Osnovi programiranja i programski jezici

IME.EXT
Ime datoteke uglavnom opisuje koja je grupa podataka sadržana u njoj, a ekstenzija
ukazuje na vrstu datoteke. Postoje službene ekstenzije imena datoteke koje se po
pravilu koriste za označavanje najčešćih tipova datoteka koje DOS prepoznaje.
Najvažniji su:
• *.COM i *.EXE fajlovi su izvršni programi, ukucavanjem imena te
datoteke i tipke ENTER dolazi do izvršenja programa,
• *.SYS datoteka sadrži parametre okruživanja u kojem računar radi ili
neke drajvere za upravljanje perifernim uređajima priključenim na
računar,
• *.TXT i *.DOC su tekstualne (ASCII) datoteke i dokumenti,
• *.ASM, *.PAS, *.C...su službene ekstenzije datoteka koje sadrže
izvorne programe od kojih programski prevodioci (kompajleri) prave
izvršne verzije programa.
Nazivi datoteka i ekstenzije se prave od slova, brojki i specijalnih znakova (“!”, “@”,
“#”, “$”, “&”, “-“, “+”,i “-“). Naziv može imati jedan od osam karaktera, a ekstenzija
nijedan, jedan, dva ili tri karaktera. Ekstenzija se od naziva odvaja tačkom (npr.
PISMO.DOC). Za ekstenziju ne smemo koristiti rezervisana imena COM, EXE, SYS,
BAT i td. za imenovanje datoteka (osim ako iste nisu upravo tog tipa).
Informacije u jednoj datoteci su obično struktuirane. Struktuiranost se ogleda u podeli
na slogove i polja. Skup više slogova čini entitet. Više entiteta i njihove međusobne
relacije čine bazu podataka. Datoteke mogu biti i nestruktuirane (npr. pisma, izveštaji
i dr.).
Pre upotrebe bilo koje datoteke, ista se mora učiniti dostupnom. U tom cilju, zavisno
od medija na kome je datoteka smeštena, mora se izvršiti standardno ispitivanje i
kontrola. Ovo se naziva otvaranje datoteke. Na kraju rada sa datotekom ista se mora
zatvoriti.
Organizacija datoteke predstavlja fizički raspored podataka jedne datoteke na nekom
nosiocu podataka (mediju). Ona prvenstveno zavisi od vrste nosioca, a može se
podeliti u tri osnovne grupe:
• sekvencijalna,
• direktna i
• indeksna organizacija.
Sekvencijalna organizacija datoteka može se strukturno predstaviti sekvencijalnom
linijskom listom u kojoj su elementi slogovi datoteke, a moguće ju je realizovati na
svim vrstama medija. Njena prednost u odnosu na druge oblike organizacije je u
jednostavnosti i ekonomičnosti zauzimanja memorijskog prostora.
Kod direktne organizacije podataka slogovima se pristupa u memoriji računara preko
adresa, koje su rezultat transformacije njihovih ključeva. Direktna organizacija
omogućava veliki stepen pristupljivosti i izmenljivosti i može se realizovati samo na
adresabilnim memorijskim medijima (operativna memorija, disk, CD i disketa).
19