Manipulator przeznaczony do celów dydaktycznych - Laboratorium ...
Manipulator przeznaczony do celów dydaktycznych - Laboratorium ... Manipulator przeznaczony do celów dydaktycznych - Laboratorium ...
6 Rozdział 1 Wstęp W laboratorium robotyki Zakładu Podstaw Cybernetyki i Robotyki, znajduje się manipulator dydaktyczny Romik. Robot ten jest klasy 5R, posiadający pięć stopni swobody. Do napędu jego poszczególnych osi zastosowano silniki skokowe. Konstrukcja mechaniczna i układ sterowania robota, pozwala jedynie na wykonywanie na nim podstawowych ćwiczeń związanych z identyfikacją parametrów geometrycznych manipulatora. Natomiast ze względu na zastosowane do napędu osi silniki, nie pozwala on już na implementację algorytmów sterowania uwzględniających dynamikę robota. Poza tym, konstrukcja robota jest dość przestarzała i wyeksploatowana mechanicznie. Z tego względu powstała potrzeba zbudowania nowego manipulatora dydaktycznego, w którym napęd przegubów byłby zrealizowany za pomocą silników prądu stałego. Powinien on dawać możliwość wykonywania dotychczasowych ćwiczeń jak i umożliwić w przyszłości implementację algorytmów sterowania opartych na dynamice robota. Także elektronika nowego robota powinien dawać możliwość podłączenia zewnętrznego układu sterowania, na przykład karty współpracującej z pakietem MATLAB. 1.1 Cel i zakres pracy Podstawowym celem pracy jest stworzenie stanowiska laboratoryjnego, którego głównym elementem jest manipulator dydaktyczny. Stworzenie stanowiska realizowane jest przez: • wykonanie od podstaw części mechanicznej manipulatora, • zaprojektowanie i wykonanie elektroniki robota, pozwalającej współpracować z zewnętrznym układem sterowania, • napisanie oprogramowania, • przeprowadzenie badań, • opracowanie przykładowej instrukcji laboratoryjnej. W pracy tej zawarto teoretyczne podstawy dotyczące kinematyki prostej i odwrotnej manipulatora jak i przedstawiono transformację napędową. Zamieszczono opis konstrukcji części mechanicznej i elektronicznej robota (dokładną dokumentację techniczną robota można znaleźć w dodatkach A, B i C). Opisano też oprogramowanie służące do obsługi układów wykonawczych. Udokumentowano wykresy i wyniki eksperymentów uzyskanych za pomocą wewnętrznych czujników manipulatora.
7 Rozdział 2 Kinematyka manipulatora 2.1 Reprezentacja Denavita-Hartenberga Wyznaczenie kinematyki według notacji Denavita-Hartenberga [4] polega na związaniu z każdym ramieniem (ogniwem) lokalnego układu współrzędnych umieszczonego w odpowiednim przegubie, a następnie wyznaczeniu ciągu transformacji pomiędzy kolejnymi układami. W podstawie zaczepiamy nieruchomy układ oznaczony numerem 0. Dalej wybieramy układy od 1 do n tak, że układ i jest na sztywno związany z ogniwem i w taki sposób, że • oś Z i jest osią (i + 1)-go złącza, a zwrot tej osi może być przyjęty dowolnie; • oś X i jest wspólną normalną do osi złączy i-tego i (i + 1)-go i skierowana jest w stronę ogniw o wyższych numerach; • oś Y i jest uzupełnieniem dwóch poprzednich osi do prawoskrętnego, kartezjańskiego układu współrzędnych. Ponieważ jest ona jednoznacznie określona przez położenia osi Z i oraz X i zatem niektórzy pomijają ją aby zwiększyć czytelność rysunków. Transformacja A i i−1 pomiędzy układami (i − 1) oraz i jest zdefiniowana jako iloczyn czterech macierzy elementarnych obrotów i przesunięć. A i i−1 (q i) = Rot(Z, θ i )Trans(Z, d i )Trans(X, a i )Rot(X, α i ) (2.1) gdzie: θ i - kąt obrotu wokół osi Z i−1 , d i - translacja wzdłuż bieżącej osi Z, a i - translacja wzdłuż bieżącej osi X, α i - kąt obrotu wokół bieżącej osi X, są parametrami Denavita-Hartenberga. Kinematyka manipulatora wyznacza pozycję i orientację układu efektora w bazowym układzie współrzędnych, i jest opisana złożeniem transformacji (2.1) czyli n∏ K(q) = A i i−1(q i ) = i=1 [ R n 0 (q) T n 0(q) 0 1 ] . (2.2)
