Mój żłobek, moje przedszkole (01) 1/2015

Praktyczny poradnik 

dla właścicieli i zarządców 

prywatnych placówek 

opieki nad dzieckiem 

w wieku 0-6 lat 

BEZPŁATNY 

DWUMIESIĘCZNIK 

wydanie 

1/2015 

żłobek • przedszkole • klub malucha • opiekunowie dzienni 

temat numeru: 

Smacznego! 

Zbilansowana 

dieta malca 

Wymagania 

sanepidu 

Zdobądź 

fundusze 

Dotacje 

i dofinansowanie, 

jak je uzyskać 

i jak rozliczyć 

© Mitarart - Fotolia.com

2 

mój

od redakcji: 

© Gennadiy Poznyakov - Fotolia.com 

Wydawca: 

Fundacja Do Celu 

ul. Broniewskiego 91/5 

01-876 Warszawa 

Adres redakcji: 

ul. Broniewskiego 91/5 

01-876 Warszawa 

Prezes wydawnictwa: 

Agnieszka Flisińska-Karwowska 

tel: 600 939 329 

e-mail: Agnieszka@fundacjadocelu.pl 

Wiceprezes wydawnictwa: 

Konrad Malczewski 

tel: 732 732 190 

e-mail: konrad@fundacjadocelu.pl 

Redaktor naczelna: 

Małgorzata Wójcik 

tel: 504 029 475 

e-mail: redakcja@mzmp.pl 

Dyrektor handlowy: 

Mariusz Ćwirta 

tel: 728 950 227 

mariusz@fundacjadocelu.pl 

Prenumerata: prenumerata@mzmp.pl 

Skład: małgosia.dobien@ardo.pl 

Druk: Zakłady Graficzne Taurus 

Redakcja nie zwraca tekstów nie zamówionych, 

zastrzega sobie prawo ich redagowania oraz 

skracania. Nie odpowiadamy za treść 

zamieszczonych reklam. 

Chcemy być Wam pomocni! 

Drodzy Państwo, trzymacie w ręku pierwszy numer magazynu „Mój żłobek, 

moje przedszkole”. To pismo przeznaczone dla Was – właścicieli prywatnych 

placówek opiekuńczych dla dzieci, a także dla osób, które chcą dopiero 

otworzyć swój żłobek, klub malucha czy przedszkole. Najważniejszym celem 

naszego magazynu jest pomaganie Państwu w Waszej codziennej pracy. 

Chcemy być najlepszym i nieodzownym przewodnikiem, który skieruje 

Was do odpowiednich urzędów, rozwieje wątpliwości związane z prowadzeniem 

księgowości, wskaże gotowe i najprostsze rozwiązania codziennych 

problemów, innymi słowy – podpowie, jak prowadzić biznes uczciwie, 

opłacalnie, a przede wszystkim z korzyścią dla Waszych podopiecznych. 

Kiedy kilka lat temu zakładałam mój własny żłobek, brakowało mi 

takiego właśnie pisma. Szukałam – na próżno – książek, magazynów 

i stron internetowych, w których znalazłabym odpowiedzi na swoje 

pytania, a było ich wówczas mnóstwo. Dziś wiem już na temat prowadzenia 

placówek opiekuńczych dla dzieci bardzo wiele i tą wiedzą chcę się 

z Państwem podzielić. Razem ze mną pomagać Wam będą nasi eksperci: 

księgowi, prawnicy, lekarze, psycholodzy, architekci, a w tym wydaniu – 

także dietetycy. Pierwszy numer „Mojego żłobka, mojego przedszkola” 

poświeciliśmy bowiem wyżywieniu dzieci w żłobkach i przedszkolach. 

Piszemy o tym, czy warto współpracować z firmą cateringową, czy też 

lepiej mieć własną kuchnię, a jeśli tak, to jak ją zorganizować. Podpowiadamy, 

jak żywić maluchy zimą, by poprawić ich odporność i dostarczyć 

niezbędnych witamin. Ponadto, w tym numerze znajdziecie Państwo 

m.in. informacje o dotacjach na prowadzenie żłobków i klubów malucha, 

o wyposażeniu sali do ćwiczeń, a także o oszczędnościach, jakie może 

przynieść zamontowanie w placówce perlatorów i stosowanie profesjonalnej 

chemii do utrzymania czystości. 

Zapraszamy do czytania! 

Agnieszka Flisińska-Karwowska 

W NUMERZE: 

Zbilansowana dieta malca – 4 

Sezon na mrożonki – 6 

Kuchnia czy catering? – 8 

Kuchnia na wymiar… sanepidu – 12 

Kuchnia bez kuchni – 14 

Pranie to wyzwanie – 16 

Żłobek to dobry pomysł na biznes – 18 

Jak uzyskać dofinansowanie? – 20 

Co można odliczyć od podatku? – 22 

Płatne zajęcia dodatkowe – 24 

Wszawica – problem do rozwiązania – 25 

Generalne czyszczenie – 26 

My się zimy nie boimy! – 28 

Ulepimy dziś bałwana? – 29 

Angielski? TAK! Ale jak? – 30 

Mamy problem – 32 

Zapraszamy na zebranie! – 34 

Zgodnie z umową – 36 

Czysto i bezpiecznie – 38 

Alergia na detergenty – 40 

Toy story – 42 

Macie jakieś pytania? – 44 

Pieniądze idą jak woda – 46 

Ruch to zdrowie – 48 

Zabezpiecz rośliny przed mrozem – 50 

Nasz konkurs – 52 

Lektura odpowiednia do wieku – 53 

Wychowanie ponadczasowe – 54 

mój 

3

temat numeru: SMACZNEGO! 

© Andrey Stratilatov - Fotolia.com 


Zbilansowana 

dieta malca 

Posiłki spożywane przez dziecko w żłobku lub przedszkolu 

stanowią 3/4 jego dziennego zapotrzebowania na 

jedzenie. Dlatego trzeba zadbać, by były zdrowe 

i wartościowe. 

Żłobki, w których opieka sprawowana 

jest przez 10 godzin dziennie muszą 

zapewnić dzieciom wyżywienie (kluby 

malucha, oferujące opiekę maksymalnie 

przez 5 godzin, nie mają takiego 

obowiązku). O ile żłobki państwowe 

mają określone zasady żywienia, o tyle 

placówki prywatne mogą kierować się 

własnymi regułami. Muszą jednak stosować 

się do wymogów ustalonych 

dla zakładów zbiorowego żywienia 

zamkniętego, czyli wszystkie posiłki 

przygotowywać w oparciu o zasady 

higieny produkcji żywności i bezpieczeństwa 

zdrowotnego, zawarte w dobrych 

praktykach higienicznych (GHP), 

dobrych praktykach produkcyjnych 

(GMP) oraz systemie HACCP. Oznacza 

to, że oprócz wymagań sanitarno-higienicznych, 

wyżywienie oferowane 

przez żłobek czy przedszkole musi 

uwzględniać takie aspekty jak: wartość 

odżywcza posiłków (dzienna racja 

pokarmowa powinna dostarczyć maluchom 

wszystkie składniki odżywcze, 

niezbędne do prawidłowego rozwoju 

i wzrostu), wysoka jakość produktów 

(najlepsze, świeże, w miarę możliwości 

ekologiczne), planowanie jadłospisów 

(pozwalające na zapewnienie zbilansowanej 

i różnorodnej diety) oraz wysoka 

jakość organoleptyczna posiłków 

(estetyczny wygląd czy dobry zapach 

jedzenia). 

Zapamiętaj! 

• 5-latek potrzebuje o 400 

kalorii dziennie więcej niż 

dziecko 1,5 roczne (o 30 kcal 

więcej z białek i ok. 90 kcal 

więcej z tłuszczy). 

• Dzieciom do 2. roku życia 

można podawać pełnotłuste 

produkty mleczne. Potem 

zalecana jest zamiana na 

produkty niskotłuszczowe 

lub zamienniki roślinne. 

Źródłem tłuszczy powinny 

być potem głównie orzechy, 

pestki, nasiona i roślinne 

oleje (lniany, rzepakowy). 

• Przedszkolaki mają 

większe zapotrzebowanie 

na wapń, kwas foliowy 

i żelazo, dlatego dieta 5-latka 

powinna zawierać warzywa 

zielone, rośliny strączkowe 

(bogate w wapń i kwas 

foliowy), wiórki kokosowe, 

wątróbkę, pestki, nasiona 

(źródła żelaza). 

4 

mój


Po pierwsze: wartościowo 

– Posiłki przygotowywane dla dzieci 

muszą być pełnowartościowe pod 

względem składników odżywczych. 

Większość energii, czyli ok. 800 kalorii 

dziennie, powinna pochodzić z węglowodanów 

złożonych: zbóż i produktów 

skrobiowych (kasze, warzywa korzeniowe 

i owoce) – tłumaczy mgr inż. Anna 

Wolska, dietetyczka z warszawskiej 

poradni dietetycznej „Witalność na talerzu”. 

– Co najmniej połowa produktów 

zbożowych powinna pochodzić z pełnego 

ziarna, by uniknąć zaparć i niedoborów 

odżywczych. 

Dzieci w wieku przedszkolnym przybierają 

ok. 2 kg i 10 cm rocznie, zatem 

muszą dostarczać organizmowi składników 

wspierających budowę kośćca. 

– Należy zwrócić uwagę, aby każdego 

dnia w diecie dziecka znalazły się źródła 

wapnia, a także cynk, bor, magnez, 

krzem – podkreśla dietetyczka. – Najlepiej 

wchłanianym źródłem wapnia są 

zielone rośliny, takie jak brokuły, kapusta 

pekińska, kalafior, brukselka. Inne 

to produkty strączkowe i mleczne (niskotłuszczowe 

fermentowane produkty 

mleczne lub roślinne zamienniki wzbogacane 

w wapń). 

Po drugie: zdrowo 

W żywieniu zbiorowym najmłodszych 

niedozwolone jest stosowanie produktów 

instant, kostek rosołowych, kości 

do przygotowywania zup czy gotowych 

past mięsnych lub rybnych oraz 

słodyczy. Lepiej również nie podawać 

dzieciom gotowych jogurtów czy serków 

owocowych ze względu na wysoką 

zawartość cukru w tych produktach. 

Ograniczenie ilości spożycia cukru, 

a także soli, to jedne z podstawowych 

zasad żywienia kilkulatków. 

– Bezwzględnie należy wyeliminować też 

rakotwórcze kwasy trans, które znajdują 

się w wyrobach cukierniczych tj.: pączkach, 

wafelkach, a także w twardych 

margarynach. Wypieki dla dzieci powinny 

zawierać oleje płynne np. ryżowy, 

rzepakowy – mówi Anna Wolska. Koktajle 

mleczne, soki owocowe powinny 

być nie kupowane, lecz wytwarzane na 

miejscu z owoców i mleka. Poleca się 

stosowanie różnych technik kulinarnych 

(pieczenie, smażenie itd.), co pozwoli 

dzieciom poznawać różne smaki 

i konsystencje. 

Jeżeli w żłobku jest dziecko wymagające diety 

eliminacyjnej, dyrekcja powinna otrzymać od 

jego rodziców zaświadczenie lekarskie o alergii 

pokarmowej. W zaświadczeniu powinna 

znaleźć się informacja o rodzaju zalecanej 

diety oraz lista produktów wskazanych 

i przeciwwskazanych. 

© FineArtCraig - iStock 

Po trzecie: różnorodnie 

– Analizując jadłospisy przedszkolaków 

zauważyłam, że zapomina się o podstawowej 

zasadzie urozmaicenia – mówi 

mgr inż. Anna Wolska. – Na stole powinna 

znaleźć się czasem zupa cebulowa 

oprócz ogórkowej, kalarepa zamiennie 

z rzodkiewką, jarmuż oprócz szpinaku, 

hummus zamiast standardowej szynki 

z serem. Zapobiega to tak powszechnym 

alergiom i zapewnia bogactwo składników 

odżywczych. 

Warto przy tej okazji wspomnieć o rozszerzaniu 

diety u niemowląt. W żłobkach 

najmłodsze dzieci często są 

karmione jeszcze mlekiem modyfikowanym. 

Na wprowadzenie pokarmów 

stałych trzeba uzyskać zgodę rodziców. 

Nowe produkty w diecie niemowlaka – 

pierwsze zupki warzywne czy z dodatkiem 

mięsa – wprowadza się wyłącznie 

po konsultacji z opiekunami. 

Jadłospis 

żłobkowicza 

i przedszkolaka 

I śniadanie: zupy mleczne 

z kaszami lub płatkami 

zbożowymi i przetwory 

mleczne (koktajle, jogurty) 

oraz kanapki z wędliną, 

serem i warzywami. 

II śniadanie: owoce, soki 

własnej produkcji. 

Obiad: drugie danie (przed 

snem) – mięso czerwone (2-3 

razy w tygodniu), drobiowe 

(2-3 razy w tygodniu), ryba 

(1 raz w tygodniu). Do tego 

kasze, ziemniaki, ryż oraz 

warzywa – surówki lub 

gotowane jarzyny. Zupa (po 

spaniu) – gotowana na mięsie 

i warzywach (z kontrolowaną 

ilością soli). 

Podwieczorek: ciasta, 

naleśniki, owoce, kisiele, 

budynie – tylko własnej 

produkcji. 

Po czwarte: przyjemnie 

Jedzenie to nie tylko dostarczanie 

dziecku niezbędnych kalorii: to również 

dobra okazja na naukę samodzielności 

(musimy pozwolić dziecku 

na eksperymenty z własnoręcznym 

trzymaniem sztućców lub jedzeniem 

rączkami), dobrych obyczajów 

oraz kształtowania od najmłodszych 

lat prawidłowych nawyków żywieniowych. 

Posiłki w żłobku nie mogą 

kojarzyć się wychowankom z czymś 

nieprzyjemnym, dlatego niedopuszczalne 

jest wmuszanie jedzenia. 

– U dzieci starszych, które już podejmują 

samodzielne decyzje, opiekunowie 

powinni umożliwić wybór posiłku, 

ponieważ dziecko chętniej zje, kiedy 

zadecyduje o tym co i w jakiej ilości. Nigdy 

nie należy zmuszać do jedzenia, ale 

zachować atmosferę relaksu – dodaje 

mgr inż. Anna Wolska. 

mój 

5


© Andrey Stratilatov - Fotolia.com 


Sezon na 

mrożonki 

Jedną z podstawowych zasad żywienia dzieci jest 

zapewnienie im zbilansowanej diety, gwarantującej 

dostęp do najpotrzebniejszych składników odżywczych. 

Zimą, gdy świeże warzywa i owoce są drogie i nie zawsze 

dostępne, warto skorzystać z pełnowartościowych 

i tańszych mrożonek. 

ku, marchewce, szczypiorku, w roślinach 

strączkowych, natce pietruszki, 

ziemniakach, pomidorach, brokułach, 

czosnku i kapuście. Są również obecne 

w cytrusach, morelach, czarnej porzeczce 

i tryskawkach. Żelazo i cynk 

znajdziemy w burakach, brukselce 

i szpinaku. Niektóre z wymienionych 

tu warzyw można kupić surowe nawet 

w styczniu (ziemniaki, kapusta, 

marchewka czy szczypiorek), wiele 

z nich dostępnych jest jednak wyłącznie 

w postaci mrożonek (truskawki, fasolka, 

kalafior, brokuły) i dlatego warto z nich 

korzystać. Są z pewnością bardziej odżywcze 

niż warzywa importowane. 

W czasach, w których żyjemy, nieprawidłowa 

dieta dzieci jest poważnym 

problemem społecznym. Wiele maluchów 

w wieku przedszkolnym jest 

niedożywiona – choć nie cierpią na 

głód, to jednak zmagają się z niedoborem 

niezbędnych witamin i minerałów. 

A te, zawarte są głównie w warzywach 

i owocach, których dzieci jedzą zdecydowanie 

za mało. Dlatego w jadłospisach 

domowych, a przede wszystkim 

w menu układanym w żłobkach 

i przedszkolach, nie może ich zabrak- 

nąć. Także zimą, kiedy surowe produkty 

można zastąpić mrożonkami, dostępnymi 

przez cały rok. 

Najcenniejsze i najzdrowsze 

W okresie zimowym organizm dziecka 

potrzebuje większej ilości substancji, 

które zapewnią mu odporność na wirusy. 

Są to na pewno antyoksydanty, 

czyli przeciwutleniacze (witaminy C, 

A, E, cynk) oraz witamina B6, a także 

minerały: żelazo i magnez. Witaminy 

znajdziemy w papryce, dyni, szpina- 

Po zakupie, 

mrożone warzywa 

i 

mój 

owoce powinny 

być trzymane 

w temperaturze nie 

wyższej mój niż ta podana 

przez producenta na 

opakowaniu. Zwykle 

jest to -15°C dla 

warzyw i -18°C dla 

owoców. 

6 

mój


W lodówce mrożonki 

można przechowywać 

do 14 godzin, 

a w zamrażalniku 

nawet rok. 

W 

mójtemperaturze 

pokojowej, tuż przed 

gotowaniem, mrożonki 

można trzymać 

maksymalnie 

3 godziny. 

Jak przechowywać? 

Podstawowym problemem w przypadku 

mrożonych warzyw i owoców 

jest ich odpowiednie przechowywanie. 

Rozmrożone produkty nie nadają 

się do ponownego zamrożenia, gdyż 

grozi to zatruciem pokarmowym (po 

rozmrożeniu mrożonki rozwijają się 

w niej bakterie, szkodliwe dla zdrowia). 

Zapamiętaj! 

• Wartości odżywcze 

owoców i warzyw lepiej 

się zachowują, kiedy przed 

mrożeniem produkty są 

blanszowane. 

• Zdrowsze i bardziej 

wartościowe są warzywa 

mrożone niż konserwowane. 

© vitalka_ka - Fotolia.com 

Pełnowartościowe i smaczne 

Od dawna wiadomo, że mrożone warzywa 

i owoce nie tracą swojej wartości, 

zwłaszcza że metoda ich zamrażania 

została znacząco udoskonalona. Obecnie 

warzywa i owoce mrozi się krótko, 

ale w bardzo wysokich temperaturach, 

co pozwala zachować większość 

cennych składników odżywczych. Ich 

utrata podczas blanszowania (sparzenia 

produktów przed mrożeniem) 

i zamrażania jest naprawdę niewielka. 

Specjaliści oceniają, że w procesie przygotowania 

mrożonki straty witaminy 

C wynoszą ok. 40 proc., B1 – 20 proc., 

B2 – 10 proc., a karotenu – 5 proc. To 

wyniki porównywalne z naturalnymi 

stratami, z jakimi mamy do czynienia 

w przypadku świeżych owoców czy 

warzyw w czasie tzw. obrotu towarowego 

(transport, magazynowanie itd.). 

Mrożone brokuły czy truskawki zachowują 

nie tylko witaminy i minerały, ale 

również bardzo dla nas ważne barwniki: 

chlorofile i karotenoidy, chroniące 

przed wieloma chorobami. Nie zmienia 

się też ich smak i konsystencja, co 

jest ważne w przypadku wybrednych 

podniebień małych dzieci. Inną zaletą 

mrożonek, szczególnie istotną w przypadku 

zbiorowego żywienia jest fakt, 

że produkty te są już umyte i obrane, 

co znacznie skraca czas przygotowania 

posiłku – po wyjęciu z zamrażarki 

wystarczy wrzucić je do wrzącej wody 

i zagotować. 

Dlatego trzeba uważnie przyglądać się 

mrożonkom już podczas ich zakupu, 

a następnie zadbać o prawidłowe ich 

przechowywanie w magazynie. 

Warto mieć stałego i sprawdzonego 

producenta oraz dostawcę mrożonych 

produktów. Tylko wtedy będziemy 

mieć gwarancję, że produkt podczas 

produkcji i transportu nie uległ uszkodzeniu, 

a przez to rozmrożeniu i zepsuciu. 

Mrożonki muszą być bowiem 

utrzymywane w stanie zamrożenia od 

momentu wyprodukowania, przez magazynowanie, 

transport i składowanie 

w sklepie, aż po przechowywanie w kuchennej 

zamrażarce. Dobrze utrzymana 

mrożonka powinna mieć suche 

opakowanie, nie pokryte szronem, jej 

zawartość powinna być twarda i nie 

zlepiona w bryły. 

mój 

7


Wiktoria Suchecka 

Kuchnia 

czy catering? 

