Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
-Mцmkцn deyil qяti. Gяrяk on top fяrqi ilя<br />
uda. Belя шey futbolda mцmkцn deyil.<br />
-Mцmkцn deyil<br />
- Yox. Bircя Malta ilя gюrцшdяn яvvяl top<br />
fяrqindя 11 top geridяydi. Vя 12-1 uddular Maltanы.<br />
Amma Malta nяdir ki Mяhlя komandasыdыr Malta.<br />
-Hяm dя gюr ee, bir top boшlayыb qapыsыndan,<br />
amma yenя dя istяdiklяri qяdяr vurublar.<br />
-Hя. Malta mяhlя komandasыdыr.<br />
Bu sюhbяt neчя ildir yaddaшыmda iliшib qalib.<br />
Romblarыn vя kvadratlarыn yerinя yazыlasы takыmlarыn<br />
adlarыnы unutmuшam.<br />
Rяhmяtlik dayыmla aramыzdakы bu sюhbяtin doьrudan<br />
da baш vermяsinя mяn hяr zaman inanmaq istяmiшяm.<br />
Hяm dя ayrы шeylяr dя yadыmdadыr. Danышdыьыmыz otaq,<br />
otaqda soba yanmasы … baшqa nя … sюhbяtlяr …<br />
- Bax onun adыnы dцz de gюrцm deyя bilяrsяnmi<br />
- Elikyar.<br />
- Yox.<br />
- Elkiyar.<br />
- Yox<br />
-Bяs nя<br />
- Elkyaer! Onun adы Elkyaerdir, dцnyanыn яn gцclц<br />
futbolчusudur bu dяqiqя.<br />
Dцnya чempionatlarы mяnя dцnyanыn pozuq dцzяninя<br />
bir dцzяliш kimi dя gюrцnцr. Mяsяlяn, 2002-ci il чempionatыnыn<br />
ilk gюrцшцnц xatыrlayыn. Чempion Fransa neчя il<br />
mцstяmlяkяsi olmuш Seneqala 1-0 yenilir. Dюrd il юz gцnlяrini<br />
lovьalanmaqla, eyш-iшrяtlя keчirяn Fransa millisi<br />
чempionatda bir qol da vurmadan evя dюnцr. Яvяzindя<br />
Tцrkiyя vя Koreya яn gцclц dюrd takыm sыrasыna чыxыr.<br />
Yaxud, son dюrd чempionatda afrikalыlarыn mюhtяшяm<br />
qяlяbяlяrini xatыrlayыn; bir-birinin ardыnca Kamerun,<br />
sonra Nigeriya, sonra Seneqal, sonra Qana dцnyanы<br />
heyrяtя salыr. 2006-ci il чempionatыnыn hяlledici Qana-ABШ<br />
gюrцшц. Bir tяrяfdя dцnyanыn яn varlы юlkяsi. O biri tяrяfdя<br />
яhalisinin яksяriyyяti elektriksiz qalыb bu gюrцшmяni seyr<br />
etmяkdяn mяhrum olan kasыb bir mяmlяkяt.<br />
1982-ci ilin чempionatы haqdasa mяn artыq чox шeyi<br />
xatыrlayыram. Televizorumuz iшlяmяdяyindяn dostum<br />
Чontalangildя baxыrdыm. Bяzяn gecя saat birdя-ikidя<br />
gяlirdim evя, bяzяn qardaшыmы da юzцmlя gюtцrцrdцm.<br />
-Tяzяgцl, Gцlцsц! Bu uшaqlara yaь dцrmяyi gяtirin!<br />
Otaqda чox vaxt Mяtlяb, mяnlя qardaшыm vя<br />
Чontalan olurduq. Aramыzda iyirmi illik yaш fяrqi, amma<br />
hamыmыz furbolu sevirik.<br />
- Niyя yemirsiz чюrяyinizi<br />
Mяtlяb hяm dя ruscadan tяrcцmя elяyirdi, biz rusca<br />
danышыьы baшa dцшmцrdцk. SSRЫ-Yeni Zellandiya gюrцшц<br />
yadыma gяlir, 4-0. Mяn heч googlя filan aramadan da deyя<br />
bilяrяm ki, bu o zamana gюrя SSRЫ цчцn rekord gюstяricidir.<br />
(Meksika чempionatыnda Macarыstanы 6-0 yenib<br />
tяzяlidilяr rekordu).<br />
яdяdlяrlя. Tяqvimi dя elя tarixi unutmamaqчцn kяшf ediblяr.<br />
- Чюrяyinizi yemяdiniz Nя var o dцrmяyin<br />
arasыnda<br />
- …<br />
-Tяzяgцl! Sяnя шor dцrmяyi dedim, yoxsa yaь dцrmяyi<br />
