Ratownictwo GÃ³rnicze 2010_3.indd - Centralna Stacja Ratownictwa ...

More documents

Recommendations

Info

NR 3/<strong>2010</strong> a nawet z jego powodu nieodwracalnie wpadają w depresję. Fachowcy ze Związku Literatów Polskich uznali tę książkę za dającą kojące spojrzenie na świat ludziom strapionym. Taki był początek i pierwsza próbka mojego potencjału twórczego. Resztę zrobili ludzie podając mi pomocną rękę. Bardzo istotną rolę odegrał prezes kopalni „Bogdanka” Stanisław Stachowicz, którego uważam za ojca chrzestnego mojego sukcesu. On to po przeczytaniu rękopisu kolejnej mojej pracy pt. „Wybraliśmy Bogdankę” zadecydował, że na „Barbórkę” w 2006 roku każdy pracownik kopalni otrzyma bezpłatnie tą właśnie książkę mojego autorstwa. Jest to książka o początkach górnictwa na Lubelszczyźnie do roku 2005. Za przyczyną prezesa Stachowicza jej treści trafiły do czterech i pół tysiąca domów. Za napisanie książki na wniosek kopalni otrzymałem „Złoty Krzyż Zasługi”. To dało mi wiatr w moje literackie żagle. – Czy mógłby Pan przybliżyć swoją drogę życiową, która doprowadziła do górnictwa; było to szukanie chleba, rodzinna tradycja czy jeszcze coś innego? – Nikt z mojej rodziny nie miał związków z górnictwem. Z górnictwem połączyła mnie praca. Jako młody inżynier elektryk trafiłem w 1977 roku do PRG Mysłowice skąd po krótkim czasie na moją prośbę zostałem oddelegowany do „Bogdanki”. Pracowałem tam jako sztygar maszynowy przy głębieniu wszystkich szybów i przy rozcince złoża. Na moich oczach rosła kopalnia, chluba polskiego górnictwa węglowego. Z moim skromnym udziałem z dwu i pół tysięcznego miasteczka wyrosło miasto powiatowe. Tam znalazłem dom, tam urodziły się moje dwie córki. Tam rosła moja duma z górniczego munduru, który zakładałem przy różnych okazjach, a ostatnio na każdą „Barbórkę”. – Debiut Pana jako pisarza nastąpił w 2005 roku, już po pięćdziesiątce. RATOWNICTWO GÓRNICZE NR 60 Czy trzeba było aż tak długo czekać z pierwszą książką? – Miałem wówczas pięćdziesiąt trzy lata. Napisanie pierwszej książki nie traktowałem jako coś poważnego, co może odmienić moje życie. Ostatni list napisałem mając dwadzieścia pięć lat i napisanie przeze mnie książki o obojętnej treści wydawało mi się czymś niemożliwym absolutnie. – Dwie książki: „Bohaterowie Halemby” i „Ostatni zjazd” związane są z Górnym Śląskiem, konkretnie z kop. „Halemba” w Rudzie Śląskiej. Czy heroiczny przypadek Zbigniewa Nowaka, który oczekując ratunku spędził zasypany 111 godzin w kompletnych ciemnościach, czy też tragiczny wybuch metanu, który zabrał życie 23 górnikom w kop. „Halemba” były wydarzeniami, które zmieniły Pana jako pisarza i człowieka? – Mieszkając w Bydgoszczy śledziłem wydarzenia w „Bogdance” i na Górnym Śląsku. Kiedy Zbigniew Nowak przeżywał swoją tragedię moja książka o górnictwie na Lubelszczyźnie była w końcowym stadium pisania i nie bardzo wierzyłem w to, czy ją ukończę. Po przebytym zawale obudziła się we mnie tęsknota do lat młodości, a młodość to moja pierwsza praca, entuzjazm, to „Bogdanka”. Mieszkałem w Bydgoszczy skąd jechałem na uroczystości barbórkowe, aby święcić sukces. Nad ranem w radiu usłyszałem komunikat, że w kopalni „Halemba” był potężny wybuch. Wtedy zrodził się pomysł napisania książki nie o wybuchu, a o Nowaku. Wywiad przeprowadzony ze mną podczas uroczystości i około trzech tysięcy autografów złożonych na moich książkach, to