Libri i Mësuesit

edhe për nxënësit e fillores dhe mund të bëhet më e lehtë për fëmijën duke mbushur një
letër me deklarata, ku fëmija do vërë shenjë “e vërtetë”, apo “e gabuar”. Në fund disa nga
deklaratat duhet të jenë të dyshimta në mënyrë që të provokojnë debate dhe diskutime të
tjera.
Për shembull deklarata të shoqëruara me ekstrakte nga një katalog si rregjistri themeltar i
shkollës(amza) duhet të përfshijë:
a-Numëri i djemve që shkonin në shkollë ishte
më i madh se numëri vajzave
e vërtetë/e gabuar
b-Shumë djem ishin djem fshatarësh
e vërtetë/e gabuar
c-Fëmijët e fillonin shkollën kur ishin katër vjeç
e vërtetë/e gabuar
d-Të gjithë fëmijët e mbaronin shkollën fillore
kur ishin dymbëdhjetë vjeç
e vërtetë/e gabuar
• Paraqitja e informacionit. Kjo përfshin ndryshimin e informacionit nga një formë në
tjetërën. Për shembull funksionet e librit për një periudhë fikse mund të paraqiten në
formë grafikësh.
• Nxjerrja e përfudimeve. Për shembull duke analizuar provat rreth pjesëmarrjes
rregjistrimeve në periudhën e socializmit. Ekzaminimet tregojnë që të gjithë fëmijët
rregjistroheshin dhe vazhdonin shkollën. Fëmijëve mund tiu kërkohet të na tregojnë
arsyet për këtë çështje. Është e rëndësishme që fëmijët të ndihen të lirë, të japin
mendime, të shpjegojnë duke sjellë prova(dokumenta).
• Vlerësimi i ndjenjave dhe i prespektivave të personit i cili ka shkruajtur dokumentat. Disa
tipe dokumentash si ditarët dhe letrat personale janë perfekte për vlerësimin e
emocioneve dhe motivimin e karaktereve.
• Krahasimi i dy ose më shumë pjesëve të provave, dokumentave të shkruara. Kjo është një
aftësi shumë komplekse, se aktivitetet e mësipërme, dhe sugjerojmë të zhvillohet në
klasat e larta të 9-vjeçares. Për shembull dy shpjegime për të njëjtën ngjarje mund të
shkruhen në mënyra të ndryshme. Merrni shembuj nga gazetat për një ngjarje japin
versione të ndryshme.
• Përgjithësoni dhe shkruani një konkluzion duke u mbështet nga dy ose më shumë pjesë të
provave,burimeve historike. Kjo aftësi kërkon disa njohuri rreth periudhës dhe konteksit
nga i cili dokumentat kanë ardhë. Nxënësit duke studiuar provat, dokumentat që ka arkivi
i shkollës inkurajohen të nxjerrin dhe shkruajnë mbi këto prova dhe njohuritë e tyre të
shkollës një ese me temë, “Një ditë shkolle e vitit 1970.
‣ Dramat dhe “role-play”.
Roli i dramës.
Drama kërkon mishërim, personifikim dhe përfshirje të nxënësve në “role-play”. Është një
metodë ideale për mësimin e historisë si:
• Përfshirja e fëmijëve në role-play nënkupton që ata do të empatizojnë me karakteret e të
kaluarës dhe duhet të mbrojnë aksionet e tyre kundër argumenteve të të tjerëve.
• Drama ka si qëllim të rikrijoj eksperiencat e njerëzve. Aktori nxënës është personalisht i
prekur nga eksperienca dhe kjo i motivon ata/ato të dinë dhe të kuptojmë më shumë.
• Drama lehtëson kundër afrimit të lehtë të një subjekti. Të gjitha pikat janë të artikuluara
kështu që situatat nuk janë më të para në termat “bardh e zi”.