14.02.2015 Views

Alatoran 8-falsh.qxd

Alatoran 8-falsh.qxd

Alatoran 8-falsh.qxd

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ЩЕКАЙЯ<br />

Щязи Щясянли<br />

ЕШШЯКЛЯР<br />

АРПА ЙЕЙИР<br />

Эцняш Айбатан даьынын архасындан тязяъя<br />

бойланырды. Нахырлар юрцшя чыхыр, сцрцляр архаъда эюйшяк<br />

вурур, кюпякляр йалланыр, пишикляр сыьалланыр, ешшякляр<br />

чулланыр, атлар налланыр, арылар эцллярдян шящд-ширя чякиб<br />

балланыр, адамлар да ешшяк арылары кими гайнашыр, щяря бир<br />

тяряфя йолланырды.<br />

Кяндин 8-10 йашында оьлан ушаглары да юз ишляриндя<br />

иди. Щяряси бир ешшяйин белиндя, кимиси булагдан су эятирир,<br />

кимиси мешядян одун, кимиси дя бичянякдян от шяляси.<br />

…Узун гыш эеъясиндя Ешмяддинля Ешнийар ширин-ширин<br />

яр-арвад сющбяти елийяндя евин бюйцк оьлу Ешгымыш да<br />

ямялли-башлыъа гулагларыны шякляйиб ешитмишди ки, бяс атасы<br />

дейир:<br />

- Ай арвад, бизим бу эядя ешшяк бойда олуб,<br />

юйляндирмяк лазымдыр. Бир онун аьзыны ара, эюр бяйяниб<br />

елядийи вармы Пайыз бу ешшяйи евляндиряк.<br />

,,, Бу сющбятин цстцндян фясилляр ютцрдц. Амма анасы<br />

Ешгымышын цряйини юйрянмяйи йадындан чыхармышды. Ешгымыш<br />

да эюрмцшдц ки, анасындан бир щярякят йохдур, юзц<br />

мясяляни ачмаг гярарына эялмишди:<br />

- Няня ,йадындадымы, гышда дядямля бир сющбят<br />

елямишдиниз<br />

- Ня билим, юйцм-ешийим, дядянля узун гыш<br />

эежяляриндя о гядяр сющбят елямишик ки. Щансыны дейирсян<br />

- Ону дейирям ай няня, ешшяк мясялясини..<br />

- Щя, даьым-араным, онуму дейирсян Бир эежя<br />

дядянля башымыз сющбятя о гядяр гарышды ки, аз галмышды<br />

ешшяйи ъанавар йесин…<br />

- Йох, о дюйцл.<br />

- Бяс щансыны дейирсян, диряйим-дайаьым Щя демишди<br />

ки, бу йай гураг кечяжяк. Эяряк ешшяйи щяр эцн чимиздиряк<br />

ки, чохлу йаьыш йаьсын. Йохса чюлляр, коллар од тутуб йанар.<br />

- Йох, о да дюйцл. Ямбя онун да йандырыб-йахмаьы<br />

вар.<br />

- Щя, кяндим-кясяйим. Дядян дейирди ки, Эцн кяндин<br />

ортасында кечял башлары йандырыб - йаханда бизим ешшяк биръя<br />

дяфя ангырыб саат бир тамам олдуьуну хябяр верир.<br />

- Ещ, ай няня, ня саат, ня ангырты Дядям демишди ки,<br />

пайызда … ешшяк…<br />

- Бый, тапдым, малым-мцлкцм. Дядян дейирди ки,<br />

пайыз ешшяйимиз далава эяляжяк. Годухларымыз чохалажаг,<br />

малымыз-мцлкцмцз артажаг…<br />

- Йох… йох…йох…<br />

… Эцняш Эюнцгалын кяндинин дцз ортасына<br />

санъылмышды. Ешмяддин дя хаталы кими дцз Эцняш санъылан<br />

нюгтядя дцмдцз дайанмышды. Еля билярдин ки, ханчал удуб.<br />

Бирдян гядди яйилди. Яйилиб хром чякмяляринин боьазына<br />

санъдыьы гамчыны щавада йеллядя-йеллядя, ити аддымларла<br />