wszystko dodało mi takiej zachęty do pisania, że właśnie wtedy postanowiłem zmierzyć się z problemem, ale nikomu o tym nie mówiłem. Pojechałem do Biblioteki Śląskiej w Katowicach, aby tam warsztatowo podejrzeć jak się pisze prawdziwe książki. Po sprecyzowaniu mojego pytania, 24 ROK XV że chodzi mi o opisy podziemi kopalń, panie przygotowały mi trzy książki autorstwa Gustawa Morcinka i jedną Wilhelma Szewczyka. Byłem zmartwiony i jednocześnie zadowolony, że stoję przed ogromną szansą pozostawienia czegoś po sobie. Po pierwszych rozmowach ze Zbigniewem Nowakiem i jego żoną myślałem, że nie sprostam tak trudnemu zadaniu, ale łzy państwa Nowaków mówiących o losach Zbyszka nakręcały mnie ogromnie. Po jego opowieści o tym, jak do tragedii podeszli ratownicy powiedziałem sobie: jak będę umiał, tak opiszę. Moi ratownicy, bo tak będę o nich mówił, mimo upływu czasu bardzo emocjonalnie opowiadali o trudnych chwilach. Mówili z ogromną dumą, że mieli szczęście, że warto było. Krzyż Maltański na okładce mojej książki uświadomił mi, że to za mało, że ci chłopcy zasłużyli na coś więcej. Podczas uroczystości barbórkowych w kopalni „Halemba”, kiedy to moja książka była wręczana najlepszym ratownikom, podjąłem zobowiązanie. Napiszę tym razem książkę o jednej z największych tragedii w górnictwie polskim. Mówiono mi wprost – to jest niemożliwe jak na ten czas, może za pięć lat. Nie, ja się uparłem, że tak. Koncepcja, która się jeszcze rodziła podpowiadała mi, że nie mogę z jednej tragedii robić następnej, że nie ja jestem od szukania winnych i sprawa powiodła się. Po roku świętowałem kolejną radość nie tylko, że napisałem kolejną książkę, ale że dotrzymałem danego ratownikom słowa. Za obydwie książki otrzymałem odznaczenie „Zasłużony dla kopalni „Halemba-Wirek”. Dla mnie było nie do wiary, że moi rozmówcy po dwóch latach od tragedii tak emocjonalnie opowiadają o tamtych dniach. Twardzi, nieugięci, a jakże słabi z trudem cedzą pojedyncze słowa. Nie do wiary. Takie zachowania wyzwoliły u mnie również emocje, co nie raz dawałem wyraz treścią książki. Czy te wydarzenia zmieniły mnie jako człowieka? Chyba nie, ale utwierdziły
ROK XV RATOWNICTWO GÓRNICZE NR 60 NR 3/<strong>2010</strong> mnie w przekonaniu, że tej grupie ludzi warto poświęcić czas i warto pozostawić po nich ślad pokoleniom, które przyjdą po nas. – Mówi się o tych książkach, że są pisane krwią na węglu. Smutne, przejmujące, ale prawdziwe i szczere. Bohaterami są ludzie postawieni w ekstremalnych, nieraz tragicznych sytuacjach, przedstawiane są ich reakcje, różne motywy postępowania. Jak często ludzkim życiem rządzi przypadek, jak bardzo można się poświęcić dla ratowania innych, co jest najważniejsze w bliskiej perspektywie ostatecznego – czy w ogóle da się odpowiedzieć na takie pytania? – W kategoriach roli przypadku w życiu ludzkim nie potrafię się stanowczo wypowiedzieć. Pozostaję w sferze osobistych przekonań, że wszechświat nie jest niepoliczalnym zbiorem atomów i nieuporządkowanym kłębowiskiem zjawisk fizyki. Tak nie jest. Akcje, które są prowadzone z nadzieją na sukces, mają w sobie duży zasób paliwa na pokonanie strachu. Byłoby bardzo źle, gdyby w takich chwilach opuszczał ratowników zdrowy rozsądek. Do tego, oni mają zaufanie do kolegów, bez względu na wysokość stanowiska, którzy posyłają ich na pierwszą linię walki ze skutkami żywiołu. Najłatwiej być prorokiem własnego