Wremiena

Język rosyjski
ZGODNY
Z WYMAGANIAMI
od
2015
Podręcznik do gimnazjum

Podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i wpisany do wykazu
podręczników przeznaczonych do kształcenia ogólnego do nauczania języka rosyjskiego na poziomie klasy I gimnazjum,
na podstawie opinii rzeczoznawców: dr hab. Doroty Dziewanowskiej, dr Anny Ginter, mgr Wacława Wawrzyniaka.
Poziom: A1
Etap edukacyjny: III
Typ szkoły: gimnazjum
Rok dopuszczenia: 2009, 2014
Numer dopuszczenia:
2/1/2009/2014
Podręcznik wpisany do wykazu podręczników MEN dopuszczonych do użytku szkolnego, przeznaczonych do kształcenia
ogólnego, dostosowanych do wieloletniego użytku (na podstawie art. 22ao ustawy z dn. 7 września 1991 r. o systemie
oświaty).
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o.
Warszawa 2009
Wydanie I (2015)
ISBN 978-83-02-15077-7
Opracowanie merytoryczne i redakcyjne: Ewelina Białko (redaktor koordynator)
Redakcja językowa: Olga Reingeverts, Anna Pawłowska-Maciejewska, Hanna Putsiato
Ilustratorzy: Joanna Plakiewicz, Maciej Ufnalewski
Redakcja techniczna: Maria Dylewska
Projekt okładki: Krzysztof Kiełbasiński
Projekt graficzny: Karol Laskowski, Karol Perepłyś
Skład i łamanie: Studio 27, DTP WSiP
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
00-807 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 96
Tel.: 22 576 25 00
Infolinia: 801 220 555
www.wsip.pl
Druk i oprawa: Drukarnia Interak Sp. z o.o., Czarnków
Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, jakie im przysługują. Jej zawartość możesz udostępnić
nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym. Ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie
zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując jej część, rób to jedynie na użytek osobisty.
Szanujmy cudzą własność i prawo.
Więcej na www.legalnakultura.pl
Polska Izba Książki

Spis tresci
`
Буaдем знакоaмы
Rosja – wybrane informacje o kraju.
5
РАЗДЕaЛ 1
10
Звуaки и буaквы
Litery alfabetu rosyjskiego. Wymowa poszczególnych g∏osek.
Akcent w j´zyku rosyjskim. Uczeƒ i jego rodzina.
Szko∏a, klasa (podstawowe wyposa˝enie). Wskazywanie
i nazywanie osób i przedmiotów. Intonacja w zdaniu pytajàcym
i oznajmujàcym.
РАЗДЕaЛ 2
32
Что ониaдеaлают?
Ârodowisko szkolne ucznia. OkreÊlanie czynnoÊci wykonywanych
przez osoby. Formy osobowe czasowników
I koniugacji w czasie teraêniejszym (читаaть, писаaть, деaлать,
отвечаaть, спраaшивать). Formy osobowe czasowników
II koniugacji w czasie teraêniejszym (говориaть, кричаaть).
Czasownik звать w zwrocie typu: меняaзовуaт.
РАЗДЕaЛ 3
42
Чей эaто учеaбник?
Zawieranie znajomoÊci. OkreÊlanie przynale˝noÊci. Zaimki
przymiotne pytajàce чей? чья? чьё? чьи? Formy mianownika
zaimków dzier˝awczych. Formy osobowe czasowników
знать, изучаaть w czasie teraêniejszym.
РАЗДЕaЛ 4
52
Какоaй эaто карандаaш?
OkreÊlanie kolorów. Mianownik liczebników g∏ównych od
1 do 100. Liczebniki porzàdkowe od 1 do 20. OkreÊlanie
daty. Formy osobowe czasowników I koniugacji w czasie
teraêniejszym (танцеваaть, пряaтать). Formy osobowe czasowników
II koniugacji w czasie teraêniejszym (учиaть, любиaть).
РАЗДЕaЛ 5
62
Какоaй сегоaдня день?
Nazwy miesi´cy, dni tygodnia, daty. Formy osobowe czasowników
хотеaть, жить, учиaться, занимаaться w czasie
teraêniejszym. Przyimki в, на z rzeczownikami w miejscowniku.
РАЗДЕaЛ 6
Когдаaшкоaльники отдыхаaют?
Pory roku, pory dnia, czas na zegarze. Sp´dzanie czasu
wolnego. Ró˝ne potrawy polskie i rosyjskie. Tradycje
i zwyczaje w Polsce i w Rosji, najpopularniejsze Êwi´ta.
РАЗДЕaЛ 7
84
Что ониaдеaлали вчераa, а что буaдут деaлать
заaвтра?
Spotkania z rówieÊnikami. Zakupy. Formy czasu przesz∏ego
i przysz∏ego z∏o˝onego czasowników niedokonanych. Formy
osobowe czasowników виaдеть, смотреaть w czasie teraêniejszym,
przesz∏ym i przysz∏ym prostym. Formy biernika rzeczowników
˝ywotnych i nie˝ywotnych oraz zaimków osobowych.
РАЗДЕaЛ 8
Кудаaон идёт?
Ârodki komunikacji miejskiej. Sposoby sp´dzania czasu wolnego.
Zawieranie znajomoÊci. Formy osobowe czasowników
идтиa- ходиaть, еaхать - еaздить. Zaimki przys∏owne pytajàce
где? кудаa? откуaда? Przyimki в - из, на - с z rzeczownikami
dla okreÊlenia miejsca i kierunku ruchu.
РАЗДЕaЛ 9
104
Что ониaсдеaлали вчераa, а что сдеaлают заaвтра?
Uczeƒ, jego zaj´cia, codzienne czynnoÊci. Stolica Rosji
– teatr dzieci´cy. Formy czasu przesz∏ego i przysz∏ego
prostego czasowników dokonanych I i II koniugacji.
РАЗДЕaЛ 10
Как мы говориaм в раaзных слуaчаях?
Podstawowe zwroty grzecznoÊciowe.
72
94
112
3

