14.04.2015 Views

Libri i Mësuesit

Libri i Mësuesit

Libri i Mësuesit

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

DATA<br />

NGJARJET<br />

......................................................................................................................................................................<br />

......................................................................................................................................................................<br />

TEMA: PROBLEMET KOMBËTARE DHE NDRYSHIMET NË PERANDORINË<br />

AUSTRIAKE<br />

Protagonistët<br />

Perandoresha Mari Tereza<br />

Perandoria e Habsburgëve<br />

“Burgu i popujve”<br />

Franc Jozefi<br />

Bashkimi i shteteve të pavarura<br />

Politika e jashtme<br />

Polet industriale<br />

Tema: ZHVILLI I SHBA. LUFTA CIVILE<br />

Protagonistët<br />

Veriu i zhvilluar<br />

Jugu i prapambetur<br />

Abraham Linkoln<br />

Gjenerali Li<br />

Gjenerali Grant<br />

Vrasja e presidentit Linkoln<br />

Pasojat e Luftës Civile<br />

Mbretërit e dollarit<br />

Zhvillimi i jashtëzakonshëm ekonomik<br />

Fuqia e madhe përtejdetit: Shtetet e Bashkuara të Amerikës<br />

Mbas luftës së secesionit Shtetet e Bashkuara të Amerikës u industrializuan brenda<br />

pak vjetësh • Në një periudhë tridhjetëvjeçare, nga 1870 deri më 1900, Shtetet e Bashkuara të<br />

Amerikës u shndërruan nga një vend në të cilin mbizotëronte ende bujqësia në një fuqi<br />

industriale, që i hoqi kështu Anglisë parësinë si vendi më i industrializuar në botë, nëse kihet<br />

parasysh se popullsia sapo kishte dalë nga një luftë civile shkatërrimtare, e cila kishte<br />

kundërvënë, nga 1861-shi gjer më 1865-ën, shtetet e veriut (veriorët apo unionistët) kundër<br />

shteteve të jugut (jugorëve apo konfederatasve).<br />

Dallimet mes veriut dhe jugut • Ndërmjet shteteve të veriut dhe atyre të jugut<br />

ekzistonin dallime të mëdha në lëmin: ekonomik, shoqëror dhe kulturor.<br />

Në shtetet e jugut shtriheshin plantacione të pafundme duhani, kallamsheqeri dhe<br />

pambuku, produkt me anë të të cilit Amerika siguronte 60% të prodhimit botëror. Fuqia punëtore<br />

sigurohej në një masë të madhe nga numri i skllevërve të zinj (tre milionë të tillë kundër gjashtë<br />

milionë të bardhëve). Pronarët e tyre i kundërviheshin me vendosmëri lirimit të tyre. Veç kësaj,<br />

ata u kërkonin qeveritarëve që t’i favorizonin për eksportimin e prodhimeve të tyre.<br />

Ndërsa në veri tashmë industrializimi kishte filluar, qytetet ishin plot gjallëri dhe të<br />

shumta në numër, kurse popullatat e tyre ishin të hapura ndaj modernizimit. Këtu kishte nevojë

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!