lekarskiej i badań<br />
profilaktycznych narażonych grup<br />
pracowników.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
3. Przeszkolenie pracowników przed<br />
podjęciem pracy związanej<br />
z kontaktem z czynnikami biologicznymi<br />
oraz w przypadku każdej zmiany warunków pracy,<br />
która może mieć wpływ na wielkość ryzyka<br />
zawodowego.
Szkolenie, powinno dotyczyć:<br />
1) potencjalnego zagrożenia dla zdrowia i życia<br />
pracowników spowodowanego działaniem<br />
szkodliwego czynnika biologicznego;<br />
2) środków, które należy podjąć w celu<br />
zapobiegania zagrożeniom spowodowanym<br />
działaniem szkodliwego czynnika<br />
biologicznego;<br />
3) wymagań higieniczno<br />
‐ sanitarnych;
5) działań, które pracownicy<br />
podejmują w razie występowania awarii<br />
lub wypadków, lub dla ich zapobiegania.<br />
4) wyposażenia<br />
i stosowania<br />
środków ochrony<br />
zbiorowej<br />
i indywidualnej;
Każdy pracownik powinien<br />
być przeszkolony przed<br />
podjęciem pracy.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
4 . Zapewnienie pracownikowi właściwych<br />
pomieszczeń, urządzeń higieniczno<br />
‐ sanitarnych, a także środków higieny<br />
osobistej oraz, jeżeli to konieczne,<br />
środków do odkażania skóry<br />
i błon śluzowych.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
5. Zapewnienie pracownikom bezpiecznych<br />
warunków spożywania posiłków i napojów<br />
w wydzielonych do tego celu pomieszczeniach.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
6. Zapewnienie pracownikom odzieży<br />
roboczej zabezpieczającej przed<br />
działaniem określonego czynnika<br />
biologicznego.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
• Kryteria doboru odzieży roboczej:<br />
‐ grupa zagrożenia szkodliwego<br />
czynnika biologicznego<br />
‐ rodzaj czynności wykonywany przez<br />
pracownika
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
Odzież ochronna<br />
1. Klasyfikacja odzieży ze względu na konstrukcję:<br />
‐ odzież chroniąca tułów,<br />
‐ ochraniacze części tułowia,<br />
‐ nakrycia głowy,<br />
‐ ochraniacze kończyny górnej i dolnej.<br />
2. Podział odzieży ze względu na czas użytkowania.<br />
3. Wymagania konstrukcyjne (Typy: 1,2,3,4,5,6).<br />
4. Znakowanie odzieży (odzież chroniąca przed czynnikami<br />
zakaźnymi Typ 4‐B).
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
7. Zapewnienie bezpiecznych warunków odkażania,<br />
czyszczenia a w razie konieczności niszczenia odzieży,<br />
środków ochrony indywidualnej i wyposażenia, które<br />
uległy skażeniu szkodliwym czynnikiem<br />
biologicznym.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
8. Zapewnienie pracownikowi odpowiednich środków<br />
ochrony indywidualnej oraz ich przechowywania w<br />
wyraźnie oznakowanym miejscu.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
okulary ochronne
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
• Ochrona dróg<br />
oddechowych<br />
‐ półmaska filtrująca<br />
wykonana z układu<br />
włókien filtracyjnych<br />
‐ najpowszechniej<br />
stosowana
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
Klasyfikacja środków ochrony indywidualnej<br />
‣ Kategoria I-I<br />
środki ochrony indywidualnej o konstrukcji prostej, gdzie<br />
projektant zakłada,<br />
ada, że e ich użytkownik u<br />
może e sam ocenić poziom<br />
ochrony przed min. zagrożeniami których skutki, jeżeli eli sąs<br />
stopniowo<br />
narastające, mogą być łatwo zidentyfikowane przez użytkownika u<br />
we<br />
właściwym czasie.<br />
‣ Kategoria II-środki ochrony indywidualnej o konstrukcji pośredniej,<br />
takie które nie należą<br />
do I lub III kategorii ryzyka.<br />
‣ Kategoria III-środki ochrony indywidualnej o konstrukcji złożonej z onej<br />
przewidziane do ochrony przed zagrożeniem<br />
życia lub<br />
zagrożeniami, które mogą powodować poważne i nieodwracalne<br />
uszkodzenia zdrowia, a których skutków w działania ania użytkownik u<br />
nie<br />
może e stwierdzić dostatecznie szybko.
