Ratownictwo GÃ³rnicze 2010_3.indd - Centralna Stacja Ratownictwa ...

More documents

Recommendations

Info

NR 3/2010 Akcja pożarowa w KWK „Bielszowice” po pożarze 24 lutego 2003 r. W przypadku tego zdarzenia podjęto działania na granicy ryzyka nietolerowalnego i niedopuszczalnego. W przeddzień zaistnienia pożaru nastąpiło wypalenie metanu powodujące poparzenie kilku pracowników. Pomimo tego wypadku nie zdecydowano o wycofaniu ludzi i podjęciu akcji ratowniczej lecz kontynuowano normalne prace, co należy zakwalifikować jako podjęcie ryzyka niedopuszczalnego. Kolejne zapalenie metanu, które wystąpiło w następnym dniu okazało się tragiczne w skutkach, gdyż poparzeniu różnego stopnia uległo ponad 30 pracowników. Ostatnie trzy przykłady sygnalizują, że pożary powstałe poprzez zapalenie metanu są bardzo groźne i decyzje podejmowane podczas prowadzenia akcji ratowniczej niosą ze sobą duży zakres ryzyka i istotnie wpływają na bezpieczeństwo zatrudnionych w akcji ratowników. Akcja ratownicza w KWK „Brzeszcze” po zapaleniu się metanu 1 kwietnia 2003 r. W czasie prowadzenia tej akcji podjęto decyzję, którą można określić jako ryzyko tolerowalne. Podjęte ono zostało po 16 dniach prowadzenia akcji w sytu acji, gdy w strefie zagrożenia ciągle znajdowało się niezlokalizowane ciało zaginionego górnika. Po szczegółowych analizach powietrza z rejonu pożaru, które wskazywały, że proces palenia się został przerwany, przy równoczesnym braku możliwości dotarcia do zaginionego górnika od strony chodnika wentylacyjnego ze względu na wysoką temperaturę i okresowe występowanie zagrożenia wybuchowego w tym chodniku, podjęto próbę przewietrzenia ściany. Zdecydowano o tym przy zachowaniu rygorów i pełnej kontroli nad procesem oraz istniejącej w każdej chwili możliwości zamknięcia tam przeciwpożarowych. Po około sześciu godzinach przewietrzania nastąpiło wznowienie pożaru. Podczas podejmowania tego ryzyka doskonale RATOWNICTWO GÓRNICZE NR 60 zdawano sobie sprawę, że przestrzeń, którą objęte było pole pożarowe nie była jeszcze wychłodzona, jednakże ze względu na ciało zaginionego górnika uczyniono to. Należy zaznaczyć, że podjęte ryzyko nie stanowiło w żadnej chwili zagrożenia dla zatrudnionych w akcji ratowników, ponieważ w tym momencie przebywali oni w bazie. Dlatego można je określić mianem ryzyka tolerowalnego. Akcja przeciwpożarowa w KWK „Sośnica” po pożarze 7 listopada 2003 r. Podczas prowadzenia akcji w KWK „Sośnica” podjęto decyzję, którą można zaliczyć do decyzji na granicy ryzyka tolerowalnego i nietolerowalnego. W czasie zamykania pola pożarowego tamami jedną z tam przeciwwybuchowych postanowiono wykonać jako korek pyłowo-wodny skonstruowany w muldzie wzdłuż zrobów wybranej ściany. Koncepcja nie powiodła się, gdyż korek okazał się całkowicie nieszczelny. Stracono cenny czas, a pożar rozwinął się do takich rozmiarów, że tamy zamykające pole trzeba było wykonać w zwiększonej liczbie i w znacznej odległości od miejsca zapoczątkowania pożaru. W następstwie tej sytuacji czas trwania akcji znacznie się wydłużył. Zakończono ją dopiero 22 grudnia 2003 r. Szczególnie istotne było również to, że wykonywane przez ratowników tamy w prądzie wylotowym powietrza były budowane w trudnych