O tym, czy w przedszkolu serwowane są posiłki 

przygotowywane na miejscu, czy też dostarcza je 

wyspecjalizowana firma zewnętrzna, decyduje wiele 

czynników. Warto rozważyć wszystkie ,,za“ i ,,przeciw“, 

zanim wybierzemy sposób żywienia dzieci. 

Jedzenie serwowane dzieciom musi 

spełniać kilka podstawowych warunków. 

Po pierwsze musi być zdrowe, czyli 

spełniać normy w zakresie prawidłowego 

żywienia dzieci w wieku przedszkolnym. 

Musi być też urozmaicone, a co 

najważniejsze, smaczne. O takich detalach, 

jak podanie posiłków w zachę- 

PROMOCJA 

cający do zjedzenia sposób, nie trzeba 

przypominać. 

Dziecko w przedszkolu powinno dostawać 

4-5 zbilansowanych posiłków, 

w równych odstępach czasu. Można 

je przygotowywać na miejscu, we własnej 

kuchni lub dostarczać z zewnątrz, 

od firm specjalizujących się w przygotowywaniu 

i dowożeniu posiłków. Który 

model jest korzystniejszy? 

Ważne! 

Z dniem 1 września 2015 

roku, zgodnie z nowelizacją 

ustawy o bezpieczeństwie 

żywności i żywienia, 

w przedszkolach nie 

będzie można podawać 

tzw. śmieciowego jedzenia 

(m.in. chipsów i produktów 

instant). Dyrektor 

przedszkola w porozumieniu 

z rodzicami dzieci będzie 

mógł stworzyć listę środków 

spożywczych dozwolonych 

do spożycia w placówce. 

Jeśli kontrola w przedszkolu 

przeprowadzona przez 

inspekcję sanitarną 

wykaże, że złamano prawo, 

ajent może zapłacić karę 

w wysokości od 1 do 5 tys. zł. 

Enfamil Premium 2, mleko następne, 

zawiera unikatowy Triple Nutrition 

System ze specjalną mieszanką 

składników odżywczych, takich jak 

DHA, wapń, żelazo, cynk i witaminy. 

Zapewnia zaspokojenie potrzeb 

żywieniowych Twojego dziecka, 

jako część urozmaiconej diety. Teraz 

Enfamil Premium 2 zawiera również 

prebiotyki: galaktooligosacharydy 

(GOS) i polidekstrozę. 

Sugerowana cena: 53,99 zł 

Na miejscu 

Aby uzyskać zgodę sanepidu na przygotowywanie 

posiłków na miejscu, 

kuchnia żłobkowa lub przedszkolna 

musi spełniać warunki określone m.in. 

w dobrych praktykach higienicznych 

(GHP), dobrych praktykach produkcyjnych 

(GMP) oraz systemie HACCP. Wytyczne 

te dotyczą ilości pomieszczeń, 

ich przeznaczenia, wyposażenia, czyli 

urządzeń i sprzętów, które powinny się 

w nich znaleźć, np. przynajmniej dwa 

zlewy, kuchenka, lodówki, zmywarki, 

suszarki itd., a nawet wystroju – np. 

podłogi muszą być wykonane z łatwo 

zmywalnego materiału (więcej na ten 

temat piszemy w artykule „Kuchnia 

na miarę sanepidu”). Zorganizowanie 

własnej kuchni wymaga więc dużych 

nakładów finansowych, a przede 

wszystkim miejsca – nie każda placówka 

dysponuje metrażem pozwalającym 

na wyodrębnienie 2-3 pomieszczeń kuchennych 

i magazynowych. Przygotowywanie 

posiłków również nie jest łatwe 

– trzeba zadbać o kupno surowców 

i dostarczenie zaopatrzenia, zatrudnić 

kucharki oraz pomoce kuchenne. Aby 

uniknąć zakażeń pokarmowych trzeba 

stale kontrolować parametry procesów 

obróbki termicznej, temperaturę 

w chłodziarkach, pamiętać o dezynfekcji 

sprzętu, a także o higienie pracowników 

i dbać o ich stan zdrowia. Własna 

kuchnia ma jednak dwie zalety – jest 

tańsza (kiedy już zwrócą się koszty zainwestowane 

w sprzęt i remont) i daje 

pewność, że jedzenie, które podajemy 

dzieciom jest zdrowe i smaczne. 

Z cateringu 

Firma zewnętrzna dowozi zwykle 

obiad, a pozostałe posiłki dla dzieci 

(np. kanapki na śniadanie czy owoce 

na podwieczorek) są przygotowywane 

na miejscu przez obsługę przedszkola. 

Zaletą cateringu jest to, że dostajemy 

gotowy produkt – nie musimy się martwić 

o zakupy, gotowanie i sprawdzanie 

wartości odżywczych serwowanych 

przez nas dań. O to dba firma, z usług 

8 

mój


© dusk - Fotolia.com 

której korzystamy. Posiłki przygotowywane przez specjalistów 

powinny być odpowiednie do wieku naszych podopiecznych 

– zarówno pod względem zawartości składników 

odżywczych, jak i konsystencji oraz formy podania. 

Dobra firma cateringowa powinna oferować dania wykonane 

z dobrej jakości produktów (np. z warzyw z upraw ekologicznych) 

i dbać o zasady dobrego żywienia, np. ograniczać 

zużycie soli czy cukru. Koniecznie trzeba też sprawdzić, czy 

jest w stanie dostarczyć posiłki dla wegetarian (jeśli mamy 

takiego malucha w żłobku czy przedszkolu) i dla małych 

alergików, np. dzieci bezglutenowych czy na diecie bezmlecznej. 

PROMOCJA 

Która forma jest korzystniejsza? 

Zdania na temat korzyści, płynących z prowadzenia kuchni 

na miejscu i cateringu są podzielone, nie brakuje zwolenników 

i przeciwników obu opcji. 

– Kiedy pięć lat temu otwierałam placówkę, na rynku działała 

jedna firma cateringowa, zajmująca się dostarczaniem jedzenia 

do żłobków i przedszkoli – opowiada Magdalena Dziuda, 

właścicielka ,,Centrum Dziecięcego Jasia i Małgosi“ w Łodzi. 

– Było dla mnie oczywiste, że wybiorę catering, bo wymagania 

odnośnie do kuchni na miejscu były i są bardzo rygorystyczne 

i wymagały dużych nakładów finansowych. Dzisiaj 

mogę stwierdzić z pełnym przekonaniem, że był to doskonały 

pomysł. 

Z kolei własna kuchnia w przedszkolu to nie tylko możliwość 

przygotowywania posiłków na bieżąco, dzięki czemu 

są one zawsze świeże i ciepłe. To także możliwość ich dostosowania 

do indywidualnych potrzeb dziecka, jeżeli jest ono 

na przykład uczulone na jakiś produkt. 

mój 

9


– Prowadzimy przedszkole od trzynastu 

lat i od początku mieliśmy własną 

kuchnię – mówi Bartłomiej Dybowski, 

właściciel przedszkola ,,Słoneczko“ 

z Łomianek. – Na podstawie moich 

obserwacji mogę stwierdzić, że rodzice 

przy wyborze placówki traktują posiadanie 

przez nią własnej kuchni jako 

jeden z głównych czynników wyboru. 

Dzięki temu, że sam zaopatruję kuchnię 

w produkty, wiem, że dzieci jedzą zdrowe 

i świeże posiłki. Owoce i warzywa kupuję 

na giełdzie. Nie mam doświadczenia 

z cateringiem, ale uważam, że własna 

kuchnia w przedszkolu to dobra decyzja 

nas jako właścicieli. 

IDEALNA KUCHNIA 

POWINNA WEDŁUG RODZICÓW: 

– zapewnić nielimitowane posiłki tak, by dzieci 

były syte; 

– napoje powinny być dostępne przez cały czas; 

– dzieci powinny być zachęcane do jedzenia, 

a nie do niego zmuszane; 

– dzieci, pod opieką nauczyciela, powinny same 

komponować kanapki oraz sprzątać po sobie 

i całej grupie; 

– wspólne posiłki powinny być okazją do poznania 

zasad zachowania się przy stole. 

PROMOCJA 

Pychotka Catering to młoda firma 

o dużym doświadczeniu. Działamy 

na wrocławskim rynku od 2012 

roku, ale już daliśmy się poznać jako 

kompetentny i zaufany dostawca 

usług cateringowych dla żłobków 

i przedszkoli. 

Ważny jest dla nas każdy etap przygotowania 

posiłków dla dzieci. Od 

stworzenia urozmaiconego i dostosowanego 

do potrzeb najmłodszych 

jadłospisu, w czym pomaga nam doświadczony 

dietetyk, poprzez wybór 

nieprzetworzony, świeżych i sezonowych 

surowców od sprawdzonych 

dostawców, aż po zdrowe gotowanie, 

z wykorzystaniem różnych technik: 

pieczenia, duszenia, gotowania na 

parze. 

Pamiętając o tym, że dla dzieci 

ważny jest stały rytm dnia, dokładamy 

wszelkich starań, żeby posiłki 

dostarczać zawsze na czas. 

Uczestniczymy w edukowaniu dzieci, 

rodziców i personelu w zakresie 

zdrowego odżywiania, poprzez 

udostępnianie materiałów informacyjnych 

oraz organizowanie warsztatów. 

www.pychotkacatering.pl 

© cook_inspire - Fotolia.com 

10 

mój


Catering 

smaczny i zgodny 

z zasadami 

zdrowego żywienia 

Specjalnością Poezji Smaków Catering 

jest obsługa placówek dydaktycznych – 

szkół, przedszkoli, żłobków oraz ośrodków 

pomocy społecznej. Zajmujemy się 

prowadzeniem zarówno kuchni szkolnej 

jak również samych stołówek, bufetów, 

sklepików szkolnych. Dostarczamy także 

posiłki gotowe do placówek w formie 

cateringu z wykorzystaniem do tego 

celu specjalistycznego transportu 

w profesjonalnych pojemnikach 

izotermicznych i pojemnikach typu GN. 

Poezja Smaków Catering jako pierwsza na terenie 

województwa mazowieckiego przystąpiła do Programu 

VITAMENU. Program skierowany jest do szeroko 

pojętej gastronomi, a przede wszystkim placówek 

oświatowych zapewniających wyżywienie dzieciom. 

Nadrzędnym celem Programu VITAMENU jest 

serwowanie dzieciom prawidłowo zbilansowanej 

i smacznej żywności. Jadłospisy budowane są 

na podstawie Karty Dań dla Dzieci, opracowanej 

z wykorzystaniem najnowszych Norm Żywienia (2008) 

dla poszczególnych przedziałów wiekowych, wydanych 

przez Instytut Żywności i Żywienia. Jadłospisy 

przygotowane zostały przez Zespół Konsultantów 

Platformy HelpFood Pomocna Żywność złożonej ze 

specjalistów z zakresu fizjologii żywienia, dietetyki, 

technologii żywności, gastronomii. 

Placówki, które przystąpiły do programu oznaczone 

są certyfikatem Programu VITAMENU, tak aby rodzice 

mogli dokonać wyboru placówki biorąc pod uwagę 

nie tylko ofertę edukacyjną, ale również jakość 

oferowanego wyżywienia. 

© Oksana Kuzmina - Fotolia.com 

Potrawy z certyfikatem VITAMENU to żywność bez 

dodatku glutaminianu sodu, ekstraktu drożdżowego, 

sztucznych i identycznych z naturalnymi barwników 

i aromatów, konserwantów, sztucznych substancji 

słodzących. 

Z usług Poezji Smaków Catering korzysta już 

kilkanaście placówek dydaktycznych. Obecnie 

dziennie przygotowujemy posiłki dla ponad pół 

tysiąca dzieci w różnym wieku. Dlatego dzięki naszemu 

doświadczeniu i pasji z całą pewnością mogą Państwo 

powierzyć nam tę trudną i odpowiedzialną funkcję jaką 

jest prawidłowe żywienie dzieci. 

Poezja Smaków, H&B Sp. z o.o., ul. Stefana Batorego 49, 05-120 Legionowo 

kom. +48 723 600 800, tel. 22 774 4328, fax 22 766 2756, e-mail: biuro@poezjasmakow.com 

mój 

www.poezjasmakow.com 

11

2011 r.) wyjaśnia jedynie, że: „Nie ma 

przepisów, które określałyby, w jaki 

sposób ma być zorganizowane zaplecze 

kuchni i w związku z tym wymagania 

dla konkretnego obiektu może 

określić właściwy terenowo państwowy 

inspektor sanitarny, który nadzoruje 

bądź będzie nadzorował działalność 

przedsiębiorcy”. We wspomnianej notatce 

GIS odnosząc się do oceny warunków 

sanitarno-higienicznych lokali 

przeznaczonych na prowadzenie działalności 

w postaci sprawowania opieki 

nad dziećmi w wieku do trzech lat, informuje 

ponadto, że: 

• Nie ma konieczności zapewnienia oddzielnej 

toalety dla pracowników mających 

kontakt z żywnością. (…). 

• Jeżeli chodzi o podzielenie zaplecza 

kuchennego na część brudną i część 

czystą za pomocą szafy przelotowej, 

to jest to tylko propozycja inspektorów 

sanitarnych. Należy zachować najwyższą 

ostrożność, aby nie dopuścić do zabrudzenia 

żywności. Dla zapewnienia 

higieny żywności zaplecze kuchenne 

powinno być podzielone na dwie czętemat 

numeru: SMACZNEGO! 


Kuchnia 

na wymiar… 

sanepidu 

Jak powinna wyglądać kuchnia w zakładach zbiorowego 

żywienia zamkniętego, jakimi są żłobki i przedszkola? 

Projektując kuchnię czy stołówkę do 

naszej placówki automatycznie rozglądamy 

się za przepisami. Takie ogólne 

wytyczne znajdują się w kilkunastu poszczególnych 

aktach prawnych regulowanych 

przez obowiązujące przepisy 

(w tym w ustawie z dnia 25 sierpnia 

2006 r. o bezpieczeństwie żywności 

i żywienia Dz.U.2010.136.914 j.t. 

w rozporządzeniach polskich, Parlamentu 

Europejskiego), ale przede 

wszystkim przez zasady higieny produkcji 

żywności i bezpieczeństwa 

zdrowotnego, zawarte w dobrych 

praktykach higienicznych (GHP), dobrych 

praktykach produkcyjnych 

(GMP) oraz systemie HACCP (http:// 

www.gis.gov.pl/dep/?lang=pl&dep=5&id=14). 

Pod nadzorem 

Stacje sanitarno-epidemiologiczne 

mają za zadanie stale kontrolować 

punkty przedszkolne i inne punkty 

opiekuńcze, aby zapewnić dzieciom 

bezpieczeństwo. Dlatego każdy, kto 

chce założyć prywatny żłobek, klubik 

malucha czy przedszkole, musi zgłosić 

ten fakt do sanepidu. Choć instytucja 

ta nie określa konkretnie, jak powinna 

wyglądać kuchnia w lokalu prowadzącym 

działalność opiekuńczą, to jednak 

właśnie od oceny Państwowej Inspekcji 

Sanitarnej zależy, czy placówka otrzyma 

zgodę na rozpoczęcie działalności, 

czy też nie. Wynika to z ustawy o bezpieczeństwie 

żywności i żywienia 

(art. 63 ust.1) z 2006 r., która dotyczy 

wszystkich zakładów prowadzących żywienie 

zbiorowe. Po wypełnieniu wniosku 

o stwierdzenie spełnienia wymagań 

koniecznych do „zapewnienia higieny 

w procesie przygotowywania posiłków 

i zapewnienia ich właściwej jakości 

zdrowotnej”, przedstawiciel sanepidu 

dokona oceny lokalu i znajdującej się 

w nim kuchni. Zrobi to na podstawie 

ogólnych systemów ocen dla każdego 

rodzaju działalności. 

Jakieś konkrety? 

Jeśli ktoś oczekuje, że gdzieś wśród 

wielu ustaw znajdzie szczegółowy wykaz 

sprzętów i urządzeń sanitarnych, 

które powinny znaleźć się w kuchni 

przeznaczonej dla żłobka lub przedszkola 

– jest w błędzie. Rozporządzenie 

Ministra Pracy i Polityki Społecznej 

z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie 

wymagań lokalowych i sanitarnych 

jakie musi spełniać lokal, w którym 

ma być prowadzony żłobek lub klub 

dziecięcy nie zawiera informacji dotyczących 

wyglądu miejsc przygotowywania 

bądź spożywania posiłków. 

Główny Inspektor Sanitarny w notce 

pochodzącej z 27 lipca 2011 r. i skierowanej 

do Ministerstwa Pracy i Polityki 

Społecznej (odnośnie poprzedniej, 

uchylonej już ustawy z dnia 25 marca 

© Lebazele - iStock 

12 

mój


ści – jedna, w której zmywane są naczynia 

i sztućce, i druga, w której rozdzielane 

są posiłki przywożone przez 

firmę cateringową i przygotowywane 

mieszanki mleczne (…). 

Gdzie szukać informacji? 

Organizując kuchnię w żłobku czy 

przedszkolu trzeba zatem działać na 

własną rękę, kierując się ogólnymi zaleceniami 

sporządzonymi dla zakładów 

żywienia zbiorowego. Warto zapoznać 

się z Rozporządzeniem (WE) NR 

852/2004 Parlamentu Europejskiego 

i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. 

w sprawie higieny środków spożywczych 

- Dz.U. L 139 z 30.4.2004, str. 1 

(wystarczy wrzucić do wyszukiwarki 

internetowej hasło: „rozporządzenie 

853/2004”). Interesujące nas informacje 

dotyczące organizacji kuchni znajdują 

się w załączniku II w rozdziale II. 

W rozporządzeniu tym ustawodawca 

określa zasady projektowania i wystroju 

wnętrz, w których przygotowuje 

się posiłki. Użyte materiały, z których 

wykonane są podłogi czy ściany muszą 

być łatwe do czyszczenia i umożliwiać 

utrzymanie higieny i dezynfekowanie. 

Wytyczne te dotyczą również 

powierzchni (wraz z powierzchniami 

wyposażenia, np. blatów kuchennych) 

„w obszarach, w których pracuje się 

z żywnością, a w szczególności te pozostające 

w kontakcie z żywnością”. 

Zgodnie z rozporządzeniem muszą być 

w dobrym stanie i muszą być łatwe do 

czyszczenia oraz dezynfekcji. 

Trzeba też zapoznać się z dobrymi 

praktykami higienicznymi (GHP), 

dobrymi praktykami produkcyjnymi 

(GMP) oraz systemem HACCP. Przykładowe 

wytyczne znajdziemy na stronie 

Głównego Inspektora Sanitarnego (np. 

broszura „Zasady systemu HACCP oraz 

GHP/GMP w zakładach produkcji i obrotu 

żywnością oraz żywienia zbiorowego”). 

Dowiemy się z nich, że np. kuchnia 

w zakładach żywienia zbiorowego powinna 

mieć oddzielne pomieszczenia 

na przygotowywanie posiłków (przygotowalnia 

i kuchnia właściwa), oddzielne 

pomieszczenie do zmywania naczyń, 

Ważne! 

Stacje sanitarnoepidemiologiczne 

mają za 

zadanie stale kontrolować 

punkty przedszkolne 

i inne punkty opiekuńcze, 

aby zapewnić dzieciom 

bezpieczeństwo. Dlatego 

każdy, kto chce założyć 

prywatny żłobek, klubik 

malucha czy przedszkole, 

musi zgłosić ten fakt do 

sanepidu. Choć instytucja ta 

nie określa konkretnie, jak 

powinna wyglądać kuchnia 

w lokalu prowadzącym 

działalność opiekuńczą, to 

jednak właśnie od oceny 

Państwowej Inspekcji 

Sanitarnej zależy, czy 

placówka otrzyma zgodę na 

rozpoczęcie działalności, czy 

też nie. 

własną wentylację, osobne wejście dla 

dostawców oraz zaświadczenie o badaniu 

wody, a personel musi mieć badania 

sanepidu do celów sanitarnych, 

szafę na fartuchy robocze, szafki ubraniowe, 

łazienkę z mydłem i środkiem 

do dezynfekcji rąk. W instrukcjach dotyczących 

GHP i GMP znaleźć też możemy 

wytyczne dotyczące temperatury 

pomieszczeń, w których przygotowywana 

i przechowywana jest żywność, 

ilości i rodzaju chłodziarek czy stanowisk 

w kuchni (w zakładach, które prowadzą 

tzw. produkcję pełną od surowca 

do gotowej potrawy, konieczne jest wydzielenie 

i odpowiednie wyposażenie 

stanowisk dla przygotowywania potraw 

mącznych, mięsnych i rybnych, jarzyn 

i surówek czy rozdrabniania warzyw, 

a także zmywania i wyparzania naczyń 

kuchennych i sprzętu produkcyjnego 

oraz zmywania naczyń stołowych). 

mój 

13


Małgorzata Szcześniak 

Kuchnia 

bez kuchni 

14 

mój 

© Africa Studio - Fotolia.com


Czy wiesz, jak zorganizować 

śniadania i podwieczorki 

w żłobku, gdy nie ma w nim 

kuchni? Odpowiadamy na 

to ważne pytanie. 

