PARTNERSTVO JAVNOG I PRIVATNOG SEKTORA ... - PALGO centar

Tatijana Pavlović-Križanić
Ljiljana Brdarević
modelu JPP na osnovu detaljne pravne, finansijske, ekonomske, ekološke i tehničke analize postojećeg komunalnog
sistema i njegovog funkcionisanja. To se može videti na primeru uspostavljanja JPP u javnom prevozu, upravljanju
čvrstim otpadom i vodovodno-kanalizacionom sistemu grada.
Što se tiče drugih lokalnih vlasti, mnoge od njih su donele odluke o uspostavljanju JPP na osnovu očekivane vrednosti
investicije privatnog partnera i ponuđenog nivoa cena za korisnike usluga. Pre donošenja odluke, oni nisu obavili
analizu postojećeg stanja komunalnih usluga niti analizu finansijskog i ekonomskog efekta izabranog JPP na opštinsku
imovinu.
3.2.3. Argumenti „za” JPP i „protiv” njega na opštinskom veću
Glavni argument za uspostavljanje JPP je mogućnost ostvarivanja koristi za korisnike usluga i lokalnu vlast, kao rezultat
učešća privatnog partnera u investiranju u infrastrukturu, pružanju javnih usluga i upravljanju javnim uslugama.
Uobičajene koristi od uspostavljanja JPP koje prepoznaje skupština opštine su:
--
povećanje efikasnosti zahvaljujući uvođenju tržišnih principa u rad komunalnog sistema
--
povećanje nivoa i kvaliteta komunalnih usluga
--
obezbeđivanje dugoročne finansijske, tehničke i ekološke održivosti komunalnog sistema, uz prihvatljive
cene za krajnje korisnike
--
uvođenje visokofunkcionalnog sistema plaćanja i kontrole komunalnih delatnosti
--
razvoj novih komunalnih usluga uvođenjem tehničkih veština i iskustva privatnog partnera
124│
--
povećanje naplate prihoda budžeta.
Glavni argumenti protiv uspostavljanja JPP, koji se mogu pojaviti tokom diskusije u skupštini opštine su:
--
korišćenje finansijskih i ekonomskih podataka generisanih od strane neefikasnih komunalnih sistema kao
polazne osnove za utvrđivanje kriterijuma ugovornih obaveza za novi aranžman JPP
--
ugovaranje JPP bez prethodne analize finansijskih i ekonomskih efekata odabranog modela JPP u odnosu na
druge opcije
--
nedostatak kvalifikovanih i iskusnih predstavnika opština, koji bi učestvovali u pregovorima sa kompetentnim
i stručnim partnerima iz privatnog sektora
--
gubljenje kontrole nad javnom imovinom i resursima
--
strah od nepredvidljivih efekata primene načela punog pokrića troškova prilikom utvrđivanja cena komunalnih
usluga.
3.2.4. Kako je tekao tenderski postupak, postupak izbora partnera i zaključivanja ugovora?
Prema srpskim zakonima, jedinicama lokalne samouprave dopušteno je da zaključuju ugovore o poveravanju obavljanja
usluga putem javnog konkursa, u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama. Zakon o koncesijama detaljno
uređuje postupak davanja koncesija sprovođenjem postupka javnog tendera. Zakon o komunalnim delatnostima
omogućuje osnivanje zajedničkog društva (joint venture) radi obavljanja delatnosti od opšteg interesa, ali ne reguliše
način izbora privatnog partnera. Ostavljen je, dakle, prostor za direktne pregovore između lokalnih vlasti i privatnog
partnera o formiranju zajedničkog preduzeća bez primene konkurencije u postupku izbora partnera.
Slučajevi koje smo analizirali pokazuju da su privatni partneri birani putem javnog konkursa u skladu sa predmetnim
zakonom. Prilikom zaključivanja ugovora o poveravanju vršenja usluga, sve lokalne vlasti su tokom pripreme konkursne
dokumentacije primenjivale svoja iskustva stečena u postupku nabavke usluga regulisanog zakonom. Konkursna
dokumentacija pripremana je, po formi i sadržini, u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama. Pozivi za dostavljanje