11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd
11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd
11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Zяng:<br />
- Evя gяl ay bala, durma, evя gяl, evиmиz yыxыlыb…<br />
Onu evdя - яlиqoynunda, gюzцyaшlы, hamиlя gюrцrяm.<br />
Bюyцk sцrahыnыn qabaьыnda, telefonun yanыnda<br />
цzцpяncяrяyя - юz kяndlяrиnя tяrяf dayanыb. Mяnи gюrmцr…<br />
***<br />
Dяdяm deyиr kи, bиz rusnan vuruшuruq. Dяdяm bunu<br />
deyиr vя arada da kяmhюvsяlя olub bиr kцncя чяkиlиr, azca<br />
aьlayыb tяzяdяn yas maьarыna gяlиr, <strong>son</strong>ra da чыxыb qardaшыmыn<br />
yasыna gяlяnlяrи qarшыlayыr. Dяdяm teteqreykasыnы<br />
чиynиnя qaytarыb hяr gяlяnlя oturur vя чaydan ичиb arabиr<br />
sюhbяtlяrя gиrишиr: deyиr, bиzи bиr azca vuruшdurub tяzяdяn<br />
barышdыracaqlar. Ermяnи dцшmяnиmиz deyиl, rusun baшыnы<br />
яzиn. Ortadan kиmsя sюz atыr:<br />
- Rus neynяsиn, rusun vaxtыnda pиs yaшыyыrdыq Rus kиmи<br />
mиllяt nя gяzиr, bиz юzцmцz mиllяt deyиlиk!<br />
Ortaya elя bиr sюz чaxnaшmasы dцшцr kи, aьыz deyяnи<br />
qulaq eшиtmиr…<br />
Anam цzцcыrыq, gюzlяrи bяrяlя o yan-bu yana vurnuxur,<br />
arada ичяrиdя qaraqышqыrыq salan qadыnlarыn arasыna gиrиb<br />
quzuldayыr, arada da gюzlяrиnиn yaшыnы sиlя-sиlя uшaqlardan<br />
mal-qaranыn harda olduьu vя иnяklяrиn saьыlыb-saьыlmadыьыnы<br />
soruшur.<br />
Dяdяm axшamы yasa pul yazыlan dяftяrи qarшыsыna qoyur<br />
vя tabel kиtabыnы aчыr.Mяn evdяn чыxыb bиr hovur hяyяtdя<br />
gяzишиr, <strong>son</strong>ra heч kяsя demяdяn tяzяdяn o bиrи kяndя -<br />
onlarыn evиnя yol alыram…<br />
***<br />
Mяn Mиllи orduya gedиrяm. Sakиtcя, heч kяsя demяdяn<br />
qaчыb aradan чыxыram. Bu hяrяkяtиm onun xoшuna<br />
gяlяcяk…<br />
***<br />
Mцharиbяdяyяm. Bцtцn qышы dюyцшцr, bиr neчя kяndи<br />
mцhasиrяdяn чыxarыr, bиr neчя kяndи tяhlцkяdяn qorumaq<br />
цчцn яhalиsиnи qыraq bиr yerя yыьыr, tяzяdяn o kяndи gerи<br />
alыrыq…Яlиmя qыr-qыzыl, mal-heyvan, xal-xalчa, qab-qacaq<br />
vя яsиr keчиr. Sonra bиzи gerи oturdurlar, bиz иtgи verиr vя<br />
mцhasиrяlяrdяn чыxa-чыxa canыmыzы gцcnяn qoruyuruq.<br />
***<br />
Mяn sиlahы yerя qoyub kяndиmиzя tяrяf qaчыram.<br />
Maшыnla bиr gцn yol gяlmяlиyяm. Xяbяr gяlиb kи, bиzиm<br />
dяrяdяkи bцtцn kяndlяr tam mцhasиrяdяdи. Mяn o yerя<br />
qяdяr gяlиb чatыram kи, чыxan чыxыb, юlяn-юlцb, yanan<br />
yanыb…<br />
Ara-sыra dиzиnи dюyцb цzцnц cыran vя baшыnы qapazlayыb<br />
юzцnц dюyяn cavan, amma dяhшяtdяn sиr-sиfяtи tam яyиlmиш<br />
vя qыrышmыш qadыnыn yanыnda чюmяlиb gюzlяrиnиn ичиnя baxыr,<br />
<strong>son</strong>ra tяlяsиkdя юz kяndиmиz barяdя soruшuram. O da matmяtяl<br />
durub цzцmя baxdыqca qolundan yapышыb sиlkяlяyиr,<br />
nя bиlиrsя olduьu kиmи danышmaьы цчцn ona yalvarыram.<br />
Onun dodaqlarы яsиr. O tamam susur vя tяяccцblя mяnя<br />
baxыr - elяbиl onu dцшmяn dиndиrиr, яsиrdи, sorьu-suala tutulub<br />
sankи, sиrrи qarnыnda saxlamaq, юlsя dя dиnmяmяk<br />
иstяyиr… Mяn onun tиtrяmяyиndяn eymяnиr vя qolunu<br />
buraxыb ayaьa dururam. Azca aralaшыram: bu qadыn mяnиm<br />
arxamca sяsиnи чыxarmaьa vя mяnиm boynumun dalыna<br />
hansыsa bиr naьыl vя ya bayatы ayыtыrmыш kиmи sюylяnmяyя<br />
чalышыr.<br />
Deyиr ona da baшqa arvadlar danышыr kи, bиzиm kяndиn<br />
arvad-uшaьы, col-cocuьu яvvяl yaylaqlara чяkиlmяkчцn<br />
цzцyuxarы qaчыblar. Kишиlяr kяnddя, чay qыraqlarыnda<br />
qalыblar kи, dцшmяn bu yandan gяlяcяk. Sonra цzц yaylaьa<br />
doьru qaчanlar baшa dцшцblяr kи, dцшmяn hяm yuxarыdan,<br />
hяm dя aшaьыdan gяlиr, yollar baьlanыb...<br />
- Orda bиr bulaq var… - qadыn bяrkdяn dedи.<br />
- Шыrlan bulaq! - mяn cяld soruшdum.<br />
- Hя, Шыrlan bulaq, o xaraba qalmышыn цst tяrяfиnя qalxan<br />
kиmи шиmшяk kюzяrиb, leysan vurub, kцlяk qalxыb,<br />
duman gяlиb, qыz-gяlиn dя yuxarыdan dцшmяnиn gяldиyиnи<br />
gюrцb… bиr sцrцsц юzlяrиnи bulaьыn belиndяkи sыldыrыmdan<br />
atыb… aralarыnda bиr hamиlя qadыn da olub. Tяzяcя яrя<br />
getmиш, cavanca…<br />
***<br />
Mяn lafetяlrdя, yцk maшыnlarыnыn kuzovlarыnda gяlяn<br />
цzцcыrыq, baшыyaylыqlы qadыn topalarыnыn ичиnя soxulur,<br />
цzцчиllи, qarnы topba qadыn axtarыram…<br />
(Иnsan цzяrиndя qlobal sыnaqlar sиlsиlяsиndяn)<br />
Moskva- Bakы 2005/2006, aprel<br />
64<br />
АЛАТОРАН № 12, ЙАНВАР 2008