Od autora
Masz w r´kach podr´cznik j´zyka rosyjskiego
ВРЕМЕНА (Czasy). Zosta∏ on napisany specjalnie dla Ciebie.
Pomo˝e Ci w skutecznym uczeniu si´ j´zyka rosyjskiego.
Zdob´dziesz umiej´tnoÊç porozumiewania si´ w tym j´zyku
w ró˝nych sytuacjach ˝yciowych. Nauczysz si´ tak˝e czytaç
i pisaç po rosyjsku. Poznasz pi´kny kraj i ciekawych ludzi.
˚yczymy Ci sukcesów w nauce j´zyka rosyjskiego.
Autorki
Pami´taj! ВРЕМЕНА 1 jest podr´cznikiem wieloletnim,
dlatego nie pisz po nim.
Piktogramy
Piktogramy, które spotkasz w podr´czniku:
!!
ЗАПО a МНИ
.........
Uwaga!
Najwa˝niesze zasady
gramatyczne i normy j´zykowe
Zapami´taj
S∏ownik
Patrz!
Nie pisz w podr´czniku!
Odpowiedzi podawaj ustnie
lub zapisuj w zeszycie
przedmiotowym
Sylaba akcentowana
åwiczenie nale˝y wykonaç
na podstawie materia∏u audio
nagranego na p∏ycie CD
Podobne do rosyjskich g∏oski
w j´zyku polskim
4
Pisz w zeszycie!
ИГРА a
Gra

Буaдем знакоaмы
1
Poznajmy si´.
ИaРА
МАaРТА
АaДАМ
АНТОaН
Ira
Marta
Adam
Anton
2 Przyjrzyj si´ schematowi. Powiedz, do jakiej rodziny j´zykowej nale˝à j´zyki polski
i rosyjski.
SLOWACKI
I
ZACHODNIOSLOWIANSKIE
I
,
CZESKI
POLSKI
JEZYKI SLOWIANSKIE
I
,
POLUDNIOWOSLOWIANSKIE
I
I
,
,
ROSYJSKI
WSCHODNIOSLOWIANSKIE
I
,
BIALORUSKI
I
UKRAINSKI
,
5

Буaдем знакоaмы
3
1
4
2
terytorium Rosji
obszar, na którym j´zyk rosyjski pe∏ni funkcj´ Êrodka mi´dzynarodowej komunikacji
!! J´zyk rosyjski
– j´zyk urz´dowy Federacji
Rosyjskiej i Bia∏orusi,
j´zyk ojczysty Rosjan
– jest Êrodkiem porozumiewania
si´ narodów Rosji i Wspólnoty
Niepodleg∏ych Paƒstw
– jest jednym z szeÊciu oficjalnych
i roboczych j´zyków Organizacji
Narodów Zjednoczonych
– pos∏uguje si´ nim oko∏o
300 milionów ludzi na ca∏ym
Êwiecie, z czego oko∏o
145 milionów zamieszkuje
Rosj´
1 Moskwa
2
6

Буaдем знакоaмы
3 Sankt Petersburg
6
4 Wybrze˝e Morza Czarnego
5
5 Daleki Wschód
Syberia. Bajka∏
– najg∏´bsze jezioro Êwiata
6 Za ko∏em polarnym
7

Буaдем знакоaмы
3
Przyjrzyj si´ fotografiom s∏awnych Rosjan. Powiedz, czym si´ zajmowali lub zajmujà.
Aleksander Puszkin
wielki poeta
Lew To∏stoj
wybitny pisarz, filozof
Nikita Micha∏kow
s∏ynny re˝yser, autor scenariuszy
Piotr Czajkowski
wybitny kompozytor
8
Maja Plisiecka
s∏ynna tancerka Teatru Wielkiego w Moskwie
Bu∏at Okud˝awa
autor i wykonawca pieÊni, pisarz

Буaдем знакоaмы
A∏∏a Pugaczowa
popularna piosenkarka
Aleksander So∏˝enicyn
pisarz, laureat Nagrody Nobla
Oleg Mienszykow
znany aktor filmowy
Dima Bilan
popularny piosenkarz
MÊcis∏aw Rostropowicz
wybitny wiolonczelista, dyrygent
Andriej Sacharow
fizyk, obroƒca praw cz∏owieka,
laureat Nagrody Nobla
9

