ÌÎÂÀ ¹ 15 ë³òåðàòóðíèõ òâîð³â, à îñîáëèâî — ô³ëüì³â. ßê íåçãðàáíî çâó÷àòü ³íîä³ ðåêëàìí³ îãîëîøåííÿ ïî ðàä³î é òåëåáà÷åííþ! Íà òåëåêàíàëàõ ìàëî ôàõ³âö³â, ùî äîñêîíàëî âîëîä³þòü óêðà¿íñüêîþ ìîâîþ, íàâ³òü â àâòîðñüêèõ ïðîåêòàõ. Ïîãàíå çíàííÿ ìîâè, ÿêîþ éäå ïåðåäà÷à, ¿¿ ïðîñòî êàë³÷èòü, ðîáèòü ç íå¿ ïîñì³õîâèñüêî. Ñåðåä “íèçüêèõ” ðèñ óêðà¿íñüêî¿ ìîâè ðåñïîíäåíòè â³äçíà÷àëè òå, ùî öå ìîâà øê³ëüíî¿ ê³ìíàòè, àóäèòîð³¿, ÿêà çâó÷èòü íà óðîêàõ òà ëåêö³ÿõ, à çà ¿õ ìåæ³ íàâðÿä ÷è çìîæå ðîçïîâñþäèòèñü. Íà öå æ óêàçóº é Ëàäà Á³ëàíþê: “Ñèòóàö³ÿ, ùî óêðà¿íñüêà ìîâà ñòàíå ìîâîþ ñï³ëêóâàííÿ ó äâîð³, íà ïåðåðâ³, º ñêîð³ø çà âñå íåðåàëüíîþ” [8: 67]. Ïðîãíîçè íà ìàéáóòíº óêðà¿íñüêî¿ ìîâè, ùî äຠìîëîäü, — òåæ íåâò³øí³. ßêùî ç òåçîþ “²ç ïîêîë³ííÿ â ïîêîë³ííÿ âñå á³ëüøå é á³ëüøå îäåñèò³â áóäå ðîçìîâëÿòè óêðà¿íñüêîþ” ïîãîäæóºòüñÿ 33 % ðåñïîíäåíò³â, òî ÷èñòîòà ìîâè íåïîêî¿òü íàñ íàä óñå. “²ç ïîêîë³ííÿ â ïîêîë³ííÿ îäåñèòè áóäóòü âñå êðàùå é êðàùå ðîçìîâëÿòè óêðà¿íñüêîþ” — ç ö³ºþ òåçîþ íå çãîäí³ 9,3 %. Àäæå 7,7 % íàçâàëè ñóðæèê ñâîºþ ð³äíîþ ìîâîþ, ç äðóçÿìè ³ âäîìà íèì ïîñëóãîâóºòüñÿ â³äïîâ³äíî 6,3 % òà 10,1 % ìîëîä³, à 40,9 % ââàæຠéîãî êîðèñíèì, òîìó ùî â³í ïîëåãøóº ñï³ëêóâàííÿ ì³æ ëþäüìè â Óêðà¿í³. Îòæå, ìîëîäü êîæíîãî äíÿ ³ õâèëèíè âèáèðຠäëÿ ñåáå òó ìîâó ñï³ëêóâàííÿ, ùî áóäå íàéá³ëüø àäåêâàòíîþ â äàí³é êîíêðåòí³é ñèòóàö³¿. À ñèòóàö³ÿ õàðàêòåðèçóºòüñÿ ñëàáê³ñòþ àáî ³ âçàãàë³ â³äñóòí³ñòþ çíà÷íîãî óêðà¿íîìîâíîãî ñåðåäîâèùà, íå êàæó÷è âæå ïðî éîãî äîì³íóâàííÿ. ² òóò ó ñèëó âñòóïຠçàêîí ñîö³àë³çàö³¿: “Æîäíà ç îñ³á íå ìîæå ³çîëþâàòèñÿ â³ä ðåàêö³¿ íà íå¿ íàâêîëèøí³õ îñ³á, ÿêà âïëèâຠíà ¿¿ ïîâåä³íêó òà âèäîçì³íþº îñòàííþ íà âñ³õ ñòàä³ÿõ æèòòºâîãî öèêëó” [3]. Îòæå, ä³ÿ öüîãî çàêîíó ïðèçâîäèòü äî áðàêó ìîâíî¿ ñò³éêîñò³, íåñïðîìîæíîñò³ çáåð³ãàòè ñâ³é ìîâíèé ñòàòóñ. À â³ä òîãî, ÿêó ìîâó âèáèðຠíàøà ìîëîäü, çàëåæèòü ó çíà÷í³é ì³ð³, ÿêîþ ìîâîþ áóäå ðîçìîâëÿòè Îäåñà é çàãàëîì Óêðà¿íà â ìàéáóòíüîìó. 1. Áàðä³íà Í. Â. Êîãí³òèâíèé ï³äõ³ä äî âèçíà÷åííÿ ïîíÿòòÿ “ð³äíà ìîâà” // Ãðîìàäÿíñüêèé ïàòð³îòèçì ³ ïðîáëåìè âèêëàäàííÿ óêðà¿í³ñòèêè ó âóçàõ Îäåùèíè: Ìàòåð³àëè íàóêîâî-ïðàêòè÷íî¿ êîíôåðåíö³¿. — Îäåñà, 2000. — Ñ. 15–20. 2. Áåëèêîâ Â. È., Êðûñèí Ë. Ï. Ñîöèîëèíãâèñòèêà. — Ì., 2001. 3. Çàë³çíÿê Ã., Ìàñåíêî Ë. Ìîâíà ñèòóàö³ÿ Êèºâà: äåíü ñüîãîäí³øí³é òà ïðèéäåøí³é. — Ê., 2001. 4. ²âàíèøèí Â., Ðàäåâè÷-Âèííèöüêèé ß. Ìîâà ³ íàö³ÿ. — Äðîãîáè÷, 1994. 5. Êî÷åðãàí Ì. Ï. Çàãàëüíå ìîâîçíàâñòâî: ϳäð. äëÿ ñòóä. ô³ëîë. ñïåö. âèùèõ çàêëàä³â îñâ³òè. — Ê., 1999. 6. Ìàñåíêî Ë. Ò. Ìîâà ³ ñóñï³ëüñòâî: Ïîñòêîëîí³àëüíèé âèì³ð. — Ê., 2004. 7. Bernsand N. Surzhyk and National Identity in Ukrainian Nationalist Language Ideology // Berliner Osteuropa Forum, 2001. — P. 38–47. http://www.oei.fu-berlin.de/media/publikationen/boi/boi_17/11_bernsand.pdf 8. Bilaniuk Lada. Contested Tongues. Language Politics and Cultural Correction in Ukraine. — New York: Cornell University Press, 2005. 