Muzikë e Vjetër - AlbEmigrant

Muzikë e Vjetër - AlbEmigrant Muzikë e Vjetër - AlbEmigrant

tribunashqiptare.albemigrant.com
from tribunashqiptare.albemigrant.com More from this publisher
14.04.2015 Views

Nga Faruk Myrtaj Muzikë e Vjetër Dërgojani një miku ! Njeriu delë hera-herës nga qyteti, shkon në rrethinat ku gjelbërimi duket si perandori që s’ka për tu rrëzuar kurrë, në orvajtje të pashueshme për tu kthyer në natyrë. Qoftë edhe për pak, në stinën e çeljes. E gjelbra vjen e ngjitet prej thellësisë së tokës, nëpërmjet ujit që edhe verbërisht e gjen udhën për tek rrënjët e jetës që shfaqet mbi tokë. Njerëzit në periferitë apo në fshat janë pjesë e këtij mjedisi, endè të mbetur si dikur. Qyteti tashmë e ka të pamundur të ringjallë të shkuarën, por ekziston gjithnjë pranë tij një vatër kujtese e saj, ku njerëzit vijnë dhe përjetojnë atë që s’është më. Pjesën tjetër të vitit fshati bëhet i vështirë. Mungojnë shumë gjëra. Ato që qytetari i ka në qytet, dhe që i janë kthyer në të domsodoshme si gjelbërimi apo ajri i pastër i rrethinave. Fshatari provon ndjesinë e kundërt; jetën e bën në këtë mjedis, teksa shëtitjen e bën në qytet. E braktis hera-herës gjelbërimin, natyrën, endet ca ditë në marrëzinë e qytetit dhe kthehet tek e përditshmja natyrore e tij. Kudo, fshatarët e Balzakut dhe njerëzit e fshatit pranë qytetit tim, duken të mençur teksa bëhen të zotët për të bërë jetën aty ku rrojnë. Ulin kokën dhe i binden jetës që u ka rënë për fat. Në të vërtetë nuk kanë ngè të flasin për fatin apo për natyrën. Bëjnë siç kanë bërë. Vetëm xhaxhesha ime, bje fjala, thjesht për të ngacmuar të shoqin, thotë se “atyre shkurreve e ferrave i kemi zënë fëmijët ne, se ku ka perëndi që e lidh për krevati xhaxhain tënd!” Ime-kushëri, Sandra, skuqet gjer në rrëzë të flokëve kur e ëma flet për këto gjëra. Dy vite më parë ajo erdhi në qytet për të ndjekur një kurs të shkurtër për fizarmonikë. Ndenji në shtëpinë tonë, hante me ne, bëja ta nxirrja në qytet, por shtyhej ta përdorte kohën duke u ushtruar në veglën muzikore që erdhi dhe u bë aq shumë e ngrohtë edhe për ne të tjerët. Sandra ulte kokën mbi instrument, ne rrinim e dëgjonim, mrekulloheshim me zhdërvjelltësinë e saj dhe vërtetë që shtyheshim të mendonim se muzika moderne po bëhej e padrejtë me largimin e fizarmonikës. Ishte trishtues fakti që kursin e fizarmonikës e ndiqnin vetëm të rinj nga fshati. Muzikën e vjetër, siç vazhdojmë ta quajmë në zhargonin e përditshë, ashtu si ato këngët e dashurisë pa sex, siç i quanim duke qeshur midis nesh, dukej se nxitonin të shkonin në fshat dhe të strehoheshin bashkë me gjelbërimin e atjeshëm. Ajo që filloi të më brengoste ishte tjetër gjë. Deri tani së fundi Sandra nuk e ka fituar endè të drejtën të luaj në fizarmonikë në shtëpinë e kulturës atje. Nuk arrij ta kuptoj këtë situatë, mbase ajo vetë nuk përpiqet për të siguruar këtë mundësi, as guxoj ta pyes, teksa vërej se s’ka as dëshirën më të vogël të flasim për këtë. Padrejtësi nuk e quan dhe as ankohet. “Ja që kështu është, kështu ndodh...”, thotë ajo dhe e kalon fjalën tek natyra. E di se unë ngordh për ajrin e atjeshëm, mbetem pa gojë kur rri ulur në majën e kodrës që ngrihet mbi shtëpinë e tyre në fshat, teksa dita zë e erret. Tërë ajo pamje e