РАЗДЕaЛ 1

Кудаaон идёт?
Звyaкu u бyaквы
A а Э э И и О о У у ы
М м Н н Р р
1
1
S∏uchaj, patrz, powtarzaj.
2
3
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
Àà, Ýý, Èè, Îî, Óó, û
М м Н н Р р
!!
Zwróç uwag´ na ró˝nice
w wymowie polskich i rosyjskich
samog∏osek.
ÌÀ ÀÌ
ÌÎ ÎÌ
ÌÓ ÓÌ
ÍÀ ÀÍ
ÍÎ ÎÍ
ÍÓ ÓÍ
ÐÀ ÀÐ
ÐÎ ÎÐ
ÐÓ ÓÐ
ÌÛ ÛÌ
ÍÛ ÛÍ
ÐÛ ÛÐ
2
Patrz, czytaj, pisz w zeszycie.
ÈÌ
ÈÍ
ÈÐ
À à
[a]
4
Czytaj.
Ý ý
[e]
ÌÀ–ÌΖÌÓ–ÌÛ–ÌÈ
È è
[i]
ÍÀ–ÍΖÍÓ–ÍÛ–ÍÈ
Î î
[o]
ÐÀ–ÐΖÐÓ–ÐÛ–ÐÈ
Ó ó
[u]
û
[y]
5
Patrz, czytaj, pisz w zeszycie.
!!
Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku rosyjskim
nie ma s∏ów zaczynajàcych
si´ od ы.
Ì ì
Í í
[m]
[n]
Ð ð
[r]
11

РАЗДЕ a Л 1
3
6
S∏uchaj, patrz, powtarzaj.
– Íà, Èsðà .
Маaма Иsра Иsнна
– Íà, Èsðà .
Д д Т т Г г К к
4
7
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
5
9
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
Д д
ÄÀ
ÄÎ
Т т
ÒÀ
ÒÎ
Г г
ÃÀ
ÃÎ
К к
ÊÀ
ÊÎ
äîì
êòî
òóò
òàì
ìàaìà
Ðîaìà
êíèaãà
Àíòîaí
óðîaê
ðóêàa
ÄÈ
ÒÈ
ÃÈ
ÊÈ
êîaìíàòà
êàðòèaíà
12
8 Patrz, czytaj, pisz w zeszycie. !! Akcent w j´zyku rosyjskim,
w odró˝nieniu od j´zyka polskiego,
jest ruchomy i mo˝e padaç
Ä ä
Ò ò
[d]
[t]
na ró˝ne sylaby, w zale˝noÊci
od wyrazu i jego formy.
Zwróç uwag´ na modele wyrazów.
UkoÊnà kreskà oznaczono
akcent.
[g]
à ã
Ê ê
[k]

Звyaкu u бyaквы
Б б П п В в Ф ф
6
10а
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
Б б П п В в Ф ф
11
Popatrz na rysunki. Postaraj si´
zrozumieç nowe s∏owa.
ÁÀ ÏÀ ÂÀ ÔÀ
ÁÎ ÏÎ ÂÎ ÔÎ
ÁÈ ÏÈ ÂÈ ÔÈ
дом
рукаa
паaпа
10б
бPatrz, czytaj, pisz w zeszycie.
Á á
[b]
буaква А
книaга
картиaна
Ï ï
[p]
 â
[w]
Ô ô
[f]
7
10в
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
âîò ïàaïà âîäàa
áóaêâà
12
коaмната
Przeczytaj podpisy pod obrazkami.
Êòî ýaòî? À êòî ýaòî? Êòî òàì?
ôàaáðèêà
âîðîaíà
äîðîaãà
Ý s òî Èsðà.
À ýaòî Èsííà.
Òàì Àíòîaí.
13

РАЗДЕ a Л 1
13
Przeczytaj tekst. Postaraj si´
zrozumieç wyró˝nione s∏owa.
Íà, Èsðà,
òîðò!
Íà, Èsðà,
êíèaãy!
Âîò êîaìíàòà. Êòî òóò? Òóò Èsííà
è Èsðà. Èsííà è Èsðà äîaìà. À êòî
òàì? Òàì ïàaïà è Àíòîaí. Ó ïàaïû
òîðò. Ó Àíòîaíà êíèaãà.
Х х З з С с Ж ж Ш ш Ч ч
8
14
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
Х х
З з
С с
Ж ж
Ш ш
Ч ч
ÕÀ
ÇÀ
ÑÀ
ÆÀ
ØÀ
×À
ÕÎ
ÇÎ
ÑÎ
ÆÎ
ØÎ
×Î
ÕÈ
ÇÈ
ÑÈ
ÆÈ [˝y]
ØÈ [szy]
×È
15 Patrz, czytaj, pisz w zeszycie. !! Pami´taj, ˝e ш i ж zawsze
14
Õ õ
Ç ç
Ñ ñ
Æ æ
Ø ø
× ÷
[h]
[z]
[s]
[˝]
[sz]
[ç]
wymawiamy twardo, a ч zawsze
mi´kko. Zwróç uwag´, ˝e jeÊli
piszemy ши, жи, to wymawiamy
[szy], [˝y]. JeÊli zaÊ piszemy чи,
to wymawiamy [ci].