Jakie kryteria powinny<br />
spełniać środki ochrony?<br />
‐ odpowiednie do zagrożenia<br />
‐ nie zwiększające zagrożenia<br />
‐ odpowiadające warunkom na<br />
stanowisku pracy<br />
‐ odpowiadające wymaganiom<br />
ergonomicznym<br />
‐ uwzględniające stan zdrowia pracownika<br />
‐ dopasowane do stosowania po<br />
każdym niezbędnym wyregulowaniu
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
9. Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego<br />
narażonych pracowników.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
Ryzyko przeprowadza się dla konkretnego stanowiska<br />
z uwzględnieniem:<br />
‐ grupy zagrożenia występujących czynników biologicznych<br />
wg skali 2 –4,<br />
‐ rodzaju wykonywanej pracy ,czasu i i stopnia narażenia,<br />
‐ potencjalnego działania alergizującego lub toksycznego<br />
szkodliwego czynnika biologicznego,<br />
‐ choroby która może wystąpić w następstwie wykonywanej<br />
pracy,<br />
‐ stwierdzonej choroby która ma bezpośredni związek<br />
z wykonywana pracą,<br />
‐ wskazówek organów właściwej jednostki PIS, PIP<br />
oraz jednostek służb medycyny pracy.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
10. Stosowanie wszelkich dostępnych środków<br />
zapobiegawczych eliminujących<br />
lub ograniczających stopień zagrożenia ze strony<br />
czynników biologicznych.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
11. Informowanie pracowników<br />
o potencjalnym ryzyku dla zdrowia wynikającym z<br />
obecności w środowisku pracy szkodliwych<br />
czynników biologicznych.
Pracodawca ma obowiązek<br />
poinformowania pracownika<br />
o ryzyku zawodowym<br />
związanym z wykonywaną<br />
pracą.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
12. Ustalenie jakie środki jakie należy podjąć w celu ochrony przed<br />
narażeniem na czynniki biologiczne.<br />
a. Ograniczanie liczby pracowników narażonych<br />
lub potencjalnie narażonych na działanie szkodliwego<br />
czynnika biologicznego;<br />
b. Projektowanie procesu pracy w sposób<br />
pozwalający na uniknięcie lub zminimalizowanie<br />
uwalniania się szkodliwego czynnika biologicznego<br />
w miejscu pracy;
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
13. Sporządzenie planu<br />
postępowania w razie<br />
wypadku z udziałem<br />
czynnika biologicznego<br />
należącego do 3 lub 4 grupy.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
14. Prowadzenie rejestru pracowników narażonych<br />
oraz rejestru prac narażających na szkodliwe<br />
czynniki biologiczne zakwalifikowane do grupy 3<br />
lub 4 zagrożenia.
