15.11.2012 Views

1982_Glos_nadpopradzia_5-6_2009.pdf

1982_Glos_nadpopradzia_5-6_2009.pdf

1982_Glos_nadpopradzia_5-6_2009.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Str. 12<br />

Historia. Wspomnienie<br />

Maj - Czerwiec 2009<br />

Orkiestra Dęta w Piwnicznej<br />

Krótko o długiej historii<br />

Orkiestrę Dętą przy Ochotniczej<br />

Straży Pożarnej w Piwnicznej<br />

próbowano zorganizować<br />

już w 1910 r., kiedy trwały<br />

intensywne przygotowania do<br />

obchodów 500 rocznicy zwycięstwa<br />

pod Grunwaldem i innych<br />

uroczystości patriotyczno-religijnych<br />

ku pokrzepieniu<br />

serc.(...) Na prośbę Zarządu<br />

OSP Rada gminna na posiedzeniu<br />

17 III 1910 r. uchwaliła<br />

jednogłośnie: Zakupić instrumenty<br />

muzyczne dla ochotniczej<br />

straży pożarnej z remuneracji,<br />

jaką co roku straż pobiera.<br />

Wkrótce mała orkiestra dęta,<br />

zwana fanfarą, kierowana<br />

przez nauczyciela miejscowej<br />

szkoły Franciszka Milówkę,<br />

wykonywała proste melodie<br />

sygnałowe uświetniając swoim<br />

graniem lokalne uroczystości.<br />

(...) Wybuch I wojny światowej<br />

w 1914 r. spowodował m.in.<br />

upadek amatorskich zespołów<br />

artystycznych, w tym również<br />

strażackiej orkiestry.(...)<br />

W 1928 r. Zarząd OSP przystąpił<br />

ponownie do zorganizowania<br />

orkiestry dętej. Na wniosek burmistrza,<br />

a zarazem prezesa Zarządu<br />

OSP Jana Marciszewskiego,<br />

Rada gminna na posiedzeniu<br />

15 V 1928 r. uchwaliła udzielenie<br />

Straży pożyczki 1200 zł, przeznaczonej<br />

na zakup instrumentów<br />

muzycznych. Pożyczkę tę Straż<br />

Z archiwum OSP: 3 Maja 1946<br />

miała spłacić z otrzymywanych<br />

od gminy subwencji.(...) Pierwszym<br />

kapelmistrzem był emerytowany<br />

tamburmajor orkiestry<br />

wojskowej Jan Machaj, który po<br />

selekcji kandydatów i trzymiesięcznym<br />

kursie przygotowawczym<br />

przystąpił do uczenia gry<br />

na instrumentach. Próby odbywały<br />

się w Domu Ludowym<br />

dwa razy w tygodniu po dwie<br />

godziny. (...) Orkiestra wystąpiła<br />

po raz pierwszy z repertuarem<br />

marszów żałobnych podczas<br />

procesji na cmentarz w dniu<br />

Wszystkich Świętych w 1928 r.<br />

Po raz drugi w tym samym roku<br />

orkiestra zagrała 11 XI na akademii<br />

poświęconej 10. rocznicy<br />

odzyskania niepodległości. Aż<br />

do 1932 roku płacę kapelmistrza<br />

pokrywali członkowie orkiestry<br />

ze swoich składek i dochodów z<br />

występów. (...)<br />

Od 1929 r. Orkiestra występowała<br />

na akademiach i<br />

wiecach, poświęconych rocznicom<br />

odzyskania niepodległości,<br />

uchwalenia Konstytucji<br />

3 Maja i innych, z koncertami<br />

kolęd w okresie świąt Bożego<br />

Narodzenia, pieśniami eucharystycznymi<br />

na procesjach<br />

Bożego Ciała i rezurekcjach<br />

oraz marszami żałobnymi na<br />

procesjach w dzień Wszystkich<br />

Świętych i pogrzebach zasłużonych<br />

dla miasta i OSP. Ponadto<br />

uświetniała swoimi występami<br />

uroczystości i imprezy strażackie.<br />

W maju każdego roku<br />

strażaccy korneciści grali codziennie<br />

rano i wieczorem na<br />

wieży kościelnej pieśni maryjne.Do<br />

podstawowego repertuaru<br />

należały pieśni opracowane<br />

na dwa głosy ze śpiewnika<br />