Звyaкu u бyaквы
9
16а
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
çîíò
ñûí
ñûð
÷àñ
âðà÷
÷òî[szto]
ñóaìêà
ñàaõàð
äîa÷êà
òîa÷êà
ïîa÷òà
ñòðàíàa
ñòàêàaí
æèâîaò
ñêàæèa
ïèøèa
ìàøèaíà
èãðóaøêà
ðóáàaøêà
ìàãàçèaí
êàðàíäàaø
16б
Popatrz na rysunki. Postaraj si´ zrozumieç nowe s∏owa.
шкаф шарф рубаaшка
коaшка сыр врач
тоaчка
стакаaн суaмка шаaпка
руaчка
чаaшка
карандаaш
машиaна
16в
Postaraj si´ zrozumieç wyró˝nione
s∏owa.
Òóò ìàaìà è ïàaïà, à òàì ñûí Èâaaí
è äîa÷êà Àsííà.
Êòî äîaìà? Ìàaìà, ïàaïà, ñûí
è äîa÷êà äîaìà.
×òî òàì? Òàì ðûaáà è ñûð.
!! Zwróç uwag´ na zmian´ brzmienia
samog∏oski [o] w pozycji bez
akcentu. Ucz si´ s∏ów z prawid∏owym
akcentem.
рабоaта (о = [о]) хорошоa(о = [a])
10
17а
S∏uchaj, czytaj. Zwróç uwag´
na miejsce akcentu w podanych
ni˝ej grupach s∏ów.
ýaòo
ôîaòî
óaòðî
äîaêòîð
æàaðêî
îíàa
îíîa
îêíîa
âîäàa
äîñêàa
âîïðîañ
ìàãíèòîôîaí
ïîãîaäà
ïîäðóaãà
ñîáàaêà
ñïàñèaáî
15

РАЗДЕ a Л 1
17б
Popatrz na rysunki. Postaraj si´ zrozumieç nowe s∏owa.
фоaто доскаa собаaка магнитофоaн окноa
18
Podaj po pi´ç przyk∏adów odpowiedzi na podane pytania.
Êòî ýaòî? Ýsòî äîa÷êà, êîaøêà, îí, ...
×òî ýaòî? Ýsòî âîäàa, ïîa÷òà, ...
11
19а
S∏uchaj, czytaj.
друг
параaд
автоaбус
ã [k]
ä [t]
â [f]
19б
Jak wiesz, w j´zyku polskim równie˝
istnieje zjawisko ubezdêwi´cznienia
spó∏g∏osek. Wymieƒ bezdêwi´czne
odpowiedniki podanych g∏osek.
г
[k]
з [...]
д
[t]
б [...]
в
[f]
ж [...]
- äÚÓ ˝aÚÓ?
- ùaÚÓ ÒÓ·‡a͇.
!! Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku rosyjskim w odniesieniu do istot ˝ywych stosuje si´
pytanie кто?
16

Звyaкu u бyaквы
12
13
19в
S∏uchaj, czytaj.
19г
S∏uchaj, czytaj.
шаг
ã к
ãâà
– êâà
ãâó
– êâó
год
ä т
äâà
– òâà
äâó
– òâó
заaвтра
â ф
æâà – øâà
æâó – øâó
расскаaз
ç с
çâà
– ñâà
çâó
– ñâó
зуб
нож
á п
æ ш
!! Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku
rosyjskim в, wyst´pujàc po
spó∏g∏oskach bezdêwi´cznych,
zachowuje swojà dêwi´cznoÊç.
14
20
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
Ýsòî Ìîñêâàa? Äà, ýaòî Ìîñêâàa.
Ýsòî Êðàaêîâ? Äà, îí.
Ýsòî Âàðøàaâà? Äà, Âàðøàaâà.
À ýaòî? Ýsòî Ðîñòîaâ.
17

РАЗДЕ a Л 1
21 Uzupe∏nij dialog.
!! W j´zyku rosyjskim
rzeczowniki dzielà si´
– ×òî ýaòî?
–Ýsòî ãîaðîä.
– Ýsòî ...?
– Äà, ýaòî Êðàaêîâ.
ze wzgl´du na rodzaj.
Czy przypomina to
podzia∏ w j´zyku
polskim?
–Ýsòî Ìîñêâàa?
– Äà, ýaòî ...
–À ýaòî?
– À ýaòî Ðîñòîaâ.
–À ýaòî Âàðøàaâà?
– Äà, ...
он
друг
гоaрод
онаa
подруaга
странаa
оноa
окноa
15
22
S∏uchaj, powtarzaj. Czytaj.
Ýsòî äîì? Äà, ýaòî äîì.
Ýsòî îêíîa? Äà, ýaòî îêíîa.
– Äà, äîì.
– Äà, ýaòî îí.
– Äà, îí.
– Äà, îêíîa.
– Äà, ýaòî îíîa.
– Äà, îíîa.
Ýsòî êîaìíàòà? Äà, ýaòî êîaìíàòà.
!! Zwróç uwag´ na ró˝norodne
konstrukcje twierdzàce.
W odpowiedzi akcentowane jest
to s∏owo, które zosta∏o
zaakcentowane w pytaniu.
Эsто дом? – Да, дом.
Э s то дом? – Да, эaто он.
– Äà, êîaìíàòà.
– Äà, ýaòî îíàa.
– Äà, îíàa.
18