Nawet jeśli w placówce nie posiadamy 

kuchenki gazowej czy elektrycznej, 

musimy mieć pomieszczenia specjalnie 

przeznaczone do rozdzielania posiłków 

przywożonych przez firmę cateringową 

oraz miejsce do przygotowywania 

pozostałych posiłków, w tym mieszanek 

mlecznych (w przypadku żłobków). 

Odpowiednie miejsce 

Najlepiej, jeśli byłyby to dwa osobne 

pomieszczenia, tzw. kuchnia brudna 

(do obierania i mycia warzyw oraz owoców) 

i czysta – każda z blatem, zlewem 

i umywalką do mycia rąk. W kuchni 

czystej powinny znajdować się czajniki 

elektryczne, inne urządzenia np. wyciskarki 

do soków, a także kilka czystych 

szafek na podstawowe naczynia: garnki 

(najlepiej szklane lub z grubej stali), 

nietłukące się talerze i kubeczki (małe 

dzieci lubią tzw. niekapki) oraz widelce 

i łyżki, przystosowane do wieku naszych 

podopiecznych oraz oczywiście 

takie, którymi dzieci nie zrobią sobie 

krzywdy (wykonane z bezpiecznych 

tworzyw). W naszej placówce musi znaleźć 

się też magazyn żywności z szafkami 

na produkty suche i lodówką, w której 

będziemy przechowywać mieszanki 

mleczne, mleko, warzywa i owoce oraz 

wędliny i sery do przygotowywania 

kanapek. Konieczne jest również wyodrębnienie 

pomieszczenia przeznaczonego 

do zmywania: trzeba w nim 

zainstalować zlewozmywak i suszarkę 

do naczyń, a najlepiej zmywarkę, która 

pozwala umyć naczynia w bardzo 

wysokiej temperaturze, a więc przy 

okazji je dezynfekuje, czego nie osiągniemy 

podczas zmywania ręcznego. 

Niezbędne są też wyparzacze butelek 

oraz szczoteczki na patyku, służące do 

umycia smoczków i butelek na mleko. 

Dla maluchów 

Czym karmić maluchy? Oczywiście najmniejsze 

dzieci powinny być pojone 

w żłobkach, o ile to możliwe, mlekiem 

matki. W żłobku powinna być możliwość 

przechowania w odpowiednich 

warunkach, czyli w lodówce, pokarmu 

ściągniętego przez mamę dziecka. Maluchom 

nie karmionym naturalnie na 

śniadanie i podwieczorek można podawać 

mieszanki mleczne i kaszki, które 

rozpuszcza się w gorącej wodzie lub 

podgrzanym mleku modyfikowanym – 

lepiej nie korzystać z mikrofalówki, lecz 

podgrzewać mleko w kąpieli wodnej, 

czyli wstawić naczynie z mlekiem do 

wrzątku. Można też skorzystać z gotowych 

przecierów owocowych czy 

tzw. deserków w słoiczkach, oczywi- 

Nawet jeśli 

w placówce nie 

posiadamy kuchenki 

gazowej czy 

elektrycznej, musimy 

mieć pomieszczenia 

specjalnie 

przeznaczone do 

rozdzielania posiłków. 

ście tych z atestami i zezwoleniami np. 

IMiD. Wystarczy je podgrzać (również 

w kąpieli wodnej) i są już gotowe do 

podania. 

Dla starszaków 

Starsze dzieci chętnie zjedzą na śniadanie 

chrupki kukurydziane z mlekiem. 

Doskonałym rozwiązaniem jest 

robienie kanapek lub tostów z wędliną, 

serem i dodatkami warzywnymi. Można 

też przygotować twarożek na słodko 

(z owocami) lub ze szczypiorkiem 

i rzodkiewką. 

Na podwieczorek podawajmy świeże 

owoce i warzywa od sprawdzonego 

dostawcy, najlepiej z etykietą bio, eco 

lub organic. Doskonale sprawdzą się 

też szybkie w przygotowywaniu budynie, 

leguminy, kisiel czy galaretka. 

Wybierajmy te lepszej jakości, słodzone 

stevią lub xylitolem. Na deser możemy 

podać również ciasta – zawsze od 

sprawdzonego cukiernika, pieczone 

bez twardych margaryn, np. drożdżówki, 

jagodzianki czy szarlotki. Co do picia? 

Najzdrowsza jest oczywiście woda 

mineralna niegazowana oraz delikatne 

owocowe herbatki, które podajemy 

dzieciom po przestudzeniu, a także 

wyciskane na miejscu soki warzywne 

i owocowe. 

© Oksana Kuzmina - Fotolia.com 

mój 

15

zarzadzanie: ORGANIZACJA PRACY 


Pranie to wyzwanie 

Dzieci, które pozostają pod opieką placówek typu klub 

malucha, żłobek lub przedszkole, korzystają z pościeli, 

ręczników czy śliniaków. Jak właściciele radzą sobie 

z dbaniem o czystość tych rzeczy? 

16 

mój

zarzadzanie: ORGANIZACJA PRACY 

Pranie zlecane firmie zewnętrznej, rodzicom 

czy też robione na miejscu? 

Wybór któregoś z tych wariantów należy 

do właścicieli placówki. W zależności 

od sytuacji finansowej, posiadanych 

pomieszczeń czy innych uwarunkowań 

można zdecydować się na najbardziej 

odpowiadający nam model. 

Pranie na miejscu 

– W naszym klubie malucha pierzemy na 

miejscu – mówi Karolina Bisek, właścicielka 

Klubu Malucha ,,Psotne Stópki’’ 

z Wrocławia. – Używamy pieluch tetrowych, 

ręczników, śliniaków – wymienia 

pani Karolina. – Praniem zajmuje się 

jest więc dla nich żadnym problemem 

włożenie rzeczy do pralki, a później ich 

rozwieszenie i wyprasowanie tych, które 

tego wymagają. Używamy łagodnych, 

bezpiecznych dla dzieci środków 

piorących. Tylko maluchy mają pościel 

do leżakowania, a oprócz niej wszystkie 

dzieci korzystają z ręczników, woreczków, 

w których przechowują stroje 

gimnastyczne czy, jak maluchy, ubranie 

na zmianę. Pierzemy też serwetki, koce, 

poduszki – wszystko, co można. Nie wyobrażam 

sobie, żeby przy takiej ilości 

rzeczy do prania korzystać z usług firmy 

zewnętrznej: każdy właściciel szanuje 

przecież swoje pieniądze. 

© Ivonne Wierink - Fotolia.com 

© gemenacom - Fotolia.com 

pomoc opiekunki. Pralka w klubie to był 

mój wybór: tak jest łatwiej i szybciej. 

Podobnego zdania jest Małgorzata 

Jaworska, właścicielka przedszkola 

,,Czerwony Kapturek’’ z Wałcza. – Mam 

prawie trzydziestoletnie doświadczenie 

w pracy w żłobku, a swoją placówkę 

prowadzę od 2001 roku. Nasza pralnia 

spełnia wszelkie normy w tym zakresie. 

Mamy pralnię tzw. mokrą, w której 

znajdują się pralki i w której pierze się 

rzeczy, oraz tzw. pralnię suchą, w której 

są suszarki i deski do prasowania – wyjaśnia 

pani Małgorzata. – Pomieszczenia 

posiadają odpowiednią wentylację, 

są wyłożone kafelkami, a podłoga jest 

antypoślizgowa. Praniem zajmują się 

panie woźne – każda z nich ma pod 

opieką jedną z pięciu grup dzieci. Nie 

Pranie ,,na wynos“ 

W przypadku zlecania prania zewnętrznej 

pralni, przedszkola czy 

żłobki przygotowują pranie w umówionym 

terminie, a pracownik pralni je 

odbiera. – Za każdym razem oferta jest 

dopasowywana do wymagań klienta 

– mówi Anna Lemańska, właścicielka 

pralni ,,Eko Serwis’’. – Z naszych usług 

korzystają głównie placówki niepubliczne. 

Pierzemy wszystko: zabawki, pościel, 

odzież pracowniczą, firanki, zasłonki, 

poduszki i kołdry. Dodatkowo, prasujemy 

i maglujemy. 

Bywa, że placówki zlecają rodzicom 

pranie ręczników, śliniaków czy pościeli. 

Wtedy raz w tygodniu czy w miesiącu 

rodzice zabierają rzeczy do prania, jednak 

to bardzo rzadkie przypadki. 

mój 

17

zarzadzanie: PRAWO i PRZEPISY 


Żłobek to dobry 

pomysł na biznes 

W Polsce działa obecnie około 400 prywatnych żłobków. A że wciąż miejsc w tego 

typu placówkach jest za mało w stosunku do potrzeb, otworzenie żłobka czy klubu 

dziecięcego może być strzałem w dziesiątkę. 

Od kilku lat obowiązuje ustawa, dzięki 

której zwiększyła się lista podmiotów 

uprawnionych do prowadzenia placówki 

opieki nad dziećmi do lat trzech: 

jące osobowości prawnej. Wszystkie 

zasady reguluje ustawa z dnia 4 lutego 

2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku 

do lat 3 (Dz.U. Nr 45, poz.235). 

Zapamiętaj! 

• W żłobku opiekę mogą 

znaleźć dzieci w wieku od 

20. tygodnia życia do 3 lat. 

Dziecko może w nim 

przebywać 10 godzin 

dziennie, z możliwością 

przedłużenia, ale za to 

trzeba dodatkowo zapłacić. 

• W klubie dziecięcym, nie 

dłużej niż 5 godzin dziennie, 

mogą przebywać dzieci, 

które ukończyły pierwszy 

rok życia. Nie ma obowiązku 

zapewnienia im wyżywienia. 

© Gennadiy Poznyakov - Fotolia.com 

żłobków i klubów dziecięcych. Teraz 

założyć taką placówkę, oprócz gmin, 

mogą także osoby fizyczne, prawne 

i jednostki organizacyjne nieposiada- 

Od czego zacząć? 

Najpierw trzeba otworzyć własną 

działalność gospodarczą. We wniosku 

podaje się rodzaj prowadzonej 

działalności (np. opieka nad dziećmi). 

Wniosek trzeba złożyć w urzędzie 

gminy wraz z dołączonym wnioskiem 

o nadanie numerów REGON i NIP, które 

będą niezbędne przy rejestracji 

żłobka w specjalnym rejestrze, obejmującym 

placówki, zapewniające 

opiekę dzieciom do lat trzech. Można 

18 

mój

zarzadzanie: PRAWO i PRZEPISY 

Fot: Agnieszka Flisińska-Karwowska 

także samemu udać się do urzędu 

statystycznego i skarbowego i później, 

z już nadanymi numerami, załatwiać 

pozostałe formalności. 

Rejestr żłobków i klubów dziecięcych 

prowadzi wójt, burmistrz lub prezydent 

miasta. Umieszcza się w nim 

nazwę placówki (lub imię i nazwisko 

właściciela), adres, numery NIP i RE- 

GON. Pisemny wniosek o wpis jest odpłatny. 

Ponadto placówka musi mieć 

opracowany statut i regulamin, które 

określą zasady jej funkcjonowania. 

W przypadku osoby prawnej albo 

jednostki, która nie ma osobowości 

prawnej, należy przedłożyć dokument 

stwierdzający status podmiotu, 

nadanie numeru REGON i NIP oraz 

dokumenty potwierdzające spełnienie 

norm sanitarnych (konieczne zaświadczenie 

sanepidu). Dodatkowo należy 

dysponować zaświadczeniem o niekaralności. 

Rejestr żłobków i klubów dziecięcych 

jest jawny i podlega publikacji w Biuletynie 

Informacji Publicznej gminy 

go prowadzącej. 

Jakie kwalifikacje są konieczne? 

Właściciel żłobka nie musi mieć specjalnych 

kwalifikacji. Jeżeli jednak 

zamierza prowadzić placówkę, musi 

wykazać się odpowiednimi umiejętnościami. 

Dyrektor placówki ma posiadać wyższe 

wykształcenie, najlepiej pedagogiczne, 

oraz trzyletnie doświadczenie 

w pracy z dziećmi. Może to 

także być osoba z wykształceniem 

średnim i pięcioletnim doświadczeniem 

w pracy z dziećmi. Dyrektor nie 

może być pozbawiony władzy rodzicielskiej 

lub mieć ją zawieszoną lub 

ograniczoną. Nie może również być 

dłużnikiem alimentacyjnym ani być 

skazany za przestępstwo umyślne. 

Opiekunem dzieci może zostać pedagog 

opiekuńczo-wychowawczy, 

nauczyciel wychowania przedszkolnego, 

nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, 

pielęgniarka, położna, 

opiekunka dziecięca. Jeżeli pracownik 

ma wykształcenie średnie, powinien 

legitymować się co najmniej 

dwuletnim doświadczeniem w pracy 

z dziećmi lub ukończonym specjalistycznym, 

280-godzinnym szkoleniem. 

Osoba, która będzie zajmowała 

się dziećmi, zostaje też (zgodnie 

z odrębnymi przepisami w tym zakresie) 

poddana badaniom sanitarno-epidemiologicznym. 

Jeden opiekun może zajmować się 

maksymalnie ośmiorgiem dzieci. Istnieją 

jednak wyjątki: gdy dziecko jest 

niepełnosprawne lub nie ukończyło 

roku, wtedy jeden opiekun przypada 

na pięcioro dzieci. 

Dokumenty 

potrzebne do 

założenia żłobka: 

• oświadczenie o numerze 

identyfikacyjnym REGON; 

• oświadczenie o numerze numer 

identyfikacji podatkowej – NIP; 

• oświadczenie o spełnianiu 

warunków lokalowych; 

• oświadczenie o niekaralności 

za przestępstwo popełnione 

umyślnie; 

• kopia opłaty, która pobierana 

jest za wpis do rejestru żłobków 

i klubów dziecięcych; 

• wyciąg z rejestru publicznego, 

który potwierdza status podmiotu; 

• gdy żłobek zakłada osoba 

prywatna lub jednostka 

organizacyjna, która nie posiada 

osobowości prawnej, do wglądu 

dokument, który potwierdzi 

tożsamość (dowód osobisty lub 

paszport), a także dokument 

stwierdzający tytuł prawny 

do lokalu, w którym będzie 

sprawowana opieka nad dziećmi. 

mój 

19

zarzadzanie: KSIĘGOWOŚĆ I FINANSE 

Michał Sotkiewicz, Wiktoria Suchecka 

Jak uzyskać 

dofinansowanie? 

W lutym karuzela dofinansowań znowu się zakręci. 

Sprawdź, jak zdobyć dodatkowe pieniądze na 

prowadzenie twojej placówki. 

© Wojciech Sobiech - Fotolia.com 

Powiadają, że w interesach najlepiej 

liczyć na siebie samego. Dużo 

w tym racji, ale żłobek, instytucja 

przecież opiekuńcza, również 

może potrzebować wsparcia. Nie 

tylko przy zakładaniu, ale też gdy 

już funkcjonuje. Decydując się na 

prowadzenie żłobka, trzeba się 

więc rozejrzeć, gdzie można znaleźć 

dodatkowe pieniądze. 

Jeszcze całkiem niedawno kierunek 

poszukiwań był prosty: 

Unia Europejska. 

Unia duża i bogata, to na mały 

żłobek pieniądze powinna znaleźć. 

I znajdywała. W latach 2007– 

2013 np., pozyskane pieniądze 

wolno było przeznaczyć m.in. na 

budowę lub przebudowę obiektów, 

innej infrastruktury, a także 

zakup wyposażenia potrzebnego 

do prowadzenia placówek dla 

najmłodszych dzieci (chodziło 

o placówki, w których sprawowana 

jest opieka nad dziećmi do lat 

trzech, tj. przede wszystkim żłobki 

lub kluby dziecięce). 

Warunkiem otrzymania dotacji 

unijnej na prowadzenia żłobka 

było napisanie dobrego wniosku 

i przystąpienie do konkursu. 

O dofinansowanie mogły się 

ubiegać mikro, małe i średnie 

przedsiębiorstwa. Minimalna 

Jak uzyskać dotacje i dofinansowanie? 

• Żłobek 

Podmioty uprawnione do prowadzenia żłobka mogą ubiegać się o pomoc finansową 

z budżetu państwa. Od kilku lat realizowany jest program ,,Maluch“, który dofinansowuje 

wydatki związane z powstawaniem żłobków i klubików dziecięcych. Dotacja celowa 

może wynosić aż 80% kosztów realizacji zadania (wkład własny podmiotu wynosi 20%). 

W programie można wziąć udział także, gdy placówka dostała już wsparcie ze środków 

unijnych. Szczegółowe informacje można uzyskać w ministerstwie: www.zlobki.mpips. 

gov.pl 

Podmioty prywatne mogą także ubiegać się o dotację celową z budżetu gminy, 

przyznawaną na każde dziecko objęte opieką. Wysokość i zasady jej ustalania określa 

rada gminy w drodze uchwały, której wydanie nie jest obowiązkowe. Gmina może 

określić warunki, których spełnienie jest konieczne w celu otrzymania dotacji. Dotacja na 

prywatny żłobek jest niezależna od tego, czy rodzice dziecka pracują, czy nie. Nie jest też 

uzależniona od rzeczywistego uczestnictwa malucha w zajęciach. 

• Przedszkole 

Osoby chcące założyć przedszkole mogą ubiegać się o dofinansowanie z programu 

Kapitał Ludzki. Jeżeli infrastruktura niezbędna do prowadzenie przedszkola jest 

gotowa, można starać się o wsparcie na prowadzenie przedszkola. Środki powinny być 

przeznaczone głównie na wynagrodzenia kadry, zajęcia dla dzieci itd. Jedynie do 10%. 

wartości całego przedsięwzięcia mogą stanowić wydatki na meble, zabawki itp. 

Aby skorzystać z dofinansowania, konieczne jest prowadzenie działalności gospodarczej 

lub edukacyjnej. Wnioski o dofinansowanie są rozpatrywane w drodze konkursowej. 

Nabory wniosków ogłaszane są odrębnie w poszczególnych województwach, które 

mogą określać szczegółowe warunki wnioskowania. Za organizację konkursów i wybór 

projektów w poszczególnych województwach odpowiadają różne instytucje, najczęściej 

Wojewódzkie Urzędy Pracy bądź Urzędy Marszałkowskie. Terminy przyjmowania 

wniosków i zasady starania się o wsparcie są także różne w każdym z województw. 

Dane kontaktowe do instytucji zajmujących się realizacją wsparcia znajdują się pod 

adresem www.efs.gov.pl 

Budowa, rozbudowa i modernizacja placówki przedszkolnej może być dofinansowana 

z Regionalnych Programów realizowanych w województwach, jednak w 2014 roku 

żadnego tego typu działania nie zaplanowano, nie wiadomo jeszcze, jak będzie w roku 

2015. 

Dofinansowanie może wynieść do 85% . Podmioty muszą wnieść wkład własny 

w wysokości od 1,5% do 15% wartości projektu oraz zaznaczyć w projekcie, które koszty 

zostaną sfinansowane w ramach tego wkładu. Wkładem własnym nie musi być gotówka, 

można np. przekazać lokal. 

20 

mój


Art. 8. 

1. Żłobki i kluby dziecięce mogą tworzyć 

i prowadzić: 1) gminy; 2) osoby fizyczne; 

3) osoby prawne i jednostki organizacyjne 

nieposiadające osobowości prawnej. 