Nga Faruk Myrtaj<br />

<strong>Muzikë</strong> e <strong>Vjetër</strong><br />

Dërgojani një miku !<br />

Njeriu delë hera-herës nga qyteti, shkon në rrethinat ku gjelbërimi duket si perandori që<br />

s’ka për tu rrëzuar kurrë, në orvajtje të pashueshme për tu kthyer në natyrë. Qoftë edhe<br />

për pak, në stinën e çeljes. E gjelbra vjen e ngjitet prej thellësisë së tokës, nëpërmjet ujit<br />

që edhe verbërisht e gjen udhën për tek rrënjët e jetës që shfaqet mbi tokë. Njerëzit në<br />

periferitë apo në fshat janë pjesë e këtij mjedisi, endè të mbetur si dikur. Qyteti tashmë e<br />

ka të pamundur të ringjallë të shkuarën, por ekziston gjithnjë pranë tij një vatër kujtese e<br />

saj, ku njerëzit vijnë dhe përjetojnë atë që s’është më.<br />

Pjesën tjetër të vitit fshati bëhet i vështirë. Mungojnë shumë gjëra. Ato që qytetari i ka<br />

në qytet, dhe që i janë kthyer në të domsodoshme si gjelbërimi apo ajri i pastër i<br />

rrethinave. Fshatari provon ndjesinë e kundërt; jetën e bën në këtë mjedis, teksa shëtitjen<br />

e bën në qytet. E braktis hera-herës gjelbërimin, natyrën, endet ca ditë në marrëzinë e<br />

qytetit dhe kthehet tek e përditshmja natyrore e tij. Kudo, fshatarët e Balzakut dhe<br />

njerëzit e fshatit pranë qytetit tim, duken të mençur teksa bëhen të zotët për të bërë jetën<br />

aty ku rrojnë. Ulin kokën dhe i binden jetës që u ka rënë për fat. Në të vërtetë nuk kanë<br />

ngè të flasin për fatin apo për natyrën. Bëjnë siç kanë bërë. Vetëm xhaxhesha ime, bje<br />

fjala, thjesht për të ngacmuar të shoqin, thotë se “atyre shkurreve e ferrave i kemi zënë<br />

fëmijët ne, se ku ka perëndi që e lidh për krevati xhaxhain tënd!”<br />

Ime-kushëri, Sandra, skuqet gjer në rrëzë të flokëve kur e ëma flet për këto gjëra. Dy<br />

vite më parë ajo erdhi në qytet për të ndjekur një kurs të shkurtër për fizarmonikë.<br />

Ndenji në shtëpinë tonë, hante me ne, bëja ta nxirrja në qytet, por shtyhej ta përdorte<br />

kohën duke u ushtruar në veglën muzikore që erdhi dhe u bë aq shumë e ngrohtë edhe<br />

për ne të tjerët. Sandra ulte kokën mbi instrument, ne rrinim e dëgjonim,<br />

mrekulloheshim me zhdërvjelltësinë e saj dhe vërtetë që shtyheshim të mendonim se<br />

muzika moderne po bëhej e padrejtë me largimin e fizarmonikës. Ishte trishtues fakti që<br />

kursin e fizarmonikës e ndiqnin vetëm të rinj nga fshati. <strong>Muzikë</strong>n e vjetër, siç<br />

vazhdojmë ta quajmë në zhargonin e përditshë, ashtu si ato këngët e dashurisë pa sex,<br />

siç i quanim duke qeshur midis nesh, dukej se nxitonin të shkonin në fshat dhe të<br />

strehoheshin bashkë me gjelbërimin e atjeshëm.<br />

Ajo që filloi të më brengoste ishte tjetër gjë. Deri tani së fundi Sandra nuk e ka fituar<br />