Звyaкu u бyaквы
23
Utwórz zdania. Przepisz je do zeszytu, wstawiajàc tam gdzie trzeba odpowiednie
znaki interpunkcyjne.
ÂÎÒ ÊÎsÌÍÀÒÀ ÒÓÒ ÓÐÎsÊ
ÄÀ ÒÓÒ ÓÐÎsÊ ÝsÒÎ ÄÎÑÊÀs
ÄÀ ÄÎÑÊÀs À ÝsÒÎ ÝsÒÎ
ÊÀsÐÒÀ ×ÒÎ ÒÀÌ ÒÀÌ ÊÍÈsÃÀ
ÐÓs×ÊÀ È ÊÀÐÀÍÄÀsØ ÝsÒÎ
ÌÀÃÍÈÒÎÔÎsÍ ÄÀ ÎÍ
Ц ц Щ щ
16
24
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
25
Patrz, czytaj, pisz w zeszycie.
Ц ц
Щ щ
ÖÀ ÀÖ
ÙÀ ÀÙ
Ö ö
[c]
ÖÓ ÓÖ
ÙÓ ÓÙ
Ù ù
[ÊÊ]
ÖÎ ÎÖ
ÙÈ ÈÙ
ÖÈ ÈÖ
ÖÀ–ÑÀ, ÙÀ–×À, ÙÓ–ØÓ,
ÙÈ–ØÈ, ÙÈ–×È, ÀÑ–ÀÖ,
ÀÙ–À×, ÈÙ–ÈØ, ÈÙ–È×
17
26а
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
öèðê öèaôðà êóaðèöà
îaâîùè
!! Pami´taj, ˝e ц zawsze wymawiamy twardo, a щ zawsze mi´kko.
Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku rosyjskim piszemy ци (z wyjàtkiem kilku s∏ów),
a wymawiamy [cy]; natomiast zawsze piszemy щи i wymawiamy [ÊÊi].
19

РАЗДЕ a Л 1
26б
Popatrz na obrazki. Postaraj si´ zrozumieç nowe s∏owa.
Öèðê
Ýsòî îaâîùè, à ýaòî ôðóaêòû.
Ýsòî áóaêâà «À».
À ýaòî öèaôðà «2».
Ïòèaöà
Êóaðèöà – ýaòî ïòèaöà.
26в
Patrz, czytaj.
×òî ýaòî? Ýsòî îaâîùè.
Ýsòî êàðòîaøêà, êàïóañòà, ìîðêîaâêà.
À ýaòî? Ýsòî ôðóaêòû.
– Íà, Ðîaìà, âèíîãðàaä.
Ýsòî ãðóaøà, âèíîãðàaä, áàíàaí.
!! Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku rosyjskim
sà s∏owa фруaкты i оaвощи.
Zapami´taj ich znaczenia.
20

Звyaкu u бyaквы
Л л
ь
18
27
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
Л л
ËÀ ÀË
ËÛ ÛË
ËÈ ÈË
ь
ÌÛ – ÌÈ – ÈÌÜ
ÐÛ – ÐÈ – ÈÐÜ
ËÛ – ËÈ – ÈËÜ
ÀË – ÀËÈ – ÀËÜ
ÎË – ÎËÈ – ÎËÜ
ÓË – ÓËÈ – ÓËÜ
ÛË – ÛËÈ – ÛËÜ
ÈË – ÈËÈ – ÈËÜ
!! Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku rosyjskim jest tylko jedna litera л, której odpowiadajà
dwie g∏oski – twarde [∏] i mi´kkie [l ’ ]. W j´zyku rosyjskim, inaczej ni˝ w polskim,
w wymowie twardego [∏] nie biorà udzia∏u wargi.
19
28
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj jak
najszybciej!
29
Patrz, czytaj, pisz w zeszycie.
Ìàaìà ìûaëà Ìèaëó ìûaëîì,
Ìèaëà ìûaëî íå ëþáèaëà.
Ë ë
ü
[∏]
[-]
!! Litera ь (znak mi´kki) nie jest
czytana, nie odpowiada jej ˝aden
dêwi´k, s∏u˝y przede wszystkim
do zaznaczenia mi´kkoÊci wyst´pujàcej
przed nià spó∏g∏oski.
21

РАЗДЕ a Л 1
20
30
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
ðóáëü
ôèëüì
ãëàç
ñòîë
ñòóë
êëàññ
çàë
âåùü
äî÷ü
Ïîaëüøà
ëàaìïà
ìûaëî
ñëîaâî
ìàañëî
øêîaëà
ïëîaõî
ïàëüòîa
ñëîâàaðü
ãëàçàa
ëèöîa
õîaëîäíî
çîaëîòî
âîaëîñû
ìîëîêîa
ãîëîâàa
êîëáàñàa
ñòîëèaöà
31
Popatrz na obrazki. Postaraj si´ zrozumieç nowe s∏owa.
Ýsòî çîíò è ïëàù.
Ýsòî ìû, à ýaòî íàø êëàññ.
Ýsòî øàaïêà è ïàëüòîa.
22
Ýsòî æóðíàaë, à ýaòî ñëîâàaðü.
Âîò íàø ñïîðòçàaë.