евлярин цст йанындакы тяпяйя чыхды. Ешнийары сясляди:<br />

- Ай ешшяйин гызы, щеей! Дан атды, эцн батды, Ешгымыш<br />

щарда йатды Ешшяйи чулла, бура йолла…<br />

Эюнцгалын кяндиндя ешшяклярин сайы адамларын<br />

сайындан чох иди, гоншу ъамааты да Эюнцгалын кяндини<br />

"ешшякли кянд" адландырырды.<br />

Эюнцгалынлылар ешшяк сюзцнц щяр кялмябашы<br />

ишлядирляр. Эцнц-эцзяраны ешшяк белиндя кечян кянд ящлинин<br />

мяълисдя, мярякядя сюзц-сющбяти дя ешшякля баьлы олур.<br />

Ики Эюнцгалынлы щал-ящвал тутанда дейир:<br />

- Гаш-габаьын йерля эедир.Ешшяйинми юлцф<br />

О бири дя гайыдыр ки:<br />

- Дцнян эежя ешшяк кими ишдямишям… Йорулмушам<br />

дана…<br />

- Еля мян дя йорьунам сян юл! Дейирям эцнцмцз<br />

ешшяк эцнцдц.<br />

Еля ки, цчцнъцсц эялир, сющбят дя узаныр:<br />

- Айя, сиз тойа эетмялисиниз ки…Биз ешшяк йериня дя<br />

ишляйирик, ат йериня дя… Еля она эюря адам йериня гойан<br />

йохдур бизи.<br />

Булаг башындакы эюнцгалынлы арвадларын сющбятиндян:<br />

- Ушаг йаман сарылыг тутмушду.Биръя байда ешшяк<br />

сцдц ичиртдим. Бцтцн аьры-ажысы ъанындан чыхды эетди;<br />

- Филан яр-арвад щеч йола эетмирляр. Щяр эцн евдя<br />

гырьына чыхырлар. Дейирляр йазыьын яриня ешшяк башы йедирдифляр;<br />

- Дейирляр, Ешназын боз ешшякдя эязян эядяси еля<br />

йыхылыф ки, ямэяйи йеря дяйиф.<br />

Евдя ата оьлуну сясляйир. Сюзцнц вежя алмайан<br />

доьмаъа оьлуна ата беля дейир:<br />

- Ешшяйин белиндян эялян щеч ганыф гандырмер…<br />

Оьлундан сющбят ачан щямкяндлиси санки о биринин<br />

дярдини тязяляйир. О да юз оьлунун нагислийиндян сющбят<br />

ачыр:<br />

- О эцн оьлумун цстцня бир балажа щирсляндим.<br />

Ешшякоьлу гайыдыф маа ня деся йахшыды<br />

- Ня деди<br />

Йер-йердян башгалары да диллянир:<br />

- Ня деди<br />

- Ня деди<br />

- Ня деди<br />

- Яши, ня дейяжящ, дейилясидими дейим<br />

- Бир де эюряк дана…<br />

- Щя, ноолду<br />

Башына ъям оланларын мараьынын цстцн эялдийини<br />

эюрян нагис оьулун атасы байагдан дейяъяйи сюзцн<br />

адиляшдийини дцшцнцб, диниб-данышмыр.<br />

Гылыьына эирмяк цчцн чалышанлар лап ялдян-дилдян<br />

дцшцрляр. Белядя онларын да "ешшяк аьзы" ачылыр:<br />

- Айя, ешшяк кими гулахларыны ня саллайыфсан,<br />

ешитмирсян<br />

- Айа, ешшяк кими эюзлярини нийя дюйцрсян Бу гядяр<br />

адамы эюрмцрсян Бир ъаваб вер дана.<br />

Бири дя цзцнц о йана тутуб дейир:<br />

- Ешшяк оьлу ешшяк, лап ешшяклийиня салыф…<br />

- Айа, ешшяк юлцсцнц ортайа атдын…Цряйимизи цзмя,<br />

де эюряк оьлун годух саа ня деди <br />

- Вай дядя эял, няня эял. Айа, бу гядяр адам сянин<br />

цчцн ешшяк- заддымы<br />

АЛАТОРАН №8, ОКТЙАБР 2006 75

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!