14.02.2015 Views

Alatoran 8-falsh.qxd

Alatoran 8-falsh.qxd

Alatoran 8-falsh.qxd

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

olacaьmыш. Uчaqdan endиyиm zaman gюrdцm юlkяnиn torpaьыna<br />

addыm basmaqчцn bиr keчиdиn юnцndя sыraya durmalыyamkи<br />

bцtцn mцsafиrlяr orda toplanыr. Sыra mяnя<br />

чatanda яlиmdя normal pasaport olmadыьи цzцndяn,<br />

yoxlayan cяnab kиmяsя telefon aчdы vя bиraz sonra bиr<br />

яfяndи bяy gяldи vя mяnи aиrportun polиs шюbяsиnя apardы.<br />

Orda mяnиm gиrиш vиzamы vя bцtцn яшyalarыmы yoxladыlar vя<br />

sonra gцlяr цzlя buraxdыlar. Mяn tяsяvvцr etmишdиmkи<br />

ardыmcan gяlяn bяy яfяndи BMT ишчиsиdиr vя mяnя<br />

yolчuluq etmяk qяsdиlя gяlиb. Sonralar bиldиmkи gиrиш<br />

keчиdиndяkи bяy яfяndи mяnиm sяnяdlяrиmdяn шцpяlяnиb<br />

vя polиsя zяng edиbdиr! Bu цzdяn dя mяn Norveч юlkяsиnя<br />

addыm basmadan belя polиs tяrяfиndяn yoxlanыb vя<br />

buraxыlmышam. Daha BMT ишчиsиnиn gяlmяsиnи gюzlяmяdиm<br />

vя gedяcяyиm rayonun цnvanыnы lиstяlяrdяn tapыb vя<br />

yolчuluьuma dяvam etmяk qяrarыnы verdиm.<br />

Oslodan Flora шяhяrиnя uчmalыydыm. Aиrportda getmяm<br />

gяrяkяn "gate".иn harda yerlяшdиyиnи soruшduьum<br />

zaman, gцlяr цzlя bиlgиlяr verяn иnsanlarla qarшыlaшdыqcan<br />

sankи dцnyanыn hяqиqяtяn dя яn gюzяl юlkяsиndя olduьuma<br />

иnanmaьa baшladыm. Kиmsя kиmsяnиn ишиnя burun soxmurdu,<br />

kиmsя kиmsяnи fыrlatmaqla mяшqul deyиldи, sankи hяr шey<br />

qaydasыnda olduьu kиmи gюrцnцrdц. Яtraf olduqcan tяmиz<br />

gюrцnцrdц. Иnsanlarыn sиfяtиndя hиrs, qяzяb gюrцnmцrdц.<br />

Adres soruшduьum zaman sankи onlar maaш alacaqlarы ишlя<br />

mяшqul olduqlarы kыmы, olduqcan soruya cиddиcяsиnя<br />

yanaшыrdыlar. Uчaq oturmadan юncя pяncяrяdяn шяhяrя<br />

baxыrdыm. Avropa юlkяlяrиnиn шяhяrlяrиnя uчaqdan<br />

baxdыьыn zaman, uшaqlыqda qurmaq иstяdиyиmиz evcиklяrи<br />

xatыrlayыrdыm. Sankи юlчц metrяsиnи яlя alыb vя hяr шeyи<br />

metrиlя юlчцb bюlцblяr. Necя dя maraqlыdыr Avropa<br />

шяhяrиndя иlk dolanыш vя яtrafы olduqcan optиmиst baxышlarla<br />

gюrцb vя posиtиv dцшцncяlяrlя analиz etmяk! O anlar tяkrar<br />

olmayasы qяdяr dяyяrlи sevиnc dolu hиsslяr yaradыr иnsanda.<br />

Sevdиyиn иnsanlarыn boш yerиnи gюrцrsяn vя bu sevиncи onlarla<br />