ks. Michała Krawczyka, który<br />

w 1912 r. był wikariuszem w<br />

piwniczańskiej para�i. (...)<br />

Od 1932 do 1939 r. kapelmistrzem<br />

był Franciszek Scheibal,<br />

emerytowany dyrygent orkiestry<br />

ZNTK w Nowym Sączu.<br />

(...)W sezonie letnim Orkiestra<br />

koncertowała w łazienkach<br />

zdrojowych, na stadionie sportowym<br />

(na wyspie) i w Rynku.<br />

Grała również na strażackich<br />

festynach organizowanych na<br />

Majerzu. Coraz częściej zapraszano<br />

Orkiestrę na występy do<br />

sąsiednich miejscowości, nie<br />

wyłączając Czechosłowacji.<br />

(...) Z szacunkowych wyliczeń<br />

wynika, że do 1939 r. Orkiestra<br />

koncertowała ok. 160 razy.(...)<br />

Wojna i okupacja niemiecka<br />

uniemożliwiły działalność Orkiestry<br />

na blisko 6 lat. Część<br />

członków została powołana do<br />

wojska; pozostali złożyli instrumenty<br />

muzyczne, które wraz z<br />

nutami zostały zdeponowane<br />

w Urzędzie Miasta i zmagazynowane<br />

na strychu magistratu.<br />

(...) W sierpniu 1945 r. Zarząd<br />

OSP zwołał zebranie, mające<br />

na celu reaktywowanie działalności<br />

Orkiestry.(...) Zarząd<br />

Miasta wyasygnował pieniądze<br />

na remont instrumentów i<br />

opłacanie kapelmistrza Józefa<br />

Maciuszka z Muszyny.(...) Po<br />

wojennej przerwie Orkiestra<br />

wystąpiła po raz pierwszy w<br />

czasie uroczystego oddania do<br />

eksploatacji odremontowanego<br />

ze zniszczeń wojennych tartaku<br />

wraz z elektrownią. Na rezurekcji<br />

i na wiecu 3-Majowym w<br />

1946 r. Orkiestra wystąpiła już<br />

w uzupełnionym składzie. (...)<br />

W latach 1947–1951 r. kapelmistrzem<br />

był Jan Walter,<br />

dyrygent orkiestry zakładowej<br />

ZNTK w Nowym Sączu. Jego<br />

pomocnikiem (tamburmajorem)<br />

był Władysław Czekański,<br />

organista. Obaj prowadzili<br />

na zmianę próby w świetlicy<br />

strażackiej. (...)<br />

W 1951 r. kapelmistrzem orkiestry<br />

został nauczyciel, założyciel<br />

i dyrygent Zespołu Mandolinistów<br />

Echo Mieczysław<br />

Żytkowicz, który równolegle<br />

prowadził strażacką orkiestrę<br />

do 1957 r. Jego zasługą było<br />

także wyprowadzenie Orkiestry<br />

z kryzysu, m.in. przez uzupełnienie<br />

składu osobowego<br />

orkiestry ośmioma członkami<br />

Zespołu Mandolinistów. (...)<br />

W 1953 r. nasiliły się interwencje<br />

władz politycznych<br />

w celu wyłączenia Orkiestry<br />

z udziału w uroczystościach<br />

religijnych. Kilku muzyków<br />

zrezygnowało wówczas z grania.<br />

Na znak protestu również<br />

kapelmistrz złożył rezygnację<br />

a Orkiestra razem z członkami<br />

Straży od 6 maja 1953 r. zawiesiła<br />

swoją działalność. Komendzie<br />

OSP z trudem udało<br />

się nakłonić kapelmistrza do<br />

wznowienia od 19 maja 1953 r.<br />

pracy z orkiestrą. Warunkiem<br />

wznowienia prób było umożliwienie<br />

występowania zespołu<br />

według własnego uznania. Pod<br />

batutą Mieczysława Żytkowicza<br />

orkiestra koncertowała nadal,<br />

nie stosując się do żadnych zakazów.(...)<br />

W 1955 r. orkiestra<br />

występowała m.in. na I Powiatowych<br />

Zawodach Sportowo-<br />

Pożarniczych w Nowym Sączu,<br />

a w 1957 r. na uroczystości z<br />

udziałem centralnych władz<br />

państwowych poświęconej

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!