Granice w kulturze - Wiedza i Edukacja

More documents

Recommendations

Info

Jarosław Przychoda – Teorie społeczeństwa nowego typu (społeczeństwa informacyjnego) a historia... 212 Pewnymi wariantami pierwszego zastosowania historii jest użycie jej jako narzędzia legitymacji lub delegitymacji albo instrumentu oporu lub w ostateczności instrumentu oddania sprawiedliwości pokrzywdzonym oraz rozliczenia win. Historia jest używana dla zaspokojenia ciekawości lub dla zabawy. 1 Historia jako argument, punkt odniesienia, element tożsamości, tło komunikowania się czy narzędzie legitymacji lub oporu to różne aspekty podejścia do historii od strony współczesności i jej rozumienia. Jednak, aby te cele stały się celami historii kultury (i cywilizacji), potrzebujemy jakiejś ramy. Wydaje się, iż może jej dostarczyć właśnie teorie społeczeństwa informacyjnego. Oprócz powyższego innymi argumentami, dlaczego warto spojrzeć na historię kultury z punktu widzenia teorii społeczeństwa informacyjnego są: – częste stosowanie analogii historycznych przez teoretyków społeczeństwa informacyjnego, – globalny (metanarracyjny) charakter zarówno teorii kultury, jak i teorii społeczeństwa informacyjnego. Przy wychodzeniu od teorii będzie bardziej czytelna perspektywa i podważona „naturalność” spojrzenia, jaką reprezentuje obecnie historia kultury, – połączenie perspektyw, co da bardzo szeroki horyzont chronologiczno-problemowy. Zanim przejdę do omówienia perspektywy, jaka wynika z niektórych teorii społeczeństwa informacyjnego dla historii kultury, muszę chwilę zatrzymać się przy charakterystyce samych teorii społeczeństwa informacyjnego. Po pierwsze, musimy sobie uświadomić, iż teoretycy posługują się pojęciem społeczeństwa informacyjnego w dwóch generalnych kontekstach. Część, jak Anthony Giddens, podkreśla ciągłość procesu historyczno-społecznego i stałość najgłębszych cech struktury społecznej, która uzyskuje jednak nowe, dodatkowe charakterystyki w wyniku ekspansji komputerów i sieci komputerowych. Zmiany społeczne spowodowane zmianami technologii teoretycy uważają jednak za drugorzędne. Inaczej na kwestię struktury społecznej oraz ciągłości procesu historycznego patrzy druga, bardzo niejednorodna grupa. Wyróżnia tę grupę myślicieli pogląd, iż w wyniku rewolucji technologicznej zerwana została ciągłość procesu historycznego i najgłębsze struktury społeczne przeżywają właśnie strukturalne przeobrażenia, w wyniku których pojawi się społeczeństwo nowego typu. Tę grupę teorii społeczeństwa informacyjnego można zatem określić również teoriami społeczeństwa nowego typu. Próbując skonceptualizować nową strukturę społeczną, teoretycy ci odwołują się do poprzednich wielkich zmian społecznych, tworząc zatem jednocześnie nowe periodyzacje i nowe perspektywy patrzenia na historię ludzkości. Jean Baudrillard Już w 1973 roku francuski socjolog zastrzegł, iż kapitalistyczna ekonomia polityczna jako podstawa analizy nie pozwala na właściwe rozumienie społeczeństw średniowiecznych, starożytnych czy prymitywnych. „Wychodząc jako od punktu wyjścia od ekonomii i problemu produkcji jako determinujących cały układ społeczny, pozostałe typy organizacji są ujmowane jedynie w perspektywie tego modelu, a nie w ich specyfice (...). Magia, religia i sfera symboliczna zostają przesunięte na margines ekonomii” 2 , kiedy w tych społeczeństwach to one stanowią centrum życia społecznego. 1 M. Kula, Krótki raport o użytkowaniu historii, Warszawa 2004, s. 160 i nast. 2 J. Baudrillard, The Mirror of Poduction, Telos Press, St. Louis 1975, s. 86-87.
Jarosław Przychoda – Teorie społeczeństwa nowego typu (społeczeństwa informacyjnego) a historia... 213 Baudrillard, starając się na nowo stypizować społeczeństwa, która to typizacja ma zastosowanie i w periodyzacji historycznej wyróżnił społeczeństwo ery produkcji (społeczeńśtwa kapitalistyczne) i społeczeństwa rządzone przez kod 3 (społeczeństwa hiperkapitalistyczne). Drugie rozróżnienie przyjmuje istnienie społeczeństw opartych na wymianie symbolicznej oraz nie opartych na takiej wymianie. Podziały te zachodzą zarówno w synchronii, jak i diachronii. Wydaje się, iż w diachronii można je również na siebie nałożyć i wtedy ukazują one ewolucję danej kultury. Traktowane w synchronii podziały te będą przydatne przy analizach komunikacji międzykulturowej i spotkań międzycywilizacyjnych (Europejczycy i Indianie, Rosjanie i mieszkańcy Syberii). Wracając do schematu, można go przedstawić w sposób następujący: społeczeństwa ery produkcyjnej społeczeństwa rządzone przez kod społeczeństwa oparte na wymianie