kwartalnik centralnej stacji ratownictwa górniczego s.a. - Centralna ...

NR 3/2012 Ratownictwo górnicze nr 68 ROK XVII
prowadzimy akcję. Dobrze jest właśnie
porozmawiać o czymś, co zdarzyło się już
gdzieś. Bo my tutaj na naszym podwórku
wiemy co się dzieje u nas, a nie wiemy co
się dzieje za miedzą. Przede wszystkim
wytyka się, jakie błędy popełniono, bo to
już można podsumować, że popełniono
takie błędy. I to jest przestroga, żeby tych
błędów nie popełnić w przyszłości.
Kierownicy akcji na dole dobrze oceniali
zakres przewidzianych dla nich
szkoleń i ćwiczeń. Jak się wyraził jeden
z kierowników akcji na dole: Ćwiczenia
co trzy lata w Centralnej Stacji Ratownictwa
Górniczego. To jest powtórzenie
sobie pewnych wiadomości czy odświeżenie.
Te szkolenia, jakie mam są konkretne
i treściwe. To nie jest czas zmarnowany.
To jest czas przeznaczony na powtórkę
pewnych schematów. Kolejny respondent
dodał: Są kursy dla kierowników akcji na
dole powtarzane co pięć lat. I są dla nas
robione szkolenia co roku i my na te szkolenia
jeździmy. Te szkolenia, co prowadzą
Okręgowe Stacje czy Centralna Stacja, to
są szkolenia, które są zbliżone do akcji
ratowniczych. Te ćwiczenia są zbliżone
do tych chwil, które się mogą zdarzyć na
dole. Ja uważam, że teoria jest ważna, ale
bardzo ważną rzeczą jest też praktyka.
Uczymy się, jeśli czegoś doświadczamy.
Jeden z rozmówców zwrócił uwagę, że
w przypadku kierowników akcji na dole
niebędących specjalistami w zakresie
wentylacji celowe wydaje się wprowadzenie
szkolenia z kierownikami działu
wentylacji: Jakieś szkolenie, oprowadzenie
z szefem wentylacji, żeby poznać całą
kopalnię, wszystkie zakamarki. Kierownikami
akcji na dole są osoby dozoru wyższego,
które, powiedzmy, w codziennych
obowiązkach mają tą swoją określoną
działkę, którą się zajmują, która nie obejmuje
nigdy, że tak powiem, całej kopalni,
tak jak na przykład w przypadku szefa
działu wentylacji, który tą cała kopalnię
musi mieć w małym paluszku. Żeby te
osoby poznały wszystkie wyrobiska, jak
jest taka potrzeba.
Pojawiły się również opinię, że są
potrzebne szkolenia dla dyspozytorów.
Zdaniem jednego z kierowników ruchu
zakładu: Jeżeli chodzi na szczeblu
kierownika ruchu zakładu, to, jak mówiłem
zakres tych szkoleń, przytaczane
akcje, spotkania z różnymi specjalistami,
to wszystko jest wystarczające. I myślę,
że tych szkoleń jest dość. Bardziej bym
się bał o dyspozytorów. Dyspozytorzy
by musieli troszkę więcej tych szkoleń
mieć, bo właśnie często dyspozytor jako
ten pierwszy kierownik akcji... Tu tych
szkoleń jest za mało, tego brakuje. Właśnie
w tej pierwszej części akcji, gdy się
sprawa jak gdyby rodzi, gdzie trzeba zagrożenie
u źródła opanować. Oni robią
to swoimi sposobami, na bazie swojego
doświadczenia. A takim podstawowym
elementarzem do prowadzenia akcji jest
plan ratownictwa. Tak że tutaj szkolenia
by się przydały.
Ponadto, w wywiadach z kierownikami
sztabu akcji pojawiały się postulaty zorganizowania
szkoleń dla tej grupy osób.
Według jednego z respondentów: Sami
sztabowcy również odbywają szkolenia
w Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego.