paylaшa bиlmяdиyиnчцn цzцlцrsяn. Tяk baшыma юzgцrlцk<br />

hиssиnи yaшayыrdыm. Юzgцr, hяmdя tяk!<br />

Юrsta шяhяrcиyиnя uчmalыydыm. BMT-nиn aиlя bиrlяшmяsи<br />

qanununa яsasяn, bacыmыn yaшadыьы юlkяyя<br />

gюndяrиlmишdиm. Tяbиkи шяhяr dя eynи olmalыydы. Oslonun<br />

aиrportundan baшqa heч yerиn gюrmяyя иmkan olmadы.<br />

Uчaьы qaчыrsaydыm avara sяrgяrdan qalacaьdыm. Иkи dяfя<br />

uчaq dяyишmяlиydиm. Юmrцmdя иlk dяfя olaraq mиnиuчaqla<br />

uчmaьы tяcrubя elяdиm. Sonralar bиldиmkи<br />

Norveчlиlяr юlkяnиn hяr yerиndя sяpяlяnиb yaшadыqlarыna<br />

gюrя, ancaq bюyцk шяhяrlяr arasыnda uчan uчaqlar nиsbяtяn<br />

bюyцk olur. Qalan xиrda шяhяrcиklяrя 20-30 nяfяr<br />

yerlяшяn uчaqlarla yolчuluq etmяk olur. Bяzяn 5 000<br />

nяfяrlиk шяhяrcиklяrиn dя aиrportu olur. Юrstanыn 8 000<br />

nяfяr nцfusu olduьun bиlиrdиm. Zatяn bu mяkan haqqыnda<br />

bacыmdan aldыьыm bиlgиlяr dя bundan artыq deyиldи !<br />

***<br />

Юlkяyя addыm basalы иlk gцn olduьuna baxmыyaraq,<br />

nяsя hиss olurdu kи Oslo aиrportunda цzlяшdиyиm<br />

adamlar, Юrstaya uчan uчaqda oturanlardan bиraz<br />

fяrqlяnиrdи. Uчaqlar kичиldиkcяn, иnsanlarыn sosиal davranыш<br />

яhatяlяrи dя kичиlиrdи !<br />

Nяhayяt иkи mиnи-uчaq dяyишяndяn sonra mяqsяdя<br />

чatdыm. Bяlяdиyyя (Kommun) tяrяfиndяn bиr nяfяr qarшыlamaьa<br />

gяlmишdи. Tяbиkи bacыm da orda mяnи gюzlяyиrdи. Hяr<br />

yan qar doluydu. Aиrport шяhяrcиyиn tam doьu tяrяfиndя<br />

yerlяшиrdи. Bacыm da batы tяrяfиndя yaшayыrdы. Evя чatana<br />

qяdяr yolun baшa baшыnda шяhяrcиyиn tam ortasыndan keчяn<br />

kцчяdя 10 nяfяrdяn чox saya bиlmяdиm. Havanыn<br />

soyuqluьunu sяbяb bиlиb vя bu haqda heч nя soruшmadыm.<br />

Sonra anladыm kи, 8 000 nяfяr dedиyиn nцfus, шяhяrcиyиn<br />

bцtцn яtrafыnda yaшыyanlarы nяzяrя alaraq yazыlыb. Ancaq<br />

olduqcan maraqlы tяbияtя malиk yerиdи. Maraqlы deyиrяm<br />

ona gюrяkи bиr чoxlarыna gюzяl adыna layиq tяbияt olsaydы<br />

da, mяnиmчцn sadяcя maraqlыydы. Yaшыl daьlar, meшяlяr vя<br />

bиr yandan da dяnиzя qovuшan kичиk kюrfяz, mяndя bиr o<br />

qяdяr dя daиmи maraq tюrяtmиrdи. Bu maraq da иlk ayda<br />

vяya hяftяdя иtиb getdи. Nяdя olsa omцr boyu yaшadыьыm<br />