Obowiązek prowadzenia rejestru prac narażających<br />
pracowników na działanie szkodliwego czynnika biologicznego<br />
zakwalifikowanego do grupy 3 lub 4 zagrożenia, w formie<br />
elektronicznej lub księgi rejestrowej, uwzględniającego w<br />
szczególności informacje dotyczące:<br />
•a) liczby pracowników wykonujących te prace,<br />
•b) wykazu czynności, podczas których pracownik jest<br />
lub może być narażony na działanie szkodliwych czynników<br />
biologicznych,<br />
•c) imienia, nazwiska, stanowiska oraz telefonu kontaktowego<br />
pracodawcy lub osoby przez niego upoważnionej do nadzoru w<br />
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
Obowiązek prowadzenia rejestru pracowników narażonych na<br />
działanie szkodliwych czynników biologicznych<br />
zakwalifikowanych do grupy 3 lub 4 zagrożenia, w formie<br />
elektronicznej lub księgi rejestrowej, uwzględniając w<br />
szczególności informacje dotyczące:<br />
a) rodzaju wykonywanej pracy,<br />
b) stopnia zagrożenia spowodowanego działaniem<br />
szkodliwego czynnika biologicznego,<br />
c) awarii i wypadków związanych z narażeniem na działanie<br />
szkodliwego czynnika biologicznego,<br />
d) wyniku przeprowadzonej oceny ryzyka z podaniem nazwy<br />
szkodliwego czynnika biologicznego i grupy zagrożenia,<br />
e) liczby pracowników narażonych na działanie szkodliwego<br />
czynnika biologicznego,<br />
f) imienia, nazwiska, stanowiska oraz numeru telefonu<br />
kontaktowego osoby odpowiedzialnej u pracodawcy za<br />
bezpieczeństwo i higienę pracy oraz ochronę zdrowia<br />
pracowników;
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
15. Prowadzenie szczepień ochronnych<br />
pracowników
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
Gdy stwierdzimy, że w środowisku pracy występuje lub może<br />
wystąpić szkodliwy czynnik biologiczny, przeciw któremu jest<br />
dostępna szczepionka, stosuje się przepisy ustawy z dnia 5<br />
grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób<br />
zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570 z 2009r , z późn. zm.).<br />
Art. 20. w/w ustawy mówi, że pracodawca lub zlecający<br />
wykonanie prac informuje pracownika lub osobę mającą<br />
wykonywać pracę, narażonych na działanie biologicznych<br />
czynników chorobotwórczych, przed podjęciem czynności<br />
zawodowych, o rodzaju zalecanego szczepienia ochronnego<br />
wymaganego przy wykonywaniu czynności zawodowych.<br />
Koszty przeprowadzania szczepień, oraz zakupu szczepionek<br />
ponosi pracodawca.
Zabezpieczenie pracownika przed<br />
działaniem szkodliwych czynników<br />
biologicznych.<br />
1. Profilaktyczne działania medyczne<br />
technologiczne i organizacyjne.<br />
2. Oświata zdrowotna.
Przykłady działań medycznych<br />
Szczepienia ochronne wysoce narażonych grup pracowników,<br />
stała opieka lekarska i badania profilaktyczne, stosowanie<br />
środków ochrony indywidualnej oraz odzieży roboczej.
Przykłady działań techniczno<br />
‐ organizacyjnych<br />
‣ Powierzchnie łatwe do czyszczenia i odporne na działanie<br />
anie<br />
środków w dezynfekcyjnych<br />
‣ Działania ania służąs<br />
żące uniknięciu powstawania aerozoli<br />
‣ Odpowiednie pomieszczenia higieniczno-sanitarne<br />
Udostępnienie warunków w i pomieszczeń do mycia<br />
Bezpieczne warunki spożywania posiłków w i napojów w w<br />
wydzielonych pomieszczeniach<br />
Wydzielone toalety dla personelu<br />
Wydzielone szatnie na odzież roboczą i cywilną<br />
Odpowiednie pojemniki na odpady, z zastosowaniem<br />
bezpiecznych i oznakowanych pojemników<br />
Bezdotykowe dozowniki na środki myjąco<br />
co-dezynfekcyjne<br />
Jednorazowe ręcznikir
Przykłady działań techniczno<br />
‐ organizacyjnych<br />
‣ Okresowe i doraźne czyszczenie i odkażanie anie odzieży<br />
roboczej<br />
‣ Zastosowanie znaku ostrzegającego przed zagrożeniem<br />
biologicznym<br />
‣ Instrukcje stanowiskowe<br />
‣ Okresowy instruktaż dla pracowników w zewnętrznych<br />
‣ Zapewnienie środków w dezynfekcyjnych<br />
‣ Raporty z dezynfekcji
Oświata zdrowotna<br />
Propagowanie wiedzy na temat związku, jaki może<br />
zachodzić pomiędzy narażeniem na określony<br />
rodzaj czynników biologicznych a zachorowaniem<br />
‐ najtańszy i zarazem<br />
najskuteczniejszy środek<br />
profilaktyczny.
