Libri i Mësuesit

Përmbajtja e kurrikulit të historisë është skicuar në gjashtë nivele, nga klasa e katërt deri në
klasën e nëntë. Në secilin nivel, përmbajtja është prezantuar në dy seksione të veçanta:
• Një seksion aftësish “duke punuar si një historian”.
• Një seksion me një numër linjash të cilat nënvizojnë periudhat dhe tematikën të cilat
mund të përfshihen në programin e historisë. Çdo linjë përfshin tema të ndryshme të
quajtura nën linja.
Prezantimi i përmbajtjes në këto dy seksione, ka si qëllim ti ndihmojë mësuesit për
planifikimin e zhvillimit të aftësive të rëndësishme, sjelljeve, njohurive dhe temave të historisë që
janë kërkuar.
Zhvillimi i aftësive:
Duke punuar si një historian
Ky seksion përshkruan aktivitetet dhe aftësitë që do të zhvillojnë fëmijët kur të ndeshen me
temat e historisë. Aftësitë dhe konceptet e përfshira janë të lidhura me hetimin e natyrës së
historisë dhe janë të dizenjuara për të ndihmuar mësuesit që të planifikojnë zhvillimin e një vargu
të gjërë aftësish përmes eksplorimit të kaluarës nga fëmijët. Këto aftësi nuk duhen mësuar në
klasë të shkëputura nga veprimtaritë praktike, ato mund të realizohen në kontekstin e studimeve
dhe detyrave të nënvizuara në përmbajtjen e linjave.
Koha dhe kronologjia
Me shikim të parë, mbase një element i ri i kurrikulit të ri të historisë është përfshirja e një
materiali të plotë për shkollën fillore
. Fëmijët e vegjël kryesisht një ngjarje e cila mund të jetë në qëndër të vëmëndjes së tyre,
në një moment të veçantë mund të harrohet aq shpejt sa ndeshen me një ngjarje të dytë. Fëmijët e
shkollës fillore shpesh duken jo të aftë për të konceptuar ngjarje të cilat nuk mund të shikohen
dhe nuk mund të përshkruajnë të gjitha ngjarjet e kaluara siç ka ndodhur “kohë më përpara”.
Panvarësisht takimit dhe përdorimit të gjuhës së kohës – “në një moment”, “shpejt”,
“vonë”, “ora”, “java”, “viti” –fëmijët kanë një kuptim të limituar për kohëzgjatjen e periudhave
në diskutim.
Vështirësia mund të përbëhet nga rregjistrimi matematik i kohës duke përdorur orët dhe
numerorët, shumë fëmijë fillojnë të mësojnë, të tregojnë ose të lexojnë kohën dhe datat e
rregjistruara gjatë përfundimit të klasës së tretë, akoma ka fëmijë 11-12 vjeç të cilët e kanë të
vështirë ta lidhin kohën e rregjistruar me kalimin e kohës.
Megjithatë, përvojat praktike me fëmijët e këtij cikli kanë treguar se sensi i fëmijëve për
kohën mund të zhvillohet shumë nga paraqitja me kujdes e kësaj teme në histori. Koncepti
ndjenja për kohën mund të mos zhvillohet menjëherë por mund të mësohet.
Ky kurrikul nuk sugjeron që historia duhet të prezantohet njëlloj si në klasat e fëmijëve të
vegjël dhe tek më të rriturit. Kurrikuli propozon që përmes zhvillimit dhe përdorimit të
elementëve praktikë të mirë në klasat e shkollës fillore,jep një kontribut me vlerë për zhvillimin e
sensit të kohës tek fëmijët.
Për shembull: Duke eksploruar elementë dhe ngjarje në jetën e tyre si ditëlindje, aspekte të
foshnjërisë së tyre, lodrat e përdorura kur ishin të vegjël, dita e parë e shkollës si dhe përmes
dëgjimit dhe dikutimit të tregimeve, fëmijët mund të ndërmarrin disa hapa drejt zhvillimit të
kuptimit të kohës:
• Ata mund të fillojnë të njohin vazhdimësinë e ngjarjeve si për shembull ata mësuan të
zvarriten pastaj të ecin, pastaj të vrapojnë dhe më vonë ti japin biçikletës. Ky nocion mbi
vazhdimësinë siguron bazën për zhvillimin e vetëdijshmërisë kronologjike dhe është pikë
kyçe për kuptimin e historisë.