2. Gmina tworzy żłobki i kluby dziecięce 

w formie gminnych jednostek budżetowych. 

3. Żłobkiem lub klubem dziecięcym jest każda 

jednostka organizacyjna, która niezależnie od jej 

nazwy wykonuje zadania określone w art. 10. 

(...) 

Art. 60. 

1. Podmioty, o których mowa w art. 8 ust. 1, 

prowadzące żłobek lub klub dziecięcy, lub 

zatrudniające dziennych opiekunów mogą 

otrzymać na każde dziecko objęte opieką 

w żłobku lub klubie dziecięcym, lub przez 

dziennego opiekuna dotację celową z budżetu 

gminy. 

Wysokość i zasady ustalania oraz rozliczania 

dotacji celowej, o której mowa w ust. 1, określa 

rada gminy w drodze uchwały. 

Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad 

dziećmi w wieku do lat 3. 

ponad 2 tys. dzieci. O pieniądze z tego 

programu, przewidującego dofinansowanie 

nie tylko zakładania nowych 

placówek, ale też wsparcie funkcjonowania 

już istniejących, mogą się starać 

gminy, przedsiębiorcy i organizacje pozarządowe. 

Można z niego skorzystać 

nawet, jeśli wcześniej otrzymało się już 

wsparcie ze środków unijnych. 

Jak podaje ministerstwo, dofinansowanie 

mogło wynieść nawet 80% kosztów 

projektu (nie więcej niż 300 zł miesięcznie 

na 1 dziecko). W zgłoszeniu można 

zawrzeć koszty związane m.in. z: 

• wynagrodzeniami dla opiekunów, 

• składkami, 

• najmem, 

• utrzymaniem lokalu, 

• wyżywieniem dzieci. 

W lutym będzie wiadomo już dokładnie, 

jak i kiedy można składać wnioski. 

Już teraz natomiast wiadomo, 

że program „Maluch 2015” zostanie 

poszerzony – o dofinansowanie na 

utworzenie nowych miejsc opieki lub 

prowadzenie już istniejących będą 

mogły się starać uczelnie wyższe – na 

ten cel ma być przeznaczone w 2015 r. 

co najmniej 10 mln zł. 

kwota wsparcia dla projektu wynosiła 50 

tys. zł, maksymalna – 800 tys. Poziom dofinansowania 

projektów wynosił maksymalnie 

75% wydatków kwalifikowanych 

projektu. 

Jak będzie w tym roku? Czy znów pojawią 

się pieniądze unijne? Nie można 

tego wykluczyć, ale pewności brak. Trzeba 

trzymać rękę na pulsie. Innymi słowy: 

sięgać do informacji, dostępnych np. 

na stronie http://eurodotacje.info albo 

http://www.funduszeeuropejskie.gov. 

pl. Można też pytać we właściwym Urzędzie 

Marszałkowskim. Nawet jeśli nie 

uzyska się informacji bezpośrednio, to 

można oczekiwać, że zostanie się skierowanym 

pod właściwy adres. 

Jeśli nie Unia, to kto? A czemuż by nie 

samorząd lokalny? 

Pod koniec sierpnia 2014 r. prezydent 

Gliwic ogłosił II edycję „Otwartego 

konkursu ofert na realizację zadania 

publicznego miasta Gliwice w dziedzinie 

organizacji opieki nad dziećmi 

sprawowanej w formie żłobka w 2014 

roku”. Na dofinansowanie dla żłobków 

niepublicznych (które można 

przeznaczyć na tzw. koszty kwalifikowane, 

czyli np. wynagrodzenia dla 

opiekunów, opłaty za media, pomoce 

dydaktyczne) przeznaczył 135 tys. zł. 

O dotację mogły ubiegać się placówki 

wpisane do miejskiego rejestru żłobków 

i klubów dziecięcych. 

Art. 60 „ustawy żłobkowej” stanowi, 

że podmioty prowadzące żłobek 

mogą otrzymać na każde dziecko 

objęte opieką w żłobku dotację celową 

z budżetu gminy. Być może 

w tym roku również będą takie możliwości. 

Jeśli nie samorząd, 

to może rząd? 

W ub. roku do 734 placówek z 350 gmin 

trafiło dofinansowanie z programu „Maluch 

2014” – informuje Ministerstwo 

Pracy i Polityki Społecznej. Łącznie na 

ten cel przeznaczono 101 mln zł. Dzięki 

wsparciu MPiPS powstały 53 nowe 

żłobki i kluby dziecięce, łącznie dla 

Jak rozliczyć 

dotację? 

Dotacja samorządowa, 

podobnie jak innego rodzaju 

dotacje, dopłaty, subwencje 

i inne nieodpłatne świadczenia 

otrzymane na pokrycie kosztów 

albo jako zwrot wydatków, są 

dla niepublicznych żłobków 

i przedszkoli przychodem 

z działalności gospodarczej 

zwolnionym z PIT. Wyjątkiem 

są przychody związane 

z otrzymaniem, zakupem lub 

wytworzeniem we własnym 

zakresie środków trwałych 

lub wartości niematerialnych 

i prawnych. 

Dotacja nie jest elementem 

wynagrodzenia za pracę i nie 

może być zaliczana jako wartość 

wynagrodzenia do kosztów 

uzyskania przychodów. 

mój 

21



Co można 

odliczyć 

od podatku? 

W prowadzeniu własnego biznesu istotna jest każda 

kwota. Wszelkie wątpliwości odnośnie do rozliczania 

podatku reguluje ustawa. 

Osoby fizyczne osiągające dochody 

z prowadzenia niepublicznych placówek, 

są podatnikami podatku dochodowego, 

w oparciu o przepisy ustawy 

z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym 

od osób fizycznych ( Dz. U. 

z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.). 

Przychody z prowadzenia przedszkoli 

niepublicznych przez osoby fizyczne 

stanowią przychody ze źródła przychodu, 

o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 

3 tej ustawy (pozarolnicza działalność 

gospodarcza). 

Dotacje 

Przepis stanowi, że przychodem z działalności 

gospodarczej są dotacje, subwencje, 

dopłaty i inne nieodpłatne 

świadczenia otrzymane na pokrycie 

kosztów albo jako zwrot wydatków, 

z wyjątkiem, gdy przychody te są zwią- 

22 

mój


© gpointstudio - Fotolia.com 

zane z otrzymaniem, zakupem albo 

wytworzeniem we własnym zakresie 

środków trwałych lub wartości niematerialnych 

i prawnych, od których, 

zgodnie z art. 22a-22o ustawy o PIT, dokonuje 

się odpisów amortyzacyjnych 

(art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT). 

Wydatki bieżące, czyli koszty bezpośrednie 

poniesione w związku z funkcjonowaniem 

placówki, sfinansowane 

zwolnionym z podatku dochodowego, 

otrzymanym dofinansowaniem (np.dotacjami), 

nie są kosztem podatkowym 

(art. 23 ust. 1 pkt 56 ustawy o PIT). Chodzi 

o wydatki, o których mowa w art. 

21 ust. 1 pkt 46, 47a, 47c, 47d, 116, 122, 

129, 136 i 137. 

Zwolnienie wynikające z powyższego 

przepisu dotyczy każdego rodzaju dotacji, 

która spełnia dwa warunki: jest 

dotacją w rozumieniu ustawy o finansach 

publicznych oraz pochodzi z budżetu 

państwa lub jednostki samorządu 

terytorialnego (np. urzędu miasta). 

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy o systemie 

oświaty, dotacje z budżetu gminy 

otrzymują m.in. niepubliczne przedszkola. 

Jeżeli część dotacji zostanie przeznaczona 

na pokrycie kosztów pracy właściciela 

placówki (np. pełnienie obowiązku 

dyrektora przedszkola) to ta 

część dotacji jest zwolniona z podatku 

dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 129 

ustawy o PIT), a koszty w ogóle nie powstaną 

(art. 23 ust. 1 pkt 10). 

PAMIĘTAJ! 

Na podstawie art. 21 

ust. 1 pkt 36 ustawy 

o PIT, wolne od podatku 

dochodowego są dochody 

z tytułu prowadzenia 

szkół (przedszkoli) 

w rozumieniu przepisów 

o systemie oświaty, 

w części wydatkowanej 

na cele szkoły w roku 

podatkowym lub w roku 

po nim następującym. 

Zakres wydatków objętych 

zwolnieniem reguluje art. 

21 ust. 7 tej ustawy. 

Dochody 

Zasady korzystania ze zwolnienia od 

podatku z tytułu prowadzenia przedszkoli 

są takie same, jak w przypadku 

szkół (stanowi tak art. 3 pkt 1 ustawy 

o systemie oświaty). 

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 36 ustawy 

o PIT, wolne od podatku dochodowego 

są dochody z tytułu prowadzenia 

szkół (przedszkoli) w rozumieniu 

przepisów o systemie oświaty, w części 

wydatkowanej na cele szkoły w roku 

podatkowym lub w roku po nim następującym. 

Zakres wydatków objętych 

zwolnieniem reguluje art. 21 ust. 7 tej 

ustawy. Ustawa nie definiuje wprost 

rodzaju wydatków podlegających odliczeniu. 

Jednak zgodnie z art. 21 ust. 

7 pkt 1, za wydatki poniesione z tytułu 

prowadzenia szkoły niepublicznej 

(przedszkola) w rozumieniu przepisów 

o systemie oświaty uważa się m.in. wydatki 

poniesione na zakup stanowiących 

środki trwałe pomocy dydaktycznych 

i innych urządzeń niezbędnych 

do prowadzenia szkoły (przedszkola), 

jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów 

uzyskania przychodów. 

Gdyby wydatki finansowane z czesnego 

były zaliczone do kosztów uzyskania 

przychodów, przychody z tego 

tytułu nie korzystałyby z omawianego 

zwolnienia. 

Dochód, nie objęty tym zwolnieniem, 

podlega opodatkowaniu na zasadach 

ogólnych – zgodnie z art. 27 bądź też 

art. 30c powołanej ustawy, w zależności 

od wybranej formy opodatkowania. 

Kto może skorzystać? 

Zwolnienie nie może być stosowane 

przez podatników, którzy wybrali 

opodatkowanie w formie 19% podatku 

liniowego (art. 20 pkt 2 ust. z dn.12 

listopada 2003 r. o zm. ust. o PIT oraz 

niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 202, 

poz. 1956 ze zm.). 

Jeżeli podatnik opłaca podatek dochodowy 

według skali podatkowej, to 

dochody uzyskane przez niego z prowadzenia 

przedszkola mogą być zwolnione 

z opodatkowania na podstawie 

art. 21 ust. 1 pkt 36 ustawy o PIT. 

Jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania 

przychodów ze źródeł, z których 

dochód podlega opodatkowaniu, oraz 

koszty związane z przychodami z innych 

źródeł, a nie jest możliwe ustalenie 

kosztów uzyskania przychodów 

przypadających na poszczególne źródła, 

koszty te ustala się w takim stosunku, 

w jakim pozostają przychody 

z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów 

(art. 22 ust. 3 ww ust.). Powyższą 

zasadę, w myśl ust. 3a art. 22, 

stosuje się również w przypadku, gdy 

część dochodów z tego samego źródła 

przychodów podlega opodatkowaniu, 

a część jest wolna od opodatkowania, 

z wyłączeniem źródeł przychodów 

określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2. 

mój 

23



Płatne zajęcia 

dodatkowe 

W placówkach niepublicznych większość zajęć dla dzieci organizowana jest w ramach 

czesnego. Jednak coraz częściej oferta jest rozszerzana o kolejne atrakcje edukacyjne, 

za które trzeba dodatkowo płacić. 

Balet, rękodzieło, piłka nożna, ceramika 

– wybór zajęć dodatkowych jest 

ogromny. Za niektóre z nich trzeba 

płacić całkiem sporo, za inne nieco 

mniej. Wszystko zależy od kreatywności 

osób pracujących w danej placówce, 

ale przede wszystkim od zainteresowania, 

jakim cieszą się dodatkowe 

atrakcje wśród rodziców. Wszak to oni 

decydują, w jakich zajęciach i za ile 

będzie ewentualnie uczestniczyła ich 

pociecha. 

Jak zatrudnić dobrego fachowca? 

Kiedy już wybierzemy rodzaj dodatkowych 

zajęć, pora znaleźć kogoś, kto je 

poprowadzi. Najlepszą rekomendacją 

jest opinia tych, którzy już sprawdzili 

umiejętności zawodowe danej osoby. 

Mogą to być właściciele lub dyrektorzy 

innych placówek, w których zajęcia już 

się odbywają, czy rodzice uczestników. 

Nietrudno też zweryfikować informacje 

u źródła: można poprosić o możliwość 

obserwowania danej osoby przy pracy. 

Wtedy łatwo przekonać się, jak prowadzi 

ona zajęcia, na ile jest w stanie 

zapanować nad kilkulatkami i przykuć 

ich uwagę. Ważne jest indywidualne 

podejście instruktora czy nauczyciela 

do dzieci, bo każde z nich w innym 

tempie przyswaja nowe umiejętności 

i wiadomości. Opinie o zajęciach i prowadzących 

je można też znaleźć w internecie. 

Istotną kwestią jest sposób zatrudnie- 

© wckiw - Fotolia.com 

nia prowadzącego zajęcia. Najpopularniejszą 

formą zawierania umowy 

o świadczenie usług jest umowa zlecenie, 

jednak często takie osoby prowadzą 

działalność gospodarczą i wówczas 

wystawiają faktury. 

Co na to rodzice? 

W większości placówek niepublicznych 

nie funkcjonuje Rada Rodziców, znana 

z placówek publicznych. Nie oznacza to 

jednak, że nie mają oni prawa głosu – 

przecież to do nich należy decyzja, czy 

i jakie dodatkowo płatne zajęcia wybiorą. 

Dobrze, jeżeli w statucie placówki 

zostały rodzicom zagwarantowane 

prawa do współdecydowania o sprawach 

przedszkola. 

Również w statucie powinna być zawarta 

informacja o tym, że przedszkole 

oferuje dodatkowo płatne zajęcia. 

Wzór umowy o świadczenie dodatkowo 

płatnych zajęć, zawieranej pomiędzy 

przedszkolem a rodzicami, każda 

placówka tworzy indywidualnie. Można 

je znaleźć m.in. w internecie. 

Przeważnie koszt zajęć jest uzależniony 

od liczby dzieci w nich uczestniczących 

– im więcej dzieci, tym opłata za zajęcia 

niższa. 

Czas trwania i częstotliwość są ustalane 

indywidualnie. Najczęściej zajęcia 

odbywają się raz, dwa razy w tygodniu, 

w godzinach popołudniowych tak, by 

na terenie placówki przebywały tylko 

uczestniczące w nich dzieci. 

24 

mój

nasi podopieczni: ZDROWIE 

Wszawica – problem do rozwiązania 

Wszawica głowowa to dość rozpowszechniona 

choroba wynikająca 

z obecności we włosach na 

głowie drobnych, bezskrzydłych 

owadów o długości ok. 2-3 mm. 

Wszy odżywiają się krwią nakłuwając 

i raniąc skórę, co może 

prowadzić do podrażnień i zakażeń. 

Pierwszym objawem może 

być swędzenie skóry na głowie. 

O obecności pasożytów mogą 

świadczyć liczne grudki, bąble, 

ślady zadrapań i strupy, zwłaszcza 

w okolicach skroni, potylicy, karku 

i za uszami. 

Rozpoznawanie 

Najważniejszą metodą rozpoznawania 

choroby jest bezpośrednia 

obserwacja owłosionej skóry głowy, 

na której można zauważyć pełzające 

albo silnie przyczepione haczykowatymi 

nogami owady dorosłe lub 

przylepione do włosa jaja (pełne jaja 

są brązowe, a puste osłonki są białe). 

Sora_przedszkolak_200x137_p.pdf 1 15-01-30 09:09 

Wszawica u dzieci 

Wszawica jest chorobą zakaźną atakującą 

przede wszystkim dzieci, ale może 

się również rozprzestrzeniać na dorosłych 

domowników. Owady przenoszą 

się z żywiciela na żywiciela podczas 

bezpośredniego kontaktu (np. w czasie 

zabawy) oraz w wyniku używania 

wspólnych grzebieni, szczotek i ręczników, 

a także za pośrednictwem szatni, 

w których przechowuje się wspólne 

czapki, szaliki i odzież. Najczęściej dzieci 

zarażają się w szkole, na obozach 

i koloniach, przy czym zarażeniu pasożytami 

ulegają również osoby bardzo 

dbające o czystość i higienę. 

Leczenie wszawicy u ludzi 

Preparaty zwalczające wszawicę: 

• zawierające permetrynę, w postaci 

szamponu (SORA FORTE), lotionu 

lub kremu, nakładanych na suche 

włosy na około 10 minut 

• zawierające 4-procentowy roztwór dimetikonu 

i cyklometikonu 5 (SORA 

PŁYN) do wcierania w suche włosy; 

PROMOCJA 

roztwór otacza szczelnie wszy i ich 

jaja uniemożliwiając im oddychanie, 

w wyniku czego giną 

Wyżej wymienione preparaty są w Polsce 

dostępne bez recepty. 

Zapobieganie zakażeniu 

Wszawicy można skutecznie zapobiegać. 

Bardzo skutecznym środkiem jest 

preparat SORA LOTION. Jest to płyn 

zawierający substancje odstraszające 

wszy oraz łagodzące podrażnienia skóry 

głowy. Wystarczy codziennie spryskać 

nim głowę i włosy, aby uniknąć 

zakażenia. 

SORA LOTION jest bardzo przydatny 

do kontynuowania kuracji po wyleczeniu 

wszawicy, jest także zalecany do 

stosowania prewencyjnego. Dzięki łatwej 

aplikacji (spryskiwanie za pomocą 

poręcznego atomizera) może być używany 

codziennie także w czasie wyjazdów 

na kolonie i obozy. 

Tym niemniej profilaktyczna kontrola 

włosów dzieci powinna stać się nawykiem 

rodziców. 

C 

M 

Y 

CM 

MY 

CY 

CMY 

K 

mój 

25



Generalne 

czyszczenie 

Wszawica jest tematem wstydliwym, bo kojarzy się z brudem i biedą. Prawda jest jednak 

taka, że pojawia się we wszystkich placówkach, nawet tych, które nie mają problemów 

z dbaniem o higienę. Jak radzić sobie z wszami u dzieci i jak postępować w przypadku 

stwierdzenia wszawicy w żłobku lub przedszkolu? 

O pojawieniu się wszy w palcówce, 

informują dyrektora zwykle rodzice, 

którzy obserwując swoje dziecko 

zauważają charakterystyczne objawy 

choroby: drapanie się w głowę 

(zwłaszcza w okolicach potylicy, 

skroniowej i za uszami, gdzie jest najcieplej), 

pojawienie się we włosach 

niewielkich (2-3 mm) białych lub 

brązowych gnid i wszy, a niekiedy nawet 

niewielkie ranki na skórze głowy. 

Czasem symptomy zauważają sami 

wychowawcy, niestety, w związku 

z przepisami, nauczyciele nie mogą 

bez zgody rodziców sprawdzać głowy 

dziecka pod kątem obecności 

wszy. Jeśli jednak rodzice zapisując 

dziecko do żłobka lub przedszkola 

wyrażają zgodę na objęcie dziecka 

opieką (w tym również opieką 

zdrowotną przez osobę kompetentną 

upoważnioną przez dyrektora 

przedszkola) jest to równoznaczne 

z wyrażeniem zgody na dokonanie 

w przypadku uzasadnionym przeglądu 

czystości skóry głowy dziecka. Rodzice 

lub opiekunowie dziecka winni 

być powiadomieni o terminie planowanej 

kontroli higienicznej poprzez 

wywieszenie stosowanej informacji 

na tablicy ogłoszeń w kąciku dla rodziców. 

© elsahoffmann - Fotolia.com 

Aby skutecznie 

rozprawić się 

z wszawicą 

w żłobku lub 

przedszkolu, 

konieczna jest 

współpraca 

rodziców 

z placówką. 

© andrewburgess - Fotolia.com 

26 

mój


WAŻNE! 