9. Polese A., Wylegala A. Sprache und Identität: Reflexionen aus Odessa und Lwiw // Ukraine — Analyse, 2008. — ¹ 49. — P.13–17. http://www.laender-analysen.de/ukraine/pdf/UkraineAnalysen49.pdf 10. http://www.ukrcensus.gov.ua/results/general/nationality/ 11. http://www.ukrcensus.gov.ua/results/general/language/ Ã. Å. Ïðèñîâñêàÿ, Ñ. Øëåãåëü ÀÍÀËÈÇ ÑÎÖÈÎËÈÍÃÂÈÑÒÈ×ÅÑÊÎÃÎ ÈÑÑËÅÄÎÂÀÍÈß ßÇÛÊÎÂÎÉ ÑÈÒÓÀÖÈÈ Â ÎÄÅÑÑÅ Ñòàòüÿ ïîñâÿùåíà ïðîáëåìå èçó÷åíèÿ ýòíîëèíãâèñòè÷åñêîé èäåíòèôèêàöèè. Îíà ÿâëÿåòñÿ ðåçóëüòàòîì ñîöèîëèíãâèñòè÷åñêîãî àíêåòèðîâàíèÿ ñòóäåíòîâ Îäåññû.  íåé ðàññìàòðèâàþòñÿ âîïðîñû íàöèîíàëüíîé è ÿçûêîâîé ïðèíàäëåæíîñòè, ôóíêöèîíàëüíîãî èñïîëüçîâàíèÿ óêðàèíñêîãî è ðóññêîãî ÿçûêîâ, à òàêæå îòíîøåíèå ðåñïîíäåíòîâ ê óêðàèíñêîìó ÿçûêó è ñóðæèêó; ïðîãíîçèðóåòñÿ ÿçûêîâàÿ ñèòóàöèÿ â Îäåññå â áóäóùåì. Êëþ÷åâûå ñëîâà: óêðàèíñêèé è ðóññêèé ÿçûêè, ñóðæèê, ñîöèîëèíãâèñòèêà, ýòíîëèíãâèñòè÷åñêàÿ èäåíòèôèêàöèÿ, ðîäíîé ÿçûê. 32
ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ ÌÎÂÎÇÍÀÂÑÒÂÀ ² ÑÎÖ²Î˲ÍòÑÒÈÊÈ G. E. Prisovska, S. Shlegel ANALYSIS OF SOCIOLINGUISTIC RESEARCH OF LANGUAGE SITUATION IN ODESSA The article is devoted to the problem of ethnolinguistic identification. It is the result of Odessa students’ sociolinguistic questionnaire design. It deals with the national and linguistic belongings, functional use of the Ukrainian and Russian languages and attitude of the respondents to Ukrainian and surzhik. Linguistic situation in future is forecasted in Odessa. Key words: Ukrainian, Russian, surzhik, sociolinguistics, ethnolinguistic identification, the native language. 33
- Page 1 and 2: ̲ͲÑÒÅÐÑÒÂÎ ÎѲÒ
- Page 3 and 4: Ç̲ÑÒ ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀ
- Page 5 and 6: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 7 and 8: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 9 and 10: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 11 and 12: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 13 and 14: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 15 and 16: ýòíè÷åñêèõ è ñîöèà
- Page 17 and 18: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 19 and 20: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 21 and 22: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 23 and 24: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 25 and 26: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 27 and 28: ÓÄÊ 811.161.1’93:008(477) ÏÈ
- Page 29 and 30: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 31: ÏÈÒÀÍÍß ÇÀÃÀËÜÍÎÃÎ