Звyaкu u бyaквы
Ýsòî ñòîë, à ýaòî ñòóë.
воaлосы
глазаa
нос
рот
Ýsòî ãëàçàa, à ýaòî âîaëîñû.
Âîò ðîò è íîñ. Ýsòî ëèöîa.
Ýsòî íàaøà ñòðàíàa Ïîaëüøà,
à ýaòî íàaøà ñòîëèaöà Âàðøàaâà.
32
Postaraj si´ zrozumieç nowe s∏owa w zdaniach.
Ýsòî õîðîøîa, à ýaòî ïëîaõî. Òàì æàaðêî, à òóò õîaëîäíî.
õîðîøîa = / ïëîaõî
æàaðêî = / õîaëîäíî
Ýsòî ñûí, a ýaòî äî÷ü.
äî÷ü = äîa÷êà
33
W ka˝dej linijce znajdê s∏owo, które nie pasuje do pozosta∏ych. WyjaÊnij po polsku,
dlaczego ono nie pasuje.
ñòîë, ñòóë, ñûí, øêàô
âîäàa, ìîëîêîa, ñîê, êîëáàñàa
øêîaëà, îñòàíîaâêà, êëàññ, óðîaê, äîñêàa
êàðòîaøêà, ìîðêîaâêà, ìûaëî, êàïóañòà
èãðóaøêà, ãîaðîä, óaëèöà, ñòðàíàa
ìû, âû, òû, îøèaáêà, îí
÷èñëîa, öèaôðà, áóaêâà, âåùü
êàðàíäàaø, æóðíàaë, ðóa÷êà, çàaâòðà
34
Uzupe∏nij szereg tematyczny. Wykonaj zadanie w zeszycie çwiczeƒ.
øàðô, ïàëüòîa, ...
÷àaøêà, íîæ, ...
êàðòîaøêà, áàíàaí, ...
ìàaìà, äî÷ü, ...
23

РАЗДЕ a Л 1
Й й Я я Е е Ё ё Ю ю
21
35
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
36
Patrz, czytaj, pisz w zeszycie.
Й й
ÀÉ
ÎÉ
ÝÉ
ÈÉ
Я я
ßÊ
ßË
ßÐ
ßÑ
Е е
ÅÊ
ÅË
ÅÐ
ÅÑ
Ё ё
¨Ê
¨Ë
¨Ð
¨Ñ
!! Samog∏oski е, ё, ю, я to tak
zwane samog∏oski jotowane.
Юю
ÞÊ
ÞË
ÞÐ
ÞÑ
É é
ß ÿ
Å å
¨ ¸
Þ þ
[j]
[ja]
[je]
[jo]
[ju]
22
37а
S∏uchaj, patrz, powtarzaj.
ìîé
òâîé
ìàé
äàé
åì
åñò
ßsêîá
Þsðà
éîaãóðò
¸ëêà
ìîÿa
òâîÿa
ìî¸
òâî¸
ïîþa
ïî¸ò
ÿaáëîêî
þaíîøà
!! Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku
rosyjskim na й zaczyna si´ tylko
kilka s∏ów: йог, йоaгурт, йод,
йоaркшир, йот. Ich polskie
odpowiedniki brzmià podobnie.
Samog∏oska ё jest zawsze
akcentowana (моё, ёлка, поёт).
37б Jak wiesz, wiele s∏ów rosyjskich jest podobnych do polskich. Postaraj si´ zrozumieç
nowe s∏owa bez s∏ownika.
ìàé, ÿ, äàé, éîaãóðò, ÿaáëîêî
Ýsòî ìîé äîì, à ýaòî òâîé äîì.
Ýsòî ìîÿa ìàaìà, à ýaòî òâîÿaìàaìà.
Ýsòî ìî¸ ÿaáëîêî, à ýaòî òâî¸ ÿaáëîêî.
24