Od 2008 roku wszawica, 

zaliczana pod względem 

medycznym do grupy 

inwazji pasożytami 

zewnętrznymi, nie 

znajduje się w wykazie 

chorób zakaźnych (Dz. U. 

Nr 234, poz. 1570 z póź. 

zm.). Dlatego dyrekcja 

nie ma obowiązku 

zgłaszania przypadków 

wszawicy do Państwowej 

Inspekcji Sanitarnej. 

© JPC-PROD - Fotolia.com 

Procedura postępowania 

Co zatem może zrobić właściciel placówki, 

na terenie której stwierdzono 

wszawicę? Obowiązkiem dyrektora 

żłobka lub przedszkola jest wprowadzenie 

specjalnych procedur, mających 

na celu zahamowanie rozprzestrzeniania 

sie wszawicy oraz zapewnienie 

dzieciom higienicznych i bezpiecznych 

dla zdrowia warunków przebywania 

w placówce (warto przy tym dodać, że 

nie ma obowiązku informować służb 

sanitarnych o przypadkach pojawienia 

się wszy na głowach uczniów). 

Zgodnie ze stanowiskiem Departamentu 

Matki i Dziecka w Ministerstwie 

Zdrowia w sprawie zapobiegania 

i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży 

wydanym w dn. 15 stycznia 

2013 roku: 

1. dyrektor placówki zarządza dokonanie 

przez pielęgniarkę lub osobę upoważnioną 

do kontroli czystości skóry 

głowy wszystkich dzieci w grupie lub 

w klasie oraz wszystkich pracowników 

szkoły lub placówki, z zachowaniem zasady 

intymności (kontrola indywidualna 

w wydzielonym pomieszczeniu) (…); 

2. pielęgniarka (lub w sytuacji braku 

pielęgniarki czy higienistki szkolnej 

w placówce – opiekun dziecka) zawiadamia 

rodziców dzieci, u których 

stwierdzono wszawicę, o konieczności 

podjęcia niezwłocznie zabiegów higienicznych 

skóry głowy. W razie potrzeby 

instruuje rodziców o sposobie 

działań (...); 

3. dyrektor lub upoważniona osoba 

(...) informuje wszystkich rodziców 

o stwierdzeniu wszawicy w grupie 

dzieci, z zaleceniem codziennej kontroli 

czystości głowy dziecka oraz czystości 

głów domowników; 

4. w przypadku, gdy rodzice zgłoszą 

trudności w przeprowadzeniu kuracji 

(np. brak środków na zakup preparatu), 

dyrektor placówki we współpracy 

z ośrodkiem pomocy społecznej, 

udzielają rodzicom lub opiekunom niezbędnej 

pomocy; 

5. pielęgniarka lub higienistka szkolna 

po upływie 7-10 dni kontroluje stan 

czystości skóry głowy dzieci po przeprowadzonych 

zabiegach higienicznych 

przez rodziców; 

6. w sytuacji stwierdzenia nieskuteczności 

zalecanych działań, pielęgniarka 

zawiadamia o tym dyrektora placówki 

w celu podjęcia bardziej radykalnych 

kroków (zawiadomienie ośrodka po- 

mocy społecznej o konieczności wzmożenia 

nadzoru nad realizacją funkcji 

opiekuńczych przez rodziców dziecka 

oraz udzielenia potrzebnego wsparcia). 

Wielkie pranie 

Aby skutecznie rozprawić się z wszawicą 

w żłobku lub przedszkolu, konieczna 

jest współpraca rodziców z placówką. 

Ci pierwsi muszą we własnym zakresie 

zlikwidować wszy przez mycie głowy 

dziecka specjalnymi preparatami, usuwanie 

wszy za pomocą specjalnych 

grzebieni oraz usunięcie gnid z ubrań 

i domowej pościeli. Dyrekcja placówki 

natomiast musi również zadbać o higienę 

piorąc i dezynfekując wszystkie 

przedmioty i sprzęty, które mogą 

być potencjalnym źródłem wszawicy. 

W tym celu w palcówce powinno uprać 

się wszystkie ręczniki, pościel i koce, 

z którymi miały styczność chore dzieci. 

Najlepiej prać je w temp. 60 st., a następnie 

wyprasować gorącym żelazkiem 

(wysoka temperatura zabija wszy 

i ich jaja). Zabawki pluszowe trzeba 

uprać lub włożyć do foliowych torebek 

na 12-14 dni (tyle trwa okres wylęgania 

się gnid), a następnie dobrze wytrzepać 

i odkurzyć. 

mój 

27



My się zimy 

nie boimy! 

Mróz i śnieg to nie powód, 

by siedzieć z dziećmi w sali. 

Zimowy spacer ma bowiem 

wiele zalet: sprzyja zdrowiu 

i jest doskonałą zabawą dla 

energicznych kilkulatków. 

WAŻNE! 

Nie zapomnij o posmarowaniu odkrytych części 

ciała dziecka, szczególnie buzi, kremem ochronnym. 

Poproś o niego rodziców, zwłaszcza jeśli maluch jest 

alergikiem. Gdy dziecko jest zmęczone i zmniejsza 

się jego aktywność, pora wracać do domu. Wracajcie 

też do przedszkola zawsze, gdy zauważycie, że dzieci 

zaczynają marznąć, robią się blade i mają dreszcze. 

Zima nie zwalnia nas od obowiązku wychodzenia 

z dziećmi na dwór, chyba że 

temperatura za oknem jest niższa niż 

-10 stopni C, wieje bardzo silny wiatr 

lub jest śnieżyca. Jeśli jednak mróz jest 

umiarkowany, nawet wtedy, gdy prószy 

śnieg, powinniśmy wyprowadzić dzieci 

na codzienny spacer. Zdaniem lekarzy, 

nawet niemowlę powinno codziennie 

przebywać na świeżym powietrzu przynajmniej 

przez godzinę, a starsze dzieci 

– nawet dłużej. 

Zabawa na świeżym powietrzu jest dla 

dziecka nieoceniona. Dotlenia organizm 

malucha, dzięki czemu lepiej się rozwija. 

Przebywanie zimą na dworze dostarcza 

też niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania 

organizmu witaminy D, 

która pomaga wchłaniać wapń, dzięki 

czemu wpływa korzystnie na rozwój kości 

i zębów dziecka. Powietrze i wysiłek 

na dworze poprawiają apetyt, dlatego 

możemy być pewni, że po spacerze maluchy 

chętniej zjedzą posiłek. 

© Tatyana Gladskih - Fotolia.com 

Zimowe spacery sprzyjają hartowaniu 

organizmu, które poprawia odporność 

na wirusy i bakterie chorobotwórcze. 

Warunkiem jest jednak nieprzegrzewanie 

malca podczas spaceru – pamiętajmy 

zawsze, by zwracać uwagę na to, jak 

rodzice ubierają dziecko do żłobka czy 

przedszkola i w razie potrzeby ingerować 

– maluch, który biega po dworze 

powinien być ubrany w tyle warstw, 

co stojący dorosły (na spacer w wózku 

maluch powinien mieć jedną warstwę 

więcej niż opiekun). Niezbędna jest 

czapka i rękawiczki. 

Zdrowym i nieodłącznym elementem 

spacerów jest ruch. Dzieci, które samodzielnie 

już chodzą powinny jak najwięcej 

biegać, skakać i korzystać – jeśli 

pogoda pozwala – ze sprzętów na placu 

zabaw. Dzięki temu nie tylko rozwija 

się ich sprawność, równowaga i siła, ale 

również wydatkuje się nadmiar nagromadzonej 

energii. Po spacerze na pewno 

będą lepiej spały, a potem chętniej 

bawiły się w sali. 

28 

mój

nasi podopieczni: WYCHOWANIE 


Ulepimy dziś 

bałwana? 

To słowa piosenki z „Krainy Lodu”, obecnie bardzo 

popularnego wśród dzieci filmu Disneya, ale i pytanie, 

chyba najczęściej zadawane zimą przez dzieci. Jeśli 

jednak w waszym przedszkolnym ogródku stoi już kilka 

śniegowych panów z marchewką zamiast nosa i szukacie 

pomysłu na nowe zabawy – skorzystajcie z naszych 

propozycji. 

Ekwipunek 

zimowego 

spacerowicza 

Poproście rodziców, 

aby dostarczyli do 

żłobka lub przedszkola 

nieprzemakalne 

kombinezony dla dziecka 

i dobre buty – ciepłe i nie 

przepuszczające wody. 

Poproście o dwie pary 

rękawiczek, w tym jedne 

nieprzemakalne. 

Chodzenie po śladach to fajna zabawa 

ruchowa dla dzieci na świeżym śniegu. 

Najpierw wychowawca zostawia swój 

„trop” chodząc po całym ogródku, a za 

nim, po śladach, kroczą dzieci, które muszą 

wstawiać nogi dokładnie w miejsca 

pozostawione przez buty nauczyciela 

(powinien on stawiać małe kroki, by 

dzieci dały radę go naśladować). 

© Beznika - Fotolia.com 

Malowanki na śniegu wychodzą 

najlepiej, gdy w ogrodzie leży świeży 

śnieg. Jeszcze w sali, przygotujcie 

wodę z rozpuszczonymi w niej plakatówkami 

i wlejcie ją do plastikowych 

pojemniczków z dzióbkiem (po ketchupie 

lub majonezie). Na niezadeptanej 

powierzchni stwórzcie kolorowe 

rysunki. 

Rzucanie do celu to zabaw, która przy 

okazji uczy celności. Ulepcie kilkadziesiąt 

śniegowych kulek. Niech dzieci po 

kolei rzucają nimi np. w drzewo lub do 

jakiegoś przedmiotu. 

Budowa igloo to trudna sztuka, ale 

można na początek zbudować ze śniegu 

niewielki domek dla kotka, który 

zagląda czasem do przedszkolnego 

ogródka. Niech maluchy lepią ze śniegu 

niewielkie bryły, które złączone ze 

sobą stworzą większą budowlę. 

W ten sam sposób mogą powstać 

śniegowe rzeźby – niekoniecznie 

znane wszystkim bałwanki, ale również 

zwierzątka, postacie czy auta. 

Możecie w tym celu wykorzystać 

foremki, którymi latem dzieci robią 

babki z piasku. 

Bitwa na śnieżki to zabawa na finał 

zimowego spaceru z dziećmi, gdyż 

zwykle kończy się zamoczeniem czapek, 

szalików, rękawiczek, a nawet 

kurteczek. Podzielcie dzieci na dwie 

drużyny i pokażcie, jak przygotować 

śnieżne kulki (śnieg jest mokry i lepi 

się, gdy nie ma wielkiego mrozu). 

Niech na dany znak maluchy rozpoczną 

bitwę. Wygrywa drużyna z lepszą 

celnością. 

mój 

29



Angielski? 

Ale jak? 

Rodzice często wahają się, w jakim wieku ich dziecko 

powinno rozpocząć naukę języka angielskiego. 

Czy przedszkole to odpowiedni moment? 

Okazuje się, że tak! Małe dzieci błyskawicznie 

uczą się obcych języków, a ich 

umysły są niezwykle chłonne i pozwalają 

na bardzo łatwe przyswajanie wiedzy. 

Dlatego warto przekonać rodziców 

bardzo małych dzieci (dwuletnich 

czy nawet rocznych), aby zdecydowali 

się na nauczanie swoich pociech np. 

angielskiego. Jest udowodnione, że nauka 

języka obcego wspomaga rozwój 

intelektualny dziecka, w jego mózgu 

tworzą się wówczas nowe połączenia 

neuronowe. Małe dziecko jest w stanie 

lepiej opanować wymowę niż dorosły 

człowiek – chodzi oczywiście o akcent 

i intonację języka. Dziecku przychodzą 

one naturalnie i zapisują się w pamięci 

trwałej. 

Sprawdzone metody 

Nasz rynek oferuje obecnie wiele możliwości 

nauczania dzieci, w grę wchodzą 

tu bardzo różne metody. Najsłynniejsza 

z nich to ta opracowana przez 

lingwistkę Helen Doron, którą poleca 

się nawet dla kilkumiesięcznych maluchów. 

Metoda polega na uczeniu 

języka podczas zabawy, gimnastyki 

czy śpiewania: dzieci pokazują na 

części ciała nazywając je po angielsku 

lub naśladują zwierzątka, również 

używając angielskich nazw. Trudno 

bowiem oczekiwać, że dwulatek po 

przedszkolnym kursie będzie płynnie 

mówił w obcym języku, na pewno jednak 

może zapamiętać angielskie czy 

francuskie nazwy kolorów, zwierzątek 

czy przedmiotów codziennego użytku. 

Inna popularna w Polsce metoda 

to Musical Babies, czyli nauka przez 

śpiew i taniec, działająca w sumie na 

podobnych zasadach. Doświadczenie 

pokazuje bowiem, że maluchy najlepiej 

uczą się „przy okazji”. 

Uczyć skutecznie 

Warto jednak pamiętać, że istnieje kilka 

prawd uniwersalnych, które należy 

przyjąć za pewnik przy wyborze metody 

nauczania, na jaką zdecydujemy się 

w naszej placówce. Przede wszystkim 

trzeba więc pozyskać opinie i rekomendacje 

nauczyciela czy szkoły, na 

którą się decydujemy. Sprawdzić, na 

miarę możliwości, w jakiej atmosferze 

odbywają się zajęcia. Warto, aby w nauczaniu 

bardzo małych dzieci w jakimś 

stopniu mogli uczestniczyć rodzice, 

a to będąc przy dziecku podczas zajęć, 

a jeśli to nie jest możliwe – aby otrzymywali 

od nauczyciela materiał w formie 

kart, płyt czy książeczek do wykorzystania 

w domu. Połóżmy nacisk, 

aby zatrudniany przez nas specjalista 

zapewnił to naszym klientom. 

Należy zatrudnić też takiego pedagoga, 

który po prostu lubi dzieci, ma do 

30 

mój


Zdaniem eksperta 

Neurologowie wiedzą, że nawet mózg rocznego dziecka 

jest w stanie zaakceptować strukturę każdego języka 

świata, tworząc właściwe i szybkie połączenia neuronowe. 

Moje 15-letnie doświadczenie podpowiada, że nawet 

dziecko, które nie mówi jeszcze w języku ojczystym, 

w naturalny sposób przyswaja każdy inny, tworząc sobie 

drogę do poznawania systemów językowych. Ucząc 

się, staje się silniejsze i pewniejsze siebie, ponieważ 

doświadczyło już innej sytuacji językowej, co zaowocuje 

w przyszłości. Takie też przykłady napotykam codziennie, 

edukując oraz obserwując dwujęzyczne dzieci. 

Edyta Smolińska, dyrektor szkoły dla dzieci Dolphin 

nich serce, a zajęcia prowadzi z przyjemnością. 

No i oczywiście stawia na 

„zagłębianie” dzieci w język, czyli podczas 

lekcji nie używa języka polskiego. 

Dbajmy o to, aby zatrudniany przez 

nas nauczyciel pod żadnym pozorem 

nie stresował dziecka, bo może je tylko 

zniechęcić do nauki języka obcego 

oraz do nauki w ogóle. Raczej więc 

niech stawia na zabawy muzyczne, gry 

planszowe czy karty edukacyjne, które 

pozwolą naszym podopiecznym na 

efektywniejszą naukę. Dobry pedagog 

będzie też uwzględniał indywidualne 

zdolności językowe każdego malucha 

i dobierał do nich odpowiednie metody 

pracy. Pamiętajmy też o najważniejszym 

– o doborze odpowiedniej grupy 

wiekowej. Zorganizujmy zajęcia tak, 

aby nasi podopieczni uczyli się w środowisku 

rówieśniczym. 

© demachy - Fotolia.com © athomass - Fotolia.com 

mój 

31

Przygotowując się do spotkania należy 

pamiętać o tym, że większość rodziców 

chce czuć się ekspertem w kwestii 

wychowania swoich dzieci. Potrzeba 

wiele delikatności i empatii, aby mówić 

w sposób, który nie zrani niepotrzebnie 

odbiorcy. Dlatego też zawsze 

warto używać komunikatów typu „ja”. 

Zamiast powiedzieć: „Ostatnio Krzyś 

zachowuje się niedopuszczalnie – bije 

inne dzieci, gryzie, zabiera zabawki. 

Nic do niego nie dociera”, można użyć 

komunikatu typu „ja”: „Martwi mnie 

bardzo, że w ostatnim czasie zmieniło 

się zachowanie Krzysia. Wczoraj kolejnasi 

podopieczni: RODZICE 

Magdalena Bodzoń, psycholog 

Mamy 

problem 

Dobro dziecka jest najważniejszym celem zarówno rodzica, 

jak i opiekuna w żłobku, klubie malucha czy w przedszkolu. 

Aby dziecko dobrze się czuło w grupie, a także by 

prawidłowo się rozwijało i kształciło, niezbędna jest 

współpraca rodziny oraz kadry pedagogicznej. Zwłaszcza, 

jeśli pojawiają się problemy wychowawcze. 

Oddanie dziecka do przedszkola rodzice 

często przeżywają równie mocno 

jak ich pociecha. Niepokoją się o to, jak 

malec zniesie rozłąkę, jak zaadoptuje 

się w zupełnie nowej rzeczywistości, 

czy spotka się tam z wyrozumiałą życzliwością. 

Uważnie obserwują nauczyciela, 

który pełni rolę wychowawcy 

oraz opiekuna i przejmuje część obowiązków, 

należących dotychczas tylko 

do nich. Jest to rola, która wymaga nie 

tylko szerokiej wiedzy pedagogiczno- 

-psychologicznej, ale także dużego zaangażowania, 

otwartości, uważności 

i kreatywności. 

Warto rozmawiać 

W obecnym systemie edukacji rodzice 

coraz częściej chcą aktywnie uczestniczyć 

w życiu placówki. Te dwa dotąd 


osobne światy: rodzina i żłobek/przedszkole 

niejako łączą się we wspólnym 

wysiłku o rozwój i kształcenie dziecka. 

Niezwykle ważne dla dobra malca jest, 

aby współpraca rodziców z nauczycielem 

przebiegała harmonijnie. Dla 

pedagoga może być to proces trudny 

i mozolny, jednak warto zatroszczyć 

się o dobre, klarowne i szczere relacje 

z rodzicami od samego początku, gdyż 

przez kilka lat, w ciągu których dziecko 

uczęszcza do żłobka czy przedszkola, 

okazji do spotkań i rozmów nie brakuje. 

Szczególnie problematyczne mogą 

być sytuacje, w których mamy przeprowadzić 

rozmowę z rodzicem, którego 

dziecko sprawia problemy wychowawcze. 

Takie rozmowy bywają bardzo 

trudne zarówno dla rodzica, jaki i dla 

nauczyciela. Aby taka rozmowa mogła 

stać się punktem wyjścia do opracowania 

wspólnego planu działania z korzyścią 

przede wszystkim dla dziecka, powinna 

spełniać szereg kryteriów. 

Bez oskarżania 

Decydując się na przeprowadzenie 

trudnej rozmowy z rodzicem powinniśmy 

najpierw jasno określić, jakie tematy 

chcemy poruszyć, zdać sobie sprawę 

z tego, co nam samym sprawia trudność 

i nie zapominać o celu, jaki nam 

przyświeca: jest nim przede wszystkim 

dobro dziecka. Dobrze w trakcie rozmowy 

korzystać z wcześniej przygotowanych 

notatek, a także z kart obserwacji 

dziecka. Umożliwi nam to nie 

wpadanie w dygresje i opieranie się na 

faktach. Niebywale ważne jest, abyśmy 

zawsze podczas takiej rozmowy potrafili 

wymienić i docenić także mocne 

strony dziecka. 

32 

mój

nasi podopieczni: RODZICE 

ny raz ugryzł koleżankę, gdy nie chciała 

dać mu zabawki”. Jest to forma nieoceniająca 

i nienapastliwa, która w znacznym 

stopniu niweluje automatyczną 

chęć obrony. 

Nieocenioną rolę w dobrym dialogu 

stanowi też aktywne słuchanie, dzięki 

któremu okazujemy rozmówcy zainteresowanie 

i zrozumienie, a także mamy 

możliwość usystematyzowania problemu. 

