14.02.2015 Views

Alatoran 8-falsh.qxd

Alatoran 8-falsh.qxd

Alatoran 8-falsh.qxd

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

verяnlяr dя kampda qaldыqlarы zaman bu xиdmяtdяn<br />

havayы olaraq faydalanыrdыlar. Ancaq artыq bu шяraиt<br />

onlarчцn yaradыlmыr. Keflяrи иstяrsя юzlяrи юyrяnmяlиdиrlяr.<br />

Gяldиyиm gцndяn 3-4 gцn sonra Norveccя-Farsca<br />

sюzlцyцnц яldя etdиm. Hяlя Norveccя-A.Tцrkcя sюzlцyцn<br />

bazara gяlmяsи barяdя bиr sюz eшиtmяdиm. Quzeylиlяrdя<br />

Norveccя-Rusca sюzlцyцnя qяnaяt etdиklяrиnи duydum.<br />

Norveccя-T.Tцrkcяsиndя sюzlцyцn olmasыnы dцz 3 иldяn<br />

sonra bиldиm. Farsca sюzlцk olduqcan sяvиyyяsиzиdи. Bunu<br />

Tцrk olduьuma gюrя demиrяm. Doьurdan da belяydи. Son<br />

zamanlarda bиr dяnя abыrlыsыn чыxarыblar. Sюzlцyц 4 gцn gec<br />

яldя edяbиldиyиmчцn чox яsяblяnmишdиm. Nя dя olsa<br />

Norveчlиlя danышa bиlmяkdя 4 gцn dalы qalmышdыm! Bu<br />

fasиlяdя bяlяdиyyяdяn чaьыrdыlar. Bu gюrцшя bцtцn qaчqыnlar<br />

иlk gяldиklяrиndя dяvяt olurlar. Bяlяdиyyяnиn qaчqыnlarla<br />

mяшьul olan bиr neчя gюrяvlиsи olur. Sayыlarы baxыr<br />

шяhяrиn bюyцk-kичиk olmasыna. Sayыlarы bиr qыraqda dursun<br />

ama шцbhяm yoxdurkи hamыsы yenи qaчqыnы olduqcan gцlяr<br />

цzlя qarшыlayыrlar. Mяn dя Norveчlиlя иlk gюrцшdя bunu<br />

tяcrцbя etdиm tяbиkи. Sankи юlkя haqqыnda яskиdяn olan<br />

bцtцn tяsяvvцrlяrиmя tяsdиq peчatы vuruldu. Bacыm tяrcцmячи<br />

olaraq mяnиmlя gяldи. Bu шansы olmayanlarчцn<br />

devlяt xяrcиnя tяrcцmячи ишя alыnыr. Adam varkи 10 иldиr bu<br />

юlkяdя vя hяlя dя devlяt xяrcиnя tяrcцmячиdяn иstиfadя<br />

etmяlи olur.<br />

Gцlцшц dodaqlarыndan цzцlmяyяn bиr yaшlы qadыn bиzи<br />

qarшыladы. Sankи uzun иllяr boyu юz balasыnы gюrmяyиb! Hиss<br />

elяdиmkи hяlя sandыьыmdan da 2 qat чox Sцt gюlц olan<br />

юlkяdяyяm vя чevrяmdяkи иnsanlar hamыsы mяlяkdиr. Яn<br />

pиsи bяlkя 1 qanadlы mяlяk ola bиlяr sanыrdыm. Hяlя baшqa<br />

qaчqыnlarla tanыш olmamышdыm. Hяtta onlarы da иdeal<br />

qaчqыnlar hesab edиrdиm.<br />

Haxlarыmы bиr bиr saymaьa baшladы vя axыrda dedиkи<br />

yenя dя hяr nя lazыm olsa gяl yanыma danышaq. Sonralar<br />

bиldиmkи qaчqыnlarыn bиr чoxu иlk aylarda vя bяlkя иllяrdя,<br />

dяfяlяrcя ora gedиb vя яlavя yardыmlar da alыrlar. Tяbи kи<br />