endè të drejtën të luaj në fizarmonikë në shtëpinë e kulturës atje. Nuk arrij ta kuptoj këtë<br />

situatë, mbase ajo vetë nuk përpiqet për të siguruar këtë mundësi, as guxoj ta pyes, teksa<br />

vërej se s’ka as dëshirën më të vogël të flasim për këtë. Padrejtësi nuk e quan dhe as<br />

ankohet. “Ja që kështu është, kështu ndodh...”, thotë ajo dhe e kalon fjalën tek natyra. E<br />

di se unë ngordh për ajrin e atjeshëm, mbetem pa gojë kur rri ulur në majën e kodrës që<br />

ngrihet mbi shtëpinë e tyre në fshat, teksa dita zë e erret. Tërë ajo pamje e


mrekullueshme, humbet përmasën, zë e vogëlohet për shkak të fikjes së dritës që deri<br />

pak më parë e shfaqte, gjersa papritur gjendesh në mes të errësirës që të është afruar<br />

tinëz, butë-butë.<br />

Në këto orë, bimët dhe shkurret e pemët dhe gjithçka tjetër, sikur merr frymë me të tërë<br />

mushkritë. Flladi i muzgjeve në verë është frymëmarrja e tyre, jo tjetër gjë. Perëndimi<br />

vjen paqshëm e magjishëm sa edhe agimi në orët e para të ditës, a thua sikur muzgu nuk<br />

është tjetër veçse mëngjezi i natës. Je duke vëzhguar trajtat e siluetave të pemëve dhe<br />

drurëve që hollohen e hollohen gjer në shuarje, kur të kap veshi zhaurimën e një rrjedhe<br />

uji që kush e di nga buron e për ku zhvendoset. Ia vlejnë, i janë të nevojshme njeriut disa<br />

orë të tilla, disa ditë në vit i duhen, ta lerë qytetin në rrokopujën e tij. E ka të<br />

domosdoshme këtë përshkundje. Një përmendje si kjo i vlen njeriut, për t’i kujtuar se<br />

është pjesë e natyrës. Fatit të saj…Nuk di pse e sjellë ndërmend atë frashërlliun që e<br />

mbajnë si më të thekshmin romantik. Rrekem të mos e marrë si të tillë. Mos<br />

romantizmin e gjeti si të vetmin shteg të kthimit në atdhe? Përmes ikjes nga qyteti. Si<br />

kthim në natyrë. Kthim në natyrshmëri. “Mendje merr fushat e malet/ larg, larg nga<br />

qyteti/.../nga rrëmuja nga rrëmeti”! I shkreti, them herë-herë për të. Më mirë që nuk e<br />

mori vesh kurrë se e donin vetëm si qiri, prej atje larg më mirë...<br />

“Ika unë!”, dëgjoj zërin e sime-kushërire. Kërkon të më lerë në kënaqësinë time, në<br />

vetminë time të pataksur, që këtu merr kuptimin më të plotë të përkundërt.<br />

“Rrijmë edhe pak dhe ikim...” i lutem.<br />

“Rri sa të duash ti...Kur të duash eja tek shtëpia e kulturës…”<br />

“Te shtëpia e kulturës?!”<br />

“Atje ku dëgjohet fizarmonika e Gazeliut!”<br />

M’i tha këto si në fluturim. Gazeli dukej se quhej ai që kishte monopolin e fizarmonikës<br />

në fshat. Nuk ishte pak për të derisa edhe ime-kushëri nxitonte për atje. E ndoqa me sy<br />

gjersa humbi tej shkëmbinjve që shfaqeshin tashmë si balena të stërmëdha në lundrim të<br />

përgjymur netëve me hënë.<br />

Isha fare vetëm. Më bëhej u shtua në sekondë numri i gjallesave në muzg, i atyre<br />

qenieve të padukshme që merrnin e jepnin mesazhe, këndonin, qaheshin, thërrisnin për<br />