W skład aktywnego słuchania 

wchodzą m.in. : 

• parafrazowanie – powtarzanie usłyszanego 

komunikatu własnymi słowami: 

„Jeśli dobrze Panią zrozumiałam…”, 

„Mówi Pani o tym, że…”- mamy wtedy 

pewność, że dobrze zrozumieliśmy 

wypowiedź rozmówcy, a także dajemy 

możliwość obszerniejszego poruszenia 

tematu. 

• odzwierciedlanie uczuć – adekwatne 

nazwanie uczuć rozmówcy: „Może czuć 

się Pani zdenerwowana”, „ Taka informacja 

może wywołać frustrację”. 

• klaryfikacja – poprzez zadanie pytania 

zamkniętego pozwala uściślić i uporządkować 

wypowiedź: „Czego Pani ode 

mnie oczekuje w zaistniałej sytuacji?”. 

Ważne jest, aby taka rozmowa miała 

miejsce w sprzyjających warunkach. 

Należy zadbać o to, aby nie odbywała 

się w pośpiechu, który zwykle jest złym 

doradcą, a także o zapewnienie bezpiecznej 

przestrzeni na dialog tj. bez 

świadków, hałasu itd. 

Słuchanie ze zrozumieniem 

Musimy liczyć się z tym, że dla rodziców 

trudne jest słuchanie i przyjmowanie 

uwag o złym zachowaniu ich pociechy. 

Dzieje się tak nie tylko dlatego, 

że zwykle chcą postrzegać swoje dziecko 

jako to, które daje sobie doskonale 

radę ze wszystkimi trudnościami, ale 

także dlatego, że mogą przyjmować 

te uwagi jako sygnał, że to oni zawiedli 

w roli rodzica. Często także w takich 

sytuacjach ujawniają się różne mechanizmy 

obronne, od których 

przecież nikt nie jest wolny. 

W związku z tym ważne jest 

wsłuchiwanie się w to, co 

rodzic chce nam przekazać, 

nie obrażanie się, nie 

unoszenie się emocjami. 

Życzliwe, pełne uwagi 

słuchanie i mówie- 

nie o swoich obserwacjach za pomocą 

komunikatów typu „ja”, umożliwia porozumienie 

na bezpiecznej płaszczyźnie. 

Warto w trakcie rozmowy zachować 

kontakt wzrokowy, a w sytuacji, 

w której rodzic wyraźnie narusza nasze 

granice, należy pamiętać, że to my jesteśmy 

gospodarzami i mamy prawo 

oraz obowiązek wrócić rozmowę na 

właściwy tor. 

Takie postępowanie ma ogromną szansę 

powodzenia. Jednak, oczywiście, 

może zdarzyć się tak, że nie uda nam 

się wypracować z rodzicem wspólnego 

planu działania. Zawsze wtedy 

możemy zwrócić się o pomoc 

w rozwiązaniu problemu do dyrektora 

lub pedagoga, a także 

we własnym zakresie próbować 

pracy z samym 

dzieckiem. 

© Yuriy Shevtsov - Fotolia.com 

Jak pomóc dziecku 

– metody wypracowywania wspólnego planu działania 

• Postarajmy się zorganizować rozmowę rodzic-dziecko-nauczyciel. To uświadomi maluchowi, 

że rodzice i nauczyciele mają wspólny front. 

• Ustalmy jednakowe wymagania dom-przedszkole/żłobek, pokazując dziecku na jakie zachowanie 

nie godzimy się ani tu, ani tu. 

• Ustalmy wspólne metody zachęcania dziecka do współpracy, np. opisywanie problemu lub określenie 

oczekiwań (jeśli dziecko jest małe i trzeba mu wskazać rozwiązanie), spokojne przypominanie dziecku 

(czasem wystarczy jedno słowo, np. : „rozrzucone zabawki”). 

• Zapewnijmy dziecku poczucie bezpieczeństwa, np. poprzez jasne sformułowanie zasad, informowanie 

dziecka, jakie zachowania są akceptowalne, a jakie nie do przyjęcia, poinformowanie o tym, co go czeka 

w razie niezastosowania się do zasad itp. 

• Ustalmy jednakowe konsekwencje, które czekają dziecko zarówno w domu, jaki w przedszkolu 

w momencie pojawienia się złego zachowania. Poinformujmy o tym malucha i konsekwentnie 

przestrzegajmy ustaleń. 

mój 

33



Zapraszamy 

na zebranie! 

Spotkania z rodzicami 

to obowiązkowa część 

pracy wychowawcy. Jak 

je przeprowadzić, by 

rodzice czuli się w pełni 

doinformowani? 

Organizowanie zebrań to element 

współpracy placówki z rodzicami naszych 

podopiecznych. Podczas spotkań 

możemy podsumować program realizowany 

przez wychowawcę i ocenić 

prace maluchów: opowiedzieć o ich 

rozwoju, postępach i zachowaniu, ale 

również porozmawiać o ewentualnych 

problemach i ich rozwiązaniach. Zebranie 

to również ważne narzędzie organizacyjne 

– jest dla rodziców źródłem 

wiadomości o tym, co ma się wydarzyć 

w najbliższej przyszłości, a także okazją 

do przekazania najważniejszych 

informacji dotyczących prowadzenia 

placówki (opłat, planu zajęć, nowych 

nauczycieli itd.). 

Co miesiąc lub co dwa 

Aby zebrania spełniały swoje zadanie, 

powinny odbywać się w miarę regularnie. 

Najlepiej na początku roku 

szkolnego ustalić z rodzicami stały termin 

spotkań, np. pierwszy czwartek 

każdego miesiąca. W żłobkach takie 

spotkania mogą odbywać się rzadziej, 

np. zawsze w drugi poniedziałek parzystego 

miesiąca. Takie daty łatwiej 

zapamiętać. Można też zgodzić się na 

„ruchomy” terminarz spotkań i na każdym 

zebraniu ustalać datę kolejnego, 

jednak takie przypadkowe daty mniej 

zapadają w pamięć. Dlatego zawsze – 

gdy zbliża się termin zebrania – warto 

przypomnieć o tym rodzicom przyczepiając 

stosowną kartkę na tablicy informacyjnej 

w placówce lub na drzwiach 

wejściowych. 

Punkt po punkcie 

Wychowawca prowadzący zebranie 

powinien się do niego przygotować, 

robiąc plan spotkania, a dokładniej – 

spisując tematy, które będzie omawiał. 

W ten sposób nie zapomni o niczym 

i przekaże rodzicom wszystkie konieczne 

informacje, a jednocześnie skoncentruje 

się na najważniejszych sprawach 

i uniknie największego błędu osób 

prowadzących zebrania – mówienia 

o „niczym” i nadmiernego rozwlekania 

spotkania. 

Robiąc plan warto zacząć od sprawozdania 

z realizacji programu i oceny postępów 

dzieci. Potem trzeba w skrócie 

opowiedzieć o sprawach bieżących 

i o najbliższych planach. Na koniec można 

przejść do spraw mniej przyjemnych, 

np. poruszeniu problemów wychowawczych, 

jakie pojawiły się w grupie. Trzeba 

Często stosowaną formą spotkań 

z rodzicami są warsztaty, na których 

omawiane są problemy wychowawcze. 

O poprowadzenie takich zajęć można 

poprosić przedszkolnego pedagoga, 

który np. co miesiąc będzie spotykał się 

z rodzicami i radził im, jak postępować 

z nieśmiałym dzieckiem, jak oduczyć malca 

agresji, jak rozwiązywać konflikty między 

rodzeństwem itp. Takie spotkanie można 

zakończyć wspólną dyskusją i wymianą 

doświadczeń. 

Jeśli jest taka potrzeba, co jakiś czas można 

zorganizować spotkanie ze specjalistą spoza 

placówki, np. z psychologiem, lekarzem. 

Obiektywna pomoc kogoś z zewnątrz 

może okazać się nieoceniona, gdy w grupie 

pojawia się jakiś problem, np. podopieczni 

zaczynają się źle zachowywać, pojawiło 

się nowe dziecko, którego grupa nie może 

zaakceptować, zmienił się wychowawca itd. 

34 

mój


© Monkey Business - Fotolia.com 

pamiętać, że wychowawca nie powinien 

mówić przy tym o kłopotach z dziećmi, 

wymieniając ich nazwiska. Jeśli istnieje 

konieczność poruszenia jakiś spraw 

z konkretnymi rodzicami, trzeba poprosić 

ich o pozostanie w sali po zebraniu 

i porozmawiać z nimi w cztery oczy. Po 

omówieniu wszystkich tematów przez 

wychowawcę, powinien on dać rodzicom 

czas na zadawanie pytań lub poruszenie 

spraw przez nich zgłoszonych. 

Nie może tego unikać wymawiając się 

np. późną godziną. Jeśli wychowawca 

nie zna odpowiedzi na jakieś pytanie 

zadane przez rodzica, bo np. leży ona w 

kompetencji dyrekcji, musi poinformować 

o tym, obiecać, że uzyska taką odpowiedź 

i przekaże ją zainteresowanym 

na następnym spotkaniu. 

Przyjaźnie i otwarcie 

Aby zebranie przebiegało w miłej atmosferze, 

warto ustawić krzesła dla 

rodziców w kole. Wychowawca powinien 

usiąść między nimi, ale w miejscu, 

gdzie będzie dobrze widoczny 

i słyszany. Przemawianie w „mównicy”, 

czyli zza biurka, stworzy niepotrzebny 

dystans między nim a słuchaczami. 

Dobrze, jeśli na stoliku po środku 

znajdą się jakieś wafelki czy herbatniki 

oraz woda. Taki poczęstunek niewiele 

kosztuje, a będzie miłym akcentem 

i stworzy przyjazny klimat do rozmowy. 

Wychowawca podczas rozmowy 

z rodzicami powinien umieć słuchać 

i być otwartym na ich propozycje i sugestie. 

Nie może jednak zapominać, że 

jest on pracownikiem placówki i musi 

wykonywać zadania zlecone mu przez 

dyrekcję, więc to do niego, a nie rodziców 

należy podejmowanie ostatecznych 

decyzji w sprawie programu 

czy zasad obowiązujących w żłobku, 

przedszkolu czy klubie malucha. 

mój 

35


Michał Sotkiewicz 

Zgodnie 

z umową 

W jednych placówkach czesne kosztuje kilkaset złotych, 

w innych trzeba płacić co miesiąc ponad tysiąc. Zwykle 

statut przewiduje, że opłatę należy wnosić z góry, do 

piątego albo dziesiątego, czasem nawet piętnastego dnia 

miesiąca. A co się dzieje, gdy ktoś z opłatami zalega? 

Elżbieta Raczyńska od ponad 20 lat 

prowadzi przedszkole w Łodzi, wiele 

więc już widziała, z różnymi sytuacjami 

się stykała. Zdarza się, że ktoś zalega 

z czesnym. Różne bywają przyczyny, różnie 

też można je traktować. Jednym brakuje 

pieniędzy, bo stracili źródło dochodów 

– zlikwidowany został ich etat albo 

wygasły zlecenia, które pozwalały im się 

utrzymać. Inni uznają, że mają akurat 

inne potrzeby niż opłacanie czesnego. 

Oczywiście rodzice lub opiekunowie są 

powiadamiani o zaległościach, wzywani 

do ich uregulowania, a w ostateczności 

może dojść do rozwiązania umowy. 

W każdej jednak sytuacji – zaznacza 

doświadczona szefowa łódzkiego 

przedszkola – najważniejsze jest dobro 

dziecka, konieczna jest więc daleko idąca 

tolerancja. I wspólne z rodzicami szukanie 

rozwiązania – np. obniżenie na pewien 

czas czesnego. 

36 

mój 

© Photographee.eu - Fotolia.com


Również Magdalena Szulc z przedszkola 

„Nasza Bajka” w Szczecinie podkreśla, 

że na pierwszym miejscu musi się 

znaleźć dobro dziecka. Z rodzicami czy 

opiekunami trzeba się umieć porozumieć. 

Tak jak robi to np. Anna Bembas, 

właścicielka przedszkola „Uliczka Kwiatowa” 

w podwarszawskim Legionowie: 

– Bywa przecież, że ktoś traci pracę 

i przez pewien czas nie jest w stanie płacić 

czesnego w pełnej wysokości. Wtedy 

umawiamy się na odłożenie płatności 

przez pewien czas – mówi. 

Takie rozwiązania, jak czasowe obniżenie 

czesnego, przewidują niektóre 

statuty żłobków i przeszkoli. Zwykle 

są one jednak formułowane raczej restrykcyjnie. 

Oto przykład z regulaminu 

Przedszkola Niepublicznego „Mały Miś” 

w Szpetalu Górnym (woj. kujawsko-pomorskie): 

(…) Nieterminowe uiszczanie należności 

(opłata nie wpłynęła na konto 

do 20. dnia danego miesiąca) jest 

podstawą do wypowiedzenia umowy 

przyjęcia dziecka do przedszkola 

z zachowaniem terminu wypowiedzenia 

oraz wiąże się ze skreśleniem 

z listy wychowanków. Jeżeli rodzic nie 

opłaci pobytu dziecka w przedszkolu 

w określonym terminie, zostaną naliczone 

odsetki do płacenia za każdy 

dzień zwłoki. 

Niepubliczne Przedszkole „Krasnale” 

w Strzyżowie (woj. podkarpackie) przewiduje: 

(…) Dziecko może być skreślone 

z listy uczestników Niepublicznego 

Przedszkola w przypadku, gdy: 

a) zachowanie dziecka wykracza poza 

ogólne normy funkcjonowania w grupie 

społecznej, b) rodzice nie uiścili 

opłaty za pobyt dziecka w Niepublicznym 

Przedszkolu do 10. dnia nieopłaconego 

miesiąca. 

© wckiw - Fotolia.com 

WAŻNE! 

W przypadku zalegania z opłatami, placówka 

może dochodzić zwrotu należnych kwot na drodze 

postępowania sądowego w trybie określonym przez 

przepisy Kodeksu Cywilnego. W praktyce oznacza 

to najpierw sporządzenie wezwania do zapłaty, 

ponaglającego dłużnika do uiszczenia zaległej płatności. 

W wezwaniu takim powinno się znaleźć określenie 

wierzyciela i dłużnika, określenie podstawy roszczenia 

(umowa), dokładna kwota zadłużenia, data wymagalności 

płatności, rachunek bankowy do dokonania wpłaty, 

termin, w którym dłużnik powinien spłacić zadłużenie, 

sankcje, jakie grożą dłużnikowi w razie nieuregulowania 

należności oraz podpis wierzyciela. Jeśli dłużnik nie 

zareaguje na wezwanie do zapłaty, można wystąpić 

przeciwko niemu do sądu rejonowego (właściwego 

dla dłużnika) z powództwem o zapłatę. Gdy sąd wyda 

taki nakaz i gdy wyrok się uprawomocni, a dłużnik 

nadal nie zapłaci czesnego wraz z odsetkami, można 

jeszcze wystąpić do sądu o nadanie wyrokowi klauzuli 

wykonalności. Po otrzymaniu tzw. tytułu wykonawczego, 

można skierować go (wraz z wnioskiem o wszczęcie 

egzekucji) do komornika. 

Przedszkole „Nibylandia” w Głownie 

(woj. łódzkie) przypomina: 

Do podstawowych obowiązków rodziców 

należy: (…) terminowe uiszczanie 

odpłatności za pobyt dziecka 

w przedszkolu. Przypadki, w których 

właściciel przedszkola może skreślić 

dziecko z listy wychowanków: (...) zaleganie 

rodziców z odpłatnością za 

przedszkole. 

Przedszkole Niepubliczne „Radosna 

Chatka” w Rybniku przestrzega: 

Dziecko może zostać skreślone z listy 

dzieci przyjętych do Przedszkola 

w przypadku gdy: Rodzice/Opiekunowie 

zalegają z opłatami za 1 miesiąc. 

W wielu żłobkach i przedszkolach 

można usłyszeć, że problem zaległości 

w płatnościach w ogóle – tu pada zwykle 

komentarz: „na szczęście” – nie występuje. 

I rzeczywiście całe szczęście. 

Bo gdyby występował i nie udawało 

się znaleźć rozwiązania, pozostawałaby 

tylko żmudna, najeżona wieloma przeszkodami, 

a przede wszystkim uciążliwa 

i czasochłonna droga sądowa. 

mój 

37

nasz budynek: HIGIENA 

© apops - Fotolia.com 

Justyna Milkiewicz 

Czysto 

i bezpiecznie 

Nie ma szczegółowych przepisów prawnych regulujących 

rodzaj używanych w żłobkach i przedszkolach środków 

higieny. Wybierając środki czystości, musimy więc sami 

zwracać uwagę na to, czy będą one bezpieczne dla 

naszych podopiecznych. 

W Polsce obowiązuje tylko jedno bardzo 

ogólnikowe Rozporządzenie Ministra 

Edukacji Narodowej i Sportu z 31- 

12-2002 r. w sprawie bezpieczeństwa 

oraz higieny w publicznych i niepublicznych 

szkołach i placówkach (Dz. U. 

z 2003r. Nr 6 poz. 69 z późn. zm.), ale 

tam nie ma zapisów na temat detergentów. 

Sposób utrzymania czystości 

w przedszkolach czy żłobkach (w tym 

także środki czystości, jakie są używane) 

bywa niekiedy określany w dokumentach 

wewnętrznych placówki (procedury, 

instrukcje lub regulaminy), nie 

ma jednak przepisów, które obligowałyby 

przedszkola do tworzenia takich 

dokumentów. Nie ma też obowiązku 

stosowania detergentów hipoalergicznych, 

chociaż z roku na rok coraz więcej 

dzieci cierpi na uczulenia. 

Detergenty 

Do sprzątania placówki powinny być 

używane ogólnodostępne na rynku 

środki czystości, które posiadają atest 

Detergenty to 

substancje aktywne, 

które często zawierają 

substancje szkodliwe. 

Do takich należą: 

• związki chloru: chlor 

potrafi przenikać 

przez skórę wpływając 

na działanie układu 

nerwowego; 

• fosforany: wywołują 

uczulenie; to one 

powodują zwiększenie 

rozwoju glonów 

w wodach; 

• konserwanty 

i substancje zapachowe, 

które są najbardziej 

alergogenne. 

PZH. Trzeba tu jednak przypomnieć, że 

producenci środków czystości nie mają 

obowiązku zdobycia takiego atestu – 

jest to całkowicie dobrowolne. Podczas 

kontroli sanepidu możemy spodziewać 

się jego zainteresowania tym, czy 

stosowane środki posiadają atest PZH, 

zachowaną datę ważności i czy są odpowiednio 

zabezpieczone przed dostępem 

dzieci. Detergenty muszą być 

oznakowane zgodnie z wymaganiami 

określonymi w unijnym rozporządzeniu 

o detergentach z zachowaniem 

wymagań regulowanych ustawą o substancjach 

i mieszaninach chemicznych 

i/lub rozporządzeniem 1272/2008, które 

będzie obowiązkowe od 01.06.2015 

r. a teraz póki co dla mieszanin, a takimi 

są detergenty, jest dobrowolne. 

Zaostrzenie przepisów nastąpiło więc 

dopiero od początku tego roku. 

Kupując środki czystości do żłobka czy 

przedszkola, kierujemy się zwykle ich 

skutecznością i ceną. Biorąc jednak 

pod uwagę zdrowie powierzonych 

nam dzieci, warto również zadbać o to, 

by wybierane przez nas środki miały 

jak najmniej intensywny zapach. To 

bowiem środki zapachowe są najczęstszą 

przyczyną uczuleń na detergenty. 

Z tego samego względu warto wprowadzić 

zasadę, że sprzątanie placówki 

odbywa się zawsze podczas nieobecności 

dzieci. Dzięki temu, nie będziemy 

narażać maluchów na wdychanie 

oparów, które ewentualnie mogą im 

zaszkodzić. Jeśli w nagłej sytuacji musimy 

użyć jakiegoś środka w obecności 

dzieci, lepiej nie używać go w postaci 

sprayu – do powietrza, a więc i do płuc 

maluchów przedostaje się wówczas 

więcej cząsteczek chemicznych. 

Na opakowaniu środków czystości zawsze 

widnieje instrukcja, jak należy je 

stosować. Tej instrukcji należy oczywiście 

przestrzegać, ale w przedszkolach, 

ze względu na specyfikę zachowań 

dzieci, należy dodatkowo wprowadzić 

obowiązek zmywania czystą wodą 

wszystkich powierzchni mytych wcześniej 

detergentami. 