Звyaкu u бyaквы
Äàé, Ñàaøà,
ìàãíèòîôîaí!
Íà!
Äàé, Âàaíäà,
ñëîâàaðü!
Íà!
38 Zaimki w j´zykach polskim i rosyjskim sà bardzo podobne. Popatrz na tabel´
i uzupe∏nij jà podanymi wyrazami.
ОН
Мой
Твой
Наш
Ваш
áðàò
äîì
ñëîâàaðü
ОНАs
Мояa
Твояa
Наaша
Ваaша
ìàaìà
êîaìíàòà
âåùü
ОНОs
Моё
Твоё
Наaше [sze]
Ваaше [sze]
ÿaáëîêî
îêíîa
ðàáîaòà
ðûaáà
çîíò
âðà÷
ñóaìêà
ñûð
ñòðàíàa
ìûaëî
óaëèöà
ìàañëî
ïàëüòîa
ðàaäèî
êíèaãà
ó÷åíèaê
23
39
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
ÌÀ
ÌÎ
– Ìß
– ̨
ÍÀ
ÍÎ
– Íß
– ͨ
ÐÀ
ÐÎ
– Ðß
– Ш
ËÀ
ËÎ
– Ëß
– ˨
24
40
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.
õëåá
ìåë
Êðåìëü
ìåañòî
òîaæå
âèaëêà
ïèñüìîa
ñåñòðàa
ìóçåaé
ïîíÿaòíî
òàðåaëêà
ãàçåaòà
àïòåaêà
ó÷èaòåëü
ðîaäèíà
õîaëîäíî
ïåðåðûaâ
ó÷åíèaê
çàäàaíèå
ïîæàaëóéñòà
òåëåâèaçîð
ó÷åíèaöà
áèáëèîòåaêà óïðàæíåaíèå ôîòîàïïàðàaò
óíèâåðñèòåaò
25

РАЗДЕ a Л 1
ИГРА a
Pograjmy w s∏owa.
Ýsòî òåòðàaäü?
Íåò, ýaòî íå òåòðàaäü.
Ýsòî êíèaãà.
Ýsòî öèaôðà?
...
Ýsòî êàaðòà?
Äà, ýaòî êàaðòà.
Ýsòî ñòóë?
...
Ýsòî ñûð?
...
Ýsòî ñòîë?
...
Ýsòî øàðô?
...
Ýsòî òåòðàaäü?
...
Ýsòî ìàaðêà?
...
Ýsòî òåëåâèaçîð?
...
Ýsòî ñòàêàaí?
...
Ýsòî êàðòèaíà?
...
26

Звyaкu u бyaквы
41
Popatrz na obrazki i postaraj si´ zrozumieç polecenia.
Ñëóaøàé!
Ñëóaøàéòå!
Ñìîòðèa!
Ñìîòðèaòå!
×èòàaé!
×èòàaéòå!
Ïèøèa!
Ïèøèaòå!
Ïîâòîðÿaé!
Ïîâòîðÿaéòå!
42a
Powiedz, co jest potrzebne uczniowi
do odrobienia pracy domowej
z j´zyka rosyjskiego.
– ó÷åaáíèê, ñëîâàaðü, ...
42б
Jakie ju˝ znasz rosyjskie nazwy
naczyƒ i sztuçców?
–÷àaøêà, ëîaæêà, ...
43
Przeczytaj tekst. Powiedz par´ zdaƒ o Rosji, a nast´pnie o Polsce.
Âîò êaaðòà. Ýsòî Ðîññèaÿ.
Ìîñêâàa – ñòîëèaöà Ðîññèaè.
À ýaòî Êðåìëü è Êðàañíàÿ ïëîaùàäü.
Êðåìëü – ñåaðäöå ñòðàíûa.
[rc]
27

РАЗДЕ a Л 1
44
Popatrz na rysunki, przeczytaj podpisy obok nich.
Ýsòî àâòîaáóñ.
Ýsòî àâòîaáóñû.
Ýsòî ìàøèaíà.
Ýsòî ìàøèaíû.
Ýsòî ñëîâàaðü.
Ýsòî ñëîâàðèa.
Ýsòî òåòðàaäü.
Ýsòî òåòðàaäè.
Ýsòî îêíîa.
Ýsòî îaêíà.
Ýsòî çäàaíèå.
Ýsòî çäàaíèÿ.
!! W j´zykach polskim i rosyjskim podobnie tworzy si´ formy liczby mnogiej.
28

Звyaкu u бyaквы
45
Przyjrzyj si´ tabeli i powiedz, na czym polega podobieƒstwo tworzenia form liczby
mnogiej w obu j´zykach.
ОН
ОНА s
ОНИ s
àâòîaáóñû
êîaìíàòû
ñëîâàðèa
òåòðàaäè
ðóa÷êè
êíèaãè
ëèíåaéêè
êëþ÷èa
êàðàíäàøèa
ïëàùèa
ìóçåaè
ОНО s
ОНИ s
îaêíà
ïèañüìà
çäàaíèÿ
óïðàæíåaíèÿ
!! Rzeczowniki пальтоa, раaдио, таксиa
i kilka innych nie majà form liczby
mnogiej (rzeczowniki nieodmienne).
46
Utwórz liczb´ mnogà podanych ni˝ej rzeczowników. åwiczenie wykonaj najpierw
ustnie, a potem pisemnie.
þaíîøà âèaëêà ðóáëü ó÷åaáíèê áèáëèîòåaêà çàäàaíèå ãàçåaòà
ЗАПО a МНИ
друг – друзьяa
брат – браaтья
стул – стуaлья
сын – сыновьяa
сестраa – сёстры
дом – домаa
гоaрод – городаa
глаз – глазаa
яaблоко – яaблоки
!!
Zwróç uwag´ na podobieƒstwo form zaimków dzier˝awczych w obu j´zykach.
мой
мояa
моё
моиa
твой
твояa
твоё
твоиa
егоa
её
их
наш
наaша
наaше
наaши
ваш
ваaша
ваaше
ваaши
29