Wiedza wybranych grup zawodowych na temat<br />
czynników biologicznych obecnych w środowisku pracy<br />
Zachowanie pracowników ukierunkowane na ochronę przed szkodliwym<br />
działaniem czynników biologicznych w środowisku pracy<br />
Sposób<br />
postępowa<br />
nia<br />
Służby<br />
komunalne<br />
Służba<br />
zdrowia<br />
Służba<br />
leśna<br />
N %<br />
Mycie rak<br />
przed<br />
jedzeniem<br />
Spożywanie<br />
posiłków w<br />
wyznaczonym<br />
miejscu<br />
Mycie rak po<br />
kontakcie z cz.<br />
biol.<br />
Zmiana ubrania<br />
przed i po<br />
pracy<br />
49 50 37 136 90,7<br />
46 50 19 115 76.7<br />
47 50 43 140 93,3<br />
50 50 39 139 92,7
Badana populacja wg. Sposobu postępowania w przypadku<br />
uszkodzenia lub zużycia śr. Ochrony indywidualnej<br />
Sposób<br />
postępowani<br />
a<br />
Służby<br />
komunalne<br />
Służba<br />
zdrowia<br />
Służba leśna N %<br />
Natychmiastow<br />
a wymiana<br />
45 49 41 135 90<br />
Wymiana po<br />
pewnym czasie<br />
5 1 6 12 8<br />
Samodzielna<br />
reperacja<br />
0 0 3 3 2<br />
Praca bez<br />
ochrony<br />
0 0 0 0 0
Badana populacja wg źródeł wiedzy o sposobie<br />
zachowywania się w sytuacjach awaryjnych z udziałem<br />
czynników biologicznych<br />
Źródło<br />
wiedzy<br />
Służby<br />
komunalne<br />
Służba<br />
zdrowia<br />
Służba leśna N %<br />
Pracodawca,<br />
pracownik bhp<br />
42 42 40 124 82,67<br />
Bezpośredni<br />
zwierzchnik<br />
11 10 2 23 15,33<br />
Koledzy 2 0 0 2 1,33<br />
Pisemna<br />
instrukcja<br />
0 7 7 14 9,33
Badana populacja wg zgłaszalności objawów chorobowych<br />
związanych z ekspozycją zawodową na czynniki biologiczne<br />
Sposób<br />
postępowania<br />
Służby<br />
komunalne<br />
Służba zdrowia Służba leśna N %<br />
Zgłosił kłopoty<br />
zdrowotne<br />
lekarzowi<br />
6 7 6 19 12,7<br />
Nie zgłosił<br />
kłopotów<br />
zdrowotnych<br />
lekarzowi<br />
2 2 2 6 4,0<br />
Nie miał<br />
kłopotów<br />
zdrowotnych<br />
42 41 42 125 83,3
50% badanych pracowników<br />
wskazało prawidłowy znak<br />
ostrzegający przed zagrożeniem<br />
biologicznym
‐ 5% pracowników spotkało się z piktogramem<br />
w miejscu pracy,<br />
‐ 48% uczestniczyło w szkoleniach , podczas<br />
których informowano o czynnikach<br />
biologicznych,<br />
‐66,7% odczuwało niedosyt informacji i chciało<br />
poszerzyć swoją wiedzę.
Promocja zdrowia w miejscu<br />
pracy<br />
• Zdrowsi pracownicy to mniejsza absencja<br />
chorobowa, czyli zmniejszenie strat zakładu z<br />
powodu niewykonanej pracy.<br />
• Pracownicy widząc zaangażowanie<br />
pracodawcy w promocję zdrowia czują się<br />
bardziej dowartościowani i ma to wpływ<br />
niewątpliwy wpływ na poczucie związania z<br />
firmą a w konsekwencji na przesłanki do<br />
efektywniejszej pracy.
Dziękuj<br />
kuję za uwagę.
Change language