Środki dezynfekujące 

O ile atest nie jest wymagany przy detergentach, 

o tyle muszą go posiadać 

wszelkie środki bakteriobójcze, które 

znajdują się na rynku (środkami takimi 

powinny być dezynfekowane sanitaria- 

38 

mój


Jak przechowywać detergenty? 

Środki do mycia i dezynfekcji powinny być 

przechowywane w oryginalnych, szczelnych 

opakowaniach, z czytelnym oznakowaniem i znakami 

ostrzegawczymi. Środki myjące i dezynfekujące 

szczególnie niebezpieczne, należy przechowywać 

w miejscach zabezpieczonych przed dostępem osób 

nieupoważnionych i dzieci. 

ty). Atest taki wydaje Urząd Rejestracji 

Produktów Leczniczych, Wyrobów 

Medycznych i Produktów Biobójczych. 

Zazwyczaj środki kupowane w sklepach 

tradycyjnych taki atest mają, 

natomiast z tymi, kupowanymi w sklepach 

internetowych, bywa różnie. Nawet 

jednak, jeśli nie mamy możliwości 

obejrzenia dokładnie opakowania, możemy 

sprawdzić, czy środek ma atest 

na stronie urzędu pod adresem www. 

urpl.gov.pl. Środki biobójcze będą wyszczególnione 

w III części rejestru i tam 

należy ich poszukać. Oczywiście środki 

biobójcze wymagają szczególnej dbałości 

w przechowywaniu i zabezpieczeniu 

przed dostępem dzieci. Do dezynfekcji 

toalet i ewentualnie powierzchni 

mających kontakt z jedzeniem można 

przystępować dopiero po wyjściu 

wszystkich podopiecznych z placówki. 

Należy też bezwzględnie przestrzegać 

instrukcji na opakowaniu i bardzo dokładnie 

spłukać wszystkie odkażane 

powierzchnie czystą wodą. 

© Mitarart - Fotolia.com 

mój 

39



Alergia na 

detergenty 

Lśniąca podłoga, pachnące świeżością toalety – to wizytówka dobrze prowadzonego 

żłobka, klubu malucha czy przedszkola. Dbając o czystość placówki, nie wolno nam 

jednak zapominać o zdrowiu naszych podopiecznych. Według Polskiego Towarzystwa 

Alergologicznego związki chemiczne stosowane w detergentach to druga 

najczęstsza przyczyna uczuleń (po produktach spożywczych). O alergiach wziewnych 

i kontaktowych u dzieci rozmawiamy z dr. Leszkiem Olchowikiem, alergologiem 

z Przychodni dla dzieci „Tolek”. 

© Gina Sanders - Fotolia.com 

Panie Doktorze, czy często spotyka się 

u dzieci alergię na detergenty? 

Tak, ale zwykle dotyczy to proszków 

do prania czy kosmetyków, np. mydeł 

i kremów, których używamy do 

pielęgnacji skóry niemowląt i dzieci. 

Ale oczywiście zdarzają się alergie na 

substancje zapachowe czy na środki 

konserwujące znajdujące się w innych 

detergentach, np. płynach do mycia 

podłóg. Generalnie nie zdajemy sobie 

sprawy, że to co ładnie pachnie, nie zawsze 

jest bezpieczne. Odkąd na rynku 

pojawiły się kolorowe, aromatyczne 

płyny, używamy ich w dużych ilościach. 

Im więcej składników zawiera specyfik, 

tym większe prawdopodobieństwo, iż 

wywoła reakcję alergiczną, np. kontaktowe 

zapalenie skóry. Objawia się ono 

świądem, pęcherzami i zaczerwienieniem. 

Obserwujemy też różnego rodzaju 

wypryski, pokrzywki itd., a nawet 

wyprysk powietrznopochodny, wywołany 

osiadaniem na skórze substancji 

chemicznych, które powodują zmiany 

skórne. 

A alergia na chlor, który często jest 

stosowany w detergentach? 

Chlor nie jest substancję uczulającą, ale 

raczej drażniącą. Może podrażnić drogi 

oddechowe i – jeśli zdarza się to często 

– zwiększyć podatność na alergie lub 

doprowadzić np. do powstania astmy. 

Łazienka zapisała się w świadomości 

społecznej jako miejsce, w którym grasuje 

stado bakterii. Jeśli chcemy się ich 

pozbyć, musimy kupić płyn antybakteryjny, 

bo inaczej nasze dziecko może 

spotkać coś złego. Tymczasem wdychanie 

szkodliwych oparów, np. podczas 

mycia dużych powierzchni w zamkniętych 

pomieszczeniach, może 

być niebezpieczne. Zwłaszcza, że dzisiejsze 

budynki i okna są tak szczelne, 

że naturalna wymiana powietrza jest 

prawie niemożliwa. Istnieje nawet coś 

takiego, jak sick building syndrome: 

dolegliwość wywołana zanieczyszczeniami 

chemicznymi, które krążą w powietrzu 

i drażnią oczy oraz układ oddechowy. 

Do produktów, które mogą 

być źródłem alergii zaliczamy pianki 

uszczelniające, impregnaty do drewna, 

materiały do ocieplania i wyciszania, 

PCV, linoleum, lakiery i farby. Takie 

przypadki są rzadkie, ale się zdarzają, 

dlatego mając do czynienia z dziećmi, 

musimy dmuchać na zimne, czyli 

wyeliminować wszystkie ewentualne 

zagrożenia. 

To znaczy? 

Stosując chemię do sprzątania sal, toalet 

i innych pomieszczeń, musimy 

używać takich preparatów, które mają 

atest i są bezpieczne dla dzieci. Jeśli na 

opakowaniu czytamy, że jakiegoś środka 

można używać tylko w rękawiczkach, 

bo jest żrący, to znaczy, że lepiej 

w ogóle go nie używać w miejscach, 

w których przebywają dzieci – maluchy 

wszystko liżą i wkładają do buzi. Jeśli 

już stosujemy jakieś detergenty, to po 

użyciu umytą powierzchnię spłukujmy 

czystą wodą. Wyposażając pomieszczenia 

w meble czy wykładziny, pamiętajmy, 

że powinny być wykonane 

z materiałów antyalergicznych. Obecnie 

w wyposażeniu wnętrz dominują 

wykładziny, podłogi PCV, meble z takich 

materiałów jak włókno szklane, 

plastik, pianki poliuretanowe, sklejki. 

To też potężne źródła alergii. Zdarzają 

się przypadki uczuleń na lateksowe czy 

plastikowe elementy mebli i pokryć foteli. 

Dlatego zanim kupimy coś do sali 

przedszkolnej, sprawdźmy, czy ta rzecz 

ma atest. 

Co jeszcze można zrobić, by zapobiec 

alergii u dzieci? 

Trzeba wietrzyć pomieszczenia i – nawet 

zimą – utrzymywać w nich temperaturę 

do 20-22 st. C. Powyżej niej, 

śluzówki w nosie ulegają mikrouszkodzeniom, 

otwierając drogę alergenom. 

Ważne jest też utrzymanie wilgotności 

powietrza – 50 proc. To również ochroni 

śluzówki dzieci przed zmianami i ograniczy 

wchłanianie nie tylko alergenów, 

ale i wirusów oraz bakterii. 

40 

mój



Toy story 

Przedszkolne zabawki powinno się regularnie 

dezynfekować. Pozwoli to uniknąć rozprzestrzenienia się 

wielu groźnych chorób, jak choćby owsicy, oraz sprawi, 

że rodzice naszych wychowanków nie będą obawiali się 

ponownych zachorowań ich dzieci. 

42 

mój 

© Pixavril - Fotolia.com


Dziecięce zabawki szybko się brudzą. 

Sprzyja to rozprzestrzenianiu się zarazków, 

szczególnie, jeśli prowadzimy placówkę 

dla bardzo małych dzieci, które 

lubią wkładać wszystko do buzi. Myjmy 

więc plastikowe rzeczy jak najczęściej 

letnią wodą z mydłem, pluszaki pierzmy 

w pralkach w środkach piorących 

przeznaczonych dla dzieci. Plastikowe 

zabaweczki i drobiazgi, które nie zawierają 

części elektrycznych, możemy 

umyć w zmywarce, jeżeli placówka 

takową posiada. Jest to najprostsza 

metoda dezynfekcji zabawek – w zmywarce 

plastik jest myty w takiej temperaturze, 

w jakiej nie jesteśmy w stanie 

umyć go ręcznie. Jednak czasem 

zwykłe umycie zabawek nie wystarczy 

– konieczna jest bardziej profesjonalna 

dezynfekcja. Dzieje się tak szczególnie 

wtedy, gdy w przedszkolu lub żłobku 

pojawiła się choroba zakaźna. 

Nie bójmy się dezynfekcji! 

Dezynfekcję lub, inaczej, odkażanie 

przeprowadza się przy pomocy specjalnych 

roztworów, które zabijają 

niemal 100 procent zarazków. Należy 

jednak pamiętać o jednej zasadzie – 

przed dezynfekcją trzeba większość 

zabawek oczyścić przy pomocy wody 

z mydłem, inaczej zarazki przetrwają 

pod warstwą tłuszczu i brudu. O odkażanie 

możemy pokusić się sami – wystarczy 

nam w tym celu zastosować 

zwykły wybielacz chlorowy. Trzeba 

tylko rozcieńczyć szklankę wybielacza 

w 8 litrach wody. Następnie wystarczy 

umieścić płyn w butelce z rozpryskiwaczem. 

Taka ilość roztworu powinna 

posłużyć do odkażenia zabawek w małej 

placówce. Warto wiedzieć, że tak 

przygotowany płyn nie jest dla dzieci 

w żaden sposób toksyczny, chlor w nim 

zawarty w szybki sposób odparowuje. 

Mimo to zdezynfekowane zabawki 

warto spłukać bieżącą wodą. Jeśli nie 

mamy ochoty na samodzielny wyrób 

WAŻNE! 

Myjmy plastikowe rzeczy 

jak najczęściej letnią wodą 

z mydłem, pluszaki pierzmy 

w pralkach w środkach 

piorących przeznaczonych 

dla dzieci. Plastikowe 

zabaweczki i drobiazgi, 

które nie zawierają części 

elektrycznych, możemy umyć 

w zmywarce. 

© UbjsP - Fotolia.com 


substancji, wystarczy, że nabędziemy 

gotowy produkt, jednak uważajmy 

na skład – koniecznie przed zakupem 

sprawdźmy, czy płyn jest nietoksyczny. 

No i oczywiście stosujmy się ściśle do 

zaleceń użytkowania go zawartych na 

opakowaniu. Możemy też, w skrajnych 

wypadkach, pokusić się o zatrudnienie 

firmy dezynfekującej pomieszczenia. 

Jednak wtedy będziemy musieli liczyć 

się z większymi kosztami. 

Nawyk higieny 

Mówi się, że złe nawyki przychodzą 

same, dobre natomiast musimy wypracować. 

Dlatego wyróbmy w sobie 

i naszych pracownikach nawyk dezynfekowania 

zabawek oraz sprzętów 

używanych przez dzieci. Oczywiście 

nie należy popadać w skrajności i czyścić 

czy dezynfekować zabawki co 

chwilę, ale w pewnych sprzyjających, 

lub, jak kto woli, niesprzyjających okolicznościach 

– należy to zrobić. I tak 

– dezynfekujmy zabawki wtedy, gdy 

zauważymy, że są bardzo zabrudzone 

– na przykład jedzeniem. Nie wahajmy 

się odkażać zabawek także wówczas, 

gdy dzieci w przedszkolu lub żłobku 

dopadła biegunka lub przeziębienie, 

nie wspominając już o wiele groźniejszych 

chorobach zakaźnych. Możemy 

też oczywiście ustalić regularny termin 

dezynfekcji zabawek i sprzętu – na 

przykład dwa razy w miesiącu. Jest to 

dobrym pomysłem i może być jednym 

z atutów naszej placówki, a nawet 

czymś, co wyróżni nas na tle konkurencji 

– rodzice naszych podopiecznych 

z pewnością docenią takie podejście 

do higieny. 

mój 

43


Macie jakieś 

PYTANIA 

Na Państwa pytania odpowiada ekspert: Mariusz 

Bodzoń, właściciel firmy ProfiPerfect, dystrybutora 

artykułów higieny papierowej. 

© Kalim - Fotolia.com 

Jestem właścicielem klubu malucha. 

Chociaż ma on niewielką powierzchnię, 

a ja kupuję detergenty 

wyłącznie w hurtowniach, wydaje 

na nie dużo pieniędzy. Jakie produkty 

wybierać, by zaoszczędzić, 

ale mieć zagwarantowaną czystość 

pomieszczeń? 

Zastanawiam się nad zamontowaniem 

w przedszkolu dozowników 

do papieru toaletowego i do ręczników 

do rąk. Jaki to koszt i czy 

rzeczywiście dozowniki obniżają 

zużycie papieru? 

Jaki rodzaj produktów stosować 

do mycia podłóg PCV? 

Zawsze zostają na nich trudne 

do usunięcia ślady. 

Jedynym sposobem na zmniejszenie 

kosztów bez obniżenia, a najczęściej 

podnosząc jakość i efekt pracy, jest 

stosowanie chemii profesjonalnej. 

Produkty te sprzedawane są wprawdzie 

najczęściej w większych pojemnikach, 

jednak ich wydajność jest 

dużo wyższa. Zazwyczaj są to koncentraty, 

które działają silniej, więc 

wystarczy ich niewielka ilość, by były 

skuteczne. Mimo to są bezpieczne 

dla zdrowia i często ekologiczne. 

Zwykłe środki używane w domu, 

nigdy nie będą tak skuteczne i wydajne, 

będą za to na pewno droższe. 

Warto wspomnieć o tym, że produkty 

profesjonalne zawsze trzeba 

stosować zgodnie z zaleceniami producenta. 

Jeśli na etykiecie napisane 

jest, że np. na 10 l wody potrzeba 

1 ml koncentratu, to nie wolno zmieniać 

tych proporcji. Jeśli wlejemy 

mniej środka, nie będzie działał prawidłowo, 

jeśli więcej – czyszczona 

powierzchnia może się np. lepić. Po 

użyciu produktu należy zawsze zmyć 

myte powierzchnie czystą wodą, by 

zneutralizować agresywne substancje 

użyte w detergencie. Najbardziej 

znane na naszym rynku marki chemii 

profesjonalnej to Tenzi, Lakma, Clinex, 

Swish, Voigt czy Tana. 

Dozowniki to idealne rozwiązanie dla 

placówek, w których są dzieci. Moje doświadczenie 

pokazuje, że po ich zamontowaniu 

zużycie papieru toaletowego 

spada od 30 do 50 proc. Najbardziej 

polecałbym tu dozowniki, które same 

listkują papier czy ręcznik, dzięki czemu 

maluch nie ma możliwości wyciągnięcia 

zbyt dużej ilości papieru. Mówimy wówczas 

o kontrolowanym zużyciu papieru. 

Poza tym ręczniki wykonane są z bardzo 

wydajnego i chłonnego surowca, produkowanego 

w 100 proc. z celulozy. Istnieją 

np. specjalne ręczniki przeznaczone dla 

dzieci, których jeden listek wystarczy do 

całkowitego osuszenia mokrych rączek. 

Dozowniki mają jeszcze jedną zaletę: 

zapewniają higienę. Ponieważ rolki są 

zamknięte w pojemniku, malec urywając 

listek nie ma kontaktu z resztą papieru, 

nie przenosi więc zarazków czy brudu 

na pozostałe listki. Dlatego dozowniki 

z ręcznikami często montowane są 

w przedszkolach nie tylko w łazienkach, 

ale i w salach, gdzie służą one jako chusteczki 

higieniczne, z których maluchy 

korzystają podczas wycierania nosa czy 

rączek po jedzeniu. Dozownik do papieru 

lub ręcznika to koszt ok. 60 zł. Za 

rolkę papieru o długości 180 m (ok. 900 

listków) trzeba zapłacić ok. 12-15 zł. Jeśli 

przeliczymy, ile za to można kupić zwykłych 

rolek, zobaczymy, że naprawdę to 

się opłaca. 

Podłogi PCV stosowane często 

w żłobkach przedszkolach czy 

szpitalach mają porowatą powierzchnię. 

W tych mikrootworkach 

osadza się brud, który 

trudno usunąć. Wszystkie marki 

oferujące chemię profesjonalną 

mają specjalne produkty do 

mycia powierzchni wykonanych 

z PCV. Zawierają one kationowe 

lub niejonowe środki 

powierzchniowo czynne. Ich 

działanie polega na rozładowywaniu 

napięcia powierzchniowego, 

co pozwala na docieranie 

produktu w głąb powierzchni 

i zwiększa skuteczność substancji 

czyszczących. Większość 

marek produkujących chemię 

profesjonalną ma w swoim asortymencie 

takie produkty. Warto 

też zainwestować w dobre profesjonalne 

mopy z wiadrami, 

które nie tylko są skuteczniejsze, 

ale i ułatwiają sprzątanie – są 

większe, obrotowe, można więc 

nim dotrzeć do wszystkich zakamarków, 

poza tym nie wymagają 

moczenia rąk i schylania się 

podczas całego procesu mycia 

posadzek i płukania mopa. 

44 

mój

mój 

45

nasz budynek: WYPOSAŻENIE 

Justyna Milkiewicz 

Pieniądze idą 

jak woda 

W oszczędzaniu wody nie 

chodzi o to, aby się nie 

myć, ale o to, aby jej nie 

marnować. Wydatki na nią 

można obniżyć zmieniając 

nawyki swoje i dzieci oraz 

inwestując w oszczędzające 

wodę urządzenia. 

Dzieci uwielbiają się chlapać i nie rozumieją, 

że ich „zabawa“ kosztuje. Tymczasem 

z odkręconego kranu wypływa 

15 litrów wody na minutę! Nic dziwnego, 

że rachunki za wodę w niewielkich 

żłobkach i przedszkolach są bardzo 

wysokie i wynoszą za miesiąc średnio 

350 zł. Dlatego wodę warto oszczędzać. 

Niezbędna jest, oczywiście, edukacja 

dzieci: w ramach pogadanek na 

tematy ekologiczne warto uczyć je, by 

rozsadnie korzystały z wody. Znakomicie 

udaje się to, na przykład w trakcie 

opowieści o krajach, które borykają 

się z brakiem wody. Ważne, aby w ślad 

za wiedzą teoretyczną („woda jest 

cenna“) szły też działania praktyczne: 

wychowawcy muszą zwracać uwagę 

na zachowania dzieci w trakcie mycia 

rąk, uczyć je zakręcania kranu podczas 

mycia zębów itp. Sama edukacja 

ekologiczna w zakresie oszczędzania 

wody oczywiście nie wystarczy. Dobrze 

jest jednocześnie korzystać z nowoczesnych 

rozwiązań technicznych, 

radykalnie obniżających zużycie wody. 

Pierwsze, co należy sprawdzić, to czy 

stan instalacji jest idealny, to znaczy, 

czy nigdzie nie wycieka woda. Nawet 

niewielkie kapanie z kranu, np. jedna 

kropla na dwie sekundy to ponad 

pół metra sześciennego wody w skali 

miesiąca. Jeśli kapie woda zimna to 

kosztuje to 5 zł miesięcznie, jeśli ciepła – 

11 zł. Jeśli instalacja jest sprawna, można 

poszukać źródeł oszczędności w nowoczesnych 

rozwiązaniach technicznych. 

Fot.: Ferro © Okea - iStock 

Napowietrzanie w kranie 

Znacznie obniżają rachunki za wodę 

urządzenia zwane perlatorami lub 

aeratorami. Są to metalowe pierścienie 

z systemem sitek i/lub komór, które 

przykręcamy do końca kranu. Są perlatory 

wkręcane do środka baterii oraz te 

nakręcane na kran z zewnątrz. Ten drugi 

rodzaj perlatorów może być stosowany 

także w bateriach starszego typu. 

Urzędzenia te powodują napowietrzenie 

strumienia wody mikroskopijnymi 

cząstkami powietrza. Napowietrzenie 

wody sprawia, że w tym samym czasie 

wypływa jej z kranu mniej, a różnica 

nie jest odczuwalna dla użytkownika. 