symbolicznej połeczeństw nie oparte na wymianie symbolicznej Efektem zaś nałożenia na siebie obu podziałów byłaby następująca periodyzacja historyczna: społeczeństwa oparte społeczeństwa nie oparte społeczeństwa nie oparte społeczeństwa nie oparte na wymianie symbolicznej na wymianie symbolicznej/ na wymianie symbolicznej/ na wymianie symbolicznej/ społeczeństwa ery przedpro- społeczeństwa produkcyjne rządzone przez kod dukcyjnej Warto również przytoczyć charakterystyki szczególnie pierwszego podziału: porządek imitacji 4 porządek produkcji porządek symulacji naturalne prawo wartości rynkowe prawo wartości strukturalne prawo wartości 5 Baudrillard kładzie nacisk na badanie współczesności. Uważa on, iż nowoczesność się wyczerpała i wchodzimy w nową erę, a charakterystyki tych typów społeczeństw można przedstawić następująco: społeczeństwo nowoczesne rzeczywistość produkcja/konsumpcja logika produkcji społeczeństwo ponowoczesne hiperrzeczywistość (wirtualność) symulacje, gra przedstawień i znaków, gra kodów logika symulacji 3 J. Baudrillard, Wymiana symboliczna i śmierć, Warszawa 2007, s. 63. 4 Panował on od czasu renesansu, prawdopodobnie można uznać ten porządek za przykład społeczeństw nieopartych na wymianie symbolicznej, ale jeszcze przedprodukcyjnych. Por.: J. Baudrillard, Wymiana..., s. 63. 5 J. Baudrillard, Wymiana..., s. 63.
Page 2 and 3:
Granice w kulturze Redakcja Andrzej
Page 4 and 5:
SPIS TREŚCI: Agnieszka Adamowicz-P
Page 6 and 7:
Agnieszka Adamowicz-Pośpiech - Cyw
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Krzysztof Arcimowicz - Wizerunki m
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Monika Banaś - Pogranicza kulturow
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Bogusława Bodzioch-Bryła - Na pog
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Roman Bromboszcz - Pewne przejście
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Jolanta Dąbkowska-Zydroń - Powrot
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Bogusław Dziadzia - Prawda i zaufa
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Piotr Jakub Fereński - O tym czy a
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Magdalena Grenda - Teatr przekroczo
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Małgorzata Gruchoła - Służba sp
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Elżbieta Alina Jakimik - Kultura r
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Marcin Kowalczyk - Profanacje, detr
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Adriana Kunka - Język w polskiej d
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Justyna Laskowska-Otwinowska - Real
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Tomasz Misiak - Muzyka a dźwięk.
Page 160 and 161:
Tomasz Misiak - Muzyka a dźwięk.
Page 162 and 163: Tomasz Misiak - Muzyka a dźwięk.
Page 164 and 165: Włodzimierz Moch - Przyjaźń mię
Page 176 and 177: Grzegorz Pańkowski - Konstanty Sie
Page 182 and 183: Magdalena Parus-Jaskułowska - Kons
Page 200 and 201: Beata Popczyk-Szczęsna - Dramaturg
Page 214 and 215: Jarosław Przychoda - Teorie społe
Page 216 and 217: Jarosław Przychoda - Teorie społe
Page 218 and 219: Andrzej Radomski - Kultura - „Bó
Page 234 and 235: Katarzyna Saniewska-Popiołek - Pł
Page 246 and 247: Jan Wiktor Sienkiewicz - Pół wiek
Page 258 and 259: Agnieszka Skrobas - Sztuka radykaln
Page 260 and 261: Agnieszka Skrobas - Sztuka radykaln
Page 262 and 263:
Agnieszka Skrobas - Sztuka radykaln
Page 264 and 265:
Agnieszka Skrobas - Sztuka radykaln
Page 266 and 267:
Jan Sowa - Sztuka - estetyka - poli
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Judyta Steffek - Przekraczanie gran
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Joanna Spalińska-Mazur - Ślepe po
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Page 296 and 297:
Agata Strządała - Zderzenie kultu
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Justyna Szlachta-Misztal - Czy istn
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Antonina Szybowska - Humanoetologia
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Renata Tańczuk - „Mała ojczyzna
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Lidia Wiśniewska - Kultura i kontr
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Magdalena Zamorska - Butō: rubież
Page 366 and 367:
Page 368 and 369:
Page 370 and 371:
Agnieszka Ziętek - Media wobec (hi
Page 372 and 373:
Page 374 and 375:
Page 376 and 377:
Page 379:
ISBN 987-83-61546-16-0
show all

Granice w kulturze - Wiedza i Edukacja

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?