- Page 1 and 2: Politechnika Wrocławska Wydział E
- Page 3 and 4: 1 Spis treści 1 Wstęp 6 1.1 Cel i
- Page 5 and 6: 3 Spis rysunków 2.1 Struktura kine
- Page 7: 5 Spis tabel 2.1 Parametry Denavita
- Page 11 and 12: 9 W celu wyliczenia kinematyki mani
- Page 13 and 14: 11 Przy podejściu geometrycznym [1
- Page 15 and 16: 13 czyli Podobnie wyznaczamy kat α
- Page 17 and 18: 15 q 1 − q 01 = Z 12π Z 2 DG 1 (
- Page 19 and 20: 17 Rysunek 2.5: Struktura układu r
- Page 21 and 22: Rysunek 3.2: Rysunek złożeniowy m
- Page 23 and 24: 21 Rysunek 3.3: Zdjęcie silnika HL
- Page 25 and 26: 23 3.2 Konstrukcja elektroniczna -
- Page 27 and 28: 25 Rysunek 3.9: Moduł EM332/B. Do
- Page 29 and 30: 27 3.2.3 Opis łączówek sterownik
- Page 31 and 32: 29 oznaczenie opis styk GND masa sy
- Page 33 and 34: 31 Rozdział 4 Oprogramowanie stero
- Page 35 and 36: 33 .\\ }NAS; NAS nast; Wszystkie pr
- Page 37 and 38: 35 length++; while(length) { length
- Page 39 and 40: 37 przegubu q 0 . Widać, że w poc
- Page 41 and 42: przewidziano złącze pozwalające
- Page 43 and 44: 41 Rozdział 7 Dodatek A 7.1 Parame
7<br />
Rozdział 2<br />
Kinematyka manipulatora<br />
2.1 Reprezentacja Denavita-Hartenberga<br />
Wyznaczenie kinematyki według notacji Denavita-Hartenberga [4] polega na związaniu<br />
z każdym ramieniem (ogniwem) lokalnego układu współrzędnych umieszczonego w odpowiednim<br />
przegubie, a następnie wyznaczeniu ciągu transformacji pomiędzy kolejnymi<br />
układami. W podstawie zaczepiamy nieruchomy układ oznaczony numerem 0. Dalej wybieramy<br />
układy od 1 <strong>do</strong> n tak, że układ i jest na sztywno związany z ogniwem i w taki<br />
sposób, że<br />
• oś Z i jest osią (i + 1)-go złącza, a zwrot tej osi może być przyjęty <strong>do</strong>wolnie;<br />
• oś X i jest wspólną normalną <strong>do</strong> osi złączy i-tego i (i + 1)-go i skierowana jest w<br />
stronę ogniw o wyższych numerach;<br />
• oś Y i jest uzupełnieniem dwóch poprzednich osi <strong>do</strong> prawoskrętnego, kartezjańskiego<br />
układu współrzędnych. Ponieważ jest ona jednoznacznie określona przez położenia<br />
osi Z i oraz X i zatem niektórzy pomijają ją aby zwiększyć czytelność rysunków.<br />
Transformacja A i i−1 pomiędzy układami (i − 1) oraz i jest zdefiniowana jako iloczyn<br />
czterech macierzy elementarnych obrotów i przesunięć.<br />
A i i−1 (q i) = Rot(Z, θ i )Trans(Z, d i )Trans(X, a i )Rot(X, α i ) (2.1)<br />
gdzie:<br />
θ i - kąt obrotu wokół osi Z i−1 ,<br />
d i - translacja wzdłuż bieżącej osi Z,<br />
a i - translacja wzdłuż bieżącej osi X,<br />
α i - kąt obrotu wokół bieżącej osi X,<br />
są parametrami Denavita-Hartenberga. Kinematyka manipulatora wyznacza pozycję i<br />
orientację układu efektora w bazowym układzie współrzędnych, i jest opisana złożeniem<br />
transformacji (2.1) czyli<br />
n∏<br />
K(q) = A i i−1(q i ) =<br />
i=1<br />
[<br />
R<br />
n<br />
0 (q) T n 0(q)<br />
0 1<br />
]<br />
. (2.2)