ndihmë, për dashuri, një Zot e dinte si dhe kujt i drejtoheshin, pikërisht dhe vetëm në<br />

këto orë, të vetëm këtyre lloj mbrëmjeve. Askurrë tjetër.<br />

Ca më vonë nata sikur zë e trashet. Ajri është po ai, por me tjetër temperaturë, me tjetër<br />

denduri, a thua se njerëzit dhe gjallesat e tjera që e kanë ndotur gjatë ditës ua lenë vendin<br />

të tjerave që merren me pastrimin, dezinfektimin dhe freskimin e tij. Syri shikon gjëra të<br />

tjera, veshit i duhet të ndryshojë regjistrin e zërave që arrin të perceptojë dhe<br />

frymëmarrja nxiton të mos e lerë trupin të rrëzohet. Nuk është frika e të qenit natën diku<br />

jashtë, jam i sigurt për këtë. Ashtu siç jam i sigurt se një lloj pushteti është. I një force të<br />

panjohur, në një mjedis që sidosi nuk është aq familiar me mua.


Shkuan nja dy orë dhe mezi arrij të përqëndrohem e pastaj të orientohem për nga<br />

dëgjohet fizarmonika. Bëj për andej, rrugë e pa rrugë, duke ndjerë se midis asaj<br />

gjendjeje gazmore është edhe kushërira ime. Më tej dëgjoj zërat e të rinjve dhe për herë<br />

të parë më shkon mendja se midis djemve të fshatit mund të rrahë ndonjë zemër që për<br />

shkak të të qenit pranë saj. Mbase kur të hyja atje do t’i gjeja duke vallëzuar bashkë,<br />

duke u afruar ca më shumë me njeri-tjetrin, mbase…E çfarë pastaj?! Edhe sikur të jetë<br />

zemra e Gazeliut?!<br />

Fizarmonika vazhdonte. Ndenja për pak atje jashtë. Nuk kisha ngut për të hyrë. Dera<br />

ishte e hapur, korniza e dritës në të, si një kornizë brenda natës, shfaqte ca thërmija, ca<br />

pluhur, por dukej se askush nuk çante kokë për të. Merrej me mend që ishin mësuar me<br />

atë lloj ajri, ashtu si me tonet e muzikës, ca si shumë të larta. Jashtë ishte mrekulli e<br />

qetësisë së natës, si fragment kohor i natyrës, por tashmë ishte ora që ata gëzonin atje<br />

brenda.<br />

U afrova edhe ca për atje. Madje bëra disa hapa brenda saj. Nuk ishte veçse një hapësirë<br />

e zakonshme që mbante ende erën e duhanit të shkuar në vargje, pa asnjë pretendim për<br />

tu kqyrur si pistë vallzimi qyteti. Me siguri duhej të kishte mbulesë kashte gruri, që gjatë<br />

shirave kullonte tëposhtë. Tashmë ishte verë, shtroma ishte tharë dhe nga ritmi i valles<br />

pluhuri ngrihej gjer atje lart. Në qoshkat e tavanit përkundeshin shtretërit delikatë të<br />

pezhishkave të merimangave, por mbase këto gjëra i vija re vetëm unë që shkelja për<br />

herë të parë aty. Ata i gëzoheshin haresë, asaj muzike dhe merimangave aty. Siç unë<br />

zhurmave dhe pluhurave dhe nxitimit të qytetit.<br />

Arrita ta gjej me sy kushërirën. Ndodhej midis dy djemve, mbanin gishtash duart e njeritjetrit<br />

dhe, pavarsisht prej pluhurit, vura re përskuqjen e fytyrave të tyre. Nuk kisha asnjë<br />

shkak të mendohej për keq. Ata vallzonin të gjithë bashkë, të gjithë ishin në valle, të<br />

kapur dorë për dore, në formën e një rrethi, ashtu siç ishte fiksuar në një pikturë të<br />

njohur që afishohej kudo për të rrëfyer harmoninë dhe unitetin e njerëzve të lumtur.<br />

