Libri i Mësuesit

ushtri të vërtetë, efikase dhe fitimtare. Ndërsa Benxhamin Frenklini, shpikësi i rrufepritësit,
kishte ndërmarrë një udhëtim nëpër Evropë për të mbështetur kauzën e amerikanëve kundër
qeverisë angleze.
Në vitin 1777, kolonët korrën fitoren e parë të madhe në Saratoga. Atëherë, Franca dhe Spanja
e, më pas, edhe Holanda, i shpallën luftë Anglisë, me shpresën se do të merrnin territoret
amerikane që kishin humbur dikur dhe t’i jepnin një grusht vdekjeprurës tregtisë angleze.
Ndërhyrja e tyre qe e rëndësishme për fatet e luftës: anglezët u mundën përfundimisht në Jorktaun
(1781) nga një ushtri gjysmë amerikane e gjysmë franceze.
Lindin Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Me traktatin e Versajës, Britania e Madhe u detyrua
të njihte, më 1783, pavarësinë e kolonive dhe t’u jepte atyre një territor të gjerë përtej maleve
Apalashe.
Shteti i ri mori emrin Shtetet e Bashkuara të Amerikës (United States of America, shkurt USA).
Kongresi vendosi që flamuri i trembëdhjetë shteteve të kishte trembëdhjetë shirita të kombinuar
të bardhë e të kuq dhe që bashkimi të simbolizohej nga trembëdhjetë yje të bardha mbi një sfond
blu. Sot, flamuri përmban pesëdhjetë yje, sepse shtete të tjera iu shtuan bërthamës fillestare të
trembëdhjetë kolonive atlantike.
Xhorxh Uashingtoni kapton lumin Delaver në vitin 1776 me ushtrinë amerikane, në një pikturë të luftës
për pavarësinë amerikane të vitit 1851. E.G. Leutze.
Xhorxh Uashington në një pozë heroike, vendos t’i sulmojë anglezët në mes të dimrit duke shkuar ndesh
me mënyrat e luftimit të kohës.
Dy burra rreken të mbajnë flamurin me shirita dhe yje; tërë piktura synon të japë thelbin e misionit ku janë
përfshirë njerëzit.
3 Shtetet e Bashkuara shtrihen në perëndim: shfarosja e indianëve
Kushtetuta e Shteteve të Bashkuara. Tani mbetej të përcaktohej organizimi politik i shtetit të
ri. Vendimi mori shumë kohë sepse ish kolonitë i trembeshin një pushteti qendror të fortë, i cili
mund të dëmtonte interesat e tyre. Në fund, në vitin 1787, përfaqësuesit e trembëdhjetë shteteve u
mblodhën dhe ranë dakord për tekstin e një kushtetute që, pavarësisht disa ndryshimeve,
qëndron ende dhe sot në themelet e shtetit amerikan.
Shtetet e Bashkuara janë, që prej asaj kohe, një federatë, pra një bashkim shtetesh. Çdo shtet ka
ligjet dhe gjykatat e tij, por që të gjithë varen nga një qeveri qendrore të quajtur qeveria federale,
e cila merret me çështje të interesit të përgjithshëm: politikën e jashtme, mbrojtjen, tregtinë,
financat. Pushteti legjislativ iu besua kongresit; pushteti gjyqësor magjistraturës, në krye të së
cilës qëndron gjykata e lartë; pushteti ekzekutiv një presidenti, i cili zgjidhet çdo katër vjet dhe
ka pushtet të madh.
Presidenti i parë i Shteteve të Bashkuara ishte Xhorxh Uashingtoni. Prej tij e mori emrin
kryeqyteti i ri, i përuruar në vitin 1801.
Populli amerikan pushton perëndimin. Pas luftës fitimtare të pavarësisë, shtrirja e popullit
amerikan drejt perëndimit (West, në gjuhën angleze), rinisi me një vrull të ri. Anglia tani nuk i
kundërvihej dot më përparimit të kolonëve (10.2) dhe, shteti amerikan, me një nga ligjet e tij të
para, u lejonte të gjithëve të zotëronin tokat e reja pas pagesës së një shume të vogël të hollash.
Kështu, një lumë pionierësh u derdh drejt perëndimit, duke nisur kështu të ashtuquajturin pushtim
të perëndimit dhe i cili, brenda pak dhjetëvjeçarësh, i nxori amerikanët në brigjet e Paqësorit.
Formimi territorial i Shteteve të Bashkuara. Disa toka u morën nëpërmjet pagesës. Në vitin
1803, qeveria e Shteteve të Bashkuara mori nga Franca Luizianën, një territor me kufij të paqartë
që shtrihej në perëndim të Misisipit. Disa toka të reja u morën ën vitin 18019, kur Spanja i dha
SHBA-së Floridën dhe në vitin 1867, kur cari i Rusisë i shiti Shteteve të Bashkuara territorin e
Alaskës, pasuritë e së cilës në ar dhe naftë, nuk njiheshin.