warunkach mikroklimatu, jak i przy znacznym zagrożeniu wybuchowym, co stwarzało zagrożenie dla pracujących ratowników. W tym przypadku podjęta decyzja nie była trafna. Akcja w KWK „Borynia” związana z zapaleniem i wybuchem metanu 4 czerwca 2008 r. W trakcie pierwszych chwil trwania akcji Kierownik Akcji podjął decyzję, którą można zakwalifikować jako ryzyko nietolerowalne. Kierując się pilną potrzebą rozpoznania miejsca 22 ROK XV przebywania i rodzaju odniesionych urazów pracowników, którzy nie byli w stanie samodzielne wycofać się z rejonu ściany F-22 KAR odstąpił od wymagań przepisów, tj. wyraził zgodę na kontynuowanie penetracji wyrobisk objętych strefą zagrożenia samodzielnie podjętej przez nadsztygara wentylacji. Wejście przez niego do strefy zagrożenia odbywało się z zachowaniem zabezpieczeń możliwych do zastosowania w trybie natychmiastowym, takich jak: • posiadanie i posługiwanie się zestawem przyrządów pomiarowych do ciągłego pomiaru: O 2 , CO 2 , CO, CH 4 , • posiadanie izolującego aparatu ucieczkowego typu SR-60, • penetracja wyrobisk od strony dopływu powietrza, • wejście do wyrobiska z przekroczonym stężeniem CO (około 80 ppm) z użyciem aparatu ucieczkowego, • utrzymywanie łączności z kierownikiem akcji za pomocą telefonosygnalizatorów zabudowanych w rejonie ściany F-22. W wyniku przeprowadzonej penetracji uzyskano bardzo ważne informacje mające wpływ na przyjęty przez KAR sposób prowadzenia akcji ratowniczej. Chodziło o: • rozmieszczenie poszkodowanych niezdolnych do samodzielnej ewakuacji, • ciężkość i rodzaj urazów (obrażeń) odniesionych przez poszkodowanych, • skład atmosfery kopalnianej w miejscach przebywania poszkodowanych oraz stan obudowy wyrobisk, • zakres uszkodzeń środków łączności w rejonie ściany F-22. Na podstawie tych informacji KAR podjął decyzje o kolejności udzielania pierwszej pomocy i transportu poszkodowanych na noszach przez zastępy ratownicze. Polecił kolejno ewakuować poszkodowanych z: • ciężkimi urazami ciała, rozległymi poparzeniami – dających oznaki życia, • obrażeniami jak wyżej i przebywających w atmosferze z przekroczonymi stężeniami CO,
ROK XV RATOWNICTWO GÓRNICZE NR 60 NR 3/2010 • lżejszymi obrażeniami, uniemożliwiającymi jednak wycofanie się o własnych siłach, • ciężkimi obrażeniami – nie dających oznak życia. Podjęta przez Kierownika Akcji decyzja była w pełni uzasadniona koniecznością ratowania zagrożonej załogi. PODSUMOWANIE I WNIOSKI • Na ryzyko związane nieodłącznie z każdą akcją, a tym samym w ogromnej mierze na bezpieczeństwo pracy ratowników wpływ mają czynniki zarówno związane z bezpieczeństwem biernym, jak i bezpieczeństwem czynnym. • Właściwy dobór kandydatów na ratowników, ich odpowiednie szkolenie teoretyczne i praktyczne (ćwiczenia) oraz prowadzone na wysokim poziomie badania lekarskie decydują o właściwym przygotowaniu ratowników. • Kolejnym warunkiem bezpiecznej pracy ratowników jest odpowiednia organizacja prowadzenia akcji ratowniczej. • Nieodzownym elementem dobrze prowadzonej akcji jest szybkie, dokładne i trafne rozeznanie sytuacji w strefie zagrożenia oraz niezawodna łączność. • W trakcie prowadzenia akcji ratowniczych zawsze występuje pewien element ryzyka. Powinno się unikać ryzyka nietolerowalnego, a