Ä ² À Ë Î Ã

Ì. Ùåðáàíü. «Êîëè ìóäð³ñòü ñë³â êóþòü íà ìå÷³…»
353
ѳíî êîñèòè, ïèñàòè Áóêâàð.
Íà â³âòàð ðîêè ëþäñüê³ ñêëàäàòè.
À ñåñòðè? Ãîëóáêè…
…Óñÿêèé ìຠïðàâî íà ï³çíàííÿ.
…Ëèø çðàííÿ Óêðà¿íà ùå öâ³ëà.
Çàâàã³òí³ëà. Êðàé äîðîãè ñ³ëà.
×è òî â ñíîïè ïîøêàíäèáàëà
²âàíà — ñèíà ãîäóâàòü.
ßêáè òî çíàòü, ùî íà ñí³äàíîê
Çàâòðà áóäå…» (ñ. 18).
Çðàäíèöüêè çâîëîæóþòüñÿ î÷³, êîëè ÷èòàºø ùîñü ïîä³áíå. Áî çãàäóºø
çóáîæ³ëå ñó÷àñíå óêðà¿íñüêå ñåëî, ³ ðîçó쳺ø, ùî Øåâ÷åíêî —
íå àðõà¿çì, à íåëþäñüêà ðåàë³ÿ, ÿêó ìè ïðèìóäðÿºìîñÿ íå ïîì³÷àòè,
íå ðîçóì³þ÷è, ùî òèì ñàìèì çðàäæóºìî ²ñòèíó, íà ÿêó íàñ âèâîäèòü
àâòîð UniversumÓ. «Íàì ñâîº ðîáèòü» (âñ³õ ïàí³â äî äíî¿ ÿìè — öå
Òè÷èíà) ÷è «Ðåâîëþö³éíèé òðèìàéìî êðîê!» — (³ Ìàÿêîâñüêèé ç íèì
óêóï³). Íå áóäåìî âèâîäèòè àíàëî㳿 íà ïðîêðóñòîâå ëîæå ðåâîëþö³¿.
Äëÿ ÷îãî Âîëîäèìèð Ñåë³âàíîâ âäàºòüñÿ äî ë³òåðàòóðíèõ ³íñòàëÿö³é,
ÿê³ ÿ íàçâàâ áè «ë³òåðàòóðíèìè êëîíàìè», áî âîíè îðãàí³÷íî âïë³òàþòüñÿ
â ò³ëî éîãî íàñêð³çü ïîåòè÷íî-ô³ëîñîôñüêèõ òåêñò³â.
Îñü ÿê ñàì àâòîð íàçèâຠöåé ïðèéîì: «Áåç ïåðåõðåùåíü äóìîê
íåìຠçîçóë³ ñìèñëó òð³ñíóò³é êðèç³ äîâ³ðè» (ñ. 122). Îòæå, ïåðåõðåùåííÿ
äóìîê. ² öå â³äðàçó âèáèâຠêîçèð³ ³ç ðóê òèõ, êîìó ñâåðáèòü
çâèíóâàòèòè Ñåë³âàíîâà ó ïðèì³òèâíîìó íàñë³äóâàíí³, à ùå ã³ðøå —
ó ïëàã³àò³.
Çàðàäè ÷îãî ïåðåõðåùåííÿ äóìîê? Çàðàäè ïîøóêó ²ñòèíè, ÿêà äëÿ
ïîåòà — íåâãàìîâíèé â³÷íèé á³ëü, äî ÿêîãî íå ìîæíà çâèêíóòè. Ñàìå
òàê ñïðèéìàþòüñÿ äèâí³ ðÿäêè ô³ëîñîôñüêî¿ íîâåëè «Ñòàðøîìó ñóìë³ííþ»:
«Çíàéòè ùîá ³ñòèíó, âèãíàíöåì òðåáà ñòàòè ñåáå ñàìîãî. Ïåðåì³ñòèòèñü
äåñü â ì³æçîðÿí³ñòü òðèêëÿòó. Çàáóòè êâ³òè êîõàíü ðàíêîâèõ
³ âå÷³ðí³õ é ïîäÿêóâàòè äâîì ùåìêèì ñóìë³ííÿì çà á³ëü, ùî ïîðîäèâ ö³
ðÿäêè äëÿ ³ñòèíè ï³çíàííÿ. Àëå ÷è íå çàáàãàòî âòðàò, êîëè âñå æ — ñåðöå
ïîðó÷… Ìàáóòü, òàê òðåáà».
Ïðîäîâæóþ÷è âíóòð³øí³é ä³àëîã ç ïîåòîì, õîò³ëîñÿ á çðîáèòè òàêó
çàóâàãó: ÷åðåç óâåñü Universum ïðîõîäèòü òåìà ñåðöÿ, âåëèêîãî ñåðöÿ
ëþäñüêîãî, ÿê ñèìâîëó äîáðîòè ³ ìèëîñåðäÿ. Òèì ñàìèì ïîåò ç³ çâè÷íîþ
äëÿ íüîãî òâîð÷îþ ñîâ³ñòþ ïðîäîâæóº á³áë³éíó êîíöåïö³þ ÷èñòî-