Użycie perlatora nie tylko nie zmniejsza 

komfortu korzystania z kranu, ale 

wręcz go podnosi. Perlatory pomagają 

podnieść ciśnienie w instalacji i stworzyć 

pozory mocniejszego strumienia, 

przy jednoczesnym mniejszym zużyciu 

wody. Dodatkowo perlator ukierunkowuje 

strumień wody, dzięki czemu 

nie rozpryskuje się ona na boki, co jest 

szczególnie ważne, gdy z kranu korzystają 

dzieci. Koszt takiego urządzenia 

to ok. 20-30 zł za sztukę. Jeśli używamy 

perlatorów w kranach przeznaczonych 

46 

mój


tylko do mycia rąk, oszczędność wody 

sięga nawet 80 procent! Warto zainwestować 

w nowoczesne perlatory, które 

zamiast metalowej siatki o drobnych 

oczkach zakończone są elementami 

wykonanymi z tworzywa lub silikonu. 

Łatwiej usuwać z nich osadzający się 

kamień, gdy woda jest twarda. 

wody, a tym samym zmniejsza jej zużycie 

zanim w ogóle zaczynamy z niej korzystać. 

Jak wynika z badań, kran z 2 oddzielnymi 

pokrętłami do zimnej i ciepłej 

wody zużywa 42 litry na minutę, bateria 

jednouchwytowa – jedynie 12 litrów. 

Innym ciekawym rozwiązniem są eko- 

-przyciski. Zwłaszcza dzieci (które lubią 

Fot.: Ferro 

Fot.: Ferro 

Fot.: KFA 

Fot.: Oras 

Sprytne rozwiązania 

Innym prostym sposobem na ograniczenie 

zużycia wody jest wymiana wszystkich 

kranów z oddzielnymi uchwytami 

zimnej i ciepłej wody, na baterie jednouchwytowe. 

Radykalnie skraca to czas 

ustawienia odpowiedniej temperatury 

się chlapać!) mają problem z ustawieniem 

właściwego strumienia wody, 

a bateria z eko-przyciskiem robi to samoczynnie. 

Eko-przycisk to rodzaj blokady, 

pozwalającej na ograniczenie siły 

strumienia wody. 

Znakomitym pomysłem są oczywiście 

baterie bezdotykowe. To najlepsze rozwiązanie 

do kranów służących wyłącznie 

do mycia rąk. Bateria bezdotykowa 

sterowana jest fotokomórką i uruchamia 

strumień wody tylko wówczas, gdy 

przysuniemy do niej ręce. Obniża to 

zużycie wody do 5-6 litrów na minutę. 

Jak widać, współczesna technika oferuje 

wiele rozwiązań umożliwiających 

zmniejszenie zużycia wody w znacznym 

stopniu. Warto rozważyć zastosowanie 

ich jednocześnie (np. baterie 

bezdotykowe z perlatorem), aby osiągnąć 

prawdziwie odczuwalne efekty 

finansowe tych inwestycji. 

mój 

47


© kristall - Fotolia.com 


Ruch to zdrowie 

Aby utrzymać się na rynku, żłobki i przedszkola muszą posiadać nie tylko bogatą ofertę 

edukacyjną, ale i pakiet zajęć ruchowych – od rytmiki przez taniec aż po korektywę. 

Podpowiadamy, jak wyposażyć salę, aby spełniała wszystkie niezbędne zadania. 

W każdej placówce powinna mieścić 

się sala przeznaczona tylko do zajęć ruchowych. 

Niestety, niewiele żłobków, 

przedszkoli czy klubów malucha jest 

się w stanie taką poszczycić. Dlatego 

placówki o skromniejszym budżecie 

powinny mieć chociaż wydzielony kącik 

do ćwiczeń, a jeśli i to jest niemożliwe 

– możność czasowego zaadaptowania 

sali do zabaw do celów zajęć 

ruchowych. 

Ruszamy się 

Okres żłobka i przedszkola jest kluczowy 

dla kształtowania się prawidłowej 

postawy dziecka. To czas, kiedy można 

skorygować jej dysfunkcje oraz najzwyczajniej 

w świecie wpoić dobre nawyki, 

w tym zainteresowanie sportem. Pozostaje 

nam tylko zadecydować, na jaką 

formę ruchu stawiamy w naszej placówce, 

bo oferta, jaką możemy znaleźć 

na rynku, jest bardzo bogata. Mamy 

więc rytmikę, korektywę, aerobik dziecięcy, 

wdrażanie do sztuk walki czy 

różne rodzaje tańca. Każda aktywność 

wymaga jednak przestrzeni, a niekiedy 

odpowiednich sprzętów. 

Na miarę potrzeb malucha 

Jak wyposażyć przedszkolną salę do 

ćwiczeń? Najlepiej by było w niej jak 

najwięcej pustej przestrzeni. Podłoga 

w sali powinna być wyłożona miękką, 

antystatyczną wykładziną lub łatwym 

do mycia linoleum czy płytkami PCV. 

Do gimnastyki przydadzą się miękkie 

maty lub materace, które można 

rozkładać dowolnie na podłodze. 

Dobrze, jeśli jedną ze ścian pomieszczenia 

do zajęć ruchowych stanowią 

lustra – pozwolą one nauczycielowi 

Okres żłobka 

i przedszkola 

jest kluczowy dla 

kształtowania się 

prawidłowej postawy 

dziecka. To czas, kiedy 

można skorygować jej 

dysfunkcje oraz wpoić 

dobre nawyki, w tym 

zainteresowanie 

sportem. 

korygować złą postawę dzieci. Jeśli 

nie mamy osobnej sali gimnastycznej, 

zadbajmy, by na czas zajęć ruchowych 

odsunąć meble i stworzyć 

dzieciakom bezpieczne miejsce do 

ćwiczeń i zabawy. 

48 

mój


Zabawki do ćwiczeń 

Dla bardzo małych dzieci świetnie 

sprawdzają się zwykłe piłki, którymi 

można grać lub duże piłki z grubej 

gumy z wypustkami, na których dziecko 

będzie mogło skakać, kłaść się, rozprostowując 

w ten sposób kręgosłup 

czy też turlać się na nich na brzuchu. 

Dla dzieci w każdym wieku warto zakupić 

skakanki, hula-hop, gumowe 

koła, przez które można przechodzić 

lub przez nie skakać oraz duże i miękkie, 

wykładane gąbką bryły (sześciany, 

graniastosłupy, stożki), na które można 

wchodzić, wspinać się, zjeżdżać z nich 

lub przechodzić pod nimi. Plastikowe 

pachołki przydadzą się do wyznaczania 

trasy toru przeszkód. Bardzo popularna 

ostatnimi czasy jest ogromna, 

wielobarwna chusta, która umożliwia 

przeprowadzenie wielu rozmaitych 

zabaw ruchowych. Najdoskonalej 

sprawdza się ona jednak, gdy zabawę 

koordynuje trzech lub nawet czterech 

dorosłych. Najstarsze dzieci w naszym 

żłobku z pewnością chętnie skorzystają 

z drabinek przymocowanych do ścian. 

Można na nich wykonywać wspinaczkę 

lub zwisy. Podobną funkcję będzie pełnił 

też zawieszony stosownie do wzrostu 

trzylatków metalowy drążek. 

© shootingankauf - Fotolia.com 

uczmy je, aby po sali pokrytej wykładziną 

biegały boso, a z sali porytej linoleum 

korzystały tylko w sportowym 

obuwiu lub w skarpetach antypoślizgowych. 

materace 

gryko-sen 

Z PODKŁADEM 

Z NATURALNEJ 

ŁUSKI GRYCZANEJ 

ANTYALERGICZNE I ANTYBAKTERYJNE I ANTYPOTOWE 

I PRZECIWODLEŻYNOWE I 

I WSPOMAGAJĄCE LECZENIE WAD KRĘGOSŁUPA I 

PROMOCJA 

DANPOL S.C. 

Jerzy i Mariusz 

Kieczmerscy 

12-100 Szczytno 

ul. Wielbarska 15 

tel./fax 89 624 23 13 

tel. kom. 605 559 039 

materace@grykosen.eu 

www.grykosen.eu 

Najważniejsze bezpieczeństwo 

Należy pamiętać, że z sali do ćwiczeń 

dzieci mogą korzystać wyłącznie pod 

opieką dorosłych. Zadbajmy też 

o to, by ćwiczenia w naszym żłobku 

odbywały się pod okiem doświadczonych, 

dyplomowanych 

instruktorów. Zadbajmy 

o materace 

amortyzujące 

ewentualny upadek 

dziecka z drabinek 

czy drążka oraz o zabezpieczenie 

miękkimi 

obiciami np. filarów, kantów czy innych 

miejsc, potencjalnie niebezpiecznych. 

Nie pozwalajmy dzieciom biegać 

w pomieszczeniach, gdzie znajdują się 

meble, o które łatwo się uderzyć i namój 

49

nasz budynek: OGRÓD 


Zabezpiecz rośliny 

przed mrozem 

Ciekawie obsadzony 

roślinnością ogródek może 

być wizytówką naszej 

placówki. Zadbajmy, aby 

bezpiecznie przetrwał zimę. 

Namęczyliśmy się, aby nasz ogródek 

był wspaniały. Oczyściliśmy teren z murawy, 

przekopaliśmy ziemię, dobrze 

oczyściliśmy ją ręcznie z pęków traw 

i zielska, aby nie odrastało. Mieliśmy 

szczytny cel – zorganizować pierwszy 

ogródek dla naszych podopiecznych, 

w którym będą mogli oni obserwować, 

jak rozwija się, rośnie, kwitnie i owocuje 

nasza rodzima roślinność. Jak sprawić, 

aby drzewa i krzewy przetrwały 

chłodniejsze dni? 

Zima, zima, zima! 

Wiele roślin w naszych żłobkowych 

ogrodach pochodzi z takich terytoriów, 

gdzie jest nieco cieplej. I to o nie 

właśnie powinniśmy szczególnie dbać. 

Przetrwają jedynie wtedy, jeżeli zabezpieczymy 

je przed przymrozkiem 

i chłodem. Warto zadać sobie trochę 

trudu, aby w kolejnych latach cieszyć 

się piękną, bujną i rozkwitającą roślinnością. 

Jednak pamiętajmy o najważniejszym 

– rośliny ochraniamy, gdy 

temperatura na dworze wynosi minus 

kilka stopni. Jeśli jest ciepło – okrycie 

może spowodować przedwczesny 

wzrost rośliny niekorzystny zimą albo 

jej gnicie. Mogą też zagnieździć się pod 

zbyt wczesnym ociepleniem gryzonie 

albo robactwo. Dlatego bądźmy po 

prostu bardzo ostrożni. 

Żywotny żywotnik 

Otóż nie! Najbardziej narażone na odmrożenie 

są rośliny liściaste (w tym 

wspomniany żywotnik). Rośliny te zimą 

nie mogą pobrać wody z zamarzniętej 

gleby, a woda zawarta w ich pniu 

i gałęziach po prostu... wyparowuje. 

I to właśnie przez brak wody, a nie ze 

względu na mróz rośliny te obumierają. 

Jak się przed tym zabezpieczyć? O ile 

jesień nie jest deszczowa, podlewajmy 

liściaste drzewa przed zimą – wówczas 

zdołają zmagazynować wystarczającą 

ilość wody. 

Sprawa? Trawa... 

Albo raczej trawnik. Jest doskonałym 

polem do zabaw dla naszych maluchów, 

można na nim grać w piłkę, 

skakać na skakance czy bezpiecznie 

50 

mój

nasz budynek: OGRÓD 

korzystać z placu zabaw, bo w razie 

ewentualnego upadku posłuży za naturalny 

amortyzator. Podczas wiosny, 

lata i wczesnej jesieni kośmy go więc 

systematycznie, następnie zbierajmy 

z niego, grabiąc, suche liście, aby nie 

gnił i nie żółkł. Trawy lepiej zniosą przymrozek 

oraz wiosenną wegetację, jeżeli 

wspomożemy ich wzrost specjalnym 

nawozem z fosforem i potasem. 

By byliny były z nami cały rok! 

Byliny wystarczy przyciąć przed zimą 

tuż nad ziemią, a pozostałe fragmenty 

tych roślin należy po prostu okryć 

słomą, korą, trocinami lub suchymi 

liśćmi. Nie polecamy używać torfu, 

który wchłania wodę i zatrzymuje ją 

na wierzchu gleby, co powoduje gnicie 

i obumieranie roślin. Gdy podczas 

zimy nie ma śniegu, który w naturalny 

sposób chroni roślinę przed mrozem, 

warstwa otuliny powinna być nieco 

grubsza. Szczególnie zadbajmy o byliny 

zasadzone jesienią, które nie zdążyły 

jeszcze zapuścić korzeni – pomóżmy 

im przetrwać do wiosny. 

Z poradnika ogrodnika 

Podobnie jak nie polecamy używać 

torfu do ochrony roślin, tak radzimy 

wykluczyć folię, która nie przepuszcza 

powietrza i pod którą roślina po prostu 

się „gotuje” i następnie gnije. Lepsza 

będzie tradycyjna włóknina, której możemy 

też użyć latem podczas ostrych 

upałów (cieńsza warstwa), jak i zimą, 

podczas ostrych mrozów (grubsza 

warstwa). Oczywiście dobrze jest też 

ochronić rośliny przy pomocy trocin 

lub papieru. O tym ostatnim pamiętajmy 

jednak, że jest bardzo nietrwały. No 

WAŻNE! 

Rośliny ochraniamy, gdy 

temperatura na dworze 

wynosi minus kilka stopni. 

Jeśli jest ciepło – okrycie 

może spowodować 

przedwczesny wzrost rośliny 

niekorzystny zimą albo jej 

gnicie. Mogą też zagnieździć 

się pod zbyt wczesnym 

ociepleniem gryzonie albo 

robactwo. 

i najważniejsze – do wszystkich tych 

prac możemy zaangażować starsze 

dzieci z naszej placówki. Już trzylatki 

chętnie poobserwują nasze prace 

ogrodowe, a ich rodzice z pewnością 

docenią walory edukacyjne naszego 

przedsięwzięcia. 

Fot: Agrimpex 

mój 

51

Konkurs!!! 

dla dzieci 

Już niedługo stopnieje śnieg i nadejdzie pierwszy 

dzień wiosny! Dlatego ogłaszamy wielki konkurs 

dla grup żłobkowych, klubowych 

i przedszkolnych pt. „Nasza Marzanna”. 

Przygotujcie wspólnie w swojej grupie Marzannę, 

symbolizująca odchodząca zimę i zróbcie jej zdjęcie. 

Technika i wymiary – dowolne. Fotografię Marzanny 

wyślijcie na adres: redakcja@mzmp.pl. 

Wasze zdjęcia umieścimy na naszym fanpage’u: 

www.facebook.com/mojzlobekmojeprzedszkole. 

Będziecie tam mogli zagłosować na najpiękniejszą 

Marzannę! 

Na Wasze maile czekamy do końca marca. Listę 

zwycięzców ogłosimy w następnym numerze 

magazynu „Mój żłobek, moje przedszkole”. 

NAGRODY 

Nasza Marzanna 

Na zwycięzców czekają atrakcyjne 

nagrody – fantastyczne gry od 

wydawnictwa Granna oraz gry i książki 

z serii Basia wydawnictwa Egmont. 

PROMOCJA 

Liczba graczy 

2 -4 

K ŁKA 

i SPółka 

Gra wygrała w konkursie 

Wymyśl grę, zostań autorem Granny! 

Wiek graczy 

4 -7 

® 

Układaj na czas 

obrazki z figur 

geometrycznych! 

28 

10 

33 

40 

8 

Proste zasady, 

krótka rozgrywka! 

Konkurs 

www.facebook.com/grannagry www.sklep.granna.pl www.granna.pl 

Grę! • 

na 

52 

mój


PROMOCJA 

Anna Buchner dobrestronyedukacji.pl 

Lektura odpowiednia do wieku 

O tym, że czytanie dzieciom 

jest bardzo ważne nikogo 

nie trzeba przekonywać. 

Warto jednak pamiętać, 

że każda lektura powinna 

być dostosowana do wieku 

i percepcji dziecka. Basia to 

seria książek przeznaczonych 

dla przedszkolaków. W łagodny 

i mądry sposób tłumaczy 

dzieciom otaczający je świat. 

ją, domagają się od autorek, żeby Basia 

urosła, one jednak cierpliwie tłumaczą, 

że seria opowiada o świecie pięciolatka, 

jego emocjach, radościach i kłopotach. 

Nie można teraz wprowadzić 

w błąd dzieci, pokazując im Basię nagle 

dojrzałą, niemal dorosłą. Podobnie autorki 

nigdy nie zdecydowały się pokazać 

przygód Basi, kiedy była młodsza. 

I trwałyby pewnie do dziś nieugięte 

w swojej decyzji, że czas w Basi nie płynie, 

gdyby pewnego dnia nie urodził 

się braciszek Basi – Franek. 

Franek przyszedł na świat w części Basia 

i nowy braciszek i od razu zmienił 

życie całej rodziny. Z czasem Franek 

troszkę urósł i okazał się na tyle ważnym 

bohaterem, że doczekał się własnej 

serii Basia, Franek i… 

Seria o Franku porusza tematy ważne 

dla najmłodszych dzieci: poznawanie 

Osoby, które śledzą serię książek o Basi, 

zauważyły z pewnością, że bohaterka 

cały czas ma pięć lat. Nigdy nie miała 

urodzin, od kilku lat jest w przedszkolu 

i wcale nie szykuje się do szkoły. Oczywiście 

rodzice, których dzieci wyrastaświata, 

pierwsze eksperymenty, samodzielność. 

Przez proste historyjki najmłodsze 

dzieci poznają kolory, uczą się 

nazywać zwierzęta i przedmioty, mogą 

obserwować jak radzą sobie z problemami 

ich róweśnicy. 

Seria dla najmłodszych dzieci to świat 

dwulatka, widziany oczami pięciolatka: 

samodzielność, odkrywanie świata 

i kreatywne pomysły Franka są dla Basi 

naturalne. Dorosły zauważyłby raczej 

brudne dziecko, które nieustannie naraża 

się na niebezpieczeństwa. Dzięki 

głośnemu czytaniu Franków dorośli 

mają szansę nabrać dystansu do działań 

dzieci, a czasem może ze zrozumieniem 

pokiwać głową, że dwulatek po 

prostu musi być właśnie taki. 

Więcej o Basi znajdziesz na: 

www.basia.com.pl 

mój 

53

atrakcje dla dzieci: OGŁOSZENIA 

PROMOCJA 

Wychowanie 

ponadczasowe 

Nie ma panaceum na wychowanie 

dzieci. Stara prawda, 

będzie trwała wieki. Wychowawcy 

w przedszkolu i szkole 

obarczeni wprowadzaniem 

młodego człowieka w życie 

muszą nadążyć za światem, 

za technologią, za oczekiwaniem 

rodziców, ciągły pęd 

od najmłodszych lat. 

Spędzanie czasu 

w zgodzie z naturą i tradycją 

Czy jednak nie należy zmieścić nieco 

Starej Baśni i wpleść czas Dziadka 

w życie maluchów? Co mam na 

myśli? Stary wóz z koniem zaprzężonym, 

zapach siana, skakanie na 

słomie w stodole, karmienie zwierzaków 

i to wszystko czym my dorośli 

bawiliśmy się za młodu. Czas bez 

telewizora, komputera, czas z naturą 

to co powinniśmy sprzedawać 

swoim milusińskim. Na korzystanie 

z nowinek technologii mają czas 

w domu, w szkole lub przedszkolu. 

Podajmy im deser zwany ZOO, las, 

frajda biegania po trawie. Gdzie to 

wszystko znaleźć? 

– www.podkogutem.pl 

Serdecznie zapraszamy na wycieczki: 

pszenica i mleko, tajemnice 

lasu, mały farmer. Dzieci 

samodzielnie zrobią masło, dowiedzą 

się jak powstaje ser, jak 

Dziadek zbierał ziemniaczki. 

Wy nie wiecie a ja wiem, jak radośnie spędzić dzień. 

W środku Parku Chojnowskiego niewiele od miasta oddalonego, 

jest wioseczka taka mała 

- dla wszystkich dzieci doskonała... 

54 

mój

Tema.indd 1 2014-04-25 13:09:11

Mój żłobek, moje przedszkole (01) 1/2015

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?