РАЗДЕ a Л 1
47 Przeczytaj tekst, odpowiedz na pytania. Wyró˝nione s∏owa przet∏umacz.
Ìîé êëàññ
Âîò íàaøà øêîaëà. Ýsòî ìîé êëàññ.
Çäåñü ìîèa äðóçüÿa è ïîäðóaãè.
À ýaòî íàø ó÷èaòåëü ïàí Âàaöëàâ.
Ñåé÷aañ óðîaê. Òóò íàaøè êíèaãè,
ñëîâàðèa, òåòðàaäè.
Òàì êàaðòà. Ýsòî Ðîññèaÿ.
Ìîñêâàa – ñòîëèaöà Ðîññèaè.
À ýaòî Ïîaëüøà.
Âàðøàaâà – ñòîëèaöà Ïîaëüøè.
Ïîaëüøà – íàaøà Ðîaäèíà.
1. Кто в клаaссе?
2. Что нахоaдится в клаaссе?
подъеaзд – podjazd,wejÊcie
(do budynku)
объявлеaние – og∏oszenie
ъ
!! Litera ъ (twardy znak) nie ma
odpowiednika dêwi´kowego.
S∏u˝y ona rozdzieleniu w wymowie
spó∏g∏oski od nast´pujàcej
po niej samog∏oski jotowanej.
Twardy znak pisze si´ po przedrostkach
zakoƒczonych na spó∏g∏osk´
przed е, ё, ю, я.
(подъеaзд, объявлеaние)
30

Звyaкu u бyaквы
48
Przeczytaj i naucz si´ na pami´ç rosyjskiego alfabetu.
Alfabet rosyjski nosi nazw´ gra˝danka. Zosta∏ on
wprowadzony na poczàtku XVIII w. Jest unowoczeÊnionà
wersjà cyrylicy, pisma s∏owiaƒskiego stworzonego
w IX–X w., w kr´gu uczniów misjonarzy Cyryla
i Metodego.
А а
[a]
Р р
[эр]
Б б
[бэ]
С с
[эс]
В в
[вэ]
Т т
[тэ]
Г г
[гэ]
У у
[у]
Д д
[дэ]
Ф ф
[эф]
Е е
[йе]
Х х
[ха]
Ё ё
[йо]
Ц ц
[цэ]
Ж ж
[жэ]
Ч ч
[че]
З з
[зэ]
Ш ш
[ша]
И и
[и]
Щ щ
[ща]
Й й
[и краaткое]
ъ
[твёрдый знак]
К к
[ка]
ы
[ы]
Л л
[эль]
ь
[мяaгкий знак]
М м
[эм]
Э э
[э]
Н н
[эн]
Ю ю
[йу]
О о
[о]
Я я
[йа]
П п
[пэ]
samog∏oski
spó∏g∏oski
31

Źródła fotografii
Okładka: (cerkiew Serafina Serowskiego, Zielenogorsk) Rosfoto/Kusakin Dmitry
Strona działowa: s. 10 (Moskwa) Hollweck/MAURIMIT/MAURITIUS/BE&W
Tekst główny: s. 5 (Ira) IMAGESOURCE/ThETA, (Marta) IMAGESOURCE/ThETA, (Adam) Alamy Images/PhotoStock,
(Anton) Alamy Images/PhotoStock; s. 6 (mury Kremla, Moskwa) D. Strelnikoff; s. 7 (Bajkał) D. Strelnikoff, (plac Pałacowy,
Sankt Perersburg) Travel Ink Photo Library/PhotoStock, (Morze Czarne) D. Strelnikoff, (Daleki Wschód) D. Strelnikoff,
(za kołem polarnym) Drofa; s. 8 (N. Michałkow) Dmitry Dukhanin/KOMMERSANT/East News, (M. Pliseckaja) Laski
Diffusion/East News, (B. Okudżawa) Wojciech Laski/East News; s. 9 (A. Pugaczowa) Laski Diffusion/East News,
(A. Sołżenicyn) Laski Diffusion/East News, (O. Mienszykow) Laski Diffusion/East News, (TATU) Capital Pictures/
PhotoStock, (M. Rostropowicz) EYE OF GEORGIA/ITAR TASS/SIPA PRESS/East News, (A. Sacharow) Wojciech Łaski/
East News; s. 16 (Ira) IMAGESOURCE/ThETA; s. 17 (osiedle mieszkaniowe w Moskwie) Ullstein Bild - CARO/Jandke/BE&W,
(Kraków) Łukasz Szuster/WSiP, (Warszawa) W. Wójtowicz/PUTTO/WSiP, (Rostów) Laski Diffusion/East News; s. 19 (chłopiec)
Stockbyte/ThETA; s. 20 (owoce), (ziemniaki) Ingram Publishing/ThETA/WSiP, (warzywa), (kapusta), (gruszka), (winogrona)
ZOOM/WSiP, (marchewka), (banan) Central Stock/ThETA; s. 27 (plac Czerwony) Alamy Images/PhotoStock; s. 29 (książki),
(linijki) COMSTOCK/WSiP; s. 30 (dzieci) Stockbyte/ThETA, (nauczyciel) COMSTOCK/WSiP