- Page 35 and 36: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 37 and 38: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 39 and 40: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 41 and 42: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 43 and 44: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 45 and 46: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 47 and 48: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 49 and 50: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 51 and 52: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 53 and 54: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 55 and 56: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 57 and 58: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÌÓͲÊÀÒÈ
- Page 59 and 60: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÍÖÅÏÒÎËÎ
- Page 61 and 62: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÍÖÅÏÒÎËÎ
- Page 63 and 64: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÍÖÅÏÒÎËÎ
- Page 65 and 66: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÍÖÅÏÒÎËÎ
- Page 67 and 68: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÍÖÅÏÒÎËÎ
- Page 69 and 70: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÍÖÅÏÒÎËÎ
- Page 71 and 72: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÍÖÅÏÒÎËÎ
- Page 73 and 74: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÍÖÅÏÒÎËÎ
- Page 75 and 76: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÍÖÅÏÒÎËÎ
- Page 77 and 78: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÍÖÅÏÒÎËÎ
- Page 79 and 80: ÓÄÊ 811.161.1'23'373.211.1:82-1/
- Page 81 and 82: ÏÈÒÀÍÍß ÊÎÍÖÅÏÒÎËÎ
- Page 83 and 84:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 85 and 86:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 87 and 88:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 89 and 90:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 91 and 92:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 93 and 94:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 95 and 96:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 97 and 98:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 99 and 100:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 101 and 102:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 103 and 104:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 105 and 106:
ÏÈÒÀÍÍß ²ÑÒÎв¯ ÌÎ
- Page 107 and 108:
ÏÈÒÀÍÍß ËÅÊÑÈÊÎËÎÃ
- Page 109 and 110:
åêòîâ ìåòàìîðôîç (ä
- Page 111 and 112:
ÏÈÒÀÍÍß ËÅÊÑÈÊÎËÎÃ
- Page 113 and 114:
ÏÈÒÀÍÍß ËÅÊÑÈÊÎËÎÃ
- Page 115 and 116:
ÏÈÒÀÍÍß ËÅÊÑÈÊÎËÎÃ
- Page 117 and 118:
ÏÈÒÀÍÍß ËÅÊÑÈÊÎËÎÃ
- Page 119 and 120:
ÏÈÒÀÍÍß ËÅÊÑÈÊÎËÎÃ
- Page 121 and 122:
ÏÈÒÀÍÍß ËÅÊÑÈÊÎËÎÃ
- Page 123 and 124:
ÏÈÒÀÍÍß ËÅÊÑÈÊÎËÎÃ
- Page 125 and 126:
ÏÈÒÀÍÍß ËÅÊÑÈÊÎËÎÃ
- Page 127 and 128:
ÏÈÒÀÍÍß ËÅÊÑÈÊÎËÎÃ
- Page 129 and 130:
ÏÈÒÀÍÍß ËÅÊÑÈÊÎËÎÃ
- Page 131 and 132:
ÏÈÒÀÍÍß ÎÍÎÌÀÑÒÈÊÈ
- Page 133 and 134:
ÏÈÒÀÍÍß ÎÍÎÌÀÑÒÈÊÈ
- Page 135 and 136:
ÏÈÒÀÍÍß ÎÍÎÌÀÑÒÈÊÈ
- Page 137 and 138:
ÏÈÒÀÍÍß ÎÍÎÌÀÑÒÈÊÈ
- Page 139 and 140:
ÏÈÒÀÍÍß ÎÍÎÌÀÑÒÈÊÈ
- Page 141 and 142:
ÏÈÒÀÍÍß ÎÍÎÌÀÑÒÈÊÈ
- Page 143 and 144:
ÏÈÒÀÍÍß ÎÍÎÌÀÑÒÈÊÈ
- Page 145 and 146:
íîå, ñóõîå ìåñòî ñð
- Page 147 and 148:
ÏÈÒÀÍÍß ÎÍÎÌÀÑÒÈÊÈ
- Page 149 and 150:
ÏÈÒÀÍÍß ÎÍÎÌÀÑÒÈÊÈ
- Page 151 and 152:
ÏÈÒÀÍÍß ÒÅÐ̲ÍÎÇÍÀ
- Page 153 and 154:
ÏÈÒÀÍÍß ÒÅÐ̲ÍÎÇÍÀ
- Page 155 and 156:
ÏÈÒÀÍÍß ÒÅÐ̲ÍÎÇÍÀ
- Page 157 and 158:
ÏÈÒÀÍÍß ÒÅÐ̲ÍÎÇÍÀ
- Page 159 and 160:
ÏÈÒÀÍÍß ÒÅÐ̲ÍÎÇÍÀ
- Page 161 and 162:
ÏÈÒÀÍÍß ÒÅÐ̲ÍÎÇÍÀ
- Page 163 and 164:
ÏÈÒÀÍÍß ÒÅÐ̲ÍÎÇÍÀ
- Page 165 and 166:
ÏÈÒÀÍÍß ÔÐÀÇÅÎËÎò
- Page 167 and 168:
ÏÈÒÀÍÍß ÔÐÀÇÅÎËÎò
- Page 169 and 170:
ÏÈÒÀÍÍß ÔÐÀÇÅÎËÎò
- Page 171 and 172:
ÏÈÒÀÍÍß ÔÐÀÇÅÎËÎò
- Page 173 and 174:
ÏÈÒÀÍÍß ÔÐÀÇÅÎËÎò
- Page 175 and 176:
 äâåðè âáèëè ìû ãë
- Page 177 and 178:
ÏÈÒÀÍÍß ÑËÎÂÎÒÂÎÐÓ
- Page 179 and 180:
ÏÈÒÀÍÍß ÑËÎÂÎÒÂÎÐÓ
- Page 181 and 182:
ÏÈÒÀÍÍß ÑËÎÂÎÒÂÎÐÓ
- Page 183 and 184:
Èíîãäà îäíà èç ôîðì
- Page 185 and 186:
ÏÈÒÀÍÍß ÑËÎÂÎÒÂÎÐÓ
- Page 187 and 188:
Íà ñìåíó äåêàáðÿì Ï
- Page 189 and 190:
ÏÈÒÀÍÍß ÑËÎÂÎÒÂÎÐÓ
- Page 191 and 192:
ÏÈÒÀÍÍß ÑËÎÂÎÒÂÎÐÓ
- Page 193 and 194:
ÏÈÒÀÍÍß ÑËÎÂÎÒÂÎÐÓ
- Page 195 and 196:
ÏÈÒÀÍÍß ÑËÎÂÎÒÂÎÐÓ
- Page 197 and 198:
ÏÈÒÀÍÍß ÑËÎÂÎÒÂÎÐÓ
- Page 199 and 200:
ÏÈÒÀÍÍß ÑËÎÂÎÒÂÎÐÓ
- Page 201 and 202:
ÏÈÒÀÍÍß ÑÈÍÒÀÊÑÈÑÓ
- Page 203 and 204:
ÏÈÒÀÍÍß ÑÈÍÒÀÊÑÈÑÓ
- Page 205 and 206:
ÏÈÒÀÍÍß ÑÈÍÒÀÊÑÈÑÓ
- Page 207 and 208:
ÏÈÒÀÍÍß ÑÈÍÒÀÊÑÈÑÓ
- Page 209 and 210:
ÏÈÒÀÍÍß ÑÈÍÒÀÊÑÈÑÓ
- Page 211 and 212:
ÏÈÒÀÍÍß ÑÈÍÒÀÊÑÈÑÓ
- Page 213 and 214:
ÏÈÒÀÍÍß ÑÈÍÒÀÊÑÈÑÓ
- Page 215 and 216:
ÏÈÒÀÍÍß ÑÈÍÒÀÊÑÈÑÓ
- Page 217 and 218:
ÏÈÒÀÍÍß ÑÈÍÒÀÊÑÈÑÓ
- Page 219 and 220:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 221 and 222:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 223 and 224:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 225 and 226:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 227 and 228:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 229 and 230:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 231 and 232:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 233 and 234:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 235 and 236:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 237 and 238:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 239 and 240:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 241 and 242:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 243 and 244:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 245 and 246:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 247 and 248:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 249 and 250:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 251 and 252:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 253 and 254:
ÏÈÒÀÍÍß ÃËÎÒÎÄÈÄÀÊ
- Page 255 and 256:
Íàø³ àâòîðè ÀÑÒÀÕ²
- Page 257 and 258:
ÍÀز ÀÂÒÎÐÈ ÑÒÅÐͲ
- Page 259 and 260:
ÍÀز ÀÂÒÎÐÈ ÍÀÃÎÐÍ