Vinin përqark, teksa toni i lartë i muzikës ua justifikonte heshtjen. Ashtu kërcenin, pra<br />

lëviznin këmbët, i ngrinin dhe i ulnin ato, për t’i ngritur sërish, për t’i zhvendosur një<br />

gjysmë hapi, duke tërhequr paksa zvarrë putrën e këmbës tjetër, pastaj thyenin njeri gju,<br />

përkuleshin pak përpara, më pas në kahen e kundërt dhe, në çastin tjetër, drejtonin trupin<br />

dhe...gjithçka niste nga e para.<br />

Fizarmonika, në duart e atij djalit që kullonte në djersë dhe që duhej të ishte Gazeliu,<br />

përcaktonte kohën dhe radhën e këtyre lëvizjeve, por nuk di pse krijova idenë se edhe<br />

sikur të mos udhëhiqte ai, vallja do të ishte po e njëjtë.<br />

Njeriu me fizarmonikë ishte atje pra, pak mënjanë të tjerëve, por në atë hapësirë ai ishte<br />

pothuajse gjithçkaja. Një qenie e zakonshme, për ata ishte gjeneratori, edhe pse mua mu<br />

duk se përballonte edhe një lodhje të brendëshme. Përpiqej ta fshihte, duke ushtruar<br />

forcë mbi tastet e fizarmonikës. Mua më dukej edhe shumë i trishtuar, në thellësinë e<br />

vetmisë së detyruar prej rolit të tij, por nuk do të guxoja t’ja thosha as kushërirës këtë.<br />

Ata që vallzonin sipas muzikës së tij ishin qartësisht të kënaqur, për të mos thënë më


shumë. Mbase ata ishin edhe të lumtur, mbase ai ishte thjesht ca i lodhur, por mua po më<br />

vinte keq për ta. Ndonëse nuk dija ç’mund të bëja.<br />

Kur iu gjenda më afër, Gazeliu m’u shfaq si një qenie që vërtetë duhej ndihmuar. Krahët<br />

nuk i komandonte. Si gjymtyrë të lodhura, i lëviznin mekanikisht. Këmbët mezi ia<br />

mbanin trupin dhe fizarmonikën njëherësh, dhe eshtrat tek supet po më dukeshin<br />

posaçërisht paksa të bumyera që të mbanin rripat e instrumentit.<br />

Isha njëmijë përqind i bindur se kur t’i propozoja të ma jepte për pak fizarmonikën, do të<br />

ma linte në dorë menjëherë. Duke më falenderuar, madje. Nuk kisha aspak të drejtë ta<br />

pyesja pse ai, qoftë edhe si shlodhje fizike, nuk përdorte si zëvendësues dikë tjetër, për<br />

shembull time-kushërirë, që kishte kryer edhe kursin zyrtar në qytet.<br />

Arrita t’ja përcjellë dëshirën për të luajtur, për pak minuta, në fizarmonikë, aq sa ai të<br />

merrte frymë e të shlodhej paksa, në brendësi të syve të tij, në atë piklën që i jep syrit<br />

veçorinë e papërsëritshme, vura re një si dritë të një ylli që po t’i afrohesh më rrezikon<br />

djegie.<br />

“Të vura re, kur hyre…”, më tha ai.<br />

Nuk dita ç’ti thosha. Ai s’më kishte pyetur dhe unë nuk e kisha menduar kaq vëmendje<br />

prej tij, aq i përhumbur dhe i mbytyr mu duk në lojën me tastat.<br />

“Je kushëriri i Sandrës…”, shtoi ai, sikur të provonte që ishte këmbëngulës, derisa unë<br />

t’i thosha doemos diçka.<br />

Vazhdoi të luante në fizarmonikë, u mëshoi edhe më gishtrinjve në të, pra nuk priste<br />

ndonjë përgjigje nga unë. Portreti i tij po më vogëlohej edhe më, qyqar i mjerë doja t’i<br />

thosha dhe më pas t’i ktheja shpinën. Të qenin e tij në prag rrënimi e kisha menduar<br />

edhe më parë, por tashmë isha gati të prisja shembjen e tij përtokë. Mos po shfaqja<br />

mërinë pse Sandra nuk kishte pasur mundësi pikërisht për shkak të kësaj monstre?<br />

