Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Onun hяyatda gюrdцyцяn ekzotиk шey "Bakы-Astara"<br />
qatarы sayыla bиlяr.<br />
Artыq mяn Hяsяnaьanыn hяr pиslиyиnя "neynяk"<br />
deyиrяm. Olan olub, keчяn keчиb. Torpaq altda иynя-иynя<br />
sцmцklяrи qalan bиr cиnbalayla kиn-kцdurяt saxlamaq nя<br />
dяrяcяdя doьrudur! Mяnи eшшяk kиmи чыrpmaqda cиnayяtzad<br />
gцdmцrdцkи. Elяcя mяzяlяnиrmиш. Tяbияt qanunlarы<br />
onda daha barиz цzя чыxmышdы. Bu qanuna яsasяn gцclцgцcsцzцdюymяlи<br />
vя яzmяlиdиr, dи vяssalam, o da neylяyиr -<br />
dюyцr vя яzиrdи. Heч nя ondan asыlы deyиlmиш. Mяnя яl<br />
bulaшdыrmaqda bиr qяbahяtи yoxmuш. Tяbияtя uyьun belя<br />
hяrяkяtlяr яslиndя gюzяllиk sayыlmalыdыr. Onsuz<br />
bюyцdцkcя, ondakы olan-qalan bu gюzяllиk tяdrиcяn иtяcяk,<br />
tяrzи-hяrяkяtlяrи sosиallыьa kюklяnяcяk, belя deyяk, ayы<br />
boyda bиr kиши sичanbяyи bиrиsиnиn qabaьыnda quyruq<br />
bulayacaqdы. Ancaq hяrdяn dя beynиmиn qurdu tяrpяnиr,<br />
"elя yaxшыdы, vaxtыnda gorbagor olub", deyиrdиm. Kиm bиlиr,<br />
bяlkя bюyцyцb kиllerdяn-reketdяn olacaqdы. Zиyanxah bиr<br />
varlыьa чevrиlяrdи. Yox, яcяb olub ona; gюydяkи kиши onu bu<br />
dцnyadan yaxшы rяdd elяyиb. Иnsanlar onun nazыyla<br />
oynayasы deyиldи. Bяшяrиyyяt Hяsяnaьanыn юlцmцsayяsиndя<br />
xeylи иrяlи dцшdц. Ыndи heч fяrz edя bиlmиrяm dя kи, o, saь<br />
qalsaydы, юlkяm hansы tarиxи bataqlыqlarda eшяlяnиrdи.<br />
Hardan yadыna dцшdцsя, bиr gцn qыzыm gцndяlиklяrиnи<br />
mяnя oxumaьa verdи. Orda dюrd gюzlя юz ad gцnlяrиmи<br />
aradыm.<br />
1-cи 15 иyul:<br />
Bu ьцn atamыn ad gцnцdцr. Bиz bu ad gцnцnцyubиley<br />
adlandыrdыqsa da, atam sevиnmяdи. Nяdяnsя, o, nиgarandы.<br />
Gюzlяrи yol чяkиrdи. Yяqиn elя ona gюrя dя 50 иllиyи<br />
maraqsыz keчdи.<br />
Mяn atamda yubиleylяrя bиganяlиk kяшf etdиm.<br />
2-cи 15 иyul:<br />
Atam hяmишя deyяr kи, plov ad gцnlяrиnиn чыraьыdыr.<br />
Neчя-neчя aylar fиkиr verиb nя gюrdцm: hяqиqяtяn dя,<br />
plovun boranыlыsы qыrmыzы, boranыsыzы aь lampaya bяnzяyиr.<br />
Ышя bax, bu яzиz gцndя atam ишtahsыzdыr, "qыrmыzы lampa"ya<br />
gюzucu da baxmыr. "Elя bиl dиpdиrи bиr cюngяnи yeyиb durmuшam",<br />
deyиr.<br />
Yox, bu dяfя plov evиmиzя bayram gяtиrmяdи.<br />
3-cц15 иyul:<br />
Bu gцn o, sцbhцn gюzцaчыlandan юzцnцbиlя-bиlя<br />
sevиncяk gюstяrиrdи kи, bиz dя ona baxыb sevиnяk, atыlыbdцшяk.<br />
Onun dodaьы qaчdыmы, evиmиzdя hamы qanad taxыb<br />
uчmaьa qalыr. Qaш qaralыb pяncяrяlяr alышandasa, onun<br />
sevиncи sюndц.<br />
Atam yaxшыca maska taxыbmыш; mяn ondan heч belя шey<br />
gюzlяmяzdиm.<br />
4-cц15 иyul:<br />
Atam юz ad gцnцndя aьladы. Bяhanяsи dя gюr nя oldu:<br />
mahnыdan tяsиrlяnиb. Axы, hanы mahnы Hansы mahnыdan<br />
Bиz elя bиr шey eшиtmиrdиk. Bиrdяn dalaьыm sancdы kи, mahnыnы<br />
цrяyиndя oxuyurmuш.<br />
5-cи 15 иyul:<br />
Atamыz hяrdяn dишlяrиnи xыrчыldadыr. Gюrяn, nиyя Uшaq<br />
da deyиl kи, deyяm qurdu var. Sual: bюyцklяrdя dя qurd<br />
olur<br />
Burda yorulub dayandыm. Hя, ad gцnlяrиm<br />
Hяsяnaьanыn mюvcudluq gцnlяrи иdи. Mяn gюrцrdцm kи,<br />
Hяsяnaьa qыzыmыn "Gцndяlиy"иndя aчыqca юz tяsbиtиnи<br />
tapыb. Qыzыmsa hяr иlиn mяhz bu яlamяtdar gцnцndя<br />
ovqatыma soьan doьranmasыnыn motиvиnи hяlя tapmamышdы.Yцz<br />
иl qala, heч cцr tapa bиlmяzdи dя. Чцnkи nиyя<br />
- mяnиm bиabыrчы tarиxчяmdяn xяbяrsиzdи. O, Hяsяnaьa<br />
юlяndяn dцz 30 иl sonra dцnyaya gюz aчыb. Hяsяnaьanыn<br />
юlцmц, facияlи olmuш olsa da, sonrakы юlцm hadиsяlяrиnи<br />
цstяlяyя bиlmяmиш, barы yцngцl xяbяr шяklиndяsя gяlиb ona<br />
чatmamышdы.<br />
Юlцm яfsanяyя dюnmяdиsя, xяbяrи yerиndяcя qalar.<br />
Hяsяnaьa чayda batan gцnц sellяmя yaьыш yaьыr,<br />
sarayыmыz damыr, ичяrиdя musиqиyя oxшar boьunuq, bиr az<br />
da qorxunc rиtmlяr yaranыrdы. Ыnяyиn belиnя dцшяn damcыlar<br />
чиlиklяnиb яtrafa sяpяlяnиrdи. Kяndиn aшaьы baшыnda nagahan<br />
шиvяn qopdu. Aьыzlarыn hansы sяmtя dцшmяsиndяn asыlы<br />
olaraq da, sяslяr artыb-azalыrdы. Цstяlиk, aьlaшma damcыlarda<br />
яks-sяda verиr, sиntezator effektиndя qяnшяr evlяrя<br />
чatыrdы. Yenя deyиrяm, яcяb oldu ona. Xam tapmышdы mяnи!<br />
Яclafыn yumruьu elя dя aьыrdы... Daшdы elя bиl! Bиr yol sol<br />
qulaьыmыn dиbиnи necя alышdыrdыsa, elяcя цstdяn aшaьы -<br />
цrяyиmяcя aьrыlar doldu. Dцz цч ay cиn-шяyatиn sяslяrи<br />
ичиndя чabaladыm. Цrяk tяrяfdяkи qulaьыm иndиyяcяn<br />
mayыfdы. Hяsяnaьa sankи qulaьыmыn ичиndя oturub, hяyatdan<br />
gяlяn sяslяrиn qabaьыnы alыr.<br />
Artыq onun boyda nяvяm var; batmыш hяrdяn elя dя<br />
zиrяklяшиr, qaчыb mяnи yumruqlayыr. Dюymцr kи..., elяbelя...<br />
mяzяlяnиr. Daha dюyцlmяk vaxtыm keчиb. Qurana яl<br />
basaram kи, bu saat bиr kяs mяnя чыrtma da vurmaz. Xahиш<br />
etsяm belя. Kиmиn nяyиnя lazыmam Hяm dя yenя xatыrladыram:<br />
yaш mяsяlяsи. Tяsadцfяn цst-цstя qalaqlanmыш<br />
иllяr mяnи xиlas edиr, hяr cцr travmatиzmdяn uzaqlaшdыrыr.<br />
Mяnя яl qaldыran oьlan tapыlarsa da, dяrhal иctиmaи qыnaьa<br />
tuш gяlяr. Aьsaqqallыьыma ишarя vurar, hяmиn yaramaza<br />
"юl, utan", deyяrlяr. Lap bu yaxыnlaracan yaшamaq mяnя<br />
qorxunc gяlяrdи. Hяyatda dяlи-qudurmuш nя чox, иstяnиlяn<br />
vaxt gяlиb qarnыnы balыq qarnы kиmи yыrta bиlяrlяr. Юzцdя<br />
sяbяbsиz-fиlansыz. Bиrи elя bu Hяsяnaьa kиmи. Zor elя ona<br />
gюrя zor sayыlыr kи, adamы oturduьu yerdяcя qamarlayыr,<br />
ram edиr. Яlhяmdцlиllah, mяn uшaqlыq vя gяnclиyиmи xatabalasыz<br />
yola vermишяm. Юlцm-иtиmdяn bиrtяhяr qurtulmuшam.<br />
...Qocalыьыm da яmиn-amanlыqda keчяr, иnшallah!<br />
Artыq иlиn 364 gцnцnцюlцb, tяkcя bиr gцn - mяnиm ad gцnlяrиmdя<br />
sag qalan, elя hяmиn gцnlяrdя batdыьы чaydan<br />
baшыnы qovzayыb boy gюstяrяn Hяsяnaьanыn varlыьы mяnи<br />
qыcыqlandыrmыr. Dцшdцyцm halla barышmышam. Amma<br />
hamы elя bиlиr o, иl boyu - hяr gцn юlцb...<br />
Dцzdц, mяn юlяndя, иstяdи-иstяmяdи, onu da qяbrя<br />
mяnиmlя bиr quylayacaqlar. Hяsяnaьa dиrи qaldыьы bиrcя<br />
gцnцndя dя юlцb gedяcяk. Maьыl gцman olunur kи, mяnиm<br />
цstцmdя ayda-иldя bиr yol aьlayacaqlar, onunkunda - яsla.<br />
O mяnиmlя bиr qяbиrdя olsa-olsa иldя bиr gцn -<br />
keчиrиlmяyяn ad gцnцmdя qol-boyun "yatacaq". Yarяb, o<br />
da aьlaшmalarla цst-цstя dцшя, ya dцшmяyя, mяnиm цчцn<br />
tюkцlяn gюz yaшlarыndan ona da beш-цч damcы чata, ya yox.<br />
Qalan vaxtы o hamы tяrяfиndяn hяr gцn unudulub. Hayыf.<br />
20.06.05 - 13.10.06<br />
•<br />
АЛАТОРАН №8, ОКТЙАБР 2006 67