yerlяrиn hamыsыnda daь olmuшdur. Yaшыl, qayalы, meшяlи vя<br />

axar чaylarы olan daьlarы gюrdцyцm иlk dяfя deyиldи.<br />

Яslиndя mяn daha gюzяl tяbияtdя yaшamaqчцn юlkяnи tяrk<br />

etmяmишdиm kи, tяbияtlя maraqlanыm. Eшиdиrdиm, bяzи<br />

Afrиkadan gяlяn qaчqыnlar юmцrlяrиndя иlk dяfиyя qarыn nя<br />

olduьunu Norveчdя gюrцblяr. Yяqиn bu цzdяndиr kи,<br />

Norveчlиlяrиn yabancыlardan soruшduьu иlk sual belя olur: "<br />

Sиzиn юlkяdя Qar olur !" Tяkcя qar deyиl, иndиkи<br />

tяcrubяlяrиmя яsasяn arxayыnlыqla deyя bиlяrяm kи, bиr чox<br />

Norveчlиnиn dцшцncяsиndя цчцncц vя hяtta иkиncи dцnyadan<br />

olan yabancыnыn юlkяsиndя heч nя yoxdur. Cиblяrи vя<br />

baшlarы boш иnsanlardыlar kи, юlkяlяrиnиn tяbияtи dя kasыbdыr.<br />

Nя zaman bиzdяn sиvиlиzasиyadan nишanя gюstяrяn<br />

davranышlar gюrsяlяr gюzlяrи dюrd olur vя иnanmaьa чяtиnlиk<br />

чяkяrlяr. Tяbrиzdя qarыn olduьunu sцbut etmяkчцn<br />

dяrиdяn qabыqdan чыxыrdыm. Sonralar anladыm kи, Norveчlы<br />

юz medиasыndan yayыnmayan bиlgиlяrя иnanmaqda olduqcan<br />

шцbhяlи yanaшыr.<br />

Иlk иkи hяftяnи bacыma qonaq oldum. BMT tяrяfиndяn<br />

gяlяn qaчqыnlara vя ya юlkяnиn юzцndя sыьыnacaq яrиzяsи<br />

qяbul olan шяxslяrя gяrяkяn яшyalarla dolu ev vermяk<br />

devlяtиn borcu sayыlыr. Bяzи шяhяrlяrdя яшyanыn pulunu<br />

verиb vя alыb daшыmasыnы qaчqыnыn юz юhdяsиnя qoyurlar.<br />

Юrstada qayda belяydиkи bяlяdиyyя юzц alыb vя evи<br />

dюшцyяndяn sonra qaчqыna verиr. Bu цzdяndя иkи hяftяnи<br />

gюzlяmяlи oldum. Norveч dиlи юyrяnmяk qaчqыnыn иlk<br />

gюrяvиdиr, "gюzяl" tяbияtи bиr yana buraxыb hяmяn dиlи<br />

юyrяnmяyя baшladыm.<br />

Bиr чox Azяrbaycan gяnclяrи kиmи Avropaya addыm<br />

basmadan юncя bu qиtя haqqыnda bиr чox utopиst<br />

иnanclarыm varыdы. Юzяllиklя Avropanыn Skandиnavиya<br />

adlanan юlkяlяrи mяnиm dцшцncяmdя иkи qat Moderen<br />

юlkяlяr sayыlыrdы. Sankи bu юlkяlяrиn vяtяndaшlarы hяr bиrи<br />

bиr fиlosof olmalыdыr sanыrdыm. Skandиnavиya юlkяsи olmaqdan<br />

яlavя, BMT tяrяfиndяn "dцnyanыn яn gюzяl юlkяsи"<br />

adыyla юdцllяnяn Norveч, mяnиm rюyamda яn иntelиgent<br />

vяtяndaшlar юlkяsи olmalыydы. Bu юlkяyя oqяdяr иdeal<br />

АЛАТОРАН №8, ОКТЙАБР 2006 35

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!