Në çastin kur po arrija t’ia mbushja veten se duhej ta lija atë sallë vallzimi në fatin e saj,<br />

pashë se e rrëshqiti tërë shkathtësi fizarmonikën duke e zgjatur drejt meje.<br />

Ndërprerja e beftë e muzikës e la sallën në krahët e një heshtjeje që po vështronte drejt<br />

nesh si një qenie shumëgjymtyrëshe me tërë sytë e atyre që vallzonin. Fizarmonika ishte<br />

në duart e mia, madje në krahët e mi, por ato çaste nuk po dija ç’të bëja me të. Asnjë vijë<br />

melodike nuk po më sillej ndërmend. Nuk e kisha ndjerë veten në pozitë aq të mjerë.<br />

Sikur kurrë nuk kisha prekur fizarmonikë me dorë. Një virgjin i çuditshëm i cili nuk di<br />

ç’të bëj me femrën që i është lëshuar e tëra dhe befasisht në krahët e tij.<br />

Gazeliu kishte tashmë favorin të vazhdonte të shpallte bujarinë. Më ofroi muzikën e një<br />

kënge, e vërshëlleu gëzueshëm, sikur të provonte se ishte edhe në atë orë i freskët si ajri<br />

i mëngjezit. Ndjehej deri në fund zot i sallës dhe s’kishte përse më druhej. E besonin të<br />

gjithë, sepse ai dhe vetëm ai kishte ofruar muzikën, nën ritmet e së cilës ata kishin një<br />

jetë të tërë që vallzonin. E kush vallë do ta vinte në dyshim diellin në sistemin diellor?<br />

Nuk kisha kohë, arsye, asnjë shans tjetër të verifikoja nëse dhurata e tij kishte vlerë apo


jo. Nuk mënova t’i ktheja një buzëqeshje mirënjohëse, sikur të mos isha unë që pak<br />

çaste më parë po i uroja shkërmoqjen me të gjitha. Bëra t’i zhvendos lehtazi gishtat<br />

përmbi tastierë pa mëshuar askund, hodha një sy tek ata që prisnin, s’isha i sigurt se e<br />

pashë fytyrën e hutuar të Sandrës, me siguri qortonte veten që më kishte sjellë aty si<br />

sfidë ndaj Gazeliut, dhe më në fund vendosa.<br />

Tingujt e parë ishin ata të melodisë së vërshëllyer prej Gazeliut, por më tej rrëshqita në<br />

një pjesë tjetër muzikore, përfytyrova rrjedhën e saj, isha i sigurt se tashmë shija ime<br />

ishte ringjallur dhe për duart e mia as që vija në dyshim se ishin gati të bënin atë që dija.<br />

Fizarmonika, ajo femra pra që i kishte zënë derën tjetrit deri pak më parë, po më<br />

lëshohej mua, duke treguar hiret e saj po më miklonte e përkëdhelte mua, madje unë isha<br />

i sigurt se pas pak do të fillonte të zhvishej, pikërisht për mua. Po e shijoja edhe vetë<br />

këtë vijë muzikore, nuk e kurseva dritën mbi notat dhe ndjeva se po e dëgjoja edhe vetë i<br />

etur, si të më kishin privuar për një kohë të gjatë prej lezeteve të tilla.<br />

Janë disa çaste, ca pak intervale në jetën e njeriut, kur muzika merr përsipër të jetë<br />

shërim. Ajo zbut e qetëson e mban gjallë shpirtin e njeriut që kërkon të harroj pa u<br />

harruar. Melodia është një rrugicë e shtruar me material të butë ku mund të ecësh<br />

zbathur fare, e, më mirë akoma, në maja-gishtash, për të mos bërë zhurmë. Në trotuaret<br />

përbri saj gjithnjë do të gjesh njerëz të prekur, të përlotur prej muzikës që ndriçon edhe<br />

skutat më të fshehura të mendimit dhe ndjenjës. Së individit. Është natyrë muzika,<br />

thjesht natyrë, pa makina pa trena, vetëm njerëz me zemër në dorë që janë gati ta<br />

dhurojnë të gjithën, pa gabuar, pa u penduar. Fusha e notave muzikore shndërrohet në<br />

një syprinë të pakufishme me ca vija të bardha ku njerëzit lëvizin si shpirtra fëmijësh.<br />