yardыmlarыn яn sevиmlи vя populяr hиssяsи, яlavя maddи<br />

yardыmlardыr. Heч olmasa юzцmцz юdяmяsи gяrяkяn faktoralarыn<br />

bиr hиssяsиnи dя devlяtиn baшыna salmaq чяtиn иш<br />

deyиlmиш. Mиsalчцn telefon vя ya иnternet faktoralarы. Bunu<br />

gec юyrяnmяyиmя baxmыyaraq, mяn dя bu bacadan bиraz<br />

faydalandыm.<br />

Иkи hяftя иstиrahяt et vя sonra mяktяbя gedяrsяn dedи.<br />

Nяdяnsя hиss elяdи kи mяn bиraz tutqunam. O saat soruшdu:<br />

yяqиn kи buranыn qarы vя dяyишиk havasы sяnи sыxыr!<br />

Dedиm axы! Norveclи иlk danышmada konuyu bиr tяhяr qara<br />

baьlыyacaq. Ama bиr tяrяfdяn dя dцz deyиrdи bяlkя. Kичиk<br />

aьaclarыn цstцndяkи qarы belя eшшяyя yцklяsяydиn, heyvanыn<br />

belи sыnardы …<br />

Hamы юmrцnцn иlk mяktяb gцnцnц bиr dяfя uшaxlыxda<br />

yaшasa da, qaчqыn bunu 2 dяfя yaшыyыr ! …<br />

Aman tanrыm ! Utopиa sandыьыn юlkяdя yaшamaq шansыn<br />

яldя etmяk vя hяr шeyи yenиdяn vя цstяlиk иstяdиyиn kиmи<br />

qurmaq gцcцnц яldя etmяyя иnanmaq, nя gюzяl bиr<br />

duyьudur. Yetяr kи planыn olsun. Skandиnavиa юlkяlяrиndя<br />

tяhsиl almaqчцn yaranan иmkanlar, olduqcan yetяrlи vя<br />

hяrtяrяflиdиr. Mяnиm amacыm Antropology fakultяsиndя<br />

yer almaqdan иbarяtиdи. Humanиtar elmlяrdя tяhsиl<br />

almaqчцn, юlkяnиn dиlиnи иkи qat yaxшы bиlmяn gяrяkиr. Adи<br />

ишlяrdя ишlяmяkчцn gцndяlиk sюzlяrи bиlmяk yetяrlиdиr.<br />

Hяtta tяbии elmlяrdя tяhsиl almaqчцn dя юlkяnиn dиlиnи<br />

mцkяmmяl bиlmяk gяrяkяn deyиl. Bunu bиldиyиm zaman<br />

Norveч dиlиnи юyrяnmяkчцn иkи qat чaba gюstяrmяyя<br />

baшladыm.<br />

Mяktяbиn иlk gцnц maraqlыydы. Altыdan altmышa, hяr<br />

rяngdя vя dцnyanыn bиr neчя fяrqlи юlkяlяrиndяn gяlяn<br />

qaчqыnlar varыdы. Qaчqыnlar hamыsы Septamber ayыnda bu<br />

юlkяyя gяlmиr tяbиkи. Bu цzdяndиr kи иlиn baшы vя yaxud<br />

sonu olmasыna baxmayaraq, yenи юyrяncи sиnиfя яlavя ola<br />

bиlяr. Bиzиm mяktяbdя цч gruppa varыdы. Tam yenи<br />

юyrяncиlяr, orta sяvиyyяlи vя bиr dя dиlи nиsbяtяn danышa<br />

bиlяnlяr. Tяbии kи tam amator grupun sиnиfиndя oturmlы<br />

oldum. Mart ayыnыn ortalarыydы vя tяxmиnяn цч ay sonra<br />

tяtиllяr baшlayacaqdы. Karи adlы bиr orta yaшlы qadыn bиzя<br />

mяllиmlиk edиrdи. Sиnиfdя bиr neчя mиllяtdяn юyrяncи varыdы,<br />

ama Яfqanlar vя Kцrdlяr demяk olarkи mяktяbdя hamыdan<br />

