Osnovi elektronike

9.6 Osnovna pojačavačka kola sa NMOS tranzistorom
Kao i kod bipolarnog tranzistora, promenljivi ulazni signal uvek mora dovesti između
elektroda gejta i sorsa, a izlaz se može uzeti bilo sa drejna bilo sa sorsa. Zavisno od toga koja je
od elektroda MOS tranzistora na konstantnom potencijalu, razlikuju se tri osnovne konfiguracije:
pojačavač sa zajedničkim sorsom, pojačavač sa zajedničkim drejnom i pojačavač sa zajedničkim
gejtom.
9.6.1 Pojačavač sa zajedničkim sorsom
Pojačavač sa zajedničkim (uzemljenim) sorsom je najčešće i najkorisnije kolo sa jednim
MOS tranzistorom, koje je prikazano na slici 9.7. Vidi se da je pobuda priključena između gejta i
sorsa (mase), a da se izlazni napon uzima između drejna i sorsa (mase).
V DD
R G1
R g1
R D
+
v i
vg
C
R G2
Slika 9.7: Pojačavač sa zajedničkim sorsom.
Otpornici R
G1
i R
G2
služe za podešavanje radne tačke, odnosno napona V
GS
i struje I
D
.
Pošto nema struje gejta, razdelnik napona je neopterećen, tako da ovi otpornici mogu imati
znatno veće vrednosti nego kod pojačavača sa bipolarnim tranzistorom, što povećava ulaznu
otpornost.
Zamenom MOS tranzistora modelom za male signale, posle kraćeg izračunavanja, za
naponsko pojačanje dobija se:
v −gv R
R
A g R g R
i m gs D
G
v
= = =−
m D
≈−
m D
vg vg Rg1
+ RG
(9.14)
gde je R
G
= RG1 || RG
2
. Dakle, pojačavač sa zajedničkim sorsom ima veliko naponsko pojačanje i
obrće fazu.
9.6.2 Pojačavač sa zajedničkim drejnom
Kod pojačavača sa zajedničkim (uzemljenim) drejnom, koji je prikazan na slici 9.8, drejn
je vezan direktno na bateriju za napajanje, odnosno vezan je na masu za promenljivi signal.
Pobuda je priključena između gejta i drejna (mase), a izlazni napon se uzima između sorsa i
drejna (mase).
81