LIGJI nr.9010, datë 13.02.2003 “PER ... - chemicals.al

Konventës. Importi dhe eksporti i të dhjetë NOQ-ve të prodhuara qëllimisht është i
lejueshëm vetëm për qëllime të eliminimit të sigurt mjedisor në kushte të kufizuara.
Në Konventën e Stokholmit ka dispozita të veçanta për Palët, në lidhje me
shqyrtimin e kimikateve ekzistuese për sa u përket karakteristikave të tyre si NOQ si
dhe për të marrë masa rregullatore me synim që të parandalohet zhvillimi, prodhimi
dhe marketingu i substancave të reja me karakteristika si NOQ.
Çlirimi i nënprodukteve të prodhuara jo-qëllimisht, të renditura në Aneksin C,
është çështje minimizimi të vazhdueshëm, duke pasur si objektiv eliminimin
përfundimtar të tyre atje ku është e mundur. Dispozita më të rrepta kontrolli lidhur
me nënproduktet parashikojnë që Palët të nxitin dhe në përputhje me planet e tyre të
veprimit të kërkojnë përdorimin e teknikave më të mira të mundshme (TMM) për
minimizimin e shkarkimeve nga kategoritë kryesore të burimeve.
Konventa parasheh gjithashtu përcaktimin dhe administrimin e sigurt të
stoqeve që përmbajnë ose përbëhen nga NOQ-të.
Konventa e NOQ-ve u kërkon palëve që të hartojnë plane pune ku të
përcaktohet si do të plotësojnë detyrimet që shtron Konventa. Planet e veprimit
duhet t’i paraqiten Konferencës së Palëve brenda dy vjetëve pas hyrjes në fuqi të
Konventës. Përveç kësaj, Konventa përmban një varg detyrimesh që Palët duhet ose
nxiten të ndërmarrin, duke përfshirë përcaktimin e pikave fokale kombëtare,
kujdesin për shkëmbimin e informacionit, dhënien e ndihmës teknike, zhvillimin dhe
lehtësimin e ndërgjegjësimit të publikut e të pjesëmarrjes së tij, konsultimin dhe
edukimin, nxitjen e kërkimit shkencor e të monitorimit, si edhe raportimin “në
intervale periodikë”.
Projekti i PKV për NOQ-të
Në detyrimet që rrjedhin nga qenia palë në Konventën e Stokholmit (neni 7 i
Konventës), bën pjesë edhe përgatitja e Planit Kombëtar të Veprimit (PKV) për
Heqjen nga Përdorimi dhe Eliminimin e NOQ-ve. PKV ka si qëllim të përcaktojë
kuadrin ligjor dhe institucional dhe veprimet që duhet të programohen dhe zbatohen
për heqin nga përdorimi dhe eliminimin e NOQ-ve.
Në vitin 2002 Ministria e Mjedisit i kërkoi GEF-it, nëpërmjet UNDP, përkrahje
financiare për projektin që do të mundësonte hartimin e Planit Kombëtar të Veprimit
për Heqjen nga Përdorimi dhe Eliminimin e NOQ-ve. Kontributi i GEF-it për këtë
qëllim ishte 347,000 USD ndërsa Qeveria Shqiptare kontribuoi me 31, 400 USD.
Agjenci Ekzekutuese e projektit është MMPAU, ndërsa Agjenci zbatuese UNDP.
PKV synon të nxisë, të ndihmojë dhe të mbështesë autoritet qendrore dhe
vendore, subjektet shtetërore e private, për të trajtuar në mënyrë të përshtatshme dhe
në përputhje me kërkesat e konventës; NOQ-të, pajisjet që i mbajnë ato, si dhe
territoret e ndotura prej tyre.
Politika për NOQ-të, e cila është pjesë integrale e politikës për administrimin e
kimikateve të rrezikshme, kërkon zbatimin me konsekuence të masave mbrojtëse e
parandaluese për ruajtjen e shëndetit të njeriut dhe të mjedisit në Republikën e
Shqipërisë, mbi bazën e një kuadri të plotë ligjor dhe institucional, të harmonizuar
me kërkesat e Konventës së Stokholmit dhe me Direktivat e Bashkimit Evropian.
Në këtë kontekst përgatitja e PKV-së është në përputhje me objektivat e Planit
Kombëtar të Veprimit për Mbrojtjen e Mjedisit të miratuar nga Këshilli i Ministrave
në vitin 2002, një prej synimeve të të cilit është “zbutja dhe parandalimi i problemeve