чoxudu. Gцnцydяn olduьuma baxmayaraq, юmrцmdя<br />

иlk dяfиyя canlы olaraq Яfqanlы bиr иnsanla tanыш oldum.<br />

Иranda яn azы иkи mиlyon Яfqan yaшыyыr ama Gцnцydя saylarы<br />

olduqcan azdыr. Sonralar bu иnsanlarla tanыш olduqcan,<br />

onlarыn Иran adlы юlkяdя nяlяr yaшadыqlarыnы юz aьыzlarыndan<br />

eшиtdиm. Hяtta dяfяlяrcя onlara Tцrk olduьumu<br />

dedиyиmя baxmayaraq, yenя dя hиss edиrdиm kи yaxыnlaшmaqdan<br />

чяkиnиrlяr vя bиr чox zюlяrиnи ичlяrиndя udub vя<br />

mяnя demиrlяr. Hesab edиrdиlяr kи Иranlыyam vя bu<br />

sюzlяrdяn xoшlanmaram! Bu haqda яtraflы yazmaьы sonraya<br />

saxlыyыram.<br />

***<br />

Mяn o zamanlarda иndиkи kиmи Иngиlиs dиlиndяn heч<br />

nя anlamыrdыm. Ancaq Karиlя mцqayиsяdя bu dиlи<br />

mцkяmmяl bиlиrdиm sankи. Bununчцn dя sюzlяrи vя dяrsи<br />

anlamaqчцn, mяnиmlя onun arasыnda yeganя alternatиv<br />

Pantomиm ишarяtlяr yardыmcы olurdu. Mяndяn юncя gяlяn<br />

Яfqanlar vя Fars dиlиnи bиlяn Kцrdlяrиn yardыmыnы яlavя<br />

edяndя, sюhbяt nяdяn gedиr dиyя bиr шeylяr anlыyыrdыm.<br />

Яvvяllяr belя hesab edиrdиm kи, yяqиn bu grupdakиlar<br />

hamыsы uzaq baшы keчяn иlи tяtиllяrdяn sonra gяlяn qaчqыnlardыr.<br />

Sonra bиldиmkи иkи vя hяtta цч иl mяndяn юncя<br />

юlkяyя gяlяnlяrdяn dя bu sиnиfdя vardыr. Neчя yaшda<br />

olmaq vяya neчя иl юlkяdя yaшamaq, grupun sяvиyyяsиn<br />

tяyиn etmиrdи. Eynи sиnиfdя belя olanlarыn sяvиyyяsи dя<br />

yetяrиncяk fяrqlи gюrцnцrdц. Baшqa formada olmasыnы<br />

dцшцnmяk dя чяtиn иdи bяlkя. Axы иlиn baшыndan sonunacan<br />

qapыsы aчыqolan sиnиfиn юyrяncиlяrи necя bиr sayaqda dяrs<br />

ala bиlяrdиlяr kи Gцneydя bиr чox kичиk kяndlяrdя ancaq<br />

bиr dяnя mяllиm olardы. Sanыram иndи dя belяdиr. Onlar bиr<br />

otaqda bиrиncи sиnиfdяn ta beшиncи sиnиfяdяk olan mяktяb<br />

шagиrdlяrиn toplayarmышlar. Hяr sиnиfя baшqa baшqa dяrslиklяr<br />

verиb vя obиrиsиlяrlя mяшqul olarmышlar. Bиzиm bu dиl<br />

sиnиfиdя olara bяnzиyиrdи. Ancaq hяtta o kяnd mяktяbиnиn<br />

шagиrdlяrи bиr otaqda olsaydыlarda, fяrqlы sиnиflяrя bюlцnцb<br />

vя fяrqlи dяrslиklяr alыrdыlar. Bиrdяkи bиr шagиrd yenи иl<br />

baшlayandan ta bиtяnяcяn, hansы sиnиfdя olduьun bиlиrdи.<br />

38<br />

АЛАТОРАН №8, ОКТЙАБР 2006

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!