Dlirët, shpëtuar prej vetes, mbrojtur nga gjithçka tjetër.<br />

Ngrita për një çast kryet dhe pashë. Salla kishte ngrirë e tëra. Vazhdoi të mbetej ashtu.<br />

Në heshtje. Pashë vështrimet e tyre: ashtu si Gazeliu që më kishte lënë fizarmonikën,<br />

edhe ata do donin të më ndiqnin, të vallzonin nën muzikën që u servirja, por nuk po e<br />

bënin këtë. Ishte pavendosmëri? Pritje? Dyshim? Drojtje apo frikë?<br />

“Vazhdoni kërcimin!”, dëgjova zërin e Gazeliut. “Dëgjoni apo jo? Va-zhdo-ni kë-rcimin!”<br />

Mënyra e ndarjes së fjalëve në rrokje dhe ngjyrimi i zërit të tij, shpallte se ai e kishte<br />

pranuar sfidën, madje bënte thirrje për garë të vërtetë. Kur luan shah me një të verbër<br />

moralisht nuk të falet të bësh hilè, lëvizje të fshehtë, edhe pse je i sigurt se ai nuk të<br />

sheh. Në mos, është e udhës të mbyllësh sytë, për ndonjë lëvizje të pasaktë të<br />

kundërshtarit të verbër. Të tjerët, ata që ndjekin ndeshjen, priten të bëhen me të verbërin.<br />

Mëdyshja në këtë rast mbase qëndronte në atë që ende s’mund të thuhej: cili prej nesh<br />

ishte i verbëri në fizarmonikë?<br />

Masa e të rinjve bashkoi sërish duart, krahët e tyre formuan përsëri kurorën që u mbyllë<br />

sërish, u përkulën lehtë majtas, pastaj djathtas, këmbët bënë të ngriheshin e të jepeshin<br />

edhe më tej, së paku siç kishin bërë deri pak më parë, por ngrirja kishte qenë e thellë.


Me ç’dukej, edhe Gazeliu ishte befasuar, se e pashë që u afrua tek ata, hyri midis tyre,<br />

diku në rrethin e dytë të kurorës. Për të kërcyer edhe vetë. Nuk dalloja dot hilè në lojën<br />

e tij. Po të vepronin edhe të tjerët si ai, së paku nuk do të ishte më keq se më parë, kur<br />

fizarmonikën e kishte ai.<br />

Rrathët lëviznin, por si pjesë të një trupi të cilit diku ia kanë prerë damarët. Nuk ishin<br />

lëvizje. Më shumë ngjasonin me ca përpëlitje të fundit. Keni dëgjuar ndonjë herë nëpër<br />

natë trokitjet e patkojve të ca kuajve që zhvendosen si përgjumshëm në një rrugë të pa<br />

rrugë nëpër shkëmbinjë? Bluzat e kuqe dhe pantallonat e zeza që kishin veshur, që<br />

tashmë më dukeshin si uniformë e rekomanduar, m’a nervozonin shikimin. Ishte e kotë<br />

t’i lije për pak, siç bëhet me fëmijët, të merreshin me lojrat e tyre një copë here dhe<br />

pastaj do të ktheheshin vetiu në fletoren e bardhë me vija, për të shkruar gërmat e<br />

alfabetit.<br />

Vazhdova të luaja në fizarmonikë deri sa ndjeva se mëdyshja përpëlitëse e tyre kishte<br />

marrë fund. Ata kishin ndaluar. Të gjithë. Asgjë nuk pipëtinte dhe fizarmonika në duart<br />

e mia ishte si kufoma për të cilën ata mbanin heshtje.<br />

Askush nuk po më ofronte kurajë të vazhdoja më tej. Mund të më sugjeronin një pjesë<br />

tjetër muzikore, diçka që ata do të mund ta dëshironin. As Gazeliu nuk po dukej. As për<br />

të keq. Kurrkush, madje, nuk shkoi ndërmend të shfrytëzonte rastin për të vënë në<br />

dyshim nëse unë dija apo jo të luaja në atë vegël muzikore. Ata vetëm rrinin e prisnin se<br />

