Granice w kulturze - Wiedza i Edukacja

Justyna Laskowska-Otwinowska – Realizacja projektów animacyjnych jako nowy przedmiot badań...
156
doprowadza do pewnego społecznego „poruszenia”. Projekty animacyjne mają na
celu aktywizację danej społeczności. To oczywiste i celowe. Dzięki temu reprezentanci
lokalnej społeczności zaproszeni do wypowiedzenia się mają sposobność do
zbiorowej lub indywidualnej twórczej wypowiedzi. Sprowokowana, lecz nie mniej
autentyczna kreacja, pozwala na refleksję nad samym sobą i swoim otoczeniem, na
spojrzenie ponad i poza stereotypami, wypowiedź „własnym głosem” 26 .
Anglosaskie community arts, którego odpowiednikiem jest animacja kulturowa,
za swój cel uznawało odkrywanie kultury utajonej, niewidzialnej. Animacja jest
zatem stwarzaniem ludziom warunków dla ujawnienia treści zagłuszanych, stłumionych,
pozbawionych możliwości artykulacji 27 . Innymi słowy, „chodzi o dostęp do
środków lub zdolność do znalezienia ich w sobie, które pozwolą każdemu bez względu
na dyspozycje czy uzdolnienia, komunikować swoje doświadczenie i rozumienie
świata, dokonywać symbolizacji istotnych treści własnego życia, nadawać im
sens w swoich własnych oczach i w oczach innych” 28 . Wartością projektów animacyjnych
jest stawianie znaku zapytania tam, gdzie życie wypełnione jest rutyną czy
stereotypami oraz tam, gdzie w życiu społecznym i osobistym zieje pustka, aby „ludzie
sami sięgali po sposoby samorealizacji, uruchamiali swoje wewnętrzne potencje,
według własnych miar i w zgodzie z własnym doświadczeniem” 29 , by zechcieli
uczestniczyć we własnym życiu. Dla badacza kultury i reguł społecznych to wyjątkowa
okazja na sprawdzenie wielu już istniejących teorii dotyczących takich tematów,
jak nieprzekraczalne wartości danej kultury, mechanizmy konstruowania
opinii publicznej czy indywidualne podejście do lokalnej struktury społecznej. W zasadzie
wydaje się, że nie ma tu ograniczeń tematycznych, każdą sytuację można
wykorzystać badawczo. Sięganie po hybrydalne metody badawcze może wnieść
wiele nowych treści do nauki. Warto z tej możliwości skorzystać.
26
Zob. K. Barańska, Dom – Droga do Supraśla…, s. 166.
27
Zob. tamże.
28
G. Godlewski, Animacja i antropologia: następna generacja, [w:] Lokalne…, s. 9.
29
Zob. tamże.