LIGJI nr.9010, datë 13.02.2003 “PER ... - chemicals.al

Konventa e Stokholmit për Ndotësit Organikë të Qëndrueshëm, e ratifikuar
nga Kuvendi i Shqipërisë me Ligjin Nr.9263, datë 29.07.2004
Fillimisht vëmendja ndërkombëtare është përqendruar në kontrollin e vetëm 2
NOQ–ve. Këtu përfshihen pesticidet dhe kimikatet industriale të tilla si DDT dhe
PCB-të, të cilat janë përdorur ose përdorën akoma edhe në Shqipëri.
Në parim Konventa kërkon:
Të merren masa për të pakësuar/eliminuar shkarkimet nga NOQ-të e
prodhuara qëllimisht ose jo;
Regjistrimin e përjashtimeve të veçanta;
Të merren masa për të pakësuar ose eliminuar shkarkimet nga venddepozitimet
e NOQ-ve apo edhe të mbetjeve;
Plane zbatimi;
Aktivitete kërkimore dhe monitorim;
Shkëmbim eksperience dhe fushata për ndërgjegjësim dhe edukim;
Sigurim të mjeteve financiarë dhe teknike;
Raportim dhe vlerësim;
Raportim të rasteve të mos-zbatimit dhe zgjidhjen e konflikteve.
Detyrimet e palëve:
Palët duhet të ndalojnë menjëherë përdorimin e pesticideve NOQ të
mëposhtme: aldrin, klordan, dieldrin, endrin, heptaklor, heksaklorbenzen, mirex dhe
toksafen, si edhe të kufizojnë rreptësisht përdorimin e DDT. Shtojca 2 kërkon
kufizimin e DDT-së sipas procedurave të përshkruara në Udhëzuesit përkatës të
OBSH-së. Palët që përdorin apo prodhojnë DDT duhet të deklarohen dhe të
nënshkruajnë Regjistrin përkatës të formuar për qëllime të Konventës. Për Palët e
tjera, përdorimi dhe prodhimi duhet të shkojë në zero. Gjithsesi, të gjitha
përjashtimet vlejnë për një kohë të caktuar e cila i nënshtrohet rishikimit;
Të kufizojnë përdorimin e PCB-ve në sisteme të mbyllura me synimin e
nxjerrjes së tyre nga përdorimi dhe asgjësimin e sigurt nga pikëpamja e mjedisit
brenda vitit 2025 (për pajisjet) dhe brenda vitit 2028 (për mbeturinat);
Të marrin masa për të eliminuar apo ulur shkarkimet nga NOQ-të e
prodhuara vetvetiu (jo në mënyrë të qëllimshme);
Palët duhet të hartojnë planet e zbatimit të detyrimeve që rrjedhin nga qenia
palë në Konventë;
Palët duhet të gjejnë mekanizmat e përshtatshëm dhe skemat funksionale për
rritjen e ndërgjegjësimit dhe informimin e të interesuarve;
Palët duhet të nxisin kryerjen e studimeve kërkimore lidhur me eliminimin e
sigurt të NOQ-ve dhe gjetjen e substancave alternative për zëvendësimin e tyre.
Konventa e Bazelit për Kontrollin e Lëvizjes Ndërkufitare të Mbeturinave të
rrezikshme dhe asgjësimin e tyre dhe amendamenti III/1, të ratifikuara nga
Republika e Shqipërisë me Ligjin Nr. 9279, datë 28.10.2004
Konventa lidhet me lëvizjen ndërkufitarë të mbeturinave të rrezikshme dhe
asgjësimin e tyre. Konventa e Stokholmit u referohet dokumenteve udhëzuese të
hartuar në kuadër të Konventës së Bazelit lidhur me asgjësimin e sigurt mjedisor të
mbeturinave që përmbajnë NOQ ose janë të kontaminuara me to.
Konventa e Vjenës për Mbrojtjen e Shtresës së Ozonit dhe Protokolli shoqërues
i Montrealit me katër amendamentet e tij