ç’do të ndodhte më tej. Vetëm kaq mundnin të bënin. Kokat e vështrimet e tyre, gjithnjë<br />

e më shumë të njëllojta, po më ngjanin si ca gurë tespiesh në perimetrin e gjalmit ku<br />

ishin shkuar.<br />

Ndjeva një dorë të më prekte. Gazeliu. Më ishte fare pranë. S’dukej se kishte ndërmend<br />

të më lëndonte. Afroi kokën, si të më ngushëllonte apo keqardhte, por asnjë fjalë nuk<br />

nxori nga buzët. Të tjerët, një jetë të tërë nën muzikën e tij, shikonin vetëm lëvizjet. Të<br />

tjerat merreshin me mend. Për ta, ai më kishte falur. Mbase kjo ishte më mirë edhe për<br />

mua. Të dështuarin në sfidën për muzikë ndryshe. Isha gati ta lëshoja fizarmonikën, që<br />

rrëshqiti lehtë prej krahëve të mi në të tijat.<br />

Në çastin tjetër ia behu muzika e vjetër. Gazeliu ishte përsëri zoti i gjindjes dhe ata<br />

filluan të lëvizin. Si më parë, si gjithnjë. Si me një urdhër të pazëshëm, ishte vënë në<br />

ngasje e tërë salla, ajo sallë siç ishte, me atë erë të mbetur nga gjethet e duhanit të<br />

shkuar. Edhe merimangat duhet të ndjeheshin mirë në atë rikthim të shpejtë jehonash.<br />

Pluhuri u ngrit përsëri, nën ritmin deri në fund të njohur për të gjithë të atyshmit.<br />

O Zot, sa mirë ndjeheshin! Plaç dè, pse nuk pëlcet?!, i thashë vetes. Ç’do ti mes tyre?<br />

Me ç’të drejtë provon të gëzojnë ndryshe? Të gjithë kanë të drejtë të jenë të natyrshëm.<br />

Duhet të ndodh diçka e madhe, afatgjatë, që ata të këmbejnë natyrë. Të kërkosh jashtë<br />

natyrshmërisë është e njëjta gjë si ta ngatërrosh romantizmin me pamundësinë për të<br />

qenë ai që ëndërrohesh.<br />

Një çast thashë të hyja mes tyre, të kërceja bashkë me ta, siç bëri Gazeliu pak më parë.


Së paku të mos dyshonin tek unë për sedër të lënduar. Në momentin tjetër e gjeta fare të<br />

udhës të ikja. Dola, përmes mjegullës dhe tymit, pa u vënë re. I trishtuar deri në fund, as<br />

jashtë nuk m’u ndenj.<br />

Ia kishin behur edhe ca re të zeza, të cilat, kamzhikosur nga vetëtimat, filluan të<br />

derdhnin shi të rëndë. Nuk shkova ndërmend t’i shpëtoja njomjes. Edhe po të doja,<br />

s’mundja. Rrugët e rrugicat dhe gjithçka, u baltosën me shpejtësi të llahtarshme. S’po<br />

besoja dot se si të tëra ishin tjetërsuar brenda pak minutash. Ku të jetë fshehur qetësia,<br />

ajri, gjallesat e asaj mbrëmjeje ku të jenë strukur? E, ai gjebërimi i pakmëparshëm,<br />

ku...?!<br />

Dërgojani një miku !<br />

Kthehuni tek Tribuna Shqiptare !

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!