Libri i Mësuesit

Nxënësve të klasave të shtatë, të tetë dhe të nëntë duhet tu thuhet të kenë kujdes nga
paragjykimet të cilat ekzistonin shpesh në punën e artistit në të kaluarën, ky mund të përbëjë një
rrezik për një historian. Duke vrojtuar pamjen e gardhit të një shkolle në një fshat të malësisë së
Tiranës, nuk duhet që ti japim fotografisë ekzagjerimin që ka ndodhur para pak kohe. “Këto
pamje na përcjellin natyrën e pazhvilluar të shkollës dhe gjëndjen jo të mirë të arsimit në këto
zona.
Fëmijët duhet të inkurajohen të mendojnë për saktësinë e shkollës dhe për fotografitë si
prova për pamjen e fëmijëve dhe veshjet, të drejtojnmë ata tek një pyetje nëse fëmijët në
fotografitë vjetra ishin të veshur gjithmonë me veshjet që na tregohet.
Përdorimi i mjedisit.
Eksplorimi i mjedisit të afërt.
Një nga burimet më të rëndësishme për provat mbi të kaluarën është ambjenti ku fëmijët
jetojnë. Në këtë kohë ne mund të themi “nuk ka asgjë të rëndësishme këtu” por ndërtesat e
“zakonshme”, rrugët, muret, fushat dhe elemente të tjera natyrale apo të ndërtuara nga njeriu,
pasqyrojnë nevojat dhe shijet e njerëzve në të kaluarën.
Në përgjithësi të gjitha qytetet, fshatrat dhe zonat rurale kanë pësuar një ndryshim të madh
në shekujt e 19 dhe 20. Këto ndryshime janë pasqyruar në tiparet e tyre fizike të cilat janë burime
historike me vlerë dhe kurrikula e historisë e vë theksin mbi rëndësinë e eksplorimit tërësisht të
zonës së tyre nga fëmijët.
Eksplorimi i mjedisit të afërt mund:
• Ta bëjë studimin, mbi ngjarjet lokale, njerëzit dhe jetën e tyre, të shpejtë dhe real për
fëmijët.
• Të stimulojë interesin mbi tiparet e qytetit apo fshatit.
• Të rrisë vetëdijshmërinë estetike të fëmijëve.
• Të promovojë një sens ndërgjegjësimi për kujdesin dhe përmirësimin e mjedisit.
• Të kontribuojë në ndjenjat e fëmijës për identitetin e mjedisit të tij.
• Të ofrojë rrugë dhe mjete për studime të integruara.
• Të inkurajojë përdorimin e madh të aftësive historike e të tjera.
Shembull Nr.9
Një mënyrë e sukseshme për të organizuar eksplorimet në mjedis, është përdorimi i
udhëzuesve që ka nxjerrë Ministria e Mjedisit.. Këto u ofrojnë fëmijëve një strukturë për
vrojtimin dhe ekzaminimin e mjedisit
Disa nga këto karakteristika (gjurmë) të mjedisit shoqëror përfshijnë:
• Një zonë e vogël në afërsinë e shkollës, për shembull një seksion rruge, një kishë ose një
varrezë, një mulli, një pellg ose një lumë.
• Një zonë më e gjërë e qytetit ose fshatit, për shembull një numër rrugësh ose një shesh apo
park.
• Një temë për një dizenjo shtëpie, ose një rrugë me dyqane, ura, etj.
• Një periudhë historike, për shembull një rradhë shtëpish dhe dyqanesh të shekullit 19, të
cilat gjënden në shumë fshatra.
• Një ecje në zonën e fshatit, e cila krijon oportunitete për observimin e stileve të ndryshme
të kufijve (si muret, gardhet, rrethojat) ndryshimet në fusha dhe në përdorimin e tokës,
flora dhe fauna.
• Një vend historik ose një shtëpi.
• Një ekspozitë në muzeume ose galeri.
Hapi parë.
Kërkim në mjedisin shoqëror.