w przypadku konieczności podjęcia takiego ryzyka przeprowadzić wszelkie możliwe analizy stanu rzeczy i możliwości wprowadzenia innych zabezpieczeń zmniejszających ewentualne skutki. Zdecydowanie nie należy podejmować decyzji niosących ze sobą ryzyko niedopuszczalne. • Przytoczone w ostatnim rozdziale przykłady akcji wskazują, że duże ryzyko niosą za sobą akcje ratownicze pożarowe, szczególnie prowadzone w warunkach zagrożenia wybuchowego. Literatura: 1. Prawo Geologiczne i Górnicze – Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. z późniejszymi zmianami. 2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 12 czerwca 2002 r. 3. Opracowanie CSRG wynikające z delegacji Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 12 czerwca 2002 r. 4. Zbiór przepisów wykonawczych z zakresu ratownictwa górniczego, Katowice 2002 r. 5. Krzemień S.: Analiza i ocena ryzyka zawodowego oraz techniki jego redukcji. 6. Materiały dydaktyczne Studiów Po dyplomowych Politechniki Śląskiej pod red. A. Nowakowskiej – CSRG SA, Bytom 2005 r. 7. Bądzelewicz H., Fiok J., Rogacz J., Stokłosa J.: Organizacja i taktyka w ratownictwie górniczym – Wydawnictwo Śląsk 1981 r. 8. Karczmarek J., Trzaska K.: Czynniki wpływające na bezpieczeństwo pracy ratowników górniczych -„Ratownictwo Górnicze”, kwartalnik nr 4/36, grudzień 2004 r. 9. Ćwięk B., Fiok J., Ragus E.: Ratownictwo górnicze w Polsce, Katowice 1997 r. 10. Kaczmarek J.: „Czynniki wpływające na bezpieczeństwo pracy ratowników górniczych” – praca podyplomowa – semestralne Studium podyplomowe w zakresie BHP na Politechnice Śląskiej, Wydział Górnictwa i Geologii, inżynieria zarządzania bezpieczeństwem oraz ocena i redukcja ryzyka zawodowego – 2006 r. 11. Materiały z komisji powypadkowych. 12. Materiały na konferencję WUG nt. bezpieczeństwa. CI CHŁOPCY ZASŁUŻYLI NA COŚ WIĘCEJ … Rozmowa ze Stanisławem Luchowskim, literatem, autorem książek o górnictwie – Jest Pan autorem książek: „Przywrócony życiu”, „Wybraliśmy Bogdankę”, „Bohaterowie Halemby” i „Ostatni zjazd”, tomu wierszy „Po drugiej stronie dnia” oraz kilku reportaży. Prawie wszystko poświęcone jest górnikom. Skąd wzięło się to zainteresowanie? – Moje pisanie rozpoczęło się po przebytym w 2004 roku zawale. Podczas pobytu w sanatorium w Nałęczowie po stanowiłem pozbierać przeżycia z najtrudniejszych chwil mojego życia, kiedy to zamykał mi się świat i nic nie mogłem zrobić. W książce „Przywrócony życiu” opisałem to co odczuwałem, jak widziałem siebie i mój dom z perspektywy OIOM szpitala klinicznego i sali operacyjnej. Zasadniczym wątkiem mojej opowieści jest psychika człowieka, bo tak na dobrą sprawę to ona wyznacza nam sukcesy lub gnębi w porażce. Bieda może być nie tak dokuczliwa, a bogactwo może stać się utrapieniem z powodu którego ludzie trafiają na skraj istnienia, 23
Page 1 and 2: ISSN 1426-3092 Nr 3 (60) wrzesieñ
Page 3 and 4: ROK XV RATOWNICTWO GÓRNICZE NR 60
Page 19 and 20: 1300 Górnicze Urz¹dzenie Py³owe
Page 21 and 22: PUMAR HYDRAULIKA Sp. z o.o. Produku
Page 31: ROK XV RATOWNICTWO GÓRNICZE NR 60
Page 39 and 40: i panujący chłód, kursanci musie

Ratownictwo GÃ³rnicze 2010_3.indd - Centralna Stacja Ratownictwa ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?