niepowodzenia. Przy takim założeniu żaden plan na pewno się nie uda. – Trudno nie zapytać o dalsze plany pisarskie, zapewne też związane z tematyką górniczą. Praca ratowników górniczych to istny temat rzeka. Jest ona zbyt mało znana naszemu społeczeństwu. Z pewnością warto ją przybliżać… – Moje plany, to ciągłe poprawianie warsztatu twórczego. Jestem przekonany, że pozostanę wierny mojemu górnictwu, w jakim wymiarze, tego nie wiem. Dziękuję Opatrzności za ludzi których spotkałem na literackiej drodze, bez nich nie byłoby tego, co jest. Chciałbym napisać coś o górnikach miedzi, tam także poznałem bardzo wartościowych i jednocześnie ciekawych ludzi. Chciałbym pisać nie tylko wartościowe, ale także ciekawe książki, które znalazłyby zainteresowanie wśród ludzi spoza górnictwa. Górnictwo to trudna gałąź przemysłu, a ratownicy to twardzi ludzie o wyjątkowej wrażliwości. Mam nadzieję, że będą bohaterami niejednej o nich opowieści. Wszystko przede mną i zapewne wiele rzeczy jeszcze mnie spotka, których się nie spodziewam. Jedni mówią, że to dzieło przypadku, ja mówię – ręka Boga. – Dziękuję za rozmowę. Rozmawiał: JACEK DUBIEL Na zasadach akcji ratowniczej OTWIERANIE IZOLOWANYCH WYROBISK GÓRNICZYCH Częstym zjawiskiem w praktyce kopalnianej jest czasowe wyłączanie wyrobisk z ruchu poprzez ich otamowanie. Ma to na celu m.in. obniżenie kosztów ponoszonych na ich utrzymanie i przewietrzanie. Wyrobiska czasowo zbędne wyłączane są z sieci wentylacyjnej poprzez zamknięcie tamami izolacyjnymi. Aby ponownie włączyć je do sieci wentylacyjnej kopalni należy zgodnie z § 5.1 rozporządzenia MG z 12 czerwca 2002 r. w sprawie ratownictwa górniczego przeprowadzić akcję ratowniczą. Przepisy więc wymagają wykonywania prac związanych z otwarciem wyrobisk izolowanych i ich penetracją na zasadach akcji ratowniczej. mgr inż. ANDRZEJ PLATA CSRG S.A. w Bytomiu dr inż. KAZIMIERZ TRZASKA 25 Zapis, który pojawił się w cytowanych przepisach był konsekwencją zdarzeń, które miały miejsce w kopalni „Niwka-Modrzejów” w 1998 r. 24 lutego 1998 r. w upadowej wentylacyjnej kopalni „Niwka-Modrzejów” w wyniku prowadzonych wbrew zasadom sztuki górniczej prac doszło do śmierci sześciu ratowników górniczych (rys.1). Złamanie zasad sztuki górniczej w początkowej fazie prac polegało na wykonywaniu penetracji otamowanego i nieprzewietrzanego wyrobiska bez użycia aparatów regeneracyjnych. Penetrację nieprzewietrzanego odcinka wyrobiska przeprowadzono początkowo bez użycia jakichkolwiek aparatów, a następnie po odczuciu niedoboru tlenu ratownicy starali się użyć aparatów ucieczkowych. Jednak w wyniku wcześniejszego niedotlenienia trzej ratownicy ponieśli śmierć na miejscu. W otamowanym wyrobisku dodatkowo panowały niezmiernie trudne warunki mikroklimatu tj. temperatura sucha ok. 33°C oraz 100 % wilgotności względnej. Trudne warunki spowodowały śmierć następnych dwóch ratowników w różnych fazach działań ratowniczych oraz śmierć kolejnego ratownika po ośmiu dniach od zdarzenia w wyniku
Page 1 and 2: ISSN 1426-3092 Nr 3 (60) wrzesieñ
Page 3 and 4: ROK XV RATOWNICTWO GÓRNICZE NR 60
Page 19 and 20: 1300 Górnicze Urz¹dzenie Py³owe
Page 21 and 22: PUMAR HYDRAULIKA Sp. z o.o. Produku
Page 33: ROK XV RATOWNICTWO GÓRNICZE NR 60
Page 39 and 40: i panujący chłód, kursanci musie

Ratownictwo GÃ³rnicze 2010_3.indd - Centralna Stacja Ratownictwa ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?