Aczkolwiek powiem tak – jeśli
chodzi o uwagi odnośnie szkoleń, to być
może należałoby rozszerzyć zakres tych
szkoleń na szkolenia dla kierowników
sztabu. Bo te szkolenia dotyczące samego
uczestnictwa w pracach sztabu nie do
końca tak jakby obejmuje swoim zakresem
wszystkie obowiązki, które powinien
wykonywać w ramach prowadzenia akcji
kierownik sztabu. Przede wszystkim czas
tego szkolenia trzydniowy na przyswojenie
dość sporego zasobu wiedzy jest
zbyt krótki. Tym bardziej, że to są osoby
funkcyjne niezwiązane z ratownictwem.
Postulowano ponadto, aby szkolenia
organizowane przez CSRG były prowadzone
przez osoby ze „świeżym” doświadczeniem
ratowniczym, które przeszły na
emeryturę stosunkowo niedawno, do
pięciu lat przed szkoleniem. Im dłuższy
bowiem czas spędzony na emeryturze,
tym słabsza orientacja w najnowszych
osiągnięciach w dziedzinie ratownictwa.
Jeden z kierowników KSRG powiedział:
Ja w ogóle jestem zdania, że stacja
[CSRG] ma świetnych specjalistów, ludzi
z ogromnym doświadczeniem i człowiek
się wiele może nauczyć na tych szkoleniach.
Tylko, że też trzeba zdawać sobie
sprawę, że w górnictwie, tak jak wszędzie
indziej, zachodzi szybki postęp. Zmieniają
się technologie, zmienia się sprzęt,
zmieniają się metody. I osoba, która nie
16
ma kontaktu z zawodem, no przestaje
nadążać. A część specjalistów z CSRG,
no, to są jednak emeryci.
1.2. Planowane akcje
ratownicze
Po wypadku zbiorowym, jaki zdarzył
się w 1998 r. w KWK „Niwka-Modrzejów”
prezes Wyższego Urzędu Górniczego
wydał nakaz, by niebezpieczne roboty
górnicze prowadzić na zasadach planowanych
akcji ratowniczych. Sformułowanie
„planowana akcja ratownicza” nie zostało
jednak ujęte w przepisach prawa. Część
respondentów wyraziła przekonanie,
że wprowadzenie pojęcia „planowanej
akcji ratowniczej” do przepisów prawa
jest zasadne. Jednak inni nie widzieli
takiej konieczności. Zdaniem jednego
z respondentów: Planowana akcja czy
powinna być ujęta w przepisach. Nie
widzę w sumie takiej potrzeby. Są wytyczne.
[…] Chociaż może… Planowana
akcja nie wymaga poinformowania
wszystkich osób, które są uwzględnione
w planie ratownictwa. Tu by to mogło
być, żeby wyszczególnić, kto powinien być
poinformowany. Bo jeżeli jest planowana
akcja, to wiadomo, że musi znać dyrektor,
Urząd Górniczy, Okręgowa Stacja
i Centralna. Pewne osoby muszą wiedzieć,
że dzieje się coś takiego. Nie musi
o tym wiedzieć policja, prokurator. A to
wszystko jest w tym planie ratownictwa.
Jak jest planowana akcja, wyszczególnić,
kto powinien być poinformowany.
Kolejny rozmówca stwierdził: Jeśli jest
jakieś wyrobisko, które trzeba wyłączyć
z ruchu kopalni, choćby nawet ze względów
bezpieczeństwa, a później trzeba wrócić
do niego, otworzyć to, przewietrzyć,
albo wykorzystać jakieś wyrobisko stare,
otworzyć je, spenetrować, to te wszystkie
otwierania zamkniętych wyrobisk trzeba
prowadzić na zasadach akcji ratowniczej.
To się planuje: zrobimy to w tym i tym
dniu, potrzebujemy tyle i tyle zastępów,
tak i tak to zrobimy. To się robi na zasadzie
planowanych akcji ratowniczych.
Taka jest praktyka. Nie wiem, konkretnie
w jakich przepisach to ma umocowanie.
Zastępca kierownika ruchu powiedział:
Jest ustalone, że tak to ma być prowadzone.
Plan jest zatwierdzony przez Okręgową
Stację przez pełnomocnika Centralnej
Stacji. To jest uzgadniane.