-Nяnяm qoymur ee yaьa яl vuraq.<br />
- Aaz, dedim ki, yaь dцrmяyi gяtir uшaqlara!<br />
Mяtlяblя sonuncu dяfя 1986-cы ildя, Meksikadakы<br />
чempionatыn qыzьыn bir чaьыnda gюrцшdцk, Bakыda. Dedi<br />
чempion Danimarka olacaq, mяn dя sevincяk razыlaшdыm.<br />
O vaxt Danimarka чox gцclцydц, qrup oyunlarыnda hяr цч<br />
takыmы yenmiшdilяr. Elkyaer hяlя oynayыrdы. Amma<br />
gюzlяnilmяdяn sяkkizdя bir finalda 5-1 uduzdular.<br />
Maraqlыdыr, bu da bir rekordmu Ыnternetdя arayыram.<br />
Bяli, rekordmuш. Danimarka dцnya чempionatlarыnda heч<br />
vaxt belя bюyцk hesabla yenilmяyib.<br />
Almaniyanыn San Marino цzяrindяki qяlяbяsindяn<br />
hяlя цч-dюrd gцn яvvяl mяn Ыngiltяrяylя Andorranыn oyununa<br />
baxыrdыm. Ыngilislяr ilk on beш dяqiqiяdя iki qol vurdular,<br />
mяn dя hesabladыm ki, bu gediшlя yazыq Andorranыn<br />
qapыsыna 12 qol vuracaqlar. Hяmin andaca юzцmdяn soruшmuшdum:<br />
12-0 hansыsa bir rekord filan olmaya 12-1<br />
hesabыnы xatыrlamышdыm, dayыm Firdovsiylя sюhbяtimizi<br />
xatыrlamышdыm. Vя yalnыz indi mяnя aydыn olur ki,<br />
Almaniyanыn rekordundan bяhs edяn o xяbяrlяri oxumaq<br />
istяmяmяyimin tяk sяbяbi qorxu imiш. Ыstяmirdim<br />
юyrяnяm ki, futbol tarixindя heч bir юlkя Maltanы 12-1 yenmяyib.<br />
Чцnki bu sohbяtin doьrudan da baш vermяsinя<br />
mяndя heч vaxt яminlik olmayыb. "Yanlыш yaddaш" deyilяn<br />
bir anlayыш var psixologiyada, mяsяlяn, uшaq xatыrlayыr ki,<br />
atasы bычaьы яlinя alыb anasыnы hяdяlяyir, anasы da qorxu<br />
iчindя чыьыrыr. Яslindяsя, ata bычaqla hяyяtdяki toyuьun<br />
baшыnы kяsirmiш, ana da hяyяtdяki itя чыьыrыrmыш. Elяcя dя<br />
xoш duyьulu xatirяlяrimiz qurama ola bilir.<br />
Mяqalя belя bir sonluqla bitirdi: "Almaniyanыn bu<br />
qяlяbяsinя qяdяrki rekord nяticя Ыspaniya-Malta<br />
gюrцшцndя qeydя alыnmышdы. Hяmin gюrцшdя ispanlar 12-1<br />
hяsabы ilя qalib gяlmiшdilяr".<br />
Demяk, olubmuш belя bir шяy! Kvadratlarыn yerinя<br />
adы yazыlasы takыm da Ыspaniyaymыш!<br />
Boris Pasternak vaxtilя yazыb: "Biz цrяyimizdя<br />
yaшatdыьыmыz xatirяlяrя sыyrыlыb юlяcяyik". Bunu bir<br />
яdяbiyyat forumunda gюrdцyцmя яsasяn yazыram,<br />
Pasternakыn belя bir sюz deyib-demяmяsini dяqiqlяшdirя<br />
bilmяdim. Цrяyimizdя yaшatdыьыmыz xatirяlяr… юz-юzцmя<br />
bir neчя dяfя pычыldayыram. Юlцm ayaьыnda o xatirяlяrin<br />
hяm dя hяqiqяt olduьuna яmin olmamыz чoxmu vacibdir<br />
Bakыdakы ikiotaqlы mяnzilimizin geridяki otaьыndayыq.<br />
Soba yanыr, mяn vя dayыm futboldan danышыrыq.<br />
Otaqda baшqa heч kim yoxdur. Gюrяsяn o hansы takыmmыш<br />
ki, kimisя 10 qol fяrqi ilя yenmяsi gяrяkirmiш Bunu da<br />
юyrяnmяk mцmkцn olsaydы.<br />
Yaddaшыmыza toplanmыш шeylяri biz nяylяsя assosiasiya<br />
edяrяk qoruyub saxlaya bilirik чox zaman, mяsяlяn,<br />
Oktyabr 2006, Santa Barbara<br />
•<br />
АЛАТОРАН №